Þjóðviljinn - 24.02.1949, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 24. febríiar 1949.
ÞJÓÐVILJINN
5
Þjóðvarnaríélagsins
Þjóðvarnarfélagið hélt fundi s.l. sunnudag í Sandgerði og á
*
Vatnsleysus'.rönd. Fundarstjóri á Sandgcrðisfundinum var Gunn-
laugur Jósefsson kennari, en fundarstjóri á Vatnsleysustrandar-
fundinum var Sveinn Pálsson, bóndi í Vogum. P.£eðumenn á báð-
um fundunum voru Hallgrímur Jónasson kennari og Ólafur Hall-
dórsson stud. mag. Fundirnir gerðu einróma eftirfarandi sam-
þykktir:
„Almennur fundur, haldinn í Sandgerði sunnudaginn 20.
febrúar að tUhlutan Þjóðvarnarfélagsins, iýsir algerri andstöðu
sinni gegn þeirri hugmynd, að Island gangi i nokkurskonar liern-
aðarbandalag. Sk.orar fundurinn á Alþingi að samþykkja aldrei
neina þess konar samninga, vegna sérstöðu íslendinga scm vopn-
lausrar þjóðar og þess, að siíkt m'undi fyrr eSa síSar leiða til
herseíu í landlnu.“
„Fundur, haldinn að ‘ iihlutun stjórnar Ungmennafélagsins
Kaupgjaldsmálfn og afsfaða Alþýðu-
sambandsst ióruarfii
Nýlega var birt vísitala febrú túlkun valdhafanna, að verða | stað. Enda hafa ýms verkalýðs-
armánaðar og reyndist hún til þess að lækka dýrtíðina og félög þegar skorað á stjórn Al-
vera 329 stig.
auka atvinnuöryggi almennings.
Sú staðreynd, að hin opinbera En afleiðingar þeirra hafa hins
þýðusambandsins að endur-
skoða þessa afstöðu sína og
vísitala, sem mun vera upp und-, vegar orðið þveröfugar við hinn j beita sér fyrir því, að verkalýðs-
yfirlýsta tilgang. Jfélögin fái rétt hlut sinn.
Tekjur launþega hafa lækkað, | Eins og nú er komið málum,
orðin hærri en hún hefur j vöruverð farið síhækkandi og hlýtur það að vera krafa verka-
nokkru sinni áður verið er alvar j atvinnuleysi er nú orðið hlut- lýðshreyfingarinnar, að kaup-
ir 100 stigum lægri en rétt vísi-
tala ætti að vera, skuli nú vera
legt íhugunarefni fyrir alla laun slcipti margra verkamanna.
þega. j En á meðan lífskjör almenn-
Á undanförnum tveimur ár- ings hafa verið rýrð á þennan
um hefur hver árásin eftir aðraj hátt, til þess, að yfirstéttin geti
verið gerð á lífskjör almenn-, áfram haldið gróða sínum, hef-
ings. Fyrst voru lagðar á gífur ur auðmönnunum verið hlíft í
Þróttur í Kirkjuhvoli á Vatiisleysustr0.nl, lýsir yfir algerri aiui-j leSar tollabyrðar vorið 1947. | einu og ðllu og þeir engar fórn-
' Síðan var kaupgjaldsvísitalan, ir viljað á sig taka. Hefur sjálft
fest í 300 stigum í ársbyrjun blað forsætisráðherrans nýlega
stöðu sinni við þáí ‘ öku íslands í hversltonar hernaðarbanda-
lagi. Telur fundurinn vopnlausri smáþjóð, eins og íslendingum
liæltulegt að bindast í nokkur vígbúnaðarsanha!: og skorar á
Alþingi að standa fast á þeim margyfirlýsta vilja þjóðarinnar,
að hér verði ekki leyfðar herríöðvar og herseta og ístendingar
ekki flæktir ian í nein liernaðarleg samjtök.“
Krefjast svars af bæjarsijérn fyrir
næsla sumar hvort lóð fæstí
Laugarnesi undár Dvalarheimili
aldraðra sjémanna
1948. Loks voru svo enn nýjar
totlabyrðar lagðar á landslýð-
inn nú um síðustu áramót. Allar
áttu þessar ráðstafanir, eftir
endurkjörin nema Bjarni Stef-
ánsson er gegnt hefur gjald-
kerastörfum undanfarin 10 ár
en hann hafði eindregið skorazt
undan endurkosningu, var ein-
róma skorað á hann að gerast
fastur starfsmaður hjá Sjó-
mannadagssamtökunum.
