Þjóðviljinn - 17.01.1952, Blaðsíða 6

6) — Þ J ÓÐVILJINN
Fimmtudagur 17. janúar 1952
e»
Anna Ohristie
Framhald af 8. síðu.
ar gætti of lítils í leik Rúriks,
og ekki er framsögn hins efni-
lega leikara enn nógu hnit-
miðuð og skýr, og fremur ó-
eðlilegar sumar hreyfingar
hans og geðbrigði. — Þá er að
að geta Mörtu, lagskonu Chris
gamla, en hún birtist aðeins i
fyrsta þætti. Þa'ð er sanr.ar-
lega eftirminnileg mynd sem
Inga Þórðardóttir dregur upp
aí þessari einföldu og góðfúsu
útigangskonu; gerfi hennsr,
ar, málrómur og framkoma er
í ágætu samræmi, og hjartnæm-
ur og kostulegur samlei.kur
þeirra Vals er leiðir hlýtur
að skilja. Inga leggur ríka á-
berzlu á hið mannlega í fari
hennar, gerir hana hvergi að
athlægi. Baldvin Halldórsson
og Róbert Amfinnsson eru
veitingamenn á hafnarknæpu,
mjög lítil hlutverk.
★
Valur Gíslason varð fimm-
tugur frumsýningardaginn, en
í fyrravor var aldarfjórð.ing-
ur liðinn frá þvi hann kom
íram á sviðið í fyrsta smn.
Honum var oftsinnis og mjög
hjartanlega fagnað af :e;k-
liusgestum, þeir þökkuðu hor.-
um fyrir Chris gamla og ö’)
þau mörgu hlutverk sem hanr.
hefur leikið með ágætum fyrj
og síðar. Ræður voru ha’dnar
til hejðms hinum merka leik-
ara og hann umkringdur blcm-
um, siðan þakkaði hann fvrir
sig með stuttri ræðu, Iýsti
rokkuð leikferli sínum og tor-
scttri leið til listar og Crama,
og hét bví að vígja alla krafta
sína Þióðieikhúsinu og íslenzkri
leiklist; við vitum nð Valur
Gís.asoi: bregst ekki þ\n heiti.
A. Ilj.
Fatakostnaðar skattfrjáls
Frambald af 3. síðu.
•um kr. 2000.00“. — Þegar síð-
an við þennan byrjunarkostnáð
bætist endurnýjunar- og við-
haldskostnaður af fötunum, þá
mun varla ofmælt, að saman
lagður viimufatakostnaður full-
starfa,ndi togarasjómanns sé
aldrei undir 5 þús. kr. á ári.
Dæmið um togarasjómenn ef
að vísu þungvægast í rökstuðn-
ingi fyrir nauðsyn þessa máls,
en fleiri dæmi mætti nefna, og
þykir því flm. fara bezt á því
að láta ákvæði frumvarpsins
ná til alls verkafólks.
Hér er á ferðinni réttlætis-
mál, sem óskandi er, a'ð A1
þángi beri gæfu til að sam
þykkja".
Krossgáta
I gær birtist skökk krossgátu-
mynd við réttan texta. Nú birtist
rétta myndin við textann í gæ1".
Lárétt:
1 ekki kvenkyn — 7 umfram 8
óska — 9 skemmd — 11 vá — 12
rolla — 14 tveir samhljóðar — 15
stjórn — 17 eldsneyti — 18 ak
20 vel vakandi.
Lóðrétt:
1 matreiðslumann — 2 áa —3
lúrði — 4 stía — 5 gert yngra —
6 bæjarstjórnarfuiltrúi — 10 gef
— 13 rifta — 15 lofaði — 16 kom
á land — 17 hef ieyfi til — 19
eins.
77. DAGUR
„Já, það bezta sem við getum gert fyrir yður,“ hélt hann á-
fram, rétt eins og faðir hans kæmi ekkert nálægt þessu máli,
er sjálfsagt að setja yður í hráefnadeildina. Þar hefst sjálf
framleiðrian, og það er réttast að þér lærið hana frá byrjun.
