Þjóðviljinn - 02.12.1951, Blaðsíða 4
4) — ÞJÖÐVILJINN — Sunnudagur 2. desember 1951
IMÓÐVIUINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýSu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjorar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (áb.)
Fréttaritstjóri. Jón Bjarnason.
B’.aðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Guðm. Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg
19. — Sími 7500 (3 línur).
Áskriftarverð kr. 16 á mánuði. — Lausasöluverð 75 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
500 milljónir í skatta
í nsfndaráliti sínu um fjárlagafrumvarp ríkisstjórn
arinnar bendir Ásmundur Sigurðssön á það hversu óbæri-
lega háar skatta- og tollabyrðarnar séu orðnar. Ríkis-
tekjurnar eru nú áætlaðar 364 milljónir króna en sú upp-
hæð er eflaust of lágt reiknuð. Af þeirri upphæð eru ó
beinir nefskattar og tollar 228 milljónir, en 43 milljónir
beinir skattar. 93 milljónir fást af tekjum ríkisstofnana
og eru einkum gróði af sölu áfengis og tóbaks. Eru það
einnig skatta og tollatekjur, og tóbaksskatturinn mjög
almennur neýzluskattur. Ofan á þessa féheimtu ríkisins
koma svo gjöld til bæjar- og sveitarfélaga, en heildarupp-
hæð þeirra mun á yfirstandandi ári hafa numið um 105
milljónum króna og veröur sú upphæð eflaust mun hærri
á næsta ári vegna síaukinnar dýrtíðar. Þungi opinberra
gjalda, beinna og óbeinna skatta mun þannig nema um
500 milljónum króna á næsta ári.
500 milljónir króna eru ekki nein smávegis upphæð.
Hagfræðingar í'eikna með því að þjóðartekjurnar séu
nú 1700—1800 milljónir króna, þannig að opinber gjöld
nema um 30% af öllum þeim verðmætum sem þjóðin
aflar á einu ári!
Af ríkistekjunum er meginhlutinn tekinn með nef-
sköttum, sem leggjast þyngst á þá sem erfiðust hafa
kjörin. Beinir skattar nema aðeins 43 milljónum króna.
Óbeinu skattamir eru hins vegar eins og áður segir 228
milljónir. þótt ekki sé reiknað með sköttum á tóbaki og
áfengi. Sé þeirri upphæð deilt niður á landslýðinn koma
um 1600 kr. í hlut hvers einstaklings, frá reifabörnum
til gamalmenna, eða sem svarar 8000 kr. á hverja fimm
manna fjölskyldu.
Þetta sýnir glöggt að beinu skattarnir eru ekkert
vandamál hjá hinum óbeinu, þótt ýmsir aðilar reyni að
beina athyglinni að þeim. Hins vegar veit fólk ekki eins
af þeim blóðpeningum sem teknir eru með nefskattinum,
vegna þess að upphæðin er sjaldan tekin saman í heild,
heldur hirt jafnóðum og einhver nauösyn er keypt til
lífsframfæris.
Ein meginundirrót dýrtíðarinnar eru þessir stór-
felldu nefskattar. Dagsbrúnarmaður sem hefur vinnu allt
árið, fær í kaup samkvæmt núgildandi kauptaxta um
30.000 kr.. Sé hann fjölskyldumaöur þarf hann að greiða
meira en fjórðung launa sinna í ríkissjóðshítina. Þar
viö bætast svo beinir skattar til ríkis og bæjar, þannig
aö opinberu gjöldin nema eflaust að jafnaði þriðjungi
eða tveim fimmtu af tekjunum, og stundum helmingi.
Þegar sósíalistar hafa barizt gegn hinum síhækkandi
sköttum á undanförnum árum, hafa þeir fengið þau
svör að skattheimtan væri ill nauðsyp, óhjákvæmileg út-
gjöld ríkisins væru orðin svo mikil að ekki yröi hjá álög-
unum komizt. Þessi röksemd verður nú ekki viðurkennd
lengur af nokkrum manni sem nokkuð fylgist með þjóð-
málunum. Á þessu ári veröur tekjuafgangur ríkissjóðs
a.m.k. 120 milljónir, eða sem svarar þriðjungi af heild-
artskjum þeim sem ríkissjóði eru áætlaöar á næsta ári!
Innheimta söluskattsins, sem nema mun 90 milljónum 1
ái’, hefur því reynzt gersamlega óþörf fyrir afkomu ríkis-
sjóðs, og auk hans hefði verið hægt að lækka aði'a skatta
aö mun, — án nokkurrar skuldasöfnunar fyrir ríkið.
Þetta er staði'eynd sem hver íslenzkur þegn þarf að gera
sér ljósa.