Stjórnina skipa nú:
máttur launanna verði aukinn
með raunverulegum verðlækk-
unum, en ekki sýndarráðstöfun-
um, eða að öðrum kosti verði
kaupið að hækka.
Það veltur vitanlega á miklu,
hver afstaða Alþýðusambands-
stjórnarinnar verður í þessu
máli og verkalýðurinn bíður
með óþreyju svars hennar. Það
hlýtur að vera krafa meðlima
Þetta ástand í launamálum Alþýðusambandsins, að yfir-
stjórn samtakanna standi vörð
um hagsmuni þeirra og taki
fullt tillit til vilja þeirra. Þess
orðið að viðurkenna þessa stað-
reynd.
verkalýðsins er orðið svo óþol
andi og kröfur verkafólks um
land allt orðnar svo háværar,
að stjórn Alþýðusambandsins yerður &ð væntaj að Alþýðusam
hefur ekki talið sér annað fært bandsstjóruin láti ekki langan
en að koma nokkuð til móts við tíma líða> áður en hún tilkynnir
Þær- verkalýðsfélögunum, hvort hún
Um miðjan jan. síðastliðinn verður við áskorun þeirra eða
sendi stjórn ASÍ öllum verka- ekki.
^ lýðsfélögunum bréf, þar sem ( j álylítun, sem Vmf. Dags-
eUr^ i skýrt er frá viðræðum hennar brún samþykkti nýlega um þessi
lögð áherzla á, að
var
sem
Hálfdánarson ,form„ Þorvarður við nkisstjórnina um þessi mál. mál
Bjornsson gjaldkeri, Jon Hall-j \ bréfi þessu kom það í ljós, verkalýðsfélögin hefðu
dórsson, ritan, Stefan O- eins og kunnUgt er a.ð hún feiist: allra bezt samstarf þegar til
t- ■ Björnsson, varaform., Böðvar á kaupránslögin frá í fyrra, en i.„m: vr«i
Aðalfundur Sjomannadags- mundur Andresson og Ivristm o, ■ varaeialdkeri oe * , ,• , . ., „ samnmgsuppsagnar kæmi. Yiði
, . „ , “ T, . . ... T | bteinporsson, varagjaiaaen og fer þess hmsvegar a leit, að i„tpfn4. nð bv; að ™ fipc,t fx
raðsins í Reykiavik var hald-. Jonasdottir til heimilis Lauga-ipál • TAnsson vararitari endur i i stetiic aö pvi, að sem tiest le
„ | paimi jonsson, vararitan, enaur launþegar fai a hverjum tima jlfí„ qp„ðl, lir)n á tirní, f
mn í Felagsheimili verzlunar- veg 50 her í bæ, gefum með skoðendur þeir jónas Jónsson - - - - .... ;1°ö segou upp a sama tima. I
manna sí. sunnudag 20. þ. m.j bréfi þessu bókasafn okkar
Fulltrúarnir frá öllum starfs-1 dvalarheimili sjómanna,
greinum sjómannastéttarinnar J stendur til að reisa hér í Reykja1 ráða gjarna Stefánsson sem
voru nær allir mættir og var, vík. _ | fastan starfsmann Sjómanna-
mikill áhugi fyrir því að vinnaj Bókasafnið gefum við í þVí á-j dagsráðsins ef hann væri fáan-
að framgangi málefna Sjó-j standi ,sem það nú er, og skal legur_
Eftirfarandi tillögur voru
samþykktar á fundinum:
Aðalfundur Sjómannadags-
ráðsins 20. 2. 1948, heldur fast
við kröfur sínar um lóð undir
og Kristmundur GuðmundSson.
