Þjóðviljinn - 07.10.1949, Qupperneq 5

Fimintuclagur 6. októbcr 3940.-
ÞJÓÐVHJINN
5
IHALDIÐ GLIÐNAR SUNDUR
Foruslumenn Sjálfstœðisflokksins í Vest-
mannaeyjum og Akureyri snúast opinber-
lega gegn honum - Útstrikanakapphlaup í
Reykjavík!
að tapa
Undanfarin 16 ár hefur Sjálf-
stæðisflokkurinn alltaf verið að
tapa fylgi á íslandi. í kosningun
um 1933 fékk hann 48%
greiddra atkvæða og vantaði
þannig aðeins herzlufnun í að ná
hreinum meirihluta. Ári síðar
var fylgi hans komið niður í
42%. Síðan hefur smátt og
smátt reytzt af honum, þannig
að við síðustu kosningar hafði
hann 39,4% greiddra atkvæða,
Við þær kosningar fékk han*
26.428 atkvæði, en hefði með
sama fylgi og 13 árum áður átt
að hafa 32.118 atkvæði. Raun
veruiegt tap flokksins á þessum
árum nemur þannig 5690 at—
kvæ'ðtim eða um 18%. Með til-
liti til þessara staðreyndar er
fleipur Morgunblaðsins um að
Sjálfstæðisflokkurinn sé nálægt
því að geta íengið meirihluta á
þingi vægast sagt spaugilegt.
er bæði sammála um landráðin
j og fjármálaóstjórnina, ósam
Sjálfstæðisflokkurinn þykki hennar er togstreita um
ljóst að
ber mesta ábyrgð á störfum nú-
verandi ríkisstjórnar, þó hún sé
kennd við Alþýðuflokkinn, hann
hefur haft forustu fyrir öllum
störfum hennar og ber ábyrgð
á öllu sem hún hefur afrekað.
Það er fyrst og fremst Sjálf-
stæðisflokkurinii sem hefur vís
að veginn á landráðaferli nú-
verandi stjómar og öll fjármáia
stjórn hennar hefur markazt af
skilyrðislausri þjónkun við auð-
mannastéttina í Reykjavík.
Af þessum ástæðum mun
fylgið hrynja af Sjálfstæðis-
flokknum í kosningunum í
haust.
Klofnmgms: meSal
forastuntðHHiðMia
Þúsundir alþýðumanna hafa
þegar snúið baki við Sjálfstæð-
Það er rökstutt með útreikningij isflokknum og nú er svo komið
yfirráðin í flokknum. Sú deila
á sér langan aðdraganda.
Við síðustu kosningar mun-
aði minnstu að flokkurinn klofn
aði til fullnustu. Því var afstýrt
á síðustu stundu með því „dreng
skaparbragði" Bjama Bene-
diktssonar að víkja fyrir Birni
Óláfssyni. Eftirleikurinni varð
hins vegar sá að þegar er fram-j Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
boðsfrestur var útrunninn kom í Hver höndin var uppi á móti ann
Bjarni upp sérstakri kosninga-l arri og allir fundir leystust upp
skrifstofu til a» skipuleggja út- ’ m.eð fáryrðum og svivirðingum.
strikanir á Birni ÓJafssyni.j Að lokum tók Bjami Benedikts-
Hann náði takmarki sínu ogj Son sér alræðisvald um uppstill-
Björn íéll.Aðcins vegna þessaj jnguna. Hann sparkaði gamal-
„drengskaparbrag'ðs" — EIN-j reyndum þingmönnum flokksins,
HVERRA LÚALEGUSTUj Hallgrími Benefjiktssyni og Sig-
SVIKA SEM UM GETUR í ÍS-| urði Kristjánssyni, barði i borðið
LENZKRI STJÓRNMÁLASÖGU: á fulJtrúaráðsfundi og neitaði öll-
— hefur Bjarni Benediktsson set-j um breytingum. Með harðfylgi
„Drengskaparljragðið"
í framkvæmd
I Vísi 4. júní 1946 var birt tækniieg lýsing á því
hveraig Bjarni Benediktsson fór að framkvæma „dreng-
skaparbragð" sitt. Lýsingin var á þessa leið:
„Á 823 kjörmiðum hafði Björn Ólafsson verið strik-
aður út, án þess að aðrar breytingar væru gerðar á
listanum.