Og þrátt fyrir þessar staðreyndir ætlar ríkisstjórnin
aö halda áfram féflettingu sinni í auknum mæli á næsta
ári. Hún hefur lagt fram fi'umvarp um áframhaldandi
innheimtu söluskattsins, þótt hans gerist engin þörf. Á
stæðan til slíkrar ráösmennsku getur ekki verið önnur
en sá vilji valdhafanna að takmarka kaUpgetu almenn-
ings sem allra mest, ræna alþýðuheimilin á sem eftir-
minnilegastan hátt, gera yfirráð fátæktarinnar sem víð-
tækust. Sú stefna bitnar af fullum þunga á verkalýð og
millistéttum og verulegum hluta atvinnurekenda. Og
aetla svo þessar stéttir enn að veita skattþjófunum áfram-
þaldandi stuðning til iðju sinnaf?
Bréf sem veldur
tímamótum.
Bæjarpóstinum hefur boi'izt
bréf sem mun hafa mikil áhrif
á stefnu hans í framtíðinni.
Póstur þessi hefur hingað til
verið allillyrtur, uppfullur með
„þras og röfl“, og hann hefur
stundum verið á fremur lágu
„menningarstigi". Þetta mun nú
breytast hægt og hægt. Hann
mun leggja verulegar hömlur á
geðvonsku sína, draga úr „þrasi
og röfli“, og hann mun leitast
við að hækka „menriingarstig“
sitt. Þessi væntanlega viðleitrii
á rót sína að rekja til umrædds
bréfs sem hér birtist nú „ó-
breytt“, með stafsetningu og
greinarmerkjum höfundar. Þetta
bréf hefur fært Bæjai'póstinum
heim sanninn um það á hve
háu menningarstigi og glæsi-
legu vitsmunastigi jafnvel ó-
þekktustu andstæðingar haris
standa. Og það hefur leitt hann
í mjög mikilvægan sannleik um
rökfimi og hugsunarsnilli sem
hann átti alls ekki von á að
finnast mundi svona neðarlega. í
sorpinu. Og hór birtist bréfið
á dýrð sirini, svo það geti orðið
fleiri en Bæjarpóstinum einum
til íliugunar og skilningsauka.
m
Þökk fyrir Radíó
Keflavík.
„Undirritaðan langar til þess
að fá upplýsingar um hvað það
á að þíða, áð Þjóðviljinn og
kommúnistar yfii'leitt séu að
reyna að fá Alþingi og ríkis-
stjórnina til þess að láta loka
útvarpsstöð hersins á Kefla-
víkurflugvelli? — Utvarpsstöð
þessi tók ekki til starfa fyrr en
yfirvöldin á íslandi höfðu gefið
sitt samþykki til þess og hún
er í alla staði vel þegin af öllum
Islendingum, hvort sem þeir eru
ungir eða gamlir. Þeim sem lík-
ar efni stöðvarinnar, er ekki
þröngvað til þess að hlusta á
hana. Nei siður en svo, ekki
frekar en þeim, sem ekki líkar
íslenzka útvarpið, er ekki
þröngvað til þess að hlusta á
það.“
Um illindi og
sprengikúlur.
„Hvað meinið þið kommúnist-
ar með því að vera alla tíð,
sínkt og heilagt að reyna að
stofna til illinda? Auðvitað ger-
ir enginn það að gamni sínu að
hafa erlendan her í landinu, en
þetta megum við hafa, einungis
út af ykkur sjálfum. Við viljum
ekki að landið okkar verði eyði-
lagt með rússneskum sprengju-
kúlum. Það gerir heldur eng-
inn ráð fyrir að þið munduð
vilja það. Og þó veit maður
ekki, hvað maður má halda,
eftir því hvernig þið látið, alveg
eins og ómálga börn. — Ef þið
bara gætuð séð, hve það er
kjánalegt að haga sér svona,
eins og þið gerið!!! Þið ættuð
að reyna að láta ekki alveg eins
og fífl, því það eru ekki nema
fífl sem eru sínkt og heilagt,
sí og æ, að rífast, þrasa og röfla
yfir því, sem ekki er hægt að
komast hjá. — Það er nú
kannski varla hægt að áfellast
ykkur, greyin. Þið verðið auð-
vitað að haga ykkur eftir þvi,
sem yfirmenn ykkar í Moskvu
vilja, en þeim er eins og gefur
að skilja þvert um geð að fá
ekki að eyðileggja landið okkar
með sprengjum sínum.“
•
Um föðurlandselsku
og menningarstig.