Gg síðarmeir, þegar við sjáum hvemig yður gengur, getum við
áttað okkur betur á því, hvað við eigum að gera við yður. Ef
þér hefðuð einhverja reynslu af skrifstofuvinnu, þá gætum við
ef til vill notað yður héraa uppi.“ (Skugga brá á andlit Clydes
og Gilbert tók eftir því. Hann gladdist yfir því). „En það er al-
veg eins heppilegt fyrir yður að læra sjálfa iðnina, hvað sem
öðru líður,“ bætti hann við dálítið kuldalega, ekki í því skyni
að hugga. Clyde, heldur vegna þess eins, að þetta var staðreynd.
Og þegar Clyde svaraði engu, hélt hann áfram: „Áður en þér
byrjið að vinna, er bezt fyrir yður að fá yður einhvern sama-
stað. Þér eruð ékki búinn að taka herbergi á leigu, er það?“
„Nei, ég kom með hádegislestinni," svaraði Clyde. „Ég var dá-
lítið óhreinn, svo að ég fór beint upp á hótelið til þess að laga
mig tíl. Ég ætlaði að leita að herbergi seinna.“
„Ég skal láta verkstjórann okkar sjá um að þér fáið hæfi-
legan samastað. Hann er kunnugri í borginni en þer.“ Hann var
að hugsa um það, að Clyde væri þrátt fyrir allt náfrændi hans, og
það væri ekki alveg sama hvar hann byggi. Eln um leið var hann
dauðhræddur um, að Clyde fengi þá hugmynd að fjölskyldunni
stæði ekki á sama hvar hann ætti heima. En lokaálit hans var
á þá leið, að hann ættj auðvelt með að halda Clyde í hæfilegri
fjarlægð, svo að hann skyggði ekki á hann sjálfan á neinn hátt
— hvorki gagnvart foður hans, fjölskyldu né starfsfólkinu í
verksmiðjunni.
Hann teygði handlegginn að bjöllu á skrifborði sínu og þrýsti
á hnappinn. Snyrtileg stúlka, alvarleg og hátíðleg í framkomu,
í grænum bómullarkjól, kom inn í herbergið.
„Biðjið herra Whiggam að koma hingað.“
Hún hvarf og eftir skamma stund kom meðalhár, en allsterk-
byggður maður inn. Hann virtist vera um fertugt — fálátur og
undirokaður — horfðj forvitnislega og tortryggnislega í kringum
sig, eins og hann óttaðist að ednhver vandræði væru í vændum
Clyde tók strax eftir því að hann setti í sífellu undir sig haus-
inn, um leið og hann skotraði augunum upp á við, e5n& og hon-
um væri mjög óljúft að líta upp.
„Whiggam," sagðj Griffiths ungi með myndugleik. „Þetta er
Clyde Griffiths frændi okkar. Þér munið að ég hef- minnzt á
hann við yður.“
„Já, herra.“
„Já, hann á að vinna í hráefnadeildinnj fyrst um sinn. Þér
getið sýnt honum hvað hann á að gera. Svo er bezt að þér sjáið
um, að frú Braley finni handa honum herbergi.“ (Gilbert og
Whiggam höfðu ráðið þetta með sér fyrir viku, en nú lét hann
eins og /þetta væri ný hugmynd). „Og það er bezt að vörðurinn
fái nafn hans og boð um að hann byrji að vinna. á morgun.“
„Já, herra,“ sagði Whiggam og hneigðj sig lotningarfullur.
„Er það fleira?"
