Þjóðviljinn - 20.05.1951, Blaðsíða 3

• jreei mn ,os
Wí«y WHftiílítf <l«IH«IUf fiHH III ItN
/-

rtr.
...l »%*&**
■ . 'i- -rtílffli'ii* “ '- '!■ 0*- iw* ■ ... ‘í' v. t
„ "iffl.Vfi'iUfljfl'M1! í l-„„t
Ritstjóri: Guðmundur Arnlaugsson

Einvíginu um heimsmeistara-
tignina í skák lauk eins og kunn-
ug't er í jafntefli. Af 24 skákum
urðu 14 jafntefli, en keppendur
l unnu sínar 5 .þvor. S|aðan var sVo;
jöfn keppnipa út, að aldrei ni.un-
aði meiiv en Æinum vinning,.Böt-
vinnik vaw hætt kominn aftur log
aftur í fyrstu skákunum, og >Bron-;
stein varð fyrri til að vinríá'Jen
heimsméistarinn : vanh' nægtu
skák og þar næstu. Nokkru siðar
jafnaði Bronstein metin, en Bot-
vinnik hefndi þess þegar í næsfu
skák. Menn voru farnir að búást
við, að Botvinnik mundi sigra
með þessum eina vinning' yfir, en
þá kom lokasprettur Bronsteins,
hann vann tvær skákir í röð, og
þá var Botvinnik kominn í ljtt
öfundsverða aðstöðu: að eiga að
jafna metin og aðeins tvær skák-
ir.efUr. Næst síðasta skákin mun
svo hafa boðið upp á svipað sjón-
arspil og ýmsar af hinUm fyrri:
Bronstein í sókn fram eftir tafl-
inu, Botvinnik í erfiðri vörn.
Bronstein vann peð, en eitthvað
mun taflið hafa snúizt honum í
óhag við það, því að Botvinnik
var talinn. .eiga, ipeirí: sigurlíkur,
þegar skákin fór í bið, enda fóru
leikar svo: að hann vann. Síðasta
skákin varð svo jafntefli. Bot-
vinnik hélt þannig velli, en
frammistaða Bronsteins er sílk að
hún breytir hugmyndum manna
um styrklcika meistaranna. Utan
Sovétríkjanna munu flestir hafá
álitið — og haft til þess góðar
og gildar ástæður — að Botvinnik
bæri höfuð og herðar yfir alla
landa sína, en úrslit kappteflisins
milli Brpsteins og Boleslafskis
(Bronstéin bar þar sigur af hólmi
með 3 unnar, 2 tapaðar og 9 jafn
tefli). og þessa einvígis sýna, að
munurinn er harla lítill, ef hann
er nokkur.
Eftir þeim skákum að dæma,
sem hingað hafa borizt, hefur Bot
vinnik verið í varnarstöðu oftar
en hitt. Slíkt er að vísu ekki und-
áriégt, því að hann er vanur að
fara sér hægt fram eftir skákinni,
byggja stöðuna rólega og hljóð-
látlega, þar sem Bronstein hefur
tamið sér hvassar taflbyrjanir og
srtögg tök. Bótvinnik hefur verið
fábreytinn i vali taöþýrjana,
haldið fast við íáar .byrjáiiír, er
hann þekkir til hiýtar. En Bron-
stein hefur téflt allt möguíegt.
í þessu einvígi lá mikil áherzla
á byrjununum og þar komu ýms
ar nýjungar fram. Mjög bar á
tímahraki og er því ekki að
undra, þótt fíngurbrjótar yrðu
nokkrir og sumir stórir.
