Þjóðviljinn - 21.04.1949, Síða 6

ÞJÓÐVIL JINN
Fimmtudagur 21. apríl 1949.
i'Sgeten'jU: Ss.meinlngarfli>kkur alþýðu — SósíalÍKtaflokkuimn
Kitstjórar: Magnús Kjartanssou. Sigurður Guðmundsson (áb>
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaöam.: Ari Kferasoc, Magnús Torfi Ólafsson, Jónas Árnason.
RStatjóin, afgreiðsla, augíýsingar, prentsmiðja. Skólavörðu-
*tíg 38 — Sími 7600 (þrjár ISnu r)
Akkrirarverð: kr. 12.00 á mfenuði. — LausasCluverð 60 aur. eint,
Prentsmiðja Þjððrlijaus h. f.
Sósialistaflokkurinn. Þórsgötu 1 — Sími 7610 (þrjár línur)
r ‘
í dag heilsar íslenzka þjóðin sumri, þriðju sumarkomu
í tíð fyrstu stjórnar Alþýðuflokksins. Það er vissulega ekki
verðskuldun þeirrar örmu stjórnar ef fólk fagnar sumri
nú sem endranær og lundin léttist með lengri dögum.
Ríkisstjórnin hefur sannai’lega gert allt sitt til að hafa af
fólkx eðlilega lífsgleði og innrætt því í staðinn kvíða og
ótta og öryggisleysi. ■ ■
Og það. er vissulega langt síðan almenningur hefur haft
óstæðu til að ugga svo um sig sem nú. Undanfarin tvö
ár hefur ekki linnt árásunum á íslenzku þjóðina, lífskjör
hennar, frelsi og sjálfstæði með þeim árangri að nú hlasa
við efnahagslegt og þjóðfrelsislegt ósjálfstæði. Fyrir þrem
vikum var það verk unnið sem verst mun verða talið í
sögu þessarar þjóðar og um leið var gefin mynd af þeim
fasisma sem ætlazt er til að móti þjóðlífið næstu árin. Og
fyrir rúmri viku var undirritaður nýr Vérzlunarsamning-
ur við Breta, samningur sem mun skerða gjaldeyristekjur
Islendinga um tugi milljóna á þessu ári og verða nýr
máttarviður í grafhýsi íslenzks efnahagssjálfstæðis. Þannig
eru almenningi í fersku minni tveir meginþættirnir í
starfsferli fyrstu stjórnar Alþýðuflokksins.
ÍT
Það er því ekki að furða þó fólk óttist að hinir löngu
dagar kunni að f-æra ný ótíðindi. Alþingi situr enn þrátt
fyrir það að nær sjö mánuðir séu síðan það var kvatt sam-
an. Því hefur ekki tekizt enn að ganga frá fjárlögum þótt
um þriðjungur ársins sé liðinn. Og enn ræðir ríkisstjórn-
in um nýjar „ráðstafanir gegn dýrtíðinni” og krafan um
gengislækkun er nú háværari en nokkru sinni fyrr. Ríkis-
sjóður er að kalla má gjaldþrota, á varla fyrir gulum seðl-
um, þótt Emil Jónsson kynni að vilja rifja það bjargráð
upp. Atvinnuhorfur eru nú verri en nokkru sinni í mörg
ár, m. a. verður ekki annað séð en verð á síld til fiski-
manna verði lækkað vegna brezku samninganna, og þá
óséð hvort fært verður talið að gera út á síld yfirleitt!
Og þannig mætti lengi telja.
