Þjóðviljinn - 25.07.1950, Qupperneq 4
s
Þ7ÖÐVILJINN
Þriðjudagur 25. júlí 1950.
þJÓÐVlLIINH
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson, áb.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson,
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðu-
stíg 19. — Sími 7500 (þrjár línur).
Áskriftarverð: kr. 14.00 á mán. — Lausasöluverð 60 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
... ÍRteS&ak
Undirbúnsmgur
kaupgjaldsfearáftunnar
Höggiö sem ríkisstjóinin og verkfæri hennar í kaup-
lagsnefnd hafa greitt íslenzkum launþegum og samtök-
um þeirra, meö hinni stórfelldu fölsun þeirrar kaup-
gjaldsuppbótar, sem grc-iða átti til áramóta, hefur orðið
til þess aö leysa úr læöingi öll þau öfl íslenzkrar verka-
lýðshreyfingar, sem ekki vilja láta afturhaldiö knýja lífs-
kjörin niöur á algjört hungurmark án nokkurs viönáms.
Samþykktir verkalýðsráöstefnunnar í vetur, kröfur Full-
trúaráðs verkalýðsfélaganna, Dagsbrúnar, Hlífar, Verka-
mannafélags Akureyrarkaupstaðar, Þróttar á Siglufirði og
fjölda annarra forystufélaga íslenzkrar verkalýöshreyf-
ingar, um samstillta baráttu verkalýössamtakanna allra
fyrir því, aö rétta hlut verkalýðsstéttarinnar og launþeg-
anna almennt, vegna þess dýrtíöarflóðs sem gengislækk-
unarstjórn íhalds og Framsóknar hefur af ráðnum hug
leitt yfir heimili alþýðunnar, hafa nú loks fengiö undir-
tektir og stuðning Alþýöusambandsstjórnar. Þannig hefur
ofbeldisverk ríkisstjórnarinnar í sambandi viö útreikning
og ákvörðun kaupgjaldsvísitölunnar nú, oröið til þess,
að'vekja til nýrrar umhugsunar og breyttrar afstöðu jafn-
vel þau öfl í verkalýöshreyfingunni, sem höföu sýnt aft-
urhaldinu mesta sáttfýsi og beiplínis unnið að því fram
að þessu aö hindra allar sameiginlegar aögerðir liennar.
En nú þegar lagt verður til orustu viö afturhaldið
og atvinnurekendur fyrir því að fá bætta þá miklu kjara-
skeröingu, sem íslenzkir launþegar hafa oröiö fyrir af
völdum gengislækkunarinnar og dýrtíöarflóðsins, er áríð-
andi að frá upphafi sé öllum undirbúningi hagað af hygg-
indum og framsýni. Fulltrúaráð verkalýösfélaganna i
Reykjavík og Alþýöusamband Norðurlands hafa lagt til
við stjórn Alþýöusambandsins að kölluð veröi saman án
tafar skyndiráðstefna verkalýðsfélaganna, til þess að
samræma uppsögn kjarasamninganna, ákveða í aðal-
atriðum kröfur samíakanna, og leggja grundvöll að sam-
eiginlegri yfirstjórn þeirrar kaupgjaldsbaráttu sem fram-
undan er. Hafa þessar tillögur strax vakiö athygli verka-
lýðsins og hlotið almennt fylgi hans.
Þaö er áríðandi aö strax frá byrjun sé þaö eitt haft
í huga að efla og tryggja algjöra einingu allra verkalýös-
BÆJARPOSTIRINNJ
wssmm
Aumur málstaður.
Framkoma ríkisstjórnarinnar
og þá sérstaklega cócacólaráð-
herrans Bjöms Ólafssonar í
vísitölumálinu á sér fáa verj-
endur, jafnvel meðal harðsvír-
uðustu íhaldsmanna. Morgun-
blaðið hefur að mestu látið
Vísi eftir að verja hneykslið.
Orðbragð þess blaðs sýnir ljós-
lega, hve aumur málstaðurinn
er. I laugardagsblaðinu ræðst
það að fulltrúa verkalýðsamtak
anna í kauplagsnefnd fyrir að
hann „hafi lapið“ í stjórn Al-
þýðusambandsins „allt sem
gerðist á fundum nefndarinnar
og jafnvel tilkynnt henni strax
og vísitölunefndin var beðin að
koma á fund ráðherra, sem hef-
ur verðlagsmálin með hönd-
um.“
styðja þá siðferðilega á flótta
þeirra undan atómsprengjulgus
um bolsum Norður-Kóreu (eða
réttara sagt aðeins Kóreu, því
að þeir virðast vera um hana
alla bölvaðir!) Manni hættir
við að halda að Bjarni sé svo
grútfýldur, að hann gleymi að
hann á 900 manna lið — „líf-
vörðinn" frá 30. marz. Dálítinn
part af því liði *gæti Bjarni
sent, hóp, sem væri bara stór
miðað við fólksfjölda. Sumir
í þeim hópi sem Bjami mundi
væntanlega senda, þyrftu ekki
að standa sig neitt verr gegn
hinum atómsprengjulausu bols-
um, en sjálfir gæjamir, „our
boys,“ undanhaldið verður varla
svo hratt að Clausens-bræður
a. m. k. gætu ekki skarað þar
fram úr.“
Bólusctnlng gegn barnavelkl.
