Þjóðviljinn - 17.06.1951, Blaðsíða 6

Þjóðviljinn - 17.06.1951, Blaðsíða 6
6) t>JÓÐVILJINN — Sunaudagur 17. júní 1951 Framhald af 5. síðu. ingar ekki aðeins háð viðnáms- baráttu, gert ÍSLAND að rétt- nefni fyrir hernámsliðið og staðið vörð um menningu sína og réttindi, heldur einnig hafið sigursókn, þannig að 140 þús- undir íslendinga verði yfirsterk- ari voldugasta ofbeldisríki heims. Þessi ieið er fær og um hana ber öllum þjóðhollum Is- lendingum, hvar í flokki sem þeir standa. að sameinast. Og enn sem fyrr verða kjörofð þessarar baráttu sótt til leið- togans mikla, Jóns Sigurðsson- ar forseta: „Bindið nú þjóðlegt sam- band um allt laiid. Fundi og umræður mun enginn geta bannað yður með réttu, en gætið þess að hafa alla með- í'erð yðar á fundum sem reglulegasta og sómasamleg- asta í alla staði. Farið eigi í launkofa með það sem all- ir mega og eiga að vita, haf- ið og heldur eigi annað fyrir stafni en opinbert má verða. Látið hvergi eggjast til að fara lengra eða skemmra, en skynsamíegt ér og sæmir gætnum og þó einörðum mönnum. .. . Leitizt við sem mest hver í sinn stað að útbreiða eða festa meðal yð- ar þjóðlegt samheldni, þjóð- lega skynsemd og þjóðlega 'reglu“. 1 dag, á 140 ára afmæli Jóns "Sigurðssonar ber öllum Islend- ingum, sem því nafni geta nefnt sig, að sverja þess dýran eið að' íylgja kalli hans og leiða til sigurs á ný þær hugsjónir frelsis og sjálfstæðis sem hann barðist fyrir alla ævi. yedkoóíkioj.n,f-g,u Framh. af 5. síðu dráp eins og þeir gerðu hér síð- ast. Standið órofa um að hindra að amerískt auðvald eða um- boðsmenn þess ieggi skatta á íslendinga, til þess að greiða herkostnað af innrás og her- virkjum Bandaríkjamanna í landi voru. Standið órofa vörð um tungu vora, þjóðerni og mehhihgu gegn þeirri skrílmenningu am- eríska mammonsríkisins, sem nú gerir innrás í íand vort. Standið vörð gegn því her- námi hugans og hjartans, gegn forheimskuninni og þýlyndinu, sem leppblöð og leppílokkar amerísks auðvalds boða, — því það hernám er öllu öðru hættu- legra“. Sen:dÍ2Ím Framhald af 8. slðu. með sér, t. d. verðúr hægt að nota heita loftið frá honum til að hita upp stöðvarhúsið á Vatnsenda. Um kostnaðarhlið þessara framkvæmda ér það að segja, að sjálfur sendirinn kostaði 45 þús. sterlingspund. Alls mún kostnaðurinn vegna kaupa á hinum nýju tækjum, breytinga og viðbótarbyggingar við stöðv- arhúsið nema um 2 millj. kr. Gamli sendirinn að Vatns- enda, sem var 16 kw og vatns- kældur, mun nú fá að hvíla sig úm hríð. Gefst nú tóm til að láta framkvæma gagngerða við gerð á honum, en síðan mun hann verða notaður sem vara- sendir. Framhald af 4. síðu. ari syngja. Dr. Páll Isólfsson leik- ur á orgelið. b> 14.3 Hátíðarathöfn við Austurvöll: Forseti íslands ieggur blómsveig að fótstalla Jóns Sigurðssonar. — Ávarp Fjajlkon- unnar. — Ræða forsætisráðherra. Lúðrasveitir leika. 15.15 Miðdegis- tónleikar: ísienzk tónlist (plötur). 16.25 Veðurfregnir. — Lýst iþrótta keppni i Reykjavík (Sigurður Sig- urðsson. — Einnig göngulög af plötum, 16.15 Útvarp til íslendinga erlendis: Fréttir óg þættir úr þjóð- háíðardagskráhni (aðeins útv. á 24.64 m). 18.30 Barnatími (Baldur Pálmason). 19.30 Islenzk lög (plöt- ur). 20.20 Útvarp frá þjóðhátið í Reykjavik (hátíðahöld á Arnar- hóli):1 Lúðrasveit Reýkjavíkur leik1 ur; Paui Pampichler stjórnar. — Ávarp: Þór Sandholt form. þjóð- hátíðarnefndar. — Samsöngur: Karlakór Reykjavikur og Karla- kórinn Fóstbræður; söngstjórar: Sigurður Þórðarson og Jón Þór- arinsson. — Ræða: Gunnar Thor- oddsen borgarstjóri. — Einsöngur: Guðmundur Jónsson; við hljóðfær- ið dr. Vietor Urbancic. — Upplest ur: Lárús Pálsson leikari les ætt jarðarkvæði .— Þjóðkórinn syng- ur; dr. Páll Isólfsson stjórnar, 22.05 Dansiög o. fl. (útvarpáð frá, útiskemmtunum á Lækjartogi,' Lækjargötu og víðar). 