Bronstpin er ekki nema 27 ára
gamalþ svo að hann á tímann fyr-
ir feér. Hann'er, yngsti Tnaður, sém
. teflt hefur einvígi um' þeimsmeist
i aratignina. Þróun harts héfui* $ér-‘
ýið svo ör, að slílcs eru fá dæmi eða
aáj %
' ongin. Hann er fæddur ” 1924,
. Iæröi,-í/ð tefla 1937, og var*rúss.-
neski táflmeistárinn Konstantmö-
polski kennari hans, en Konstan-
Einvíginu lokið
tínopolski var einvígisvottur hans
nú. 1944 var hann kominn svo
langt, að hann komst í lokakeppn
ina á skákþingi Sovétríkjanna.
Þar vann hann sigúr a Botvinnik,
en varð 15.‘ i föði'nni. 22 ára varð
hann skákmeistari Moskvu. Árið |
eftir v.ann' Simagin þahn titil, en
Bronstein1 varð annar. Sama 'ár
mundi gefast upp, en hann átti
nokkur mótvægi: drottningin
nýja var lokuð inni bak við víg-
giröingar óvinanna og þurfti ein-
hverju að kosta til að losa hána
þaðan. Svo fór hér sem oftar. aði
Bronstein, sem átti allt að vinna
en engu að tapa, neytti allra sinpa
fæi'a, en Botvinnik slakáði eitt-
hvað á klónni. Skákin fór í bið
í afar tvísýnni stöðu, en varð sið-
ar jafntefli.
BOTVINNIK
hlaut hann íl vinninga af 19 á
skákþingi Sovétríkjanna. En árið
eftir komst hapn eklci í úrslita-
keppnina: 1940 varð hann efstur á
skákmótinu i Salj^jöbaden og
hláu.t nafnbótina ‘ stórmeistari,
þegar heim kom, Um haustið varð
BRONSTEIN
hann efstur á skákþingi Sovét-
ríkjanna ásamt Kotoff. Botvinnik
tók ekki þátt í því. Sigur hans
á kandídatamótinu í Budapest er
enn í fersku minni, en þar varð
hann efstur ásamt Boleslavskí.
Snerpu Bronsteins er viðbrugðið
og má til rnarks um hana nefna,
að bæði í Saltsjöbaden og Buda-
pest þurfti hann að vinna tvær
síðustu skákirnar til þnss~*'am
tryggja sér fyrsta sætið og tókst
10. Ddl—c2
11. f2—f3
Dd8—e8
b7—b5
gegn Keres, í Saltsjöbaden gegn
ér-

ÍV
Broiistein verður seint borið
það á brýn, að hann sé ragur.
Dirfska hans og hugkvæmni hafa
sett sipn svip; á einvígið, Þessi j
leikur felur í sér peðsfórn, ef svoj
ber undir.
12. Dc2—b3 Bb4—c5
13. c4xb5 Bc8—d7!
Rf nú bxa6, þá Rxa6 og svo t.
d. Df7 og Hfb8. Svartur á þá
fallega stöðu, sem er meira virði
en peðið, sem hann hefur látið.
14. Rc3—a4 Bc5—a7?
En hér leikúr' Bronstein af sér, ]
honum hlýtur að hafa sézt yfir
svar heimsmeistarans. Éftir axb5
15. Rxc5 dxc5 virðist svártur
eiga ágæta stöðu.
15. b5—b6! Bd7xa4
cxb6 16. Rxb6 Bxb6 17. Dxb6 Bb5
kom til greina, þótt hvítur virðist
eiga að vinna það líka.
16. b6—b7 Ba4xb3
17. b7xa8D Ba7— b6
18. a2xb3 De8—b5
Önnur eins staða hefur tæpast
komið fyrir í jafn alvarlegri skák
fyrr! Hvítur á sléttan hrók yfir,
en torfærurnar eru margar á leið
hans.
19. Re2—c3 Db5xb3
En ekki Dd3 vegna Bfl.
20. HalxaO — —
Botvinnik fórnar skiptamun til
þess að losa drottninguna og er
£>að efjaust? bezta úrrfeðiðt-,
20. ------------- Rb8xa6
21. Da8xa6 Rföxda
:k; -- — {£!
