Þjóðviljinn - 23.08.1951, Blaðsíða 5

Fmrnitudagur 23. ágúst 1951 — ÞJÓÐVILJINN — (5
„Vitneskja um sannleikann
er óhjákvæmileg fyrir sktln-
ing milli þjóða, en það er
aðeins hægt að komast að
sannleikanum, ef frelsi er til
að hlýða á mismunandi sjón-
armið“. (Herbert Morrison í
„Pravda" 1. ágúst 1951.)
Síðan grein eftir brezka
utanríkisráðherrann Morrison
birtist í sovétblaðinu ,,Pravda“
fjrrsta þessa mánaðar, hefur
hún og svar ritstjórnar ,,Pra-
vda“ verið endurprentað í
hundruðum blaða og timarita
víðsvegar um heim. Þessi orða-
skipti hafa þótt svo athyglis-
verð, að þau hafa hvarvetna
verið birt í heild en ekki í
stuttum fréttaúrdrætti. Af is-
jenzkum blöðum hefur þó Þjóð-
viljinn einn orðið til að fljdja
greinarnar báðar. Alþýðublaðið
birti grein Morrisons en þorði
ekki að sýna lesendum sínum
svar ,,Pravda“. Morrisonsgrein-
in kom einnig í Morgunblaðinu,
að vísu í nokkijð skrítnum
búningi. En næsta dag 15. á-
gúst, gat að líta á sjöundu siðu
blaðsins f yrirsögnina: „Svar
Pravda við grein Herberts
Morrison“ (svo). Ekki var þó
svarið þarna allt, því að i inn-
gangi segir Morgunblaðsrit-
stjórinn: -,Hefur verið sleppt
úr nokkrum málalengingum,
sem eru fulikomlega utan við
efnið“. Eru það eitt útaf fyrir
sig einstæð vinnubrögð af ein-
um ritstjóra, að brytja niður
að geðþótta sínum höfúð inn-
legg í timræðum, sem vakið
hafa heimsathygli og úrskurða
á sitt eindæmi, hvað af þvi beri
að telja ,,utan við efnið“. Hitt
er þó enn fáheyrðara, að frá
upphafi til enda er ,.þýðing“
Morgunblaðsins á grein „Pra-
vda“ ein óslitin runa af fölsun-
um og rangfærslum.
Grein Morrisons og svar
,,Pravda“ hefur verið birt í
hundruðum blaða í flestum
löndum heims. Sumum þessara
blaða er stjórnað af skoðana-
bræðrum ráðherrans. öðrum af
mönnum, sem hallast á sveif
með ritstjórn ..Pravda". En
hvcrgi hefur þess heyrzt getið
á byggðu bóli, nema hér á ís-
landi. að- ritstjórnir hafi fals-
að þá greinina, sem þeim var
ckki a'ð skapi, með úrfellingum
eða beinum rangfærslum. Einn
allra ritst.jóra í heimimim hef-
ur Valfýr Stefánsson yre.vnzt
standa á því siðferðisstigi, sem
þarf ti! að frem.ia slíkan verkn-
að Hann einn hefur haft svo
veika trú á málstað sínum, að
þora ekki að láta lesendum eft.-
ir að dæma á milli deilimðria,
heldnr falsar nf ráðnum hug
málsgögnin, sem hann leggur
fyrir þá.
★
En Morgunblaðið lætur eér
ekki nægja að. falsa ummæli
„Pravda“. Það falsar einnig
grein brezka utanríkisráðherr-
ans. Skal hér látið nægja að
taka fyrstu málsgreinina í
skrifi Morrisons sem dæmi. Hún
hljóðar þannig á ensku (sam-
kvæmt >,New York Times“):
,,In a speech last month I
asked for this opportunity to
have a message of mine repro-
duced in the Soviet press. I did
so because I felt that, vvhile
our papers were always ready
to publish declarations by your
leaders, British Government
spokesmen were not properly
reported in your nevvspapers."
1 réttri þýðingu er þetta: „í
ræðu í síðasta mánuði bað ég
um þetta tældfæri til þess að fá
boðskap frá mér birtan í blöðum
Sovétríkjanna. Ég gerði þetta
vegna þess að mér fannst að
þó að blöð okkar væru ávallt
reiðubúin til að birta yfirlýs-
j Svarið við
„Pravda^-grein ||
* Morrisons ram-;
Ifalsað í Morgun-i:
blaSinu i
ingar frá leiðtogum ykkar, væri
ekki réttilega skýrt frá ummæl-
um talsmanna brezku stjómar-
innar í ykkar blöðum.“
Valtýr afbakar hinsvegar orð
ráðherrans á þessa leið: „I
ræðu, sem jeg flutti í s. 1.
mánuði, skoraði jeg á róssneska
valdamenn að birta í blöðum
hjá sjer grein eða orðsendingu
eftir mig. Jeg fór fram á þetta,
vegna þess að rússnesk blöð ým-
ist þögðu yfir eða rangfærðu
það sem brezkir stjómmála-
menn sögðu. meðan að blöðin
hjá okkur hafa jafnan verið
fús á að birta yfirlýsingar
rússneskra stjóramálamanna.“
(Leturbr. Þjóðviljans).