02.00 Dag- skrárlok. Útvarpið á morgun. 13.00—13.30 Óskalög sjúklinga (Björn R. Einarsson). 15.30 Mið- degisútvarp. 16.25 Veðurfr. 19.30 Tónléikar: Lög úr kvikmyndum (plötur). 20.20 Útvarpshljómsveit- in: Þóiarinn Guðmundsson stjórn ar: a) Þýzk alþýðulög. b) „Undiné' forleikur eftir Lortzing. 20.45 Um daginn og veginn (Árni G. Eý- lands stjórnarráðsfuiltrúi). 21.05 Einsöngur: Victoria de Los Ange- les syngur (plötur). 21.20 Erindi: Borgin Palmyra (Baldur Bjarna- son magister). 21.45 Tónleikar (piötur): „Kinderscenen" eftir Schumann (Alfred Cortot leikur á píanó). 22.10 Búnaðarþáttur: Við tal um búfjárkvilla (Gísli Krist- jánsson ritstjóri og Páll Pálsson dýralæknir). 22.30 Dagskrárlok. Undir eilsf ðarsti örnum \ Eftir A. J. Cronin DAGUR Þjéðviljann gljáandi spennu á maganuni. Og enn stóðu þeir og biðu. Og regniö sáldraði3t yfir þá. Stundum var þurrviðri þegar þeir stóðu þarna og biðu, e'n þetta var rakasamur vetur og oft- ast rigndi, stundum mikið. Öðru hverju var snjókoma. En alltaf stóðu þeir þarna; þeir voru neyddir til að standa þarna og bíða. Og Pug beið e\ns og hinir. Samma þótti leiðinlegt að Pug skyldi fá atvinnuleysisstyrk. Þegar hann kom heim úi skólanum og þurfti að ganga framhjá röðinni, leit hann alltaf undan oog þótt- ist ekki sjá Pug. Og Pug fann sjálfur®til auð- mýkingarinnar og var ekki mjög sólginn í að heilsa lioniim héldur. Þelr töluðu aldrei um þetta, en samt snart það Samma óþægilega á margan hátt. Pug gat ekki lengur gefið honum rnyndir úr sigarettupökkum og hann saknaði pennýsins sem Pug var vanur að gefa honum á laugardögum. En hið versta var að nú fór Pug aldrei með hann að horfa á fórtboltakeppni, endaþótt atvinnuleysingjarnir fengju nú aðgang fyrir þrju pens — og þó var ef til vill annað enn verra. Maturínn heima varð lélegri og lé- legri og stundum fékk Sammi ekki nóg að borða. Stóra verkfallið hafði verið að sumar- lagi og á sumrin var maður ekki nærri eins svangur. Það var allt öðru visi á veturna. Einu sinni hafði Pug misst stjórn á sér og drukkið upp styrkinn og þá var ekki til kökubitj í hús- inu í heila viku. Og mamma hans gat bakað svo skelfing' góðar kökur. Alla þá viku höfðu þau ekkert fengið nema graut og súpu — súpu og graut. Afi hans hafði gert voðalegt uppi- stand. Ef móðir hans hefði ekki gengið í hús •r,yj þvegið þvott og gert við föt, hefðu þau ekki fengið neitt. Sammi óskaði þess af hjarta, að harn væri dálítið eldri. Þá liefði hann g^tað unnið og hjálpað mömmu sinni. Sammi var viss um að hann hefði getað fengið vinnu þrátt fyrir hina erfiðu tínia. Það var alltaf eftir- spurn eftir drengjum til að sjá um loftræst- inguna í námunni. Viku eftir viku sá Sammi Pug standa í bið- röðinni fyrir framan skrífátofuna og ailtaf lét haim eins og hann sæi hann eklri. Biðröðin varð lengri og lengri með hverri viku sem leið. Samma þótti þetta svo leiðinlegt, að hann var farinn að hiaupa framhjá röðinni. Um leið og hann nálgaðist framfærsluskrifstofuna, uppgötvaði hann eitthvað óendanlega skemmtilegt í hin- um endanum á Bethel stræti, og svo tók hann á íás óg eiiblíndi á ákvörðunarstað sinn. Þeg- ar hann koih þangað var auðvitað ekkert skemmtilegt að sjá. En föstudag einn í janúarlok, þegar biðröðin var lengri er nokkru sinni fyrr, kom dálítið fyr- ir Sammi koni hlaupandi á harðaspretti niður eftir Bethel stræti og á hominu á Lamb stræti hljóp hann beint í flasið á Mörtu ömmu sinni. Áreksturinn bitnaði einkum á Samma. Honum skrikaði fótur og svo datt hann í götuna. Hann meiddi sig okki en hann var skelfingu lostinn yf- ir því sem hann hafði gert. Hann reis á fætur mjög skömmustuiégur, tók upp húfuna sína og skólabækurnar og bjóst til að halda af stað eld- rjóður í kinnunum. Þá uppgötvaði hann að Marta einblíndi á hann. Þetta var Marta Fen- wick, amma hans, það vis3i hann vel. En hún hafði aldrei horff á hann fyrr; hún hafði alltaf ger.gið framhjá honum á götunni eins og hún sæi hann ekki, slveg eins og þegar hánn gekk fram hjá Pug í röðinni. Hún hafði alltaf látið sem hann værí okki til. En nú stóð hún grafkyrr og einblíndi á hann DAVÍÐ undar’egu augnaráði. Og svo ávarpaði hún hann meira að segja. „Moiddirðu þig?