„Nei, fl.eira er það ekki,“ sagði Gilbert snöggur í bragði. „Þér
skuluð fara með Whiggam, herra Griffiths. Hann segir yður
hvað þér eigið að gera.“
SJÖMANNAEOSKINGAR
Framhald af 1. síðu.
l'rátt fyrir þögn félagsstjórnar-
innar, hefur það sannspurzt, a3
lialila á aSalfundlnn n. k. sunnu-
dag og að kosningum á a3 ijúka
á Iaugardaginn kemiir.
Þetta var þegar ákveSið fyrir
nokkru síðan, þótt átt Iiafi aö
íeyna félagsmepnina því.
Hernaðarásétiuii' Sæmundarklík-
unnar er í fátím1 owSum þessi:
Láta félág'g.menhihá:ll'ékki vlta,
hvenær .k'eáflhitíuAv 'lýkur, fyrr en
á seinustu stundu, en nota sjálf
tímann, sem eftír er, til allshérj-
arsmalamennsku.
Það er ku^nugt, að í fyrradag
las Stefán Jóliann Sæmundununi
í Sjóniahfikiplaglhu fyrir ur.i sið-
asta sprettiiin.
Og nu ér búið að setja hella
hersingu í gang til að srnala á
kjörstað í þeirri voli, að hægt
verði að konia,: sjómönnunum að
óvörirm. MeðaJ, annarra hef ur
starfsmaður Fhlltrúaráðs verka-
lýðsfélaganna, undlrmaður Sæ-
mundar, feriýíð það veglega hlut-
verk að sniaía landliðinu á kjör-
stað gegn sjómönnum með Vífil-
staði og FlIiheimUið sem fyrstu
viðkomustaði.
I gær skrifaði umboðsmaður
Fi-listans kjörstjórn fclagsins og
óskaði upplýsinga um, hve lengi
kosið yrði, en ekki hafði fengizt
neitt svar síðast er til fréttist.
Sæmundarklíkunni þykir sem
sagt ekki nóg að gert. Nú á
einnig að svíkjast aftan að sjó-
mönnum um tilhögun kosning-
anna, hlunnfara þá með Ieyni-
ráðstöfunum, samkvæmt fyrirmæl-
um Stefáns Jóhanns.
En þesai Iíðilega framkoma
Sjóniannaféiagsstjórnarinnar mun
koma henni sjálfri I koll. Hún
mun verða til þess að allir þeir
félagsmenn, sem ciga eftir að
kjósa og sem vilja sjómanna-
stjórn til valda í félaginu, fari
nú þegar á kjörstað og kjósi XB.
Og þetta þarf líka að ske.
Ifver einasti sjómamiaíélagi,
sem ekki hefur kosið, þarf strax
í dag að svara hinni lubbalegu
framkoniu Sæmundanna og kjósa
með sjóinönnunum, kjösa XB.
Enginn má líggja á liði sínu.
Næstu 2—3, dagar þurfa að vera
dagar sjómannanna, þar sem þeir
fulikomna það verk, að gefa Sæ-
mundarklíkunni frívakt að eilífu.
Whiggam sneri sár við, „Viljið þér gera svo vel að jcoma með
mér, herra Griffiths," sagði hann auðmjúklega, þrátt fyrir hroka
fulla framkomu frændans, og svo gekk hann út og Clyde á hæl-
um hans. Og Gilbert ungi sneri sér aftur að skrifborði sínu og
hristi höfuðið um leið. Hann áleit að Clyde væri hreint ekkert
greindari en vikapiltar almennt. Hvaða erindi hafði hann átt
hingað að öðrum kosti. „Mér þætti gaman að vita, hvað hann
heldur að hann getj orðið hér hjá okkur?“ hugsaði hann, „og
hvað hann ætlast fyrir ?“
Og meðan Clyde gekk á eftir herra Whiggam, var hann að
hugsa um hvað heira Gilbert Griffiths væri dásamlega vel sett-
ur. Eflaust kom hann og fór þegar honum sýndist — kom seint
á skrifstofuna, fór snemma, og einhvers staðar í þessum nýstár-
lega bæ bjó hann með foreldrum sínum og systrum í glæsi-
legu húsi. Og hann sjálfur — náfrændi Gilbert, bróðursonur
þessa auðuga föður hans — var í þann veginn að hefja vinnu
sem alger undirmaður í einnj deild þessarar umfangsmiklu verk-
smiðju.