Á 205 kjörmiðum hafði Björn verið strikaSur út,
en Bjarni borgarstjóri Benedsktsson jafnframt hækkað-
ur upp í fyrsta sæti listans.
Á 174 kjörmiðum hafði Björn verið strikaðúr út
ásamt ýmsum öðrum.
Á 95 kjörmiðum hafði Bjarni Benediktsson verið
hækbaður í fyrsta sæti án þess að aðrar breytíngar
befðu verið gerðar á listanum.
Loks hafði 273 kjörmiðum verið breytt á ýmsa
vego.“
ið á þingi undanfarið kjörííma-
bil!!
Sigurðar frá Vigur þess efnis
að ef Sjálfstæðisfiokkurinn taki
41! atkvæði frá Framsóknar-
flokknum og AJþýðuflokknum í
tilteknum kjördæmum sé þing-
meirihlutinn fenginn. Gefur sá
útreikningur góða mynd af skiln
ingi þeim sem lagður er í lýð-
ræðið af þeim flokki sem hamp-
ar því orði mest. Hins er varazt
að geta að með álíka útreikn-
að æ víðtækari klofningur er að
verða meðal sjálfra forustu-
manna hans. Á síðastliðnum
vetri sagði aðalforvígismaður
flokksins í Vestmannaeyjum,
Einár Sigurðsson, skilið við
hann vegna svika hans við
frelsi og sjálfstæði íslendinga.
Fyrir skömmu sagði aðalfor-
vígismaður flokksins é Akur-
eyri, Svavar Guðmundsson
irigi í öðrum kjördærnum er : bankastjóri, sig úr honum vegna
hægt að láta Sjálfstæðisflokk-I svika við heiðarlega borgara-
inn tapa þriðjungi þingsætal lega fjármálastjórn. Báðir þess-
sinna, án þess að kjörfylgi hans!
breytist. : svo nokkru nemi.j
Siíkir útreikningar eru vissu-
lega barnagaman en ekki rök-
serndir handa vitibornu fólki.
tókst honum að knýja fram vilja
sinn með litlum atkvæðamun. Og
þá gerðist það að hinir brottreknu
þingmenn; Hallgrímur Benedikts
son og Sigurður Kristjánssson,
iJ .þuðu það „drengskaparbragð" að
Ný „dreRgsÍugs&H-
brögð"
Fyrir þessar kosnmgar logaðij
allt í erjum innan valdaklíkuj vera á listanum engu að síður
í neðstu sætum „til stuðnings"!
Tók Bjarni því boði í grandaleysi,
gleyrninn á sjálfs sín afrek.
Hinir - brottreknu hófust síðan
handa, þeir voru á listanum og
komu því til greina við kosning-
arnar. I»eir hafa nú kornið sér upp
kosningaskrifstofu til að skipu-
leggja breytingar á Jistanum.
Ætlunin er að strika út Jóhann
Hæring og Gunnar Thoroddsen
en fá kjósendur til að færa Hall-
grím og Sigurð upp í staðinn.
Þeir félagar eru það frakkari í
„drengskaparbrögðum“ sinum en
Bjarni Benediktsson við síðustu
kosningar að þeir hafa gert fyrir-
ætlanir sínar opinberar. í siðasta
Frammhald á 7. síðru
SiállsSæðisflQkkiíEÍHE
ber aðajðbyrgðiiia
Þótt Sjálfstæðisflokkurinn
hafi látlausí verið að tapa und-
anfarin 16 ár, er það tap þó að-
eins smáræði hjá því sem hann
fær að reyna eftir 23. október
í haust. Á síðastliðnUm 3 árum
hefur flokksforustan sýnt þjóð-
inni eðli sitt til fullnustu í fyrsta
sinn. Allt fram til þe'ss að nú-
verandi stjórn var mynduð gátu
f orustumenn Sj álfstæðisf lokks-
ins haldið því fram meS nokkr-
um árangri að þeir væru frjáls-
iyndir borgarar, hlynntir um-
bótum í hófi. Einkanlega tókst
þeim að koma nokkrum Ijóma
á flokk sinn með þátttöku
sinni í nýsköpunarstjórninni,
þar sem sósíalistar knúðu fram
stórfelldar framkvæmdir og
verulegar umbætur í félagsmál-
um.
