Þjóðviljinn - 31.10.1951, Blaðsíða 1

Miðvlkudagur 31. október 1951 — 16. árgangur — 246. tölublað
rnir fyrir kjöfið?
Mépgaitga
stsífleiiÉa í
Telterait
Fimm þúsund síúdéntar í Te-
hcran buðu í g:sr byrginn banni
Iransstjórnar við hópgöngum
og útifundum. Fóru þeir í hðp-
göngu til torgsins fyrir fram-
an þinghúsið og þar var hald-
inn fundur til að lýsa yfir
stuðningi víð baráttu Egypía
gegn Bretum. Fyrir fundinum
stóð vinstriflokkurinn Tudeh,
scm er bannaður.
McGhee, sá aðstoíarutanríkis
ráðherra Bandaríkjanna, sem
fjaJlar um mál Miðausturlanda,
rceddi í gær við þá Mossadegh,
forsætisráðherra Irans, og
Franks. sendiherra Bret’ands,
hvorn í sínu lagi um oiíudeil-
una.
| X gær — daginn
9e.S' .BL 'Sj' fyrir afmæliÞjóð
viljans' —. bárust honum að gjöf
lir. 2S85, þar af 1000 kr. frá íbú-
uia i Kópavogi, og þakkar þlaði'ð
þessar rausnarlegu gjafir. 1 dag
cru liðin 15 ár frá þvi að fyrsta
Þjóðviljablaðið kom út, og í dag
cr lokasprettur söfnunarinnar.
Verður tekið á móti gjöfum til kl.
10 í kvö'd á Þórsgötu 1. Margir
hafa viljað bíða með gjafir sínar
þar til á sjálfan afmælisdaginn og
má því búast við að gestkvæmt
verði á skrifstofunum í dag.
19 nýir áskrifendur bættust við
í gær,. og er heildartalan nú 277.
Vantar þá aðeins 23 upp á að
markið sé tvöfaidað — hvað vant-
ar mikið til þess kl. 10 í kvöid?
Sérstök athygii skal vakin á því
að kl. 10 í kvö d verður gert upp
hverjir hljóta skuli verðlaun í
söfnununum þáðum, og verður
það sem síðar berst ekki reiknað
með við úthiutun verðlaunanna.
S.iálfs afmælisins verður minnzt
með samsæti sem haldið verður
í Listamannaskálanum laugar-
dag í næstu viku, þegar flokks-
þingið stendur sem hæst. Er þeg-
ar haflnn undirbúningur að fjöl-
þættri sáemmtun og veröur nánar
skýrt frá tiihögun liennar síðar
hér í blaðinu.
Þennan fagra
púða hefur góð
"vinkona Þjóð-
viljans í Reyk-
javik saumað
og fært honum
í afmælisgjöf
með ósk um að
púðinn verði
Seldur hæstbjóð
, anda eða kom-
ið í vcrð á ann-
an hátt til á-
góða, fyrir blað-
ið. Blaðið þakk
ar þessa góðu
gjöf, og mun
síðar frá því
skýrt, hvar og hvernig mönnum
ASvarleg ákæra á kaupfélagssíjérann í Bergarnesi - ffjölsendingin sem ekki
mátfi bóka - Síoan sem var rilin úr békinni - Kynlegar krékaleiéir pening-
anna - 5 fonna rfrýrnunr' á ári
ÞórSur Pálmason, kaupfélagsstjóri í Borgarnesi og
einn aðalforsprakki Framsóknarmanna í Mýrasýslu, ligg'-
ur nú undir mjög alvarlegri ákæru. Er kæran borin fram
af Stefáni Halldórssyni, fyrrverandi starfsmanni Kaup-
félagsins, og var hún send stjórn kaupfélagsins fyrir hálf-
um mánuði. Meginefni kærunnar er það að kaupfélags-
stjórinn hefur afhent frá kaupfélaginu vcrulegt magn af
clilkakjöti — án þess að það væri skráð í bækur kaupfé-
lagsins, þannig að afhendingin kom fram sem rýrnun
— og án þess að verðmæti kjötsins rynni til kaupfélagsins.
Er sú isaga rakin ýtarlega í bréfi Stefáns sem birt er í
heild hér á eftir, en verðmæti þeirrar kjötsendingar scm
þar greinir frá mun vera um 20.000'kr. Hvort um fleiri
slíkar sendingar hefur verið að ræða ér enn ekki kunn-
ugt, en þaö er athyglisvert í þessu sambandi að 5 tonna
rýrnun varð a kjöti því sem frystihús kaupfélagsins tók
við haustið 1949.