semi Þá var stjórninni heimilað a.ð
mannadagsins. Formaður ráðs-; afhendast fjársöfnunarnefnd
ins gaf yfirlit yfir störfin á ár- j dvalarheimilisins eftir sam-
inu og skýrði frá að sótt hefði, komulagi. En meðan bókasafn-
verið um leyfi til fjárhagsráðs! ið er í okkar vörzlu, skulu allir
um að mega hefja byggingar-l hókaviðaukar okkar hjóna
undirbúning að Dvalarheimilij renna til þess, og verða jafnóð-(' hið fyrjrhugaða Dvalarheimili
fyrir aldraða sjómenn og leitað, um eign dvalarheimilisins, svo aldraðra sjómanna í Laugar-
liefði verið um endanleg svör til | og allar umbætur, sem við kunn
nesi, sem sjómannadagsráðið
fyrstir allra hafa orðið til að
bæjaryfirvalda Reykjavíkur um, um að gjöra á safninu."
lóð í Laugarnesi undir hið fyr-j Gjafabréfinu fylgdi nákvæm gera krofur um, og lýsir aðal
irhugaða heimili. Þá hefði verið | bókaskrá yfir bækurnar. En j fundurinn ánægju sinni yfir því
gerð lausleg ko.stnaðaráætlun er, bókasafn það sem hér um ræðir
sýndi að heimilið myndi kosta ( er bæði mikið og vandað.
uppkomið allt að 10 milljónir Þessi sömu hjón hafa áður
króna með núverandi verðlagi. sýnt safninu mikla hugulsemi
Áætlað var að bygging heimilis- og samþykkti fundurinn þakk-
ins tæki minnst 5 ár.
Gjaldkeri sjómannadagsins og
að sótt hefur verið um fjárfest
ingarleyfi til byggingarinnar og
skorar á Fjárhagsráð að veita
fjárfestingarleyfi til að hefja
undirbúning að byggingu heim-
ilisins, sem ráðgert er að ljúka
við á næstu fimm árum ef mögu
greidda hina opinberu vísitölu
að frádregnum 19 stigum, er
hún fellst á að verkafólk gefi
atvinnurekendum eftir. Þannig
ætti t. d. að greiða kaupið með
319 stiga álagi, í stað 329 stiga,
sem hin opinbera vísitala er.
Það hljóta allir að sjá, að
baráttunni fyrir þessu sameigin-
lega hagsmunamáli verkalýðs-
félaganna verður að gera allt til
þess að auðvelda þeim sigurinn.
Á þessu sviði skiptir einnig
miklu, hver afstaða sambands-
stjórnar verður.
Hagur verkamannaheimil-
þetta væru litlar sem engar bæt j anna er nú á þann veg, að mál
ur fyrir þær stórfelldu kjara- þetta þolir ekki langa bið.
skerðingar, sem átt hafa sér I Eðvarð Sigurðsson.
lætisávarp til þeirra.
