Þjóðviljinn - 19.08.1951, Blaðsíða 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 19. ágúst 1951
ÞIÓÐVILIINN
Ctgefandl: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, SlgurOur GuOmundsson (éb.)
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kórason, Magnús Torfl ólafsson, Guðm. Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Rltstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmlðja: Skólavörðustig
19. — Sími 7500 (þrjár línur).
Áskriítarverð kr. 16 á mánuði. — Lausasöluverö 75 aur. elnt.
Prentsmiðja Þjóðviljana hf.
Sansekir flóttamenn og flokkar
Augljóst er af Títaanum í gær að fyrirlitning Reyk-
víkinga á einum vesælasta lýóskrumsþætti Framsóknar-
broddanna í Reykjavik liggur þungt á blaöinu og Fram-
sóknarflokknum. Fyrirlitning og ógeð, sem nær langt
inn í raðir Framsóknarfylgjenda, er fengiö hafa undan-
farna daga sýnikennslu i sprellikarlslátum og lýðskrumi
sem vart á sinn líka, nema ef til vill kosningabarátta
Rannveigar Þorsteinsdóttur sem ætlaöi aö berjast gegn
fjárplógsstarfsemi, sællar minningar.
Það voru engar smávegis ásakanir sem íhaldsmeiri-
hlutinn í bæjarstjórn var borinn í ræöum Framsóknar-
fulltrúans 1 bæjarstjórn og botnlausum skammagreinum
í Tímanum dag eftir dag fyrst er rætt var um nýju
milljónaálögurnar. Þaö var ekki verið aö skera utan af
því aö önnur eins fjármálastjórn jafngilti gjaldþroti og
uppgjöf, og auövitaö þvi ckki gleymt hvílíkan ógnaráhuga
Framsóknarflokkurinn heföi á því að forða Reykvíking-
um frá þeim ranglátu milljónaálögum sem sökkva ætti
1 sukk og óreiðu Sjálfstæöisflokksins.
Einhverjir munu hafa tekið þennan bægslagang í
alvöru, haldið þaö í trúgirni sinni að Framsóknarflokk-
urinn væri þó í þessu helaur skárri en Sjálfstæöisflokkur-
inn, en hann ætti bara einn fulltrúa í bæjarstjórn cg því
væri ekki á hans valdi aö gera annaö en þaö sem hann
gerði, að rífa kjaft í Tímanum og á bæjarstjórnarfundum.
Svo varö Reykvíkingum það ljóst, að Framsóknar-
flokkurinn gat ráðið því hvort þessar ranglátu milljóna-
álögur yrðu lagðar á Reykvíkinga. Valdið til að leyía
það eða hafna því lá í höndum forsætisráðherra Fram-
sóknarflokksins, Steingríms Steinþórssonar. Og hverjum
þeim sem lesiö haföi Tímann eöa tekið mark á Þóröi
Björnssyni var þaö vorkunnarmál, aö þeir fögnuöu þessu.
Nú réð Framsókn, hún hafði lýst yfir vilja flokk'sins í
bwjarstjórn og aöalmálgagni sínu. Úrskurður Steingríms
Steinþórssonar yrði próíraun fyrir Framsóknarflokkinn.
Yröi úrskurður forsætisráðherra flokksins íhaldinu 1 vil,
jafngilti þaö yfirlýsingu um að sprell Þóröar í bæjarstjórn
og ádeilugreinar Tímans væru lýöskrum af auöviröileg-
asta tagi, til þess eins að reyna aö fiska fylgi á óvinsæld-
um íhaldsins, en jafnframt væri Framsókn fullglldur
hluthafi íhaldsóreiöunnar og tæki á sig og flokk sinn
ábyrgð á milljónaálögunum á Reykvíkinga.
Úrslitum þeirrar prófraunar var lýst í gær. Fram-
'sóknarflokkurinn féll á því prófi, fór langt niður úr
fallmörkum í heiöarleik og oröheldni. Steingrímur, Her-
mann Jónasson og Eysteinn voru teknir til bæna. Sam-
starfsmenn þeirra í ríkisstjórn, Ólafur Thors, Bjarni Ben.
og KókakólaBjörn, skipuöu þeim eins og rökkum aö
kingja stóru oröunum í Tímanum og hjálpa Sjálfstæðis-
flokknum til viö álagningu óreiðuútsvaranna. Og Stein-
grímur, Hermann og Eysteinn beygðu sig í auðmýkt, —
en sársaukalaust hefur það ekki verið heiöarlegum Fram-
sóknarmönnum aö sjá foringja sína svínbeygöa þannig
opinberlega. Og svo endurtekin hin lítilmótlega flótta-
brella Gunnars Thoroddsen: Samsekur forsætisráöherra
Framsóknar flýr úr landi aö afloknu þessu þokkaverki.
til aö reyna aö draga úr þeirri reiöiöldu sem skellur á
samsekum flokki hans þeim mtín þyngri sem búiö var að
vskja sterkari vonir áður um andstöðu við óreiöuálög-
umar.