Pöntunum veitt móttaka í síma
2781 kl. 10—12 f. h. fyrsta þriðju-
dag • hvers mánaðar. Fólk er á-
minnt um að láta bólusetja börn
sín.
F fflrÆUIIfflin © Síðastliðinn
laugardag voru
I gefin saman í
hjónaband af
3r. Jóni Thor-
9 * irensen Hafdís
'Guðmundsdóttir og Reynir Sig-
urðsson Lágholtsveg 7. Síðastlið-
inn laugardag voru gefin saman í
hjónaband af lögmanni ungfrú
Regína Helgadóttir og Ingólfur
Ólafsson prentari, Framnesveg 32.
Heimili þeirra er á Framnesv. 32.
Iðunarapótek hefur næturvörzlu,
sími 1911. ,
e
Baktjaldamakk
cócaeólaráðherrans.
*«mÍi * - tr * - 4
w >*<*-* — 8 »
Það má teljast furðulegt, að það
sé talið manni til hnjóðs að sýna
umbjóðendum sínum þá holl-
ustu að láta þá vita hvað fram
fer og neita að taka þátt í
leynimakki sem beint er gegn
þeim. Að vísu er það skiljan-
legt, að Vísi og ríkisstjóminni
hafi komið bezt að ekkert yrði
látið uppi um baktjaldamakk
cócacólaráðherrans og óhæfu-
verk meirihluta kauplagsnefnd-
ar. 1 skýrslu fulltrúa Alþýðu-
sambandsins í Kauplagsnefnd
sem birt er hér í blaðinu í dag,
er glögglega sýnt fram á það,
að ráðherra hafði enga heimild
til að kalla nefndina á sinn
fund til að hafa áhrif á niður-
stöður hennar.
'Þjösnaskapur
ráðherrans.
Vísir segir, að „fulltrúi Al-
þýðusambandsins í nefndinni
vaxi ekki mikið af framkomu
sinni í málinu." Hann getur
skoðað þessa yfirlýsingu Vísis
sem sönnun þess að hann hafi
SKIPADEILD S. 1. S.
Arnarfell er á leið frá Kotka til
Reykjavíkur. Hafði viðkomu í
Kaupmannahöfn í gær. Hvassafell
er á leið frá Flekkefjord í Noregi
til Reykjavíkur.
RIKISSKIP:
Hekla fer frá Glasgow síðdegis
í dag til Reykjavíkur. Esja fór
frá Akureyri í gær á leið austur
um land til Reykjavíkur. Herðu-
breið var á Reyðarfirði síðdegis í
gær á suðurleið. Skjaldbreið er í
Reykjavík. Þyrill er á leið frá
Reykjavik til Norðurlandsins.
Eiinsklp
Brúarfoss kom til Kiel í gær frá
Rotterdam. Dettifoss kom til R-
víkur 21.7. frá Antwerpen. Fjall-
foss er á Drangsnesi, fer þaðan
til Djúpuvikur og Skagastrandar.
Goðafoss fór frá Siglufirði í gasr
til Akureyrar. Gullfoss kom til
Leith í gærmorgun, fór þaðan í
gærkvöld til Reykjavíkur. Lagar-
foss fór frá N.Y. 19.7. til Reykja
víkur. Selfoss fór frá Vestmanna-
eyjum 21.7. til Aberdeen, Leith og
Svíþjóðar. Tröilafoss fór frá R-
vík 19.7, til N.Y.
-<g 0 W V - S—
Loftleiðir h.f.
Erlenö mynt — Sölugengi.
„Bandaríkjadollar kr. 16.32
Sterlingspund —■' 45.70
Kanadadollar — 14.84
Danskar kr. 100 — 236.30
Norskar kr. 100 — 228,50
Sænskar kr. 100 — 315,50
Finnsk mörk 100 — 7,09
Franskir frankar 1000 — 46.63
Belgiskir frankar 100 — 32.67
Svissn. frankar 100 — 373.70
Tékkneskar kr. 100 — 32.64
Holl. gyllini 100 — 429.90
Söfnin
Landsbókasafnið er opið kl. 10
—12, 1—7 og 8—10 alla virka
daga, nema laugardaga, þá kl,
10—12 og 1—7. — Þjóðskjalasafn-
ið kl. 2—7 alla virka daga. —
Þjóðminjasafnið kl. 1—3 þriðju-
daga, fimmtudaga og sunnudaga.
— Náttúrugripasafnið er opið
sunnudaga kl. 1,30—3 og þriðju-
daga og fimmtudaga kl. 2—3. —
Listasafn Einars Jónssonar kl«
1.30—3.30 á sunnudögum. — Bæj-
arbókasafnið kl. 10—10 alla virka
daga nema laugardaga kl. 1—4.
d
Nýlega hafa opin-
beráð trúlofun
sína, ungfrú Þór-
dís Egilsd., Máva-
** hlið 6 og Reynir
Gunnarsson, Samtúni 14.
