Þjóðviljinn - 01.09.1949, Blaðsíða 8

Enn vantar húsnæði
í s íræðas
gagn-
Óeiriir í Ruhr
Óeirðir urðu í gær í borginni
Oberhausen í Ruhr. Hópur
verkamanna hafði verið sendur
til að rífa niður verksmiðju
þJÓÐVILIINH
Fjórlr gagnfræðaskólar taka tii
starfa 1. oktéber
Inn ex staxhækfm skóli í Franska spíialaimm —
auk þess verða gagniræðadeildir í fveint
1 barnaskóimn
Samkvæmt nýju frseðslulögunum taka tveir nýir gagnfræða-
skólar tii starfa á þessu hausti, annar í Hringbraut 121 og hinn
í Franska spítalanum við Lindargötu, en Gagnfræðaskóli Aust-
urbæjar er áður var þar til húsa fiyzt nú í nýju bygginguna.
við Egilsgötu.
Vegna þess að ekki er enn til nægjanlegt húsnæði fyrir
gagnfræðaskólana verða enn á komandi vetri starfræktar gagn-
fræðadeáldir í Miðbæjar- og Laugafdessbarnaskóiunum.
Gagnfræðaskólarnir munu allir taka til starfa 1. okt. n.k.
«f lokið verður fyrir þann tíma viðgerðum og endurbótum á
húsnæði skólanna.
Skólastjóri gagnfræðaskóLans Hringbraut 121 verður Árni
Þórðarson en skólastjóri gagnfræðaskólans í Franska spítalau-
um verður Jón Gissurarson.
Fræðslufulltrúi Reykjavikur
Jónas B. Jónsson og skólastjór-
ar gagnfræða- og barnaskól-
anna skýrðu blaðamönnum
í gær frá því er hér fer á eftir:
Samkvæmt nýju fræðslulög-
unum eru barnaSkólar 6 ára
skólar í stað 7 ára áður. Skóla-
skyldan hefst á því ári, er
bamið verður sjö ára. Þau
toöm, sem fædd eru á árinu
1942, verða því skólaskyld í
baust.
Á því ári, sem börn verða
13 ára (í ár börn fædd 1936),
taka þau svonefnt barnapróf.
Þau, sem ná því, hafa lokið
bamaskólanámi, en eiga síðan
að stunda nám í gagnfræða-
skóla í tvö ár. Því námi lýkur
með unglingaprófi á því ári,
sem nemandinn verður 15 ára,
og hefur hann þá fullnægt
skólaskyldu sinni. — Að loknu
eins árs námi í viðbót getur
nemandinn gengið undir mið-
skólapróf, sem veitir rétt til
inngöngu í lærdómsdeild
menntaskóla eða í kennara-
skóla. — Þeir nemendur, sem
stunda tveggja ára gagnfræða-
nám að loknu unglingaprófi,
ganga undir gagnfræðapróf,
sem verður með öðrum hætti
en tíðkazt hefur til þessa og
#■»**!•*■***'•* ■
mun veita réttindi til inngöngu
í ýmsa sérskóla.
' •
Segja má, að framkvæmd
i hinna nýju fræðslulaga hefjist
í Reykjavík með barnaprófi
vorið 1948 og kennslu í gagn-
fræðadeildum barnaskólanna
hér s.l. vetur. Nemendur þeirra
deilda setjast nú í 2. bekk gagn
fræðaskólanna, sem nú geta
tekið fleiri nýja nemendur en
áður. Þó er þar eigi nægilegt
húsrými fyrir alla nemendur
á gagnfræðastigi, og starfa því
gagnfræðadeildir í Miðbæjar-
og Laugarnesskóla í vetur. —
I Austurbæjarskóla og Mela-
skóla verða aðeins börn á aldr-
inum 7—12 ára, en engar gagn-
fræðadeildir eins og sl. vetur.
Til þess að tryggja það, að
hæfilegur fjöldi nemenda verði
í hverjum þeim skóla, sem ann-
ast gagnfræðakennsluna, svo
og til þess að gera skólasókn-
ina eins haganlega og við verð-
ur komið í vetur, var það ráð
tekið að skipa í skólana eftir
ákveðnum reglum, sem nú verð
ur skýrt frá. Skipting þessi fer
að mestu eftir skólahverfum,
en sumpart eftir deildaskipun
frá s.l. vetri. Er þess vænzt,
að aðstandendur festi sér regl-
Verð landbúnaðarafurða hækkar
um 2,5 prósent
Ríkisstjómarflokkarnir hafa hækkað verð land-
búnaðarvara um 2,5% frá og með deginum í dag að
telja.
Nefnd stjórnarflokkanna 'er um þetta f jallaði setti
á svið lítinn sjónleik til að sýna bændum og neytend-
um fyrir kosningar. Fulltrúar framleiðenda kröfðust
18% verðhækkunar — fulltrúar neytenda 8% verð-
lækkunar! Síðan var málinu vísað til yfirnefndar þar
sem hagstofustjóri hefur úrskurðarvald.