Áróðurshaldreipi Framsóknar á svo aö vera þaö,
aó Steingrímur ætli að hlutast til um „athugun“ á rekstri
allra bæjarfélaga landsins og sjá hvort ekki megi ein-
hvers staöar spara! Þetta virðist ekki óskynsamlegt undir
öllum kringumstæðum, en dregur ekki á neinn hátt úr
samsekt Framsóknar um milljónaálögurnar á Rsykvík-
inga. Og ekki er ólíklegt aö „athugunin“ yröi eitthvað
svipuð því er ríkisstjórnin sótti „rekstursfræðing“ vestur
í Chicago og lánaði hann til aö „laga“ rekstur Reykja-
víkurbæjar. Maöur þessi félck álitlegar fjárfúlgur greidd-
ar fyrir ómak sitt en eina sem eftir hann liggur er ensk
þýðing á nokkrum upplýsingum hagfræðings bæjarins
um það hvernig bæjarkerfið sé byggt upp!
Berlínarmótinu lýkur
í dag.
1 dag lýkur stærsta og fjöl
mennasta æskulýðsmóti, sem
haldið hefur verið í bieiminum.
I kvöld og næstu daga fara er-
lendu þátttakendumir hver til
síns heima eftir hálfs mánaðar-
dvöl í Berlín innan um glaðan
og hugdjarfa hóp æskumanna
og kvenna frá öllum löndum
heims. Berlínarmótið varð mikil
sigur fyrir þau tvö alþjóðasam-
tök æskulýðs og stúdenta sem
að því stóðu. Auk þess megnaði
mótið að sýna friðarvilja heims
æskunnar og mun mjög efla og
styrkja friðaröflin í þeirra bar-
áttu í næstu framtíð. I bréfi,
sem ég fékk frá einum af ís-
lenzku Ber’ínarförunum, segir,
að menn hafi þegar á þessu
móti talað um það næsta, hvar
það yrði haldið o. s. frv.
Þeir íslen/.ku halda heim
í kvöld.
íslenzku þátttakendurnir
leggja af stað frá Berlín í kvöld
og verða samferða þeim dönsku.
Verður komið til Kauppmanna-
hafnar í fyrramálið og dvalizt
í Höfn þar til á laugardag en
þá koma þeir með Gullfossi
heim og eru væntanlegir hing-
að hinn 30. ágúst. — Þrír verða
þó eftir I Berlín, tveir til að
mæta á ráðstefnu hinna alþjóð-
legu samtaka, sem haldin verð-
ur 23.—38. ágúst, einn fer til
Póllands til að mæta þar á Var-
sjáráðstefnu Alþjóðasambands
stúdenta. — Það verður glaður
hópur ungs fólks, sem kemur
hingað hinn 30. ágúst úr mán-
aðarferð til meginlandsins. Ber-
línarfaramir íslenzku sem
höfðu flestir ekki ferðast til
útlanda áður, hafa margt séð,
mörgu kynnst og mikið lært.
Þátttaka þeirra í glæsilegasta
æskulýðsmóti heimsins hefirr
aukið víðsýni þeirra, þeir hafa
komizt í snertingu við umheim-
inn betur en á verður kosið í
venjul. utanferðum. — I Berlín
hafa þeir haft möguleika til að
sjá alla þjóðflokka veraldarinn-
ar, kynnast fulltrúum þeirra á
móti æskunnar, kynnast menn-
ingu þeirra og lífsskoðunum,
og stofna til gagnkvæmrar vin-
áttu við æskufólk annarra
landa. íslenzku Berlínarfararnir
hafa svo sem haft nóg við tim
ann að gera, þeir hafa verið að
allan daginn, því að ekki hefur
mátt missa af neinu. Frá einum
fékk ég á miðvikudaginn póst-
kort með þessum texta: „Hefi
aldrei upplifað aðra eins daga.