★
y
Það er því ekki að ástæðulausu að almenningur heilsar
nú sumri með allmiklum ugg. Og þó er engin óstæða til
að láta hugfallast. Sú stjórn landráða og efnahagshruns.
sem nú hefur þjakað þjóðina á þriðja ár lifir ekki miklu
lengur en þjóðin ann henni lífs. Jafnvel þótt hún skríði
í skjól bandarískra byssustingja mun henni duga sú vernd
skamma stund, ef þjóðin er nógu einhuga. Sú alda sem
reis hæst 30. marz verður enn að vaxa og hækka, þar til
sópað verður burt fyrstu stjórn Alþýðuflokksins og af-
leiðingunum af illvirkjum hennar. Sumaróskir Þjóðvilj-
ans til íslendinga eru
' í;kjtr/,vUb; 'írr
BURT M£» LEPPSTJÓRNINA
MNGROF OG NÝJAR KOSNINGAR .
Í5ÆJAI1P0STIKINNI
AltlarfJárBungsafmœli.,
Aldarfjórðungsafmæli þykja
alltaf merkileg tímamót þótt
ekki séu 25 ár langur aldur.
Eitt vinsælasta félag þessa
bæjar, Barnavinafélagið Sum-
argjöf, átti aldarfjórðungsaf-
mæli 11. þ. m. Félagið gaf út
snoturt afmælisrit í tilefni af
afmælinu þar sem rakin er sag-
an af starfsemi félagsins í þágu
reykvískra barna. Það er saga
um lítið félag sem varð stórt
vegna þess að það átti nauð-
synlegu hlutverki að gegna, —
og hefur leyst það svo vel af
hendi að bæjarbúar hafa séð
og skilið.
*
„I borgum annarra
menningarlanda“
1 afmælisriti Sumargjafar
er m. a. komist svo að orði:
„ I borgum annarra menning-
arlanda höfðu menn um all-
langt skeið barizt við svipuð
uppeldisvandamál og Reykja-
vík átti nú við að etja. Smám
saman hafði telkizt að finna
uppeldi borgarbarnsins hentugt
form, eða a. m. k. bæta að veru
legu leyti úr þörfum þess fyrir
leik, starf og umsýslu. Leystu
menningarborgir þennan vanda
með því, að koma upp barna-
leikvöllum, vinnustofum, les-
stofum, dagheimilum og vor-
og sumarskólum; ennfremur á
þann hátt, að skipuleggja í
stórum stíl sumardvalir kaup-
staðabarna í sveitum, þar sem
því varð við komið. . . .“
★
Börnin liöfðu
gleymzt
Þegar Reykjavík breyttist úr
fiskiþorpi í borg gleymdust
börnin og þarfir þeirra. Það
gleymdist að Reykjavík var
ekki sveit þar sem börnin gátu
leikið sér á túninu. Enn í dag
er tilfinnanlegur skortur leik-
valla fyrir börnin í Reykjavík.
★
I skuld við
Sumargjöf
Það voru sjálfboðaliðarnir í
Sumargjöf er tóku sér fyrir
hendur að uppfylla þær skyldur
vanrækt. Sumargjöf reisti
vanrækja. Sumargjöf reisti
barnaheimili og leikskóla og
starfrækti þau. Fyrir það starf
er ekki aðeins æska Reykjavík-
ur í þakkarskuld við Sumar-
gjöf, heldur einnig þjóðfélagið.
★
Sumargjöf endurgreiðir
framlag þitt með vöxtum.
Þrátt fyrir fómfýsi og góð-
an vilja forystumanna Sumar-
gjafar hefði starf hennar ekki
orðið eins árangursríkt ef
Reykvíkingar hefðu ekki skilið
hve nauðsynlegt starf félagið
vinnur, og lagt sinn skerf fram
til þess.
Sumargjöf hefur líka sýnt
það, að því meira sem lagt er
fram til starfsemi hennar þvi
meira og betra starfi skilar fér
lagio, því fleiri barnaheimili
eru starfrækt, því fleiri börn
komast úr ryki og hættum
götunnar í örugga umsjá á
barnaheimilum.
