Þjóðviljinn - 17.02.1950, Qupperneq 8

Franska íhldsbW Moude4 legg-
nr tsl að Frakkland segi sig
úr Á-hndalapu
Fiakka hryllir við kjarnoíkuæði Bandaríkjastjórnar
í Frakklandi er sú ákvörðun Trumans Bandaríkja-
forseta, að fyrirskipa að allt kapp skuli lagt á að smíða
vetnissprengju, rædd að ástríðuþrunginni alvöru, sagði
Victor Vinde, fréttaritari sænska útvarpsins í París í gær.
Vísindamenn eru þeirrar skoðunar, að með vetnissprengj-
unni kunni að vera hægt að þurrka út allt líf á jörðinni.
OÐVIUINN
nur
Norðmenn bjóða íslenzkum mynd-
listarmönnnm að hlda sýningu
í Noregi
SendiheiTa Noregs hefur afhent utanríkisráðherra
boðsbréf frá stjórn sambands norskra myndlistamanna,
iþar sem íslenzkum listamönnum er boðið að efna til opin-
berrar íslenzkrar listsýningar í Oslo.
Vinde segir Frakka af öllum
flokkum og stéttum gera sér
Ijóst, að kjarnorkukapphlaupið
sé mál, sem framar öllu cýðru
varði hvern einstakan.
Truman hafnar
samhomulags-
tilraun
Truman Bandarikjaforseti
visaði á blaðamannafundi í gær
á bug öllum uppástungum um
að Bandarikin eigi frumkvæði
að nýjum viðræðum til að leysa
deilumál stórveldanna. Truman
sagði, að hverjum sem vildi
koma til Washington að ræða
við sig stæðu allar dyr opnar,
en hann hefði ekki í hyggju
að senda sendiboða til viðræðna
við Stalín.
Trieste eins og
dauð borg
Þá tvo sólarhringa, sem alls-
herjarverkfallið þar hefur stað-
ið, hefur hafnarborgin Trieste
við Adríahafsbotn verið líkust
dauðri borg. Skemmtistaðir og
verzlunarbúðir hafa verið lok-
aðar og öll vinna legið niðri.
Allsherjarverkfallinu lauk í
gærkvöld en verkfall iðnaðar-
manna, sem staðið hefur í þrett
án daga heldur áfram. Alls-
herjarverkfall var gert til stuðn
ings við iðnverkamennina.
Hlutleysi eina bjargráðið
Sérstaklega segir Vinde, að
hægrisinnaðir Frakkar taki nú
til alvarlegrar endurskoðunar
afstöðu sína til Bandaríkjanna.
Áhrifamesta hægriblað Frakk-
lands, „Monde“, hefur varpað
fram þeirri spurningu, hvort
ekki sé ráðlegast fyrir Frakk-
land að segja sig úr Atlanzhafs
bandalaginu. Augljóst sé, að
stefna Bandarikjastjórnar sé
svo vanhugsuð, og ábyrgðar-
laus, að hún geti leitt banda-
lagsríki þeirra í Vestur-Evrópu
útí tortímingu. Helzt sé bjarg-
arvon fyrir Frakkland í vopn-
uðu hlutleysi í deilumálum og
átökum reginveldanna, Banda-
ríkjanna og Sovétrikjanna.
Þingmaður þessi heitir Wolf-
gang Hedler. f ræðu einni
sagði hann, að „það hefur ef
til vil! verið misráðið af naz-
istum að drepa Gyðinga með
gasi. Hægt hefði verið að losna
við þá eftir öðrum leiðum“.
80% dómaranna nazistar
Á þingi Vestur-Þýzkalands í
Bonn í gær bar Ollenhauer,
varaformaður þingflokks sósí-
aldemokrata fram kröfu um
BrynjóEfur
Þorláksson látinsi
í gær andaðist að heimiii
sínu, Eiríksgötu 15 hér í bæ,
Brynjólfur Þorláksson, fyrrum
söngstjóri og organleikari við
Dómltirkjuna.