Má ekki vera að því að skrifa
þér. Segi þér allt þegar ég kem
heim. Við förum á fætur kl. 7
á morgnana, ])á borðum við og
umlirbúum okkur undir daginn
og er aldrei farið í rúmið fyrr
en á milli 12 og 1. — BIess“.
Áróðurinn gegn
mótinu.
Vegna hins ótvíræða friðar-
vilja æskunnar á Berlínarmót-
inu, hafa öll afturhaldsmál-
gögnin íslenzku haldið uppi
skefjalausum en um leið kát-
broslegum áróðri gegn því. Eft-
ir Marshallsamninginn er það
reyndar hlutskipti og uppálagt
verkefni borgarablaðanna að ó-
frægja alla er unna friði, að níða
niður og segja ósatt frá öllu er
snertir hina alþjóðlegu friðar-
baráttu. Vopnasalar Bandarikj-
anna eru hinir eiginlegu skjól-
stæðingar þessara blaða og þar
af kemur geðvonzkan. Banda-
ríkjamenn hafa ekki látið sitja
við áróðursorðin tóm. Þeir
gripu til vopna gegn hundrúð-
um af æskufólki og bönnuðu því
að ferðast til Berlínar. Fæst af
því fólki voru samt Bandaríkja-
menn heldur hafði það borgara-
réttindi í nokkrum löndum Ev-
rópu, þ. á m. Sviss, Englandi og
Frakklandi. Slíkt ofbeldi er
freklegt brot á samþykktum SÞ
um ferðafrelsi og með slíkum
aðgerðum sýna Bandarikjamenn
í hvílíkri árafjarlægð þeir eru
frá því að kunna að virða al-
menn mannréttindi og lýðræðis-
reglur. Islenzku borgarablöðin
hafa gripið til smekklausrar
fréttafölsunar af verstu teg-
und í sambandi við Berlínar-
mótið og reynt að úthúða ís-
lenzku þátttakendunum á allar.
hátt. Það verður gaman fyrir
Berlínarfarana að lesa öll þau
skrýtnu skrif.
Berlínarmótið hinn
mesti sigur.
Þessi bægslagangur borgara-
blaðanna hefur þó frekar gert.
gagn en hitt, þó að sannleik-
urinn sé alltaf sagna beztur.
Hinar fáránlegu lygar blaðanna
um mótið og þátttakendurna
hafa haft alveg öfug áhrif við
það sem til var ætlazt en hin
daglegu miklu skrif hafa vakiö
athygli almennings á mótinu
meira en Þjóðviljinn einn var
fær um að gera, svo að þegar
allt kemur til alls, hafa þessi
skrif verið jákvæð. — Þjóðvilj-
inn óskar æskunni til hamingju
með þann mikla sigur sem Ber-
línarmótið er og íslenzka þjóðin
fagnar af alhug íslenzku full-
trúunum þegar þeir-koma h'ng-
að úr reisunni og vonast ti! að
fá að læra mikið af þeim.
★ y ★
RÍKISSKir:
Hekla fór frá Glasgow i gaer
áleiðis til Reykjavikur. Esja var á
Akureyri siðdegis i gær. Herðu-
i)reið er í R.vík. Skjaldbreið er á
Húnaflóa. Þyriil var i Hvalfirði i
gær. Ármann er í Reykjavik.
Skipadeild S.Í.S.:
Hvassafe’! er á Akureyri. Arnar-
fell fór í gærmorgun frá Bremen,
áleiðis til Stettin. Jökulfell fór frá
Þsgar Tíminn. í algerum vandræöum, gerir þessa
klaufalegn afsökun samsektar Framsóknarflokksins aö
fjórdálka fyrirsögn um leiö og reynt er aö láta bera lítiö
á ákvöröun Framsóknar aó gerast samábyrg Sjálfstæöis-
flokknum um milljónaálögurnar á Reykvíkinga, þá er
veriö aö gera of lítiö úr dómgreind reykvískra blaölesenda.
Sú sauöagæra Framsóknar er of slitin til að blekkja
nokkurn mann.
Varparaiso 14. þm. áleiðis til Gua-
yaquil, með viðkomu i Talara.
Eimskip
Brúarfoss kom til Patras 1G. 8.,
væntanlegur til Pireaus í gæi*.
Dettifoss kom til N. Y. 16. 8. frá
Reykjavík. Goðafoss fór frá Siglu-
firði í gærmorgun til Drangsness
og Breiðafjarðarhafna. Gullfoss fór
frá Rvik kl. 12.00 á hád. í gær til
Leith og Kaupmannahafnar. Lag-
arfoss fór fiá Leith í gær til
og Reykjavíkur. Selfoss er í Rvík.
