Þjóðviljinn - 19.08.1951, Blaðsíða 5
Sunnudagur 19. ágúst 1951 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Samþjappað vín
fyrir franska
herinn
Öldum saman hafa birgðafor-
ingjar í franska hernum veri'ð
í vandræðmn með að sjá her-
mönnunum í bardögum fyrir
bjóðardrykk þeirra, víni. Flösk-
ur og ámur eru þungar og ill-
meðfærilegar, en nú er vandinn
leystur. Á sýningu í París hef-
ur verið sýnt samþjappað vín, í
geymum á stærð við sígarettu-
pakka. Það er fengið með þvi
nð kæla venjulegt vín þangað
til vatnið frýs og sija svo ís-
krystallana frá. Eftir eru þá öll
önnur efni vinsins, þar á meðal
vínandinn. Það er drukkið
þynnt út með fimm hlutum af
vatni og sagt einskis missa í
bragði við meðferðina.
111 af 112 þorðu ekkí að skrifa undir
stjórnarskrá og sjálfstæðisyfiriýsingu
BorgarablaS sannreynir ábrif skoSanakúg-
unarinnar i Bandarikjunum
Eftir WiIIiam Weinstone, fréttar. Telepress í New York
111 af 112 manneskjum, sem spurð’ar voru á hátíð'a-
höldum 4. júlí, sjálfstæðisdag Bandaríkjanna, þorðu ekki
aö skrifa nafniö sitt undir „bænarskrá“, sem var ekkert
annað en kaflar úr stofnskjali bandaríska lýöveldisins
— sjálfstæðisyfirlýsingunni — og úr mannréttindaskrá
bandarísku stjórnarskrárinnar.
Frá þessu var skýrt næsta
dag í frjálslynda borgarablað-
inu „Capital Times“ í Madison,
höjfuðstað Wisconsinríkis.
Blaðamaður frá því gekk um
með „bænarskrána“.
í ræðu í Detroit 27. júlí vc\k
Truman forseti að þessum at-
burði og tók hann sem dæmi
um óttann, sem hefur heltekið
Bandaríkjamenn. „Hugsið þið
ykkur“, sagði forsetinn „fjórða
júlí voru góðir Bandaríkjamenn
í höfuðstað Wis'consinsríkis
Þjóðleikhúsi Dana bannað
að sjna friðarleikrit
Kominglega leikhúsið hafði tekið leikritið til
sýningar, en stjórnmálamönnum þótti það ekki vera
í samræmi við hervæðingarstefnu A-bandalagsins
Af pólitískum ástæðum hefur Konunglega leikhúsið
í Kaupmannahöin hætt við að sýna leikritið „Gefið
keisaranum duftið“ eftir Mogens Linck, sem ákveðiö
hafði veriö a'ð skyldi veröa fyrsta verkiö, sem tekið yrði
fyrir á leikárinu, sem hefst í haust. Orsök þess að leik-
ritið, sem hefur hlotið einróma lof allra leikhúsmanna,
sem þaö h£ufa séð. fæst ekki sýnt í þjóðleikhúsi Danmerk-
ur, er sú aö þar er talað máli friðarins.
Höfundurinn, Mogens Linck,
er borgaralegur friðarsinni og
hefur opinberlega snúizt gegn
Friðarhreyfingunni. í blaðavið-
tali segir hann um „Gefið keis-
aranum duftið“: „Þetta er leik-
rit, sem beint er gegn öllu víg-
búnaðarkapphlaupi og hvetur
til náunganskærleika“.
Meðal þeirra, sem lokið hafa
lofsorði á listagildi „Gefið keis
aranum duftið“ eru Bröndsted
leikhússtjóri við Konunglega
leikhúsið, Jul leikstjóri og leik-
arinn Ebbe Rcde, sem hætti
við að sækja um frí frá Konung-
lega leikhúsinu. vegna þess að
honurr. stóð til boða að leika í
verki Lincks. Hinir heimsfrægu
frönsku leikstjórar, Louis Jouv-
et og Jean Louis Barrault, hafa
Skauf mann sinn
fyrir fjarvistir
Fyrir viku kom Pierrc Cliev-
allier, borgarstjóri í frönsku
borginni Orleans, heim til sín
nýútnefndur menntamálaráð-
herra í ríkisstjórn flokksbróður
síns Plevens. Kona ráðherrans
tók á móti honum með fimm
skammbyssuskotum, sem leiddu
hann til bana. Frúin segist hafa
myrt mann sinn vegna þess
að hann hafi verið- svo önnum
kafinn við opinber störf að hún
hafi ekki séð hann nema ein-
stöku sinnum.
látið í ljós mikimi áhuga á
„Gefið keisaranum duftið“.