Brynjólfur var fæddur að
Nýjabæ á Seltjamamesi. Lagði
hann snemma stund á söng og
organleik, var m. a. við nám í
kirkjuorgelleik og hljómfræði í
Khöfn og söngkennari og org-
anisti í Reykjavík til ársins^
1912 að hann fluttist til Kan-
ada og dvaldi þar næstu tutt-
ugu árin.
Brynjólfur var 82 ára er
hann lézt.
það, að dómaramir, sem sýkn-
uðu Hedler, yrðu settir af.
Einn af þingmönnum kommún-
ista upplýsti, að 80% af dóm-
urum á brezka hemámssvæð-
inu hefðu verið meðlimir naz-
istaflokksins. Stjórnarflokkam-
ir mótmæltu tillögu Ollenhauer
og var afgreiðslu hennar frest-
að.
Sýknudómurinn yfir Hedler
hefur vakið gremju almenn-
ings í Vestur-Þýzkalandi og
hafa mótmælafundir verið
haldnir í Slésvík-Holstein, fylk-
inu, þar sem dómurinn var
kveðinn upp. Fjölmennur mót-
mælafundur var haldinn í Kiel
og tugir þúsunda sóttu mót-
mælafundi annarsstaðar í fylk-
inu.
L&nósiióið lapaði í
ángelhoim, 17:9
Islenzka handlaiattieiksliðið
keppti í Angelholm í gær og
tapaði þeim leik. Úrslit urðu
17:9.
Njósnarar dæmdir
Pólskur dómstpll í Szechen
hefur dæmt franska ræðismann-
inn þar í 12 ára fangelsi fyrir
njósnir og annan Frakka í 10
ára fangelsi. Einn Pólverji var
dæmdur til dauða, annar til
ævilangs fangelsis, þriðji í 15
og fjórði í átta ára fangelsi
fyrir sömu sakir. Allir hinir á-
kærðu játuðu sekt sína.
Segir svo í boðsbréfinu m.a.:
„Myndlist beggja landa á
uppruna sinn í sameiginlegri
menningu fyrir meir en tíu öld-
um og hefur þróazt í samræmi
við það skapferli, sem aðbúð
og aðstæður hafa skapað í
hvoru landi um sig.
Allir menntaðir menn í Nor-
egi þekkja vel hina ágætu mið-
aldamenningu Islands, sem
mikill auður gamalla handrita
ber vitni um — handrit, sem'
að frágangi og skreytingum
bera miklum listhæfileikum
vitni.
Öll norska þjóðin stendur i
mjög mikilli þakklætisskuld við
ísland, hið forna lýðveldi í
Atlantshafi, sem fóstraði Snorra
Sturluson. Noregur væri mjög
miklu fátækari að sögu og
skrifað Noregakonungasögur
sínar.
Allt eru þetta staðreyndir,
er sýna það, að gömul sam-
eiginleg menningarkynni hafa
jafnan legið til grundvallar
fyrir þeirri vináttu, sem Norð-
Aðalf. Sjómanna-
fél Akureyrar
Aðalfundur Sjómannafélags
Akureyrar var haldinn s. 1.
sunnudag.
I stjórn voru kosnir: Form.
Tryggvi Helgason, varaform.
Lorenz Halldórsson, ritari Jón
Árnason, gjaldkeri Aðalsteinn
Einarsson og meðstjómandi
Páll Þórðarson, allir endur-
kjömir.
Fundurinn endurnýjaði á-
skorun félagsins til Alþingis
um að samþykkja frumvarpið
um lengingu hvíldartíma há-
seta á botnvörpuskipum. —
Á sunnudaginn kemur hefur
Leikfélag Reykjavíkur tvær
sýningar á óperettunni Bláa
kápan, nónsýningu og kvöld-
sýningu, og er hin fyrri 50.
sýning á Bláu kápunni hér í
bænum.