„Mig langar til að leggja eina
spurningu fyrir Þjóðviljalesend-
ur og hún er: — Þykir ykkur
ekki vænt um landið ykkar?
Landið, sem er bezta land í
heimi og sem hefur upp á svo
margt að bjóða? Viljið þið virki-
lega selja það í hendur Rússa,
með því að við verðum vai'nar-
laus gagnvart óargalýðnum, að
austan? Er ykkur ekki ljóst að
ef Varnarliðið á Keflavíkurflug-
velli væri ekki þar, þá mundum
við hafa Rússa, sem eru á allt
öðru menningarstigi heldur en
við. Þeir eru þannig að þeir
víla ékki fyrir sér að drepa,
ræna og rupla fólk. Ekki af því
að þeir séu svo illa innrættir,
heldur vegna þess að þeim hef-
ur verið kennt að þetta væri
það eina rétta, sem vert væri
að hugsa um, og allir, aðrir en
kommamir sjálfir væru, óupp-
lýstur skríll, sem ætti engan
tilverurétt í veröldinni. — Mig
langar til þess ag biðja Bæjar-
póstinn að birta þetta bréf, ó-
breytt. Þó mundi ég verða
hissa, ef það yrði gert, en það
mundi einungis sýna, að ykkur
er að fara fram, vesalingar,
sem þið eruð nú. — Ég lýk
svo þessu máli mínu, með ein-
lægri ósk um það að þið megið
snúast í trúnni, í ykkar einlægu
rússatrú, og verða nýtir og
góðir íslendingar. — Með verð-
skuldaðri virðingu, yðar einlæg-
ur, — Guðmundur IBjörn Jóns-
sori. Reykjavík.“
bert. 20.45 Um daginn og veginn.
(Jón Eyþórsson veðurfræðingur).
21.05 Einsöngur: Kristín Einars-
dóttir syngur; Fritz Weisshappel
leikur undir: a) „Fífilbrekka. gró-
in grund" eftir Svb.i. Sveinbjörns-
son. b) „Drottningin í Sólheim-
um“ eftir Heimi Sveinsson. c)
„Demanten pa Marzsnön" eftir
Sibelius. d) „Med en vandlilje“
eftir Grieg. e) „Lascia chiu pi-
anga“, aría eftir Handel. 21.20
Dagskrá Kvenfélagasambands Is-
lands. Érindi: Élísabeth Fry, eng-
ill kvenfangarina (frú Aðalbjörg
Sigurðardóttir). 21.45 Búnaðar-
þáttur: Er reynslan ólýgnust?
(Ásgeir L. Jónsson ráðunautur).
22.10 „Fram á elleftu stund", saga
eftir Agöthu Christie; XVI. (Sverr
ir Kristjánsson sagnfræðingur).
22.30 Tónleikar: Benny Goodman
og hljómsv. leika (pl.) 23.00 Dag-
skrárlok.
Málfundur Iðnnemasambands Is-
lands, verður í dag kl. 8 í skrif-
stofu INSI, Hverfisgötu 21. Um-
ræðuefni: Stjórnarfrumvarpið. —
FramsögUmenn: Sigmar Ingason
og Magnús Geirsson.
Listasafn ríkisins er opið kl. 1—
3 virka daga og 11 —4 á sunmi-
dögum.
Næturlæknir er i læknavarðstof-
unni, Austurbæjarskólanum.
Sími 5030.
Næturvörður er í Reykjavikur-
apóteki — Sími 1760.
Hjónunum Ingveldi
B7-’ Kjartanssyni og
V /f Sigurði Jónssyni,
I Æil ' Hverfisg. 34, fædd-
^ist 13 marka dótt-
ir 30. nóvember. —
Hjónununi Kristínu Jóhannesdótt-
ur og Garðari Guðjónssyni, Hjalla-
vegi 64, fæddist 15 marka dóttir
25. nóvember.
Kvennadeild Siysavarnafélagsins
heldur fund annað kvöld kl. 8.30
í Tjarnarcafé. Sjá augl. í blað-
inu í dag.
Bazar kvennadeildar Sálarrann-
sóknarfélagsins verður í Góðtempl-
arahúsinu mánudaginn 3. des. og
hefst kl. 2 e. h.
Skipadeild SIS
Hvassafell losar síld í Stokk-
hólmi. Arnarfell fór frá Bilbao
28. fm. áeiöis til Genova. Jök-
ulfell fór frá Rvík í gærkv. til
New York.
Skipaútgerð ríkislns
Hekla er á Austfjörðum á suð-
urleið. Esja er í Álaborg. Herðu-
breið fer frá Rvik á morgun
austur um land til Reyðárfjarðar.