★
Sýndu það í dag
Þú sem átt börn og skilur
nauðsyn þess að þau geti átt
sem öruggasta og glaðasta
æsku; þú sem átt engin börn,
en lilýtur þó oft að hafa séð
litla hnokka leika sér í svaðinu
á götunum, af því þeir áttu sér
hvergi athvarf til leika ann-
arstaðar, og þú sem sjálfur
hefur kannski fyrir nokkrum
árum orðið að lifa dg leika þér
á götunni — sýndu í dag aS þú
skiljir þarfir litlu samborgar-
anna, þú gerir það með því að
kaupa barnadagsmerkið og
Sólskin.
H ÖFNI N.
Togararnir Jón forseti, Elliði,
Askur og Egill Skallagrímsson
komu ailir af veiðum í gær. Jón
forseti, Elliði óg Askur fóru í gær
áleiðis til útlanda með aflann. Eg-
ill Skallagrímsson var hér síðdegis
í gær og Egill rauði. Tryggvi gamli
var væntanlegur af veiðum í gær-
kvöld, Katla átti að fara áleiðis
til Ameríku síðdegis í gær.
EIMSKIP:
Brúarfoss fór frá Grimsby í
fyrradag 19.4. til Amsterdam.
Dettifoss er væntanlegur til R-
víkur í dag 21.4. frá Antwerpen.
Fjallfoss hefur væntanlega farið
frá Grimsby í fyrradag 19.4. til
Antwerpen. Goðafoss fór framhjá
Cape Race í fyrradag 19.4. á leið
frá Reykjavík til N. Y. Reykjafoss
hefur væntanlega farið frá Leith
í fyrradag 19.4. til Svíþjóðar. Sel-
foss er í Kph. Tröllafoss fór frá
N. Y. 15.4. til Reykjavíkur. Vatna-
jökull kom til Reykjavíkur 17.4.
frá Leith. Katla er í Reykjavík.
Hertha er á Akureyri. Linda Dan
er í Reykjavík. Laura Dan er
í HuII.
RIKISSKIP:
Esja er í Reykjavík. Hekla á að
fara frá Reykjavík i dag vestur
um land í hringferð. Herðubreið
átti að fara frá Reykjavík kl. 20.00
í gærkvöld austur um land til
Akureyrar. Skjaldbreið var á
Hvammstanga í gær á norðurleið.
Þyrill er í Reykjavík.
Einarsson & Zoiiga:
Foldin er væntanleg til Vest-
mannaeyja í dag. Spaarnestroom
er í Reykjavík. Reykjanes er
í Amsterdam.
'"vvr"
Hekla fór kl. 8 í
morgun til Gauta-
borgar. Tekur þar
farþega til Kanada
Geysir var væntan
legur frá Kappmannah. og Prest-
vík seint í gær. Gullfaxi er
í Reykjavík. Fer n. k. þriðjudag
til Prestvíkur óg Kaupmannahafn-
ar. EkkeTti flbgið innanlands í gær
vegna veðurs.
Nýlega opinber-
uðu trúlofun sína
ungfrú Hjördís
Pétursd. og Páll
Hannesson verk-
fræðinemi frá
Undirfelli.
Ilúnvetningafélagið
heldur skemmtifund annað kvöld
í Mjólkurstöðinni við Laugaveg.
Meðal skemmtiatriða eru nýjar ísl.
kvikmyndir þ á. m. úr Húnavatns
sýslu. Nánar í augl. í blaðinu.
8.S0 Heilsað sumri:
Ávarp. — Tónleik-
ar. 11.00 Skáta-
messa, i. D.ómkirkj-
unni, (géra Sveinn
Víkin’gur). 13.15
Frá útihátíð barna, — Ræða: dr.
Broddi Jóhannesson. -------------
Tónleikar. 15.00—17,00 Miðúegisút-
varp: Lúðrasveit Reykjavíkur leik
ur — Erindi — Upplestur —- Söng
ur — Hljóðfæraleikaur. 18.30
Barnatími (Hildur Kalman): a)
Leikrit: „Hildur kemur heim“ eftir
Indriða Einarsson. b) Söngvaþátt-
ur; „Ferð út i buskanri." 19.30 Tón
leikar: Vor- og sumarlög (plötur).