Þótt stjórn kaupfélagsins hafi fengið bréfið’ fyrir
hálfum mánuði er enn ekki kunnugt aö nein réttarrann-
sókn sé hafin. Getur þó varla farið hjá því aö dómstól-
arnir fái mál þetta til meöferöar tafarlaust og að stjórn
kaupfélagsins sendi frá sér opinbera gneinargeró' hið
bráðasta.
Síðai’i hluta sumars ger'ðust
þau tíðindi í Borgarnesi að
kaupféiagsstjórinn þar, Þórð-
ur Pálmason, einn lielnti for-
ustumaðui Framsóknarflokks-
ins á staðnum, sagði upp ein-
um starfsmanni kaupfélagsins,
Stefáni Halldórssyni. — Hafði
Stefán verið starfsmaður kaup-
félagsins alllengi og áður hafði
hann starfað hjá kaupfélaginu
í Stykkishóimi. Hann var þvi
reyndur samvinnúmaður og
hafði getið sér liið hezta orð sem
mjög traustur og samvizku-
samur starfsmaður. ÁstæSan til
brottreksturs Stefáns var al-
mennt talin sú i Borgarnesi að
hann var vinstrisinnaður Fram-
sóknarmaður og hafði stutt
framboð Bergs Sigurbjörnsson-
ar i kjördæminu mjög ötullega,
barna væri sem sagt um pólit-
íska atvinnuofsókn aö ræða af
versta tagi.
Ástæðan til brottrckstursins
En hin pólitíska atvinnuof-
sókn Framsóknarforsprakkans
hefur auðsjáanlega ekki verið
aðalatriðið. Aðalástæðan hefur
verið hin að hann vildi ekki
hafa í fyrirtækinu traustan og
heiðarlegan samvinnumann af
þeim ástæoum sem að framan
voru groindar. Hinir sérkenni-
légu verzlunarhættir kaupfé-
lagsstjórans hafa auðsjáanlega
verið þess eðlis að hann hefur
ekki talið þorandi að slíkur
ma'ður gæti fylgzt með þeim.
Þess vegna fyrst og fremst
var Stefáni Halldórssyni sagt
upp starfi.
En Þórður Pálmason varð of
seinn fyrir. Fyrir hálfum mán-
uði sendi Stefán stjórn Kaup-
félags Borgfirðinga bréf það
sem hér f er á eftir:
Bréfið til stjórnarinnar
„Borgarnesi 15. okt. 1951.
Um leið og tjg læt af störfum
hjá Kaupfélagi Borgfirðinga,
finn ég mig knúðan til að láta
stjórn félagsins í té upplýsing-
ar um það í rekstri félagsins, er
ég í starfi mínu hefi rekið mig
á að athugunar þarf við. Ég
hafði hugsað mér að hafa va-k-
andi auga á því, sem fra.m færi
í félaginu með tilliti til lag-
færingar og úrbóta er frá liði,
en gefst nú ekki lengur kostur
á því og vil því að stjórn félags-
ins séu kiinnar þær athuga-
scmdir er ég vil gera.
Framha’d á 7, síðu.
stofiia frelsunai’
sveitir gegn Bretiun
Fyrrverandi yfirhershöfðingi Egyptalands skipu-
leggur nú frelsunarsveitir óbreyttra borgara. Yfirlýst
markmið þeirra er að hrekja brezka herinn frá Súessvæö-
inu og Súdan.
Menn úr sveitum þessum brezkra herstöðva í löndunum
gefst kostur á að eignast púðann.
hafa þegar stöðvað bíla með
matvæli til brezka setuliðsins
við Súesskurð og lagt hald á
farm þeirra.
Blaðamenn í Kairo spurðu
innanríkisráðherrann þar í
gær, hver afstaða egypzku
stjórnarinnar til frelsunarsveit-
anna væri. Hann sagði, að með-
an þær brytu engin lög sæi
stjórnin enga ástæðu til að
skipta sér af þeim, Ráðherr-
ann neitaði að stjórnin sæi
sveitunum fyrir vopnum en
benti á að egypzkum borgurum
væri heimilt að bera vopn.