Leikfélagið hefur sýnt leik-
inn 26 sinnum í vetur, en Tón-
listarfélagið sýndi hann 14 sinn
um veturinn 1938 og 7 sinnum
að auki utan bæjarins. Hefurl
þá Bláa kápan tryggt sér ör-
menn ala í brjósti sér í garð
frænda sinna, íslendinga.
Með tilliti til þessara tilfinn-
inga er það skiljanlegt að list-
unnendur í Noregi óska þess
eindregið að kynnast hinni öru
þróun, sem orðið hefur í mynd-
list á íslandi undanfarna hálfa
öld, enda skortir Norðmenn
þekkingu á þessu nýja fram-
lagi til listarinnar.
Með samþykki norsku ríkis-
stjómarinnar leyfir stjóm sam-
bands norskra myndlistamanna
sér að bjóða íslenzkum mynd-
listamönnum að halda sýningu
í Oslo. Hugmyndin er að sýn-
ingin verði helguð málverkum,
höggmyndum og teikningum,
og að sjálfsögðu er, íslenzkum
stjómarvöldum það í sjálfsvald
sett, hvaða listamenn og lista-
Vér
heitum því, að gera allt, sem í
voru valdi stendur til þess að
þessi fyrsta sýning á íslenzkri
list megi fara virðulega fram.“
Ríkisstjórnin mun fela
menntamálaráði að annast allar
framkvæmdir í sambandi við
þessa fyrirhuguðu sýningu.
Reykjavík;, 16. febrúar 1950.
(Fréttatilkynning' frá ríkis-
stjórninni.)
Skíðamót í Jósefs-
dai á sunnudaginn
Fyrsta stórsvigskeppni
hér á landi
Skiðadeild Armanns gengst
fyrir skíðamóti í svonefndu Suð
urgili í Jósefsdal næstkomandl
sunnudag ki. 12. I Suðurgili er
hægt að koma fyrir einhverri
ákjósanlegustu keppnisbraut
hér í nágrenninu.
Keppt verður í stórsvigi og
er það i fyrsta skipti sem slík
keppni fer fram hér á landi,
Framhald á 7. síðu.
ugglega sæti sem önnur vin-
sælasta óperettan, sem hér hef-
ur verið sýnd, aðeins Nitouche
er hærri að sýnmgartölu.
Að svo stöddu hefur Leik-
félag Reykjavíkur ekki gert á-
ætlun um þriðja leikritið í vet-
ur. Verður nú nokkurt hlé á
starfi félagsins, meðan loka-
æfingar og annar undirbúning-
ur undir opnun Þjóðleikhúss-
ins fer fram.
Verkamannafélag Akareyrar-
kaupstaðar segir eiuróma upp
Frá fréttaritara Þjóðviljans, Akureyri í gær.
Fundur í Verkamamiafélagi Alsureyrarkaup-
staðar í gær samþykkti eftirfaranði með öllum
atkvæðum:
„Fundur Verkamannafélags Akureyrar,
haldinn 14. febr. 1950, samþykkir að segja
upp verkakaupssamningi sínum við vinnu-
veitendafélag Akureyrar, Kaupfélag Eyfirð-
inga, Byggingameistarafélag Akureyrar og
Akureyrarbæ.
Uppsögnin gildir frá og með 15. marz
n.k. Fundurinn samþykkir að fela stjórn
félagsins undirbúning nýrrar samningsgerð-
ar við vinnuveitendur og leggi hún tillögur
sínar fyrir félagsfund áður en til samninga
er gengið."
Ósaknæmt að hrósa Gyð-
ingamorðum í V-Þýzkál.
Mótmælaalda gegn sýknudómi ylir nýnazista
Dómstóll á brezka hemámssvæðinu í Þýzkalandi hefur
sýknað nýnazistískan þingmann, sem hafði í opinberri ræðu
hrósað Gyðingamorðum nazista.
menningu, ef hann hefði ekki i verk þau velja til þátttöku.
Sýningum Leikfélagsins senn lokið
„Bláa kápanu sýnd í 50. sinn