Hver kippti í þráðinn?
Eftir að Konunglega leikhús-
ið var búið að taka þetta ágæta
verk til sýningar, sýningartími
hafði verið ákveðinn og tekið
var að skipa í hlutverkin, var
allt i einu hætt við að sýna það',
og engin fullnægjandi skýring
hefur fengizt á hvernig það at-
vikaðist. Þingkjörin nefnd, sem
hefur það hlutverk eitt að fylgj
ast með fjárhagshliðinni á
rekstri Konunglega leikhússins,
og hafði áður fallizt á sýningu
„Gefið keisaranum duftið“ frá
fjárhagslegu sjónarmiði, tók
sér allt í einu vald til að fram-
kvæma pólitíska ritskoðun og
ákvað, einsog sósíaldemókrata-
foringinn Alsing Andersen, full-
trúi flokks síns í nefndinni,
komst að orði: „Það væri alveg
ófært áð þjóðleikhúsið sýndi
leikrit einsog þetta eftir Mog-
ens Linck einsog ástándið er
hjá okkur núna“. Gefið hefur
verið í skyn í dönskum blöðum,
og því ekki mótmælt, að frum-
kvæðið í að banna sýningu „Gef
ið keisaranum duftið“ á Kon-
unglega leikhúsinu hafi komið
frá bandaríska sendiráðinu.
Kitskoðun er stjórnar-
skrárbrot.
Himmelstrup þingmaður, for-
maður nefndarinnar, sem bann
Framhald á 6. síðu.
hræddir við að skrifa nöfn sín
undir orð' sjálfstæðisyfirlýsing-
arinnar". Hann kennd þetta
„lygum, aurkasti og ógnunar-
herferðum” sem erkiafturhalds
cSiíic uMninu>u^~^ctfar<itk)n
Geymsla blóðs til blóðgjafa i
blóðbönkum er orðin mjög full-
komin, en geymsla vefja í vefja
bönkum hefur reynst torveldari.
„New York Times“ skýrir nú
frá því, að læknar bandaríska
flotans hafi endurbætt geynislu
aðferðina svo að búasf megi við
að bein og æðastúfar geymt í
lofttómum flöskum verði áður
en langt um líður talið ómiss-
andi í birgðageymslu sérhvers
sjúkrahúss.
Hingað til hafa bein vcrið
geymd fryst, en kostnaður vic
frystivélar og skammur geymsln
tími hafa valdið því, að einung-
menn á borð við McCarthy, öld
ungadeildarmann frá Wisconsin
voru upphafsmenn að. En
mergur málsins er að forset-
inn er sjálfur manna sekastur
um þá þróun í áttina til lög-
regluríkiskúgunar, sem veldur
þessum ótta.
Ófctuðust afleiðingarnar.
Blaðamaðurinn, frá „Capital
Times“ kemst svo að'orði:
„Flestir þeir, sem ég sneri
mér til, færðu fram sem á-
stæðu ótta við afleiðingarnar
Framhald á 7. síðu.
sér til að koma sér upp beina-
bönkum. Læknarnir Hyatt og
Flosdorf hafa tekið upp þá að-
ferð, að hraðfrysta bein, fengin
við dauðhreinsaða krufninga
eða aflimanif, niður í 196 stiga
frost á Celsíus. 1 sérstakri vc'.
er allur raki tekinn úr beininu
og búið um það til geymslu í
lofttómri fiösku. Læknarnir
segja, að þessi þurrfrystu beiti
séu aðeins örlítið lakari til notk
unar við læknisaðgerðir en ný
bein, þeir telja, að þurrfrystu
beinin muni þola geymslu í allt
Framhald á 6. síðu.
Mcxikóborg
að sökkva
Síðustu átta mánuði hefur
Mexíkóborg, höfuðborg Mexí-
kó, sigið 37 sentímetra áð með-
altali. Arturo Marin, yfirverk-
fræðingur borgarinnar, hefur
varað við því, að ef eltki sé að
gert muni rennslið í megin
skolpræsi borgarinnar snúast
við og skolpið flæða yfir mið-
bik hennar að þrem árum liðn-
um. Mexíkóborg er byggð á
kviksyndi og hefur veri'ð að
sökkva smátt og smátt en með
auknum hraða uppá síðkastið.