Sminudagur 20. maí 1951 — ÞJÓÐVILJINN — (3
: Heilög
mi'- -’*• ’-A'' , :
um
. i
f t
/1.
Snilldarverk Bernards Shaws
um meyjuna frá Orlegnj, licf-
ur orðið f lestum leikrilurri vi i-
sælla á þessum vetri og er bu-
ið að sýna það tuttugu óg
tvisvar sinnum; stundum kunna
reykvískir áhorfendur að meta
stórbrotin skáldverk og góð-
an leik.
Þótt ( undaylegt ,sé hefur
stjórn leiichússins íáést að geta
þess að skipt er um leikendur i
einu iiinna meíri hlntverka, en
végáá föi-falia Indriða Waage
tók leikst., Haraldur Björns-
son við hlutverki séra Jóns
Botvinnik Bronstein Stogumbers þann 20. apríl, óg
1. d2—d4 e7—e6 hefur leikið það síðan við á-
2. c2—c4 f7—f5 gætun orðstir. Presturinn enski
3. g2—g'3 Rg8—£6 er erfitt en ákjósanlegt við-
4. Bfl—g2 B1'8—e7 fangsefni reyndum og mikil- hæfum leikurum; Indriði Waage
5. Bbl—c3 0—0 túlkaði mjög vel skapgerð hins
6. d4—d5 Be7—b4 ofstækisfulla þjóðernissinna, en
7. Bcl—d2 e6—e5 leikur Haralds er þó heilsteypt-
8. e2—e3 d7—d6 ari, öruggari og skýrari, túik-
9. Rgl—e2 a7—a6 unin mannleg, þróttmikil og
öfga'.aus, eigi sízt í eftirleikn-
um. Baldvin Halldórsson er her-
maðurinn úr Víti í stað Haralds
Haraldur Björnsson sem séra
Jón Stogumber. (Ljósm.:
Hjálmar R. Bárðarson).
áðu>' og kemst að vonum ekki i
spor fyrirrennara síns, hann
leikur blátt áfram og þokka-
lega, en tekst ekki að gera fet-
irminnilega persónu úr hinu
skemmtilega hlutverki.
Á, Hj.
Frá Fegrunarlélag Reykjavíkur:
Leiðbeiningar um garíyrkju
Klakinn mun nú víðast hvar
vera horfinn úr jörðu, eða þú
svo djúpt niður á hann, að
.rðýinnn nfv hpfizt fv.r-
íi* atvörii, énda tími til kom-
inn.
Grasflatir væri gott aó valta
núna meðan ] >''sr eru nagi
lega blautar. Athugan<ji væn
fyrir húseigendur t. d. innan
vissra hverfá, hvort þeir gætu
eignast valtara. í féiagi; ætti
hann að vera cá. 80 cm. á hæð
og álíka breiður, smíðaður úr
stálplötú (eða hentugri tunnu).
Heppilegast væri að valtarinn
væri fyllltur með vatni á þeim
stað sem hann á að notast og
tæmdur þar síðan að lokinni
notkun. Með sterkum ferkönt-
uðum fleka, sem væri ca.. 1
meter á kant, og þungum hnaRi
V i.
Ævintýralegust þeirra skáka er
ég hefi séð úr einvígi Botvinniks
og Bronsteins er hin níunda. Bron
stein, sem hefir svart og teflir
hollenzka vörn, leikur djarflega
að vanda og á 1rumkvæðið .að
nokkrum viðburðum drottningar
megin. En íionum sést yfir kom-
bínasjón, sém Botvinnik á í bak-
höhdinni.bg-gérist nú ærið margt
á skammri stund: eftir fáeina
leiki er drottning Botvinniks horf
in og komin upp ný, en Bronstein
hefir glatað hrók í átökúnum.
Ýmsir bjuggust við að hann
ÝÍ?J()p6—^4.
Knýr fram drottningarkaup, en
kostar peð til viðbótar. Riddara-
kaup og því næst De2 líta betur
út.