En um leið og þeir voru komnir úr návist herra Gilberts
Griffiths snerast hugsanir hans inn á aðrar brautir og hann fór
að taka eftir umhverfi sínu. Á þessari sömu hæð, hinum megin
við hina geysistóru skrifstofu, sem hann hafði gengið um áður,
var annar enn stærri salur, fullur af hilluröðum með göngum.
á millj sem voni aðeins fimm feta breið, og á hillunum sá
Clyde ótrúlegt magn af flibbum í litlum pappakössum eftir
stærðum. Þessar hillur var ýmist verið að fylla eða tæma.
„Þér hafið víst aldrei unnið í flibbaverksmiðju fyrr, herra
Griffiths," sagði herra. Whiggam dálítið upplitsdjarfari, þegar
Gilbert Griffiths var hvergi nærri. Clyde tók eftir því, að hann
sagði herra Griffiths.
„Nei," svaraði hann. „Ég hef aldrei starfað við neitt þessu
líkt fyrf-,"!
„En þér ætlið sjálfsagt að læra allt sem viðkemur þessari
íram meðan hann talaði, en Clyde tók eftir því að hann skotraði
augunum útundan sér í ailar áttir.
oOo— -■ ■ oOo— — oOo— • oOo-- oOo ■ 0O0-— ■ 0O0—
BARNASAGAN
Sagan af Kolrössu krókríðandi
4. DAGUR
Um kvöldið, er risinn kom heim, var Helga mál-
hreif við hann og tasvíg, meðan hann situr að snæð-
ingi. Meðal annars spyr hún hann, hvernig honum
geðjist umsýslun sín og hirðing á hellinum, og lét
hann vel yfir því, og þar kemur, að hún spyr hann
að, hvernig honum hugnist að sér. Risinn lét vel yf-
ir því, enda kvaðst hann hafa sótt hana, af því hann
hefði vitað, hver kvenkostur hún væri. Helga mæltii
,.,Ef þér hefði verið nokkuð meira í huga með mig
en að ég væri ambátt þín, bá mundir þú ekki hafa
tortryggt mig um að ganga frjálslega um allan heHi
þinn, híbýli og hirzlur, svo að ég mætti njóta yndis
af auðlegð þinni með þér; en þú hefur lokað öllu
fyrir mér og skammtað mér í hendurnar og ekki
leyft mér umgöngu um eigur þínar.” Risinn kvað
bað satt vera, að hann hefði ekki fengið henni lykla
sína; „en það gjörði ég, af því að ég vildi reyna þig.
Nú skal ég ekki draga lengur dul á það, að ég ætla
bráðum að halo.a brúðkaup okkar, og því skaltu nú
taka við lyklum að öllum hirzlum mínum og híbýl-
um og geyma alls þess, er ég á. Þó er það ein hirzla
er þú mátt ekki upp ljúka, þótt einn lykillinn í kipp-
unni gangi að henni, og býð ég þér þar sterkan varn-
að á." Helga tók við lyklakippunni og mælti: „Vel
Hefur þú nú gjörí, að þú vilt ekki gjöra neina sví-
virðingu til mín, og það annað, að þú trúir mér fyrir
að ganga frjálslega um allt þitt; enda nálgast sá
tími, að betra mun, að ég kynnist híbýlaháttum þín-f
um fremur en o.rðið er. En með því að þú sí^féfij^áð]
um munir gjöra brúðkaup til mín, held éá.mer veiti
ékki af að þrifa til og koma betur fyrir í helíinuin
en nú er, og skal ég byrja það.starf þegar á mpjqun.1*
Síðan leggjast þau til svefns og sofa af um nóttina.