ÍJrskurður hans var 2,5% verðhækkun.
Þriðja nefndin á svo eftir að ákveða hvort hæklsun
þessi leggst öll á kjöt eða bæði kjöt og mjólk!
1. september í fyrra hækkaði verð landbúnaðar-
vara um 8% og hafa stjórnarflokkarnir þannig hækkað
það á tveim árum urn 10—11%. — Þannig eru í fram-
kværad efndir stjórnarflokkanna á loforðinu um lækkun
dýrtiðarinjnar.
eina, sem notuð hafði verið'fíl
framleiðslu á gerfi-olíu, en þeg
ar þeir komu á staðinn, réðist
að þeim mikill fjöldi annarra
verkamanna, og vörnuðu þeim
framkvæmd verksins. Einnig
réðust verkamennirnir á bifreið
sem var að flytja brezkan emb-
ættismann. — Hinn brezki yfir-
maður héraðsins tilkynnti í gær
kvöld að ef niðurrif verksmiðj-
unnar gæti ekki hafizt á morg-
un óhindrað af verkamönnum,
þá yrði þeim hegnt með brott-
rekstri frá vinnu, en sá brott-
rekstur mimdi ná til 2500 verka
manna.
ur þessar í minni og hlíti þeim
enda verða undanþágur frá
þeim eigi veittar fyrst um sinn.
Ríkisstjomarfidikaniir i Haínar-
firði fella á síyrfeja hygpgn
1 nýrra íbúða
NægilegS Sé S3I a3 byggfa íjós. — EkkexS fé SI3 að
byggja ma;inaliúsíaði
Á bæjarstjórnarfuiidi í Hafnarfirði í fyrrakvöid skýrði
Emil Jónsson frá því að Fjárhagsráð hefði sama dag feMt
að veita Bvggingarfélagi alþýðu ieyfi tiil að byggja 12
uýjar íbúðir. Þeirri neifun hefur nú verið áfrýjað til ríkis-
stjórnarinnar, og illa er þá launuð þjónusta Emils Jóns-
sonar ef leyfiö fæsf ekki þar heldur — svona rétt fyrir
x>uiu LcfcLiu. a. cirunum
og 1936, sem lokið hafa bama-
prófi, eru skólaskyld næsta vet-
ur, og fer kennslan fram í eftir
töldum skólum:
1) Gagnf ræðaskólinn við
Hringbraut. — Nýr gagnfræða-
skóli tekur til starfa í haust í
húsinu nr. 121 við Hringbraut.
Þar hefur verið tekin á leigu
ein hæð og innréttuð til skóla-
halds vegna skorts á skóla-
húsnæði. f þessum skóla verða
6 deildir. Þangað eiga þa'u börn
að sækja skóla, sem voru í 1.
bekk gagnfræðadeildar í Mela-
skóla s.I. vetur, enn fremur þau
börn, sem voru . í deildunum
12 ára bekk A, 12 ára bekk C,
og 12 ára bekk E í Melaskóla
s.l. vetur og luku barnaprófi.
2) Gagnfræðaskóli Vestur-
bæjar. —1 Sá skóli starfar í
Stýrimannaskólanum gamla
eins og að undanförnu, og verða
þar 10 deildir. Auk þeirra nem-
enda, sem fyrir eru í skólanum,
verða teknar 2 deildir í 1. bekk,
og eru það börn, sem luku barna
prófi í vor úr deildunum 12 ára;
B og 12 ára D í Melaskóla. —i
I 2. bekk verða tekin börn f.
1935, sem voru í gagnfræða-
deildum Miðbæjarskóla s.l. vet-
ur og eiga heima vestan Lækj-
argötu.
3) Miðbæjarskólinn. — Þau
börn f. 1936, sem iuku barua-<
prófi í Miðbæjarskólanúm í vor,
verða í 1. bekk gagnfræða-
deildar í Miðbæjarskóla í vetur.
Verða það 4 deildir.
4) Gagnfræðaskólinn við
Lindargötu. — Unnið hefur
verið að viðgerð og endurbótum
á Franska spítalanum, og tekur
þar til starfa sjálfstæður skóli
í haust með 8 deildum. f 2. bekk
þess skóla verða þau börn tek-
in, sem voru í gagnfræðadeild-
um Micbæjarskólans s.I. vetur
og eiga heima austan Lækjar-
götu, en hin fara í Gagnfræða-
skóla Vesturbæjar, eins og áður
var getið.
Þau börn f. 1938, sem luku
barnaprófi í Austurbæjarskóla
í vor og eiga heima á svæðinu
norðan Bergþórugötu og Braut-
arholts að þeim götum með-
töldum, eiga etnmg að sækja
skólann við Lmdargötu.