22. ---- Db3xa4
23. Rc3xa4 Bb6xe3
24. Bg2—fl Hf8—a8
25. b2—b3 -----
Bc4 kom til greina, en er ekki
betra:(25.Bc4 Hxa4 26.Bxtf5f.Kf8
Nú hótar svartur bæði Há'if og
Bxd2f og Hd4f svo að hann sýnist
ekki eiga annað betra en Bb3).
25. _ Be3xd3f
' 26. KeÍxd2 ' " Kg8—f8' K
27. Bfl—d3 g7—g6

28. Hhl—cl Ha8—b8
29. Ra4—c3 Rd5—b4
30. Bd3—e2 Hb8—a8
31. Rc3—a4 c7—c6
32. Hcl—c4 Ha8—b8
33. Be2—dl Kf8—e7
34. Ra4—b2 d6—da
35. Hc4—h4 h7—h5
Nú opnar hvítur hrpk sínum
! lý'iö'inn bak peðafylkíngu
svarts, taflstaðan kemst á hreyf-
ingu og baráttan skerpist.
36. g2—g4
37. f3xg4
38. g4—g5
39. Hh4—h7t
40. Hh7—g7
41. Hg7xg6
h5xg4
f5—f4
Hb8—f8
Ke7—d6
e5—e4
Kd6—e5
í þessari tvísýnu stöðu fór skák
in i bið. Hún var aldrei tefld á-
frani, því ftð Botvinnik bauð jafn
tefli. Hann gerði ráð fyrir þessu
framhaldi: 42. Bg4 f3 43. He6f
Kd4 44. Hf6 Ila8 45. Bxf3 (eini
Íeikurinn) Öa2 46. Kcl Half 47.
Kd2 Ha2 og þrátefli.
má einnig slétta blettinn vel.
Allir kantar skerist hréinir
með kantskera eða beittri
'■‘uayuskóflu og aðgætið vel, að
rasflötin ‘og moldarbeðin séu
vel aðgreind, þegar rakað er
vfir þau. Garðurinn fær alit
annan svip, þegar grasflötin
sk.er sig vel úr.
Mikið af fjölærum plöntum
munu hafa dáið vegna hiniia
óvenjulegu harðinda og fleiri
eru að sálast fyrir aldurssak-
ir. Köggla flestra plontuteg-
unda þarf að rífa í sundur,
annars verða kögglamir svo
þéttir í miðjunni, að aðeins yzti
hringurinn fær rtæringu, en
plantan deyr í miðjumii. Við
skiptingu á plöntunni er imi
að gera að rífa hana í sundur i
sem flestar sjálfstæðar jurtir.
Þa’ð nægir ekki að skera plönt-
ima í sundur.
Sumarblómum, sem sá má
beint í garða, ætti einnig að
sá núna, og er þar um margar
tegundir að ræða. Varist að
sá of þétt, en sem jafnast. -—
Mjög fíngert fræ t. d. valmúa-
fræ, er gott að blanda með
þurrum sandi. (Valmúi ér
prýðilegur til að hylja leiðin-
legar girðingar með).
Þeir sem hafa rósir í garðin-
um (og þær mættu gjaman
sjást viða) þurfa að hafa gát
á þeim og klippa þær til. —
Mjóstu greinamar skerast al-
veg í burtu og hinar niður í
frískt tré, rétt fyrir ofan augu,
Og ekki ætti að láta remontant
og te-rósir hafa of mörg brum.
Polyanta rósir þurfa hinsveg-
ar ekki aðra klippingu en að
fjarlægja það, sem dautt er.
Við gróðursetningu á rósuni
þarf að aðgæta að ræturnar fari
sem beinast niður. Mikinn á-
burð þarf í moldina, helzt gájml
an, .PhintÁð svo, tfjúpt, að rpt-
arhálsinn aðeins hverfi.
. * Johan Schrödér,