Fæðingahömlur
þáttur í fimm ára
áætliui Indlands
Áæthmarnefnd Indlands hef-
ur undir forsæti Nehru forsætis
ráðherra samið uppkast að
fimm ára áætlun um að koma
lífskjörum Indverja aftur á
sama stig og var fyrir stríð
með aukinni neyrzluvörufram-
leiðslu og a!mannatryrggingum.
Til þess að ná settu marki tel-
ur nefndin óhjákvæmilegt að
draga úr fóiksfjölgun í landinu,
sem hún telur fimm milljónir
á ári. Ríkið mun koma á fót
upplýsingaskrifstofum um fæð-
ingarhömlur, þar sem fólki verð
ur veitt ókeypis fræðsla um
getnaðarvarnir. Áætlunamefnd-
in segir að vegna sívaxandi
fólksfjölda sé hætta á hungurs
neyð stöðugt yfirvofandi í Ind-
landi, þar sem 115 mamis koma
á ferkílómetra en mikið af land
inu er ill- eða óræktanlegt.
Sæsímn stolið
á Kínnhnfi
Þjófar hafa stolið nærri sex
kílómetrum af sæsímalínu á
Kínahafi milli borganna Hong
kong og Amoj. Danska símafé-
lagið Stóra norræna, sem á
simalínu þessa hefur boðið 5000
Hongkongdollara verðlaun
hverjum þeim, sem getur hjálp
að til að upplýsa þjófnaðinn. —
Símastuldur er ekkert einsdæmi
við Kínastrendur. Fyrir fimm
árum skáni sjóræningjar vænan
bút af sæsímalínunni frá Hong-
kong til Singapore,
Kunnur vísinda-
maður fremur
sjálfsmorð með
höggormseitri
Bandaríski sýklafræðingurinn
Malcolm H. Soule forseti sýkla
fræðideildar Michiganháskóla,
svipti sig nýlega lífi með því
að sprauta í sig höggormseitri.
Fáum klukkustundum áður
hafði honum verið vikið úr
stöðu sinni fyrir „óverjandi með
ferð“ á lágri upphæð opinbers
fjár.
Soule vann sér fyrst frægð
fyrir þátt sinn í að finna holds-
veikisýkilinn, og komst hann
að þeirri niðurstöðu að holds-
veiki væri hörgulsjúkdómur.
útbreiddur meðal þjóða, scm-
lifðu á einhæfri fæ'ðu.
f /JAmmen wrfaqr/tr fr,6 ti/n/lt
jtJlhífíl ha\"f trrienr&l ibtrn u/M n-ns/Ait Ur aju*nt daaríitr é’upðiHH c/éíf
tnj fjuei H nkicJi béun cf kd/u it a**si (jfa/ Ctt /itte a Jjcut/ 'tlþlt/
i#( epin/fiit* nf bi&nA itvi ixt/iu’K, tíuct ikty fkfiufd Jíi (4*þc* u-Har/ /t fi/roijAsu.•
VKí ^cU Úlu éh/'fát tc óc ftfjf a£l >nþtc au O>£0/&/ (fftífil.
s - MíflteíS, úlgft&HÍ
xmHVKiKN, ,.W?AI>£ umáHiéTS'SXkftsrs
•• r, ,, /*«, ’j/t
j-rr/)
'Viír
r.
bl
Vfir cftirmynd af frumriti bandarísku sjálfstseðisyfirlýsingarhm-
ar, þar sem segir: „Við álítum það augljós sannindi, að allir
menn eru skapaðir jafnir . . .“ lætur teilmarinn Gropper banda-
ríska afturlialdið, stutt af péningavaldinu, mála „... nema rauð-
liðar, svertingjar, gyðingar, frjálslyndir, fólk fætt erlendis, með-
limir verkalýðsfélagá, listainenn, fylgismenn New Deal,
stjórnarstarfsmenn, konur —“
Þurrfryst bein og œS®r munu
þola geymslu órum soman
Nýjar geymsluaðferðir auðvelda sjúkrahusum að
koma sér upp vefjabönkum
Fundin hefur verið geymsluaöferð, sem talin er
rnuni auövelda sjúkrahúsum stórhga aö koma sér upp
beina- og æöabcnkum, þar sem hægt veröur að grípa
fyrirvaralaust til líkamsvefja, sem aö gagni rnega koma
viö aö gera aö sarum ©lasaöra manna.
is fá sjúkrahús hafa treyst