“ spurði hún undarlegri röddu. , Ne:“. Hr.nn hristi höfuðið feiminn og ringi- aður. Þögn. „Hvað heitirðu?“ Þetta var bjánaleg spurning og rödd hennar titraði á bjánalegan hátt. „Sammi Fenwick“, svaraði hann. Hún endurtók það: „Sammi Fenwick“. Hún ætlaði að gleypa haiui með augunum — föla andlitið, fallega hvelfda ennið, skæru bláu augun, gelgjulegan líkamann í bættum heimasaumuðum fötum, og granna fæt- utrnar í stórum, þungum stígvélum. Sammi vissi ekki t>ð Marta hafði gefið honum gætur mánuðum saman. Á hverjum degi þegar hann fór í skólann hafði hún staðið bak við glugga- tjaldið á glugganum sem vissi út að Lam Lane og virt hann fyrir sér án þess að hann vissi. Hann var orðinn svo líkur honum Samma henn- ar og nú var hann tíu ára. Mörtu var það sár kvöl að geta ekki umgengizt hann. Gæti hún aldrei brotið odd af oflæti sínu? Hún spurði varf ærnislega: „Veiztu hver ég er?“ ,.J‘á, þú ert amma min”, svaraði hann hrein- skilnislega. Hún roðnaði — af gleði. Sammi hafði brotið ísinn, sprengt hörðu skurnina sem lagzt hafði utanum hjarta hennar • „Komdu hingað, Sammi“. Hann gekk til hennar og hún tók um hönd hai:s. Samm: var dálítið hræddur við hana. Hon- um fannst betta allt afar skrýtið, en þó fylgd- ist hann með henni heim til hennar. „Seztu, Sammi“, sagði Marta þegar þau voru komin inn fyrir. Hún fylltist óumræðilegum fögnuði yfie að mega aftur segja þetta nafn. Sammi settist og leit í kringum sig í eldhús- inu. Þetta var gott eldhús, tandurhreint eins og eldhús eiga að vera, alveg eins og eldhúsið heima hjá honum. En þarna voru fleiri og betri húsgögn. Svo Ijómaði andlit Samma; hann sá að Marta var að skera köku, stærðar köku- sneið. , Þakk“, sagði hann þegar hún rétti honum sneiðina. H?nn lagði bækurnar og húfuna á hnén og tróð munninn fullan. Dökk, hörkuleg augu hennar litu ekki af mögru andliti hans. Það var ándlitið hans Samma hennar. , Er kakan góð ?“ spurði hún eftirvæntingar- full. „Já þakk“, sagði hann og fékk sér stóran bita. , Hún er f;/rirtak“. , Er það bezta kakan sem þú hefur nokkurn tíma fengið?“ ,,Ja —“ Hann hikaði við. Hann var hræddur um að hann særði tilfinningar hennar, en hann varð að segja sannleikann. „Mamma býr til alveg svoria góða köku þegar hún á allt sem þarf í hana En það hefur hún ekki átt lengi. Þetta rýiði ekki einu sinni gleði Mörtu. „Pug Macer, frændi þinn, er atvinnulaus ?“ sagði Marta. Magrar kinnarnar Urðu eldrauðar. „Já, harir. er það, en það er víst bara í bill“. „Faðir þinn hefði aldrei orðið atvinnulaus", sagði hún hreykin. „Nei, það veit ég vel“, sagði hann. „Hann var bezti verkamaðurinn í námunni". ,.Það veif ég vel“, ssgði hann aftur. „Mamma hefur sagt mér það“. Þögn. Hún horfði á hann meðan hann lauk við kökuna, svo skar hún aðra snéið handa honum. Hann tók við henni með feimnislegu brosi, brosinu hans- Samma hennar. „Hvað ætlarðu að verða þega-r þú ert orð- inn stór. Sammi?“ Harin hugsáði sig um og hún beið svarsins méð óþreyju. „Mig langar til að verða það sem pabbi var“. , Þetta datt mér í hug“, hvíslaði hún. „Þig íangár til ”ð verða það sem pabbi þinn var“. ,Iá“. Hún stóð hreyfingarlaus og gát ekki komið upp orði. Hún var máttláus af geðshræringu. Hann Sammi hennar var kominn aftur til að halda uppi heiðri ættarinnar. Hún fengi enn einu sinni að lifa það, að Sammi Fenwiek væri bezti verkamaðurinn í námunni. Þegar ha-a i»fði lokið við kökuna,, tók hann ^úfúna sÍA feækurnar ~^seis áfætur.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.