20.20 Sumarvaka:. a) Útvarpshljóm
sveitin leikur sumarlög (Þorárinn
Guðmundsson stjórnar). b) Ávarp
(Alexander Jóhannesson irektór há
skólans). c) Erindi: Framíjíðar-
skógar Islands (Valtýr' Stefánsson
ritstjóri). 22.05 Danslog 01.00 TDag-
skrárlok.
Útvarpið á morgun:
20.30 Útvarpssagan: „Catalína"
eftir Somerset Maugham; I. lestur
(Andrés Björnsson). 21.00 Strok-
kvartettinn „Fjarkinn": Kvartett
í D-dúr eftir Haydn. 21.15 Frá út-
löndum (Jón Magnússon, fréttarit-
stjóri). 21.30 Tónleikar: Lög úr
óperettunni „The Gondoliers" eftir
Gilbert og Sullivan (plötur). 21.45
Á innlendum vettvangi (Emil
Björnsson fréttamaður). 22.05 Vin-
sæl lög (plötur). ^2.30 Dagskrár-
lok.
Nýlega voru
gefin saman í
hjónaband,
Ragnh. Jóns-
dóttir bankarit-
ari, Garðastræti
45 og Ingi Jónsson, Tjarnargötu
10 A. Heimili þeirra er í Garða-
stræti 45.
Nýtt hefti af
tímaritinu
Syrpu er ný-
kornið út. 1 því
er þetta‘efni m.
a.:;, 1908-^1949.
Aðalb^þrg jSig-
urðardóttir. Háskal^gur mi^skiln-
ingur. Jóhanna Knudsen. Húsgögn
og híbýli; Svefnhé'fbérgið. Kristín
Guðmundsdóttir. (Sagnálist í ljóð-
um: Jón Thoroddsen og Kristján
Jónsson). Björn Sigf.ússon. „Eg er
að leita að rrtanni." j. Linnankoski.
Island er líka að leita 'að manni.
Það er svo margt, ef að er gáð.
Broddi Jóhannesson. Skákdæmi.
Áki Pétursson. Menning — ómcnn-
ing? Spurningar og svör sjö
manna við þoim. Karladálkur.
Skólamynd frá vorinu 1906. Ævin-
týri H. C. Andersen, sem ekki hafa
komið út á íslenzku fyrr. Biðilsför
undir merki steingeitarinnar. Mor-
ley Roberts. Dægradvöl o. fl. ---
Iönneminn, málgagn Iðnncmasam-
bands Islands, aprilheftið 1949, er
komið út. í heftinu eru þessar
greinar: Félag framreiðslunema,
Meistararnir og iðnnámslöggjöfin,
Um uppruna og þróun samvinnu-
hreyfingarinnar, erindi flutt á
fræðslufundi iðnnema af Vilhjálmi
Árnasyni, Myndaopna .frá, iðju og
iðnaði samvinnufélaganna, Fréttir
frá sambandsfélögum 'o. fl. -----
Útvarsptíðindi. 5. tbl., hefur borizt
blaðinu. 1 þessu heíti er m. a.:
Grein um magnaraverðina; Kvöld-
dagskrá Háskólastúdenta; Þáttur
hinna óánægðu; Barnatimirin;
Óráðshjal, smásaga eftir Úlf að
austan.
Q
CD
***=■ •
Qn
(S)
•
CI>
O.
c:
Q
o-
o*
Q
Q
Q
3
Q
3*
<D
Q
O*
</»
Q
-k
Q
Crs
O
o
Q
3
Q.
in
***• •
O
Q
O.
c
3
-k
■**
Nætúrakstur í nótt annast B.S.R.
— Sími 1720. Aðra nótt: Hreyfill. Hdgldagslæknlr: Úlfar Þórðar-
—*- Sioii 6633. son,'Bferugötu 13. — Simi 4738.'
. , 'á'.V:
'00