Skjaldbreið fer frá Reykjavík á
morgun til Breiðafjarðar og Vest-
fjarða. Þyrill var í Vestmannaeyj-
um í gær. Ármann er í Rvík.
Fastir liðir eins og
venjulega. — Kl.
11.00 Alessa í Dóm-
kirkjunni (sr. Ósk-
ar J. Þorláksson).
13.00 Erindi um
málaralist; fyrri hluti (Hörður Á.
gústsson listmálari). 15.15 Frétta-
útvarp til Islendinga erlendis. 15.30
Miðdegistónleikar: a) „Karneval í
París" eftir John Svendsen (Sin-
fóníuhljómsveitin í London leikur;
Sir Landon Ronald stjórnar; pl.)
b) Þrjú píanólög eftir Jörgen
Jersild (Folmer Jensen leikur;
pl.) c) 16.00 Lúðrasveit Reykja-
víkur leikur; Paul Pampichler
stj. 18.30 Barnatími (Baldur
Pálmason): a) Upplestur og tón-
leikar. b) Erla Þórdís Jónsdóttir
les kafla úr bók sinni: „Bernska
í byrjun aldar“.> 19.30 Tónleikar:
Alfred Cortot leikur valsa og
mazúrka eftir Chopin (pl.) 20.20
Upplestur: „Konan úr Austurlönd-
um“, sögukafli eftir Helga Hjör-
var (höfundur les). 21.00 Óska-
stundin (Benedikt Gröndal rit-
stjóri). 22.05 Danslög: a) Ýmis
danslög af plötum. b) 22.30 Út-
varp frá Hótel Borg: Danshljóm-
sveit Carls Billich leikur. 23.30
Dagskrárlok.
Útvarpið á morgun
Fastir liðir eins og venjulega.
Kl. 18.15 Framburðarkennsla í
ensku. 18.25 Veðurfr. 18.30 Xs-
lenzkukennsla; I. fl. 19.00 Þýzku-
kennsla; II. fl. 19.25 Þingfréttir.
Tónleikar. 20.20 Ötvarpshljómsveit
in; ÞÓrarinn Guðmundsson stj.):
a) „La Palotoa" eftir Yradier.
b) Lagaflokkur eftir Victor Her-
1 gær voru gef-
^ in saman í
: hjónaband af
sr. Emil Björns
syni ungfrú
Guðbjörg Jóns-
dóttir og Arnfinnur Ingvar Sig-
urðsson verzlunarmaður. Heimili
ungu hjónanna verður í Her-
skólakamp 66.
Eyjólfur >1. Eyfelis, listmálari,
sýnir nú um helgina nokkur mál-
verk í glugga Málarans við
Bankastræti.
Dómkirkjan.
Messað kl. 11 f.h.
(altarisganga). Sr.
Óskar J. Þorláks-
son. — Messað kl.
5 Sr. Jón Auðuns.
—Laugarneskirkja, Messa kl. 2 e.
h. Sr. Garðar Svavarsson. (Aðal-
safnaðarfundur að guðsþjónust-
unni lokinni). Barnaguðsþjónusta
kl. 10.15 f.h. Sr. Garðar Svavars-
son. — Barnasamkoma verður í
Tjarnarbíó á morgun kl. 11 f. h.
Sr. Jón Auðuns. — Fríkirkjan.
Messað kl. 2 e.h. Sr. Þorsteinn
Björnsson. — Haiigrímskirkja.
Messað kl. * 111 f. h. Ræðuefni:
Framtið Islands. Sr. Jakob Jóns-
son. Barnaguðsþjónusta kl. 1.30.
Sr. Jakob Jónsson. Messa kl. 5.
Sr. Magnús Runólfsson. — Nes-
prestakall. Messað i kapellu Há-
skólans kl. 2. Sr. Jón Thóraren-
sen. — Óháði fríkirkjusöfnuður-
inn. Fyrirhuguð messa í dag fell-
ur niður vegna forfalla. Safnaðar-
prestur.
SÝNING ]%/■"■ um siðustu:
fimm ára^'*.*-®-® áætlun Sov-
étríkjanna er opin daglega kl. 4—
10. Sýningin er í ÞingholtsStræti
27.
Ljósatími bifreiða og annarra öku-
tækja er frá kl. 15,20—9,10.
Bólusetning gegn barnaveiki.
Pöntunum veitt móttaka þriðju-
dag 4. des. n.k. kl. 10—12 f.h.
í síma 2781.
Lausn:
1. Bg6f Kh7 2. Be5t Kh8 Ef g6.
þá Df7t og Rg6 mát. '8. Bf7f Kg8
4. Rxh6+ Kh8 5. Dg8f Hxg8 6.
Rf7 mát