Brezka hermáiará'ðuneytið til-
kynnti í gær, að nýrri brezkri
herdeild, um 18.000 manns
hefði verið skipað að halda til
við Miðjarðarhafsbotn.
Winston Churchill lauk í
gær skipun manna í ráðuneyti
sitt. Harry Crookshank verður
heilbrigðismálaráðherra, Har-
old Macmillan húsnæðismála-
ráðherra, Leathers lávarður
hefur yfirumsjón með flutning-
um, eldsneyti og raforkumálum,
James Stewart er Skotlands-
ráðherra, Peter Thorneycroft
viðskiptamálaráðherra, Simm-
ons lávar'ður dómsmálaráðherra
og Chorwell lávarður sér um
vísindarannsóknir og hagnýt-
ingu vísindalegra nýjunga. Að-
stoðarutanríkisráðherra án sæt
is í ráðunéytinu verður Selwyn
Lloyd.
Vegna annríkis hefur Eden utan
ríkisráðherra ekki getað tekið
að sér að vera málsvari stjórn-
arinnar í neðri deildinni og fær
Crookshank það embætti. Eft-
ir fyrsta stjórnarfundinn í gær
var tilkynnt, að laun ráðherra
yrðu fyrst um sinn lækkuð úr
5000 pundum í 4000 pund nema
Churchills, sem lækka úr 10.
000 í 7.000. Er þetta upphaf á
sparnaðaráætlun stjórnarinnar.
Tvö herskíp
sköfin i kaf
Hcrstjórn alþýðuhersins í
Kóreu tillk.ynnti í gær, a.ð tvö
lierskip, sem reyndu að skjóta
á liafnarborgina Wonsan, hefðu
verið skotin í kaf og það þriðja
laskað.
Talsmaður bandarísku full-
trúanna við vopnahlésviðræð-
urnar sagði eftir fund í gær, að
enginn árangur hefði orðið en
of snemmt væri að komast svo
að orði að viðræðurnar væru
staðnaðar.
Njósnamál í
SvíþjóS
Verkfræðingur í þjónustu
sænska flotans játaði í gær fyr-
ir rétti í Stokkhólmi að hafa
njósnað fyrir Sovétríkin. Opin-
beri ákærandinn sagði, að þetta
væri stórfelldasta njósnamál í
sögu Svíþjóðar.
Ætvinmikófavmna á
Mureyíi
Akureyrarbær hefur tekið
bráðabirgðalán hjá útibúi
j-andsba.nkans þar á staðnum
að uppliæð 200.000 kr. og verð-
ur fénu varið til atvinnubóta-
vmnu í vetur, en allverulegt at-
vinnuieysi liofur gert vart við
síg á Akureyri i liaust eins og
i rðar út um land.
18 ára þjónn myrfi Eandstjóra
Frakka meS hnífi
Landstjóri Frakka í Kambodsíu, öðru fjölmennasta
ríki Indó Kína, var myrtur í fyrrakvöld.
Öryggislögregla Frakka í
Kambodsíu segir, að morðing-
inn hafi verið 18 ára þjónn
landstjórans, sem hafi stungið
hann með hnífi í landstjóra-
höllinni í Pnom-Pneh, höfu'ð-
borg Kambodsíu.
Frakkar segja, að þjónn þessi
hafi komizt undan og leiti hans
nú mikill liðsafli. Fyrst var til-
kynnt, að morðið myndi hafa
verið framið af persónulegum
ástæðum, en í gærkvöld hélt
franska lögreglan því fram, að
þjónninn hefði haft samband
við sjálfstæðishreyfingu lands-
búa, sem hefur svarað morð-
um Frakka á föngum me'ð til-
ræðum við ýmsa æðstu embætt-
ismenn þeirra.
15.000 fang-
eísaSir í Indó-
, i
nesiu
Sukinam forsætisráðherra
rcyndi í fyrradag að réttlæta á
þingi Indónesíu fangelsun 15.
000 manna undanfarna mánuði.
Játaði hann áð handtökurnar
væru pólitískar en bar því við
að komizt hefði upp um sam-
særi um að myrða Sókarnó
forseta og steypa stjórninni.
Meðal hinna handteknu eru tólf
vinstrisinnaðir þingmenn, sem
að lögum eru friðhelgir.
AFMÆLISSÚFNUN' ÞJÚÐVMLJANS LÝKUR 1 KVÚLR KL. IO
277