En þessi ljómi er nú orðinn
að rriyrkum sorta. Það er öJÍúm
ir menn telja sig enn Sjálfstæðis
flokksmenn í gömlum skilningi
þess orðs, en þeir neita að fylgja
núverandi valdaklíku flokksins
út í ófæruna og þeir hafa skor-
að á aJmenning -að veita ráða-
mormunum eitirminnilega hirt-
ingu í kcsningnmriíi í hausí.
Fráhvarf þessara tveggja
þjóðkunnu .forustumanna gerir
það að verkum að miklar líkur
eru á að Sjálfstæðisflokkurinn
tapi bæði Akureyri og Vest-
mannaeyjum.
„Dnengskapai&ragS"
Bjaraa BenediktssöisaE
Svo alvariegt; sem þessi áföll
eru, er klofningurinn me'ö'al
valdaklíku SjálfstæSisflokksins
hér í Reykjavík enn hættulegri
fyrir fylgi hans. , Sjálfstæðis-
flokkurinin hafði við . síðustu
kosningar næstum' því helming
allra atkvæða sinna í Reykja-
vík og er það kjördæmi því öll-
um öðrum mikilvægara.
Klofningprinri hér í Reykja-
vík er af öðrum toga spunninn
en íráhvarf þéirra Einars Sig-
urðssonar 1 og Svavars Guð-
mundsspnar. Valdaklíkan hér;
in-y JJOi. . :•»v •
Si4
saga — sonn eg látlaos
Sveifin okkar
eftir Þorbjprgu Árnadóttur.
Með 28 iitpreníuðuno myndum eftir
Haildór Pétursson listmáiara.
Þetta er saga um lífið í sveitinni okkar, um lífið í
.sveitinni þinni og sveitinni minni, eins og það var á öðr-
um tug þessarar aldar, þegar þjóðin var ung á ungri öld
og vorbjarmi frelsisins lék um fjaJlatindana. Fólkið
gladdist við dagleg störf, við fegurð náttúrunnar og við
samveruna við aðra menn, — Ástir og vonir, sorg og
gleði skiptust á eins og skin og skúrir i gróðri lífsins.
Það var kátt í sveitinni okkar og fóikið átti mörg
liugðarefni. Söguskáld og ljóðskáld ólu þar upp aldur
sinn og stjórnmálamenn og trúmenn þar hver á sínum
bæ. Á löngum vetrarkvöldum var lesið upphátt í bað-
stofunni og í rökkrinu var sungið, dansað, eða farið á
skauta, skíði eða sleða. Fólkið í sveitinni okkar var fél-
agslynt, hraust og glaðvært. Það var eins og stór fjöl-
skylda, sem gladdist saman, syrgði saman og stóð sam-
an í stormum og sólskini lífsins.
Átthagaástin og virðingin fyrir samfcíð sinni og
íslenzku þjóðlífi speglast í hverri línu bókarirnar, í
birtu þeirri og hlýju, sein hún er þrungin af samfara
„rómantík“ unga fólksins, sem varpar ævintýrahjúp
raunveruleikans yfir allt líf þess og starf.
Hér bórtíst íslenzk sveit í
sciðandi töframyndum lát-
Iausrar fegnrðar í leik og
starii, sorg og gleði, söng og
Iilátri, framtíðar víðsýni og
vonum.
SVEITIN OKKAR er bókín, sem töfrar
fewern einstakling og veitir yl eg birtsi
ínn á hveri íslenzkt fíeimili.