Tröllafoss fór frá Rvík 15. 8. til
N. Y. Hesnes kom til Rvíkur 16.
8. frá Hull.
Vísir sagði á í'östu
daginn, að „koínn,-
__ v— únlstahátíðin í 4-
Berlín sé eiglnlega
að snúast í út-
breiðsluhátíð Vest-
urveldanna“(!?) — Hvers vegna
skyldu Bandaríkjamenn þá liaí'a
beitt vopnavaidi tii að hindra að
æskufólk kæmist til Berlínar, hr.
Kristján Guðiaugsson?
FLUGFÉLAG ISI.ANDS:
Innanlandsf 1 ug: í dag eru áætl-
aðar flugferðir til Akureyrar (2
ferðír), Vestmannaeyja og Sauðár-
kroks. Á morgun eru ráðgerðar
flugferðir tli Akureyrar (2 ferðir),
Vestmannaeyja, Ólafsfjarðar, Nes-
kaupstaðar, Seyðisfjarðar, Kirkju-
bæjarklausturs, Hornafjarðar,
Siglufjarðar og Kópaskers, Miili-
landaflug: Guilfaxi er væntanlcgur
til Reykjavíkur frá Kaupmanna-
hofn kl. 18.15 í dag. PJugvélin fer
til London kl. 8,00 á þriðjudags-
morgun.
Nýiega voru
gefin sáman í
hjónaband ung-
frú Arnfríður
Hóim Aradóttir
og Olgeir Hauk-
ur Matthiasson lögregluþj. Heim-
ili þeirra er að Plókagötu 37. —
Nýlega voru gefin saman í hjóna-
band ungfrú Sofie M. Andreasen
og Rolf Markan. Heimili þeirra er
á Þórsgötu 21. — Nýlega voru gef-
in saman 1 hjónaband ungfrú Odd-
ný Þórarinsdóttir og Hermann Guð
brandsson skrifstofumaður. Heim-
ili þeirra er á Skólavörðústíg 21ra.
Ljósatími bifreiða og annarra
ökutækja er frá kiukkan 22,50—
04,15.
Nýiega opinberuðu.
trúiofun sín ung-
frú Helga Hrönn.
Unnsteinsdóttir,
Rauðumýri 18, Ak-
ureyri og Hermann
Hólm Ingimarsson,
prentari, Rauðumýri 20, Akureyri!
■— Nýlega opinberuðu trúlofun
sína ungfrú Ragnheiður Hannes-
dóttir, skrifstofustj. og Magnús
Pétursson píanóleikari.
Vigfús Vigfússon, verkamaður
Garðsauka við Nesveg, er sjötugur*
í dag.
Helgidagslæknir: Priðrik Ein-
arsson, Efstasundi 55. — Sími 6565.
/ff , 11.00 Messa í Hall-
grímskirkju (séra
Sigurjón Árnason).
12,15—13,15 Miðdeg
istónleikar: a) Lög*
úr ,Vetrarferðinni'
o.fl. sönglög eftir Schubert (Elena
Gerhardt syngur). b) Pianósónata
í c-moll op 111 eftir Beethoven
(Artur Schnabel leikur). 16.15
Préttaútverp til Islendinga eriend-
is. 18,30 Barnatimi (Þorstoinn Ö.
Stephensen) : Ra.gnar Jóhánnesson
skólastjóri lps þýdda sögu: „Smygl
araskútan". — Tónleikar o. fl.
19.30 Tónleikar: Píanólög eftir
Chopin. 20.20 Tónleikar: Fantasia
eftir Vaughan Williams um stef
eftir Taliis (Siníóníuhljómsveit
brezka útvarpsins leikur; Sir Adri-
an Boult stjórnar). 20,35 Erindi:
Gleymd orð, en gild (Sigurbjörn
Einarsson prófessor). 21,00 Tónleik
ar: Fred Waring og kór syngja
(plötur). 21.30 Upplestur: „Þrælar
ástarinnar", smásaga eftir Ivnut
Hamsun. (Þýðandinn, Hannes Sig
fússon, les). 21,50 Tónleikar: Duo
concertante fyrir fiðlu og píanó
eftir Stravinsky (Samuel Duskin
og höfundurinn leika). 22,05 Dans
lög. — 23,30 Dagskrárlok.