Fyrirsjáanlegt er nú að heim-
gjaldkeri fjársöfnunarnefndar^ ilið muni eignast góðan bóka-jleikar leyfai skorar Sjómanna-
dvalarheimilisins gáfu fjárhags-! kost og að hinir gömlu sjómenn dagsráðið því á bæjarstjórn
yfirlit. Fjársöfnun til Dvalar-'muni geta stytt sér stundir við Reykjavíkur að gefa fullnaðar-
svar um lóðina ekki seinna en
fyrir næsta Sjómannadag, í því
sambandi felur fundurinn stjórn
heimilisins og eignir Sjómanna lestur góðra bóka. Fyrsta gjöfin
dagsins í Reykjavík, nema nú j til bókakaupa sem dvalarheimil-
samtals um tveim millj. króna j inu barst var frá ekkju Þórðar
og hafa eignirnar aukizt um á heitins Sveinssonar -til minning ^ gjðmannadagsráðsing ásamt
fjórða hundrað þúsund á árinu. j ar um hann, en fyrir utan þetta form_ gjaldk. fjársöfnunar-
Þar af ýmsar gjafir til heimilis-| vandaða bókasafn sem áður em nefndar heimilisins að hefja um
ins kr. 73.960.00, tekjur áf út-jnefnt hafa dvalarheimilinu ver-Jræður við skipulagsmenn
gáfustarfsemi kr. 100.000.00 svo ^ ið gefin 2 önnur bókasöfn, Eeykjavíkurbæjar samkvæmt
og vaxtatekjur og ágóði af|„Indriða safn sem erfingjar ^ brefi borgarstjóra í gær um
skemmtiför m. s. Heklu og há-jlndriða heitins Gottsveinssonar þetta efni_ p.á heimilar fundur-
tíðahöldum Sjómannadagsins skipstjóra gáfu og bókasafns- ^ inn sornu mönniim að ráða húsa
samtals rúmlega 148 þúsund kr. j sjóður Arnar Arnarsonar ^ meistara til ag gera fullnaðar-
heimilinu undir
hefur verið á-
Reikningsyfirlitið mun verða skálds, gefið af erfingjum hans,. teikningu af
birt i næsta blaði Sjómannadags
ins á Sjómannadaginn.
Björn Ólafsson Mýrarhúsum,
gjaldkeri f jársöfnunarnefndar-
innar las upp gjafabréf, sem
honum hafði nýlega borizf svo
hljóðandi:
„Við undirrituð hjón, Guð-
en eignir þess sjóðs munu auk-
ast um kr. 50.000.00 á árinu
vegna nýrrar útgáfu á Ijóðmæl-
um hans „Illgresi".
Gjaldkerar Sjómannadagsips
og dvalarheimilisnefndar voru
mjög hylltir fyrir störf þeirra.
Stjórn Sjómannadagsins var
eins og lóðin
kveðin.
Aðalfundur Sjómannadags-
ráðsins haldinn 20. 2. 1949, fel
ur fulltrúum sínum í sjóminja-
nefnd að beita áhrifum sínum til
að væntanleg sjóminjadeild á
Framhald á 7- síðu
„Aðalfundur verkamannafélags Akureyrarkaupstaðar
haklinn 22 febr. 1949, ályktar að þjóðinni beri að halda
fast við áður gerða yfirlýsingu um ævarandi hlutleysi í
hernaði, en forðast að láta áneijast í hagsmunabaráttu
noklturra erlendra ríkja.
Fyrir því skorar fundurinn á Alþingi og ríkisstjórn að
ganga ekki til samninga um neinskonar hernaðarbanda-
lag, né þess eðlis að nokkurt ríki hafi ástæðu til að telja
því beint gegn sér“.
„Fundur haldinn í Félagi garðyrkjumanna 20. febtúar
1949, skorar á stjórn Alþýðusambands íslands að beita
sér fyrir því að lögbinding kaupgjaldsvísitölunnar verði
tafarlaust afnumin.
Fundurinn telur það f jarri öllu lagi að samtök launþeg-
annna geti í nokkru formi fallizt ó þær kjaraskerðingar,
sem vísitölufestingin hefur bakað launþegum, og beinir
því þeim eindregnu tilmælum til stjórnar A.S.I. að liún end
urskoði þá afstöðu, er frani kemur í bréfi lier.nar til sam-
bandsfélaganna dagsettu 18. jan. og hafi jafnframt for-
göngu um að verkalýðsfélögin standi að sameiginlegum
ráðstöfunum til þess að rétta hlut meðlima sinna“.