5) Gagnfræðaskóli Austur-
bæjar. — Sá skóli, er áður
staxfaði í Franska spítalanum
kosningar!
Á fimdimim. var hins vegar felld méð samhljóða atkv.
ílialdsins og Alþýðuflokksms, tiliaga frá Kristjáni Andrés-
syni um að komið yrði upp 20 íbúðum, þótt húsnseðis-
nefnd teldi að það væri alger lágmarksþörf húsnæðisleys-
ingjanna í bænum.
Á fundinum var lagt til að
bærinn veitti Byggingarfélagi
alþýðu aðstoð til að koma upp
12 íbúðum og yrði bæjarráði
falið að staðsetja húsin og gera
áætlun um kostnaðinn við
grunnana. Að þeirri áætlun
fenginni yrði svo ákveðin upp-
hæð sú sem bærinn greiddi á
hvern grunn, enda fengi bærinn
þá að ráðstafa 4 af íbúðunum.
Eins og áður er sagt bar
Kristján Andrésson fram
breytingartillögu um að aðstoð
yrði veitt til 20 íbúða og benti
á upplýsingar sem fyrir lágu
frá húsnæðisnefnd, þar sem
þetta er talin alger lágmarks-
tala. Þessi tillaga var felld
með 8 atkvæðum gegn 1 og
rökstuddi Emil Jónsson afstöðu
meirihlutans með því að láns-
fé væri ekki fyrir hendi.
Kristján benti þá á að tveir
af þrem bæjarráðsmönnum,
þeir Emil Jónsson og Þorleifur
Jónsson, ættu sæti í stjóm
Sparisjóðs Hafnarfjarðar og
hefðu þeir nýlega veitt bænum
millj. kr. ián til að koma
! upp f jósi í Krýsuvik. Þeir menn
sem hefðu lánsfé til að koma
upp húsum handa kúm ættu
að hafa einhver ráð á fé til
að byggj^ hús handa húsnæðis-
lausu fólki.
og Sjóma-nnaskólanum, tekur
nú til sÆarfa í hinni nýju skóla-
byggingu við Egilsgötu. í skól-
anum rúmast 22 deildir. Auk
þeirra deilda, sem fyrir eru í
skólanum, flytjast þangað þau
börn úr skólahverfi Austurbæj-
arskólans, sem voru í 1. bekk
gagnfræðadeildar þar s.I. vetur
og þau, sem luku þar barua-
prófi í vor og búsett eru á svæð
inu sunnan Bergþórugötu og
Brautarholts.
6) Laugarnesskólinn. — Þar
starfar 1. og 2. bekkur gagn-
fræðaskóla í vetur, og er svo
til ætlazt, að þau böm, sem
voru þar í 1. bekk gagnfræða-
deildar s.1. vetur, verði þar á-
fram auk þeirra, er luku þar
barnaprófi í vor. Verða það
8—9 deildir. Þetta orsaJkar að
vísu mikil þrengsli í skóianum,
en þar eð ekki þótti fært að
ætla öllum 13 og 14 ára nngl-
ingum úr skólahverfinu að
sækja skóla niour í bæ, og ekk-
ert húsnæði hentugt til skóla-
halds var fáanlegt í hverfinu,
voru ekki .önnur úrræði fyrir
hendi.
í öllum þessum skólum verð-
ur húsnæði til handavinnu-
kennslu stúlkna, en handavinna
pilta verður að fara fram ann-
ars staðar að Gagnfræðaskóla
Austurbæjar undanskildum.
Aumastur allra
Framhald af 1 .síðu.
ið í efa, hvað má þá segja um
þá tvo flokka, íhaldið og Fram
'sókn, sem hafa valið hanu til
^forustu í samvinnu sinni, og
sem segja að hann hafi fyrst og
fremst mótað stjórnarstefnuna
undanfarið háift þriðja ár?!
Óstyrkur
Undarlegur óstyrkur hefur
gripið Emil Jónssou samgöngu-
málaráðherra út af samgöng-
unum milli Hafnarfjarðar og
Reykjavíkur, og er þó stjóra
þeirra mála meðal minniháttar
afglapa hans. Hann skrifar
grein eftir grein í Alþýðublað-
ið til að afsaka að ríkið skyldi
taka að sér rekstur samgaugu-
anna og færir að því rök að það
hafi verið gert af hreinni
neyð. Hins vegar er Emil Jóns
son ófáanlegur. til að gefa
nokkrar skýringar á því hvern-
ig á því standi að fargjöldin
hafa verið hækkuð um eina
krónu, eða % á stuttum tjma
og hvað því valdi að ferðunum
hefur verið fækkað þannig að
þær eru aðeins á hálftíma fresti
en vorii áður á allt að 10 min-
útna fresti. Það væri óþarfi fyr
ir Emil Jónsson að afsaka að
hanu hefur tekið að sér yfir-
stjórn samgangnanna — nema
af því að hann finnur að sú
yfirstjórn hefur gefhst illa.