Séra Jón Thorarensen verður
fjarverandi í nokkra daga.
Orðsending til X + Y.
Hef meðtekið og skilað kr.
1000,00 til Hallgrímskirkju í Saur-
bæ og kr. 1.000.00 til Stranda-
kirkju í Selvogi.
Jón Thorarensen.
yfS 20.00 Einleikur á
píanó (Magnús Jó-
hannsson): a)
„Clair de lune" eft
ir Debussy. b)í
Mazurka í a-moll
op. 10 nr. 2 eftir Beethoven. 20.45
Erindi: Orustan við Isted 25. júlí
1850 (Baldur Bjarnason magist-
er). 21.10 Tónleikar. 21.15 Upplest-
ur: Tvær enskar draugasögur (Ein
ar Guðmundsson kennari). 21.40
Vinsæl lög. 22.00Fréttir og veður-
fregnir, 22.10 Tónleikar. 22.40 Dag;
skrárlok.
félaganna í þessari kaupgjaldsbaráttu. Engin sérsjónar-
mið eða flokkspólitísk áform mega þar standa í vegi eða
setja syip sinn á undirbúning og athafnir. Samtökin
þurfa á öllum kröftum sínum aö halda, samstilltum,
einhuga og skipulögö'um aö ákveönu marki^ Til þess aö
tryggja þetta þurfa ábyrgir fulltrúar þeirra að hittast,
ráða ráðum sínum og ganga frá sameiginiegum ákvörö-
unum, sem síöan verði hrundið í' framkvæmd meö öllu
því afli sem samtökin ráða yfir.
Þess verður því að vænta að stjórn Alþýðusambands-
ins taki vel og skynsamlega tillögum fulltrúaráösins í
Reykjavík og fjórðungssambandsins á Norðurlandi. Kaup-
gjaldsbaráttan sem nú verður háð, er svo þýðingarmikil
að ekki má tefla á tvísýnu í nokkru efni. Sígursæla bar-
áttu verður að tryggja eins vel og nokkur kostur er á. Sú
yfirstjórn sem leiðir nú hagsmunabaráttu íslenzkrar al-
þýöu veröur að njóta óskipts trausts allra samtakanna,
og jákvarðanir hennar og forusta að mótast af þörfum og
hagsmunum verkalýðsins og engu öðru.
staðið fast á rétti umbjóðanda
síns, íslenzkrar alþýðu. En með
orðum Vísis mætti segja, að
vegur cócacólaráðherrans hafi
.heldur minkað af afskiptum
hans af þessu máli, og var þó
ekki mikill fyrir. Frekja hans
og þjösnaskapur hefur aldrei
komið greinilegar í ljós en í
sambandi við þetta mál.
Hví sendir Bjami ekki
hvítliða tál Kóreu?
Óli skrifar: — „Hermálaráð-
herrann okkar, Bjami Ben.
hlýtur, „af augljósum ástæð-
um“, að vera mjög fýldur út af
því að geta ekki sent Banda-
ríkjamönnum neinn annan
styrk en skeyti um, að hanu
Innanlandsf lug:
I dag er áætlað að
fljúga til Vestm,-
eyja kl. 13.30, til
Akureyrar kl. 15.30.
Auk þess til Isafjarðar, Patreksfj.
og Hólmavíkur. Á morgun er áætl
að að fljúga til Vestmannaeyja,
Akureyrar, ísafjarðar og Siglu-
fjarðar. Millilandaflug: Geysir
millilandaflugvél Loftleiða fór til
Stokkhólms í gærmorgun kl. 08.00,
með 45 farþega. Frá Stokkhólmi
fór vélin til Kaupmannahafnar.
Var væntanleg hingað aftur kl.
02.00 í nótt með 44 farþega. 1
morgun kl. 09.00 fór Geysir í áætl
unarferð til Kaupmannahafnar.
Væntaclegur til baka á morgun
kl. 16.00.
Flugfélag lslands h.f.
1 dag er ráðgert að fljúga til
Akureyrar (2 ferðir), Vestmanna-
eyja, Blönduóss, Sauðárkróks og
Siglufjarðar. Á morgun er áætlað
að fljúga til Akureyrar, Isafjarð-
ar, Hólmavíkur og Vestmannaeyja.
Frá Akureyri verða flugferðir til
Siglufjarðar og Egilsstaða.
Handknaltleiksmótið
I handknattleiksmóti kvenna
sem nú fer fram í Engidal við
Hafnarfjörð kepptu í gærkvöld
Ármann—Haukar 9 : 0, Ákur-
eyri—Akranes 2:1 og Fram—•
KR. 6 : 0. I kvöld keppa Akur-
eyri—Fram, Akranes—KR. og
Vestmannaeyjar—Haukar.
Keppt verður til úrslita ann
að kvöld.
KAUPIÐ
happdrœttis-
miða Sásiai-
istaflokksins