Einsog menn sjá finnst Valtý,
að brezki utanríkisráðherrann
sé ekki nógu illorður, í grein
hans verður að bæta stóryrð-
um til þess að hún verði Morg-
unblaðshæf. Þar að auki er
þýðingin með venjulegum moð-
hausbrag, þýðandinn hefur ein-
hverja hugmvnd um að enska
orðið „while“ getur þýtt „á
meðan“, en er alls ófróður um
að það getur einnig verið sam-
tenging, „þó að, þar sem“. svo
að í viðbót við að vera fölsun
er þýðingin endileysa.
'k
En þetta skal látið nægja um
meðferííina á Morrison. Hún
er einsog vænta má barna-
leikur hjá þeim tökum. sem
óhræsis Rússinn er tekinn. Er
bað skemmst frá að segja, að
varla nokkur setning í svari
„Pravda“ er óbrengluð og skulu
nú tekin nokkur dæmi því til
sönnunar.
Blaðið ræðir um heimildar-
menn Morrisons og segir: „he
prefers to draw his data from
complainís coming from repre-
sentatives of the Russian capit-
alists and landlords, who wcre
driven out of the U.S.S.R. by
the will of tlie Soviet people“. í
réttri þýðingu er þetta: „hann
kýs að afla sér upplýsinga úr
umkvörtunum, sem eiga upp-
haf sitt hjá fulltrúum þeirra
rússnesku aúðmanna og lands-
drottna, sem voru reknir á
brott úr Sovétríkjunum að vilja
sovétþjóðarinnar.“ — Afbökun
Morgunblaðsins er þannig:
„hann kýs heldur að draga
staðreyndir af harmakveinum
þeirra fulltrúa rússneska auð-
valdsins og stóreignabænda,
sem voru útreknir og útskúfað-
ir úr Sovétríkjunum af vilja
þjóðarinnar."
Að afla sér upplýsinga verð-
ur hjá Morgunblaðinu ,,að draga
staðreyndir“, umkvartanir
verða að harmakveinum. Enska
orðið „landlord“ á við stór-
jarðeigendur, sem ekki búa
sjálfir en hafa tekjur sínar af
leiguliðum. Siíka menn er því
aldrei hægt að nefna bænd-
ur, ekki einu sinni „stóreigna-
bændur“ og því síður ,,Iand-
eignarmenn“, eins og Mbl. ger-
ir í næstu málsgrein. Loks er
orðinu „útskúfaðir“ bætt inní
,.þýðinguna“ án þess að text-
inn gefi nokkurt minnsta til-
efni, líklega til þess að ljá
greininni þann blæ glötunar
og heimsendis, sem Mbl. finnst
endilega að þurfi að vera á
öllu, sem um Sovétríkin fjall-
ar.
★
I næstu málsgrein, sem í Mbl.
er feitletruð og inndregin, ægir
saman fölsunum: „incorrigibie"
(óforbetranlegir) er „þýtt“
með „óalandi“, subversive ag-
ents“ (undirróðurserindrekar)
verður »,skemmdarvargar“ á
tveimur stöðum, svo nokkuð sé
nefnt. En svo kemur rúsínan í
pyisuendanum. sú setning í
„Pravda“-greininni, sem oftast
hefur verið vitnað til í skrif-
um Mbl. um hana. ,,Pravda“ er
að ræða um ýmiskonar illþýði,
sem erlendar leyniþjónustur
hafi gert út gegn Sovétríkj-
unum og leiðtogum þeirra, og
segir:
„The prisons and labor camps
exist for these gentlemen. and
for them only.“ í réttri þýðingu
er þetta: ..Fyrir þessa sóma-
menn og þá eina eru fangelsin
og vinnubúðirnar.“ En í afbök-
un Mbl. verður það á þessa
leið: „Fangabúðirnar í Sovct-
ríkjunum eru fyrir þessa
herra.“
1 þessari stuttu setningu er
tvennu sleppt, fangelsin eru
ekki nefnd á nafn og því siður
það, að þau og búðirnar séu
aðeins fyrir illræðismenn. Þýð-
andinn hefur gerzt hófsamari
síðan hann var að fást við grein
Morrisons, þvi að þar var ,,lab-
or camps“ látið merkja
, ,þrælafangabúðir.“
k:
En nú færist ,,þýðandinn“ í
aukana. „Pravda“ segir: „Sur-
ely it is not for these gentle-
men that Mr. Morrison seeks
freedom of speech, freedom of
the press and personal free-
dom? Surcly Mr. Morrison does
not think that the peoples of
the U. S. S. R. would consent
to grant these gentlemen free-
dom of speech, freedom of the
press, personal freedom and,
hence freedom to exploit the
working people.“ Það þýðir:
„Ekki getur það verið fyrir
þessa sómamenn, sem mr.
Morrison sækist eftir málfrelsi,
prentfrelsi og persónufrelsi?
Vissulega getur mr. Morrison
ekki komið til hugar að þjóð-
ir Sovétrfkjanna myndu veita
þessum sómamönnum málfrelsi.
prentfrelsi og persónufrelsi og
þar með frelsi til að arðræna
verkalýðinn.“ Hinsvegar stend-
ur í Mbl.: „Mr. Morrison ósk-
ar víst ekki eftir því, að þess-
um herrum verði veitt mál-
frelsi, prentfrelsi og persónu-
frelsi ? Hann er þó elíki svo vit-
laus að halda, að Sovétríkin
sætti sig nokkurn tíma við, að
þessum herrum verði veitt. mál-
freisi, prentfrelsi og ’ persónu-
frelsi og þar af ieiðandi frelsi
til að arðræna verkafólkið ?“
Auk þess áð setja „Sovétrík-
in“ í staðinn fyrir „þjóðir So-
vétríkjanna" og „víst“ í stað
.,vissulega“ þýðir Morgunblaðs •
maðurinn „Surelv Mr. Morrison
does not think that. ...“ með
„líann er þó ekki svo vitlau-.
að halda. .. .“ Rækilegri fölsun
er varla hægt að hugsa sér.
★
Þegar ,,Pravda“ fer að ræða
hvað Morrison hafi forðazt að
nefna segir blaðið: „Specific-
ally lie does ndt say anything
about freedom from exploitation
for the people, about freedom
from economic crises, from un-
employment, from poverty.“
Rétt iþýtt er þetta:
„Sérstaklega minnist hann ekld
á frelsi fólksins frá arðráni,
frelsi frá atvinnukreppum frá
atvinnuleysi, frá fátækt“. Hins-
vegar verður það í munni Mbl.:
Valtýr Stefánsson
„Hann minnist ekki sérstakíega
á freisi frá arðráni, frá efna-
hagsörðugieikum, frá atvinnu-
leysi, frá fátækt“.
*
Og nú er komið að því, sem
Mbl. telur „málalengingar, sem
eru fullkomlega utan við efnið“.
Af eftir farandi kafla úr grein
Pravda birtir það eklci orð:
„Er mr. Morrison máske ó-
kunnugt, að allar þessar grein-
ar frelsisins bafa le'agl \ erið vi>‘
lýði í Sovétríkjunum ? Og að
einmitt þessar greinar frelsisins
erit undrstaða allra annarra
greina þess. Þegir el;ki mr.
Morrison feimn'tslega um þessar
grundvallar greinar frelsisins
vegna þess að þær eru því mið-
ur ekki til í Bretlandi og bresk-
ir verkamenn eru enn undirorpa
ir arðráni auðmannanna, þrátt
fyrir þá staðreynd, að Verka-
mannaflokkurinn hefur nú verið
við völd í Bretlandi í sex ár?
Mr. Morrison staðhæfir, að
Vcrkamannaflokksstjórnin sé
sósíalistísk stjórn og að út-
varpsdagskrár, sem eru skipu-
lagðar undir eftirliti slíkrar
ríldsstjórnar, ættu ekki að
mæta neinum hindrunum af
hálfu Sovétrikjanna.
Því miður getum \ið ekki ver-
ið mr. Morrison sammála. Fyrst
rétt eftir Verlíamannaflokkur-
inn komst til valda, var hægt
að álíía að Verkamannaflokks-
stjómin myndi stcfna að sósí-
alisma. En síðar kom í ljás að
Verkamannaflokksstjórnin var
í fáu frábrugðin venjulegum
borgaralegum ríkisstjómum
sem leggja allt kapp á að varð-
vcita aaðvaldsskipulagið og
tryggja auðmönnunum ríkuleg-
an gróða.
Vissulega vex gróði auðmann-
anna í Bretlandi ár frá ári með
an kaup verkamanna er bundið
og Verkamannaflokksstjórnin
heldur verndarhendi með öllum
mögulegum ráðum yfir þessu
arðránsfyrirkomulagi og geng-
ur svo langt aö handtaka og of-
sækja verkamenn. Vissulega er
ekki hægt að kalla slíka stjórn
sósíalistíska.
Ástæða hefði verið til að
ætla, að með valdatöku Verka-
mannaflokksins yrði bundinn
endi á arðrán auðmannanna, að
ráðstafanir yrðu gerðar tii að
tryggja skipulagða verðlækkun
á neyzluvörum almennings, að
lífskjör verkalýðsins yrðu bætt
stórlega. £ stað þess höfum við
fyrir augunum í Bretlandi vax-
andi gróða auðmannanna og
bindingu kaups verkamanna,
hækkandí verð á nezluvöruni
almennings og svo framvegis.
Nei, siíiia stefnu getum við ekki
nefnt sósíalistíska".
Kversvegna skyldi Valtýr
„þegja feimnislega“ um þessi at
riði ?
(Framhald)

Ármann
fer til Vestmannaeyja á morg-
un. Teldð á móti flutningi alla
virka daga.
Til

iiggnr lciðiri |