Þjóðviljinn - 09.02.1952, Blaðsíða 6

6) — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 9. febrúar 1952
Bæjarpcstiirinn
Framhald af 4. sí5u.
uota m‘ttarb;öl, því annars
vinna fagiarnir ekki á því.
Grjón eru einnig góð, en þa.u
eru n'okkuð dýr og jafnve.i
óþörí, ef annað er til. Eitt er
það, sem flestir geta aflað
það er hjartaarfinn. Hann
allsta^ar. Að áliðnu sumri
hann hið versta illgresi og
cngum til ama að reyttur se.
Bezt er að safna honum grn.i
um og þmrka hann á ruið-
stöðvarofnum. Leggið pappír
undir og hrærið við og við
í honurn. Eftir nokkra daga er
hann orðinn þurr og þá má
geyma hann til vetrar.
•
ÞANNIG er hægt að
safna miklum forða, sem er
smáfuglunum jafnvel hollari en
grjón eða haframél. Stundum
hefi ég gefið snjótittiingunum
úrgang af soðnum hrognum
. með öðrum mat. Sólskríkjan
lifir jöfnum höndum á skor-
dýrum og er því líka kjöt-
æta. Annað hefi ég stundum
gert. Ég hefi tekið eggjaskum
og malað hana smátt. Notað
til þess gömul sultuglös, velt
þeim yfir og svo blandað kaik-
sallann matnum. Fuglar þarfn-
ast mikils kalks og þeim er
það mesta lostæti. — Ég á
skrautfugla í búrum og vegna
þess að þeir nýta ekki nærri
allt fræ, sem þeim er gefið,
safna ég því og blanda öðrum
mat. Það er eins og jólin hjá
smáfuglunum, þegar þeir fá
þennan úrgang.
•
JÆJA, góðir hlustendur.
Ég vona, að þessi ráð, sem ég
toefi flutt ykkur, komi að
nokkru haldi. Þið skuluð láta
börnin ykkar safna hjartaarf-
anum (haugarfinn er ekki eins
góður) og þurrka hann. Þau
eiga svo að gefa smáfuglun-
um og þið skuluð sjá, að fugl-
amir launa ykkur með þvi að
gera bömin betri. Sá ma'ður,
sem gefur soltnum fugli mat,
verður meiri lánsmaður en
hinn, sem myrðir hrafn.
Raímagnsveiðar
Framhald á 6. eíðu.
farið að fá auðug fyrirtæki
eyðilegðu fiskistofninn og gerðu
sjóœannastéttina atvinnulausa.
Dr. Vedel Táning telur að
eikki megi 'íoma til þess að hafin
verði veiði með rafmagnsveiðar-
færum nema fyrst séu gerðar
alþjóðlegar samþykktir um þær
veiðar.
Krossgáta
23.
Lárétt:
Jdultka —
kraftar —
fallsending
merki.
skóflan — 4 býli — 5
7 tóls — 9 húð — 10
11 labb — 13 eignar-
15 sögn — 16
Lóðrétt: 1 kný — 2 fraus — 3
strax — 4 ási — 5 sveifiar — 7
skel — 8 sekt — 12 stjórna — 14
orðflokkur — 15 sama og 15
lárétt.
kausn 22. krossgátu,
Láré.tt: 1 hrottar — 7 rá — 8
tófa — 9 ósa — 11 mas — 12 ró
14 rp — 15 amma — 17 ál — 18
ark — 20 storðin.
I/óðrétt: 1 hróf — 2 rás — 3 tt
4 tóm — 5 afar — 6 raspa — 10
ami — 13 ómar — 17 ás — 19 ki.
96. DAGUR
yður í þetta starf eða nokkurt annað yfirmannsstarf í verk-
smiðjunni, fyrr en við hefðum kynnzt eiginleikum yðar betur.
En þótt þér séuð skyldur okkur, þá skuluð þér ekki láta yður
detta í hug að við gerum yður ekki ábyrgan fyrir öllu því sem
gerist þarna uppi og hegðun yðar sjálfs. Það gerum við, og
ekki síður vegna þess að þér eruð í ætt við okkur. Þér skiljið
það — er það ekki? Og gleymið ekki livaða þýðingu Griffiths-
nafnið hefur hér.“
„Nei,“ svaraði Clyde.
„Jæja þá,“ hélt Gilbert áfram. „Áður en við setjum menn í
ábyrgðarstöðu hér í verksmiðjunni, verðum við að tryggja okk-
ur það að þeir komi fram sem heiðursmenn — komi vel og
kurteislega fram við konumar sem vinna hér. Ef ungur maður
eða gamall, kemur hingað í þeirri trú að hann vanræki vinnu
sína og daðri við stúlkumar, þá verður hann ekki langlífur í
starfinu. Fólkið sem hjá okkur vinnur á að vita það, að það
er fyrst og fremst veiikafólk — og það má ekki gleyma því
utan verksmiðjunnar heldur. Að öðrum kosti er starfi þess
hjá okikur lokið. Við viljum ekki hafa fólk af því tagi og við
sjáum um að það fari sína leið. Og það í éitt skipti fyrir öll.“
Hann þagnaði og einblíndi á Clyde eins og hann vildi segja:
„Nú vona ég að ég haíj talað nægilega skýrt og greinilega,
og ennfremur að við þurfum aldrei að komast i vandræði með
yður.“
Og Clyde svaraði. “ Já, ég skil yður. Ég býst við að þér
hafið rétt fyrir yður. Já, ég veit að .þannig þarf það að vera.“
„Og verður að vera,“ bætti Gilbert við. .
„Og verður að vera,“ endurtók Clyde.
En um leið var hann að velta fyrir sér, hvort Gilbert hefði
rétt að mæla. Hann hafði einmitt heyrt óvirðulega talað um
verksmiðjustúlkurnar. En þótt liann gæti þessa stundina ekki
hugsað sér að hafa neitt saman við verksmiðjustúlkurnar að
sælda, ákvað hann samt vegna veiklyndis síns gagnvart kven-
fólki að skipta sér aldrei neitt af þeim, ávarpa aldrei neina
þeirra, vera kuldalegur og fráhrindandi í framkomu við þær
eins og Gilbert var við hann. Þannig varð hann að minnsta
kosti að vera ef hann ætlaði að halda stöðu sinni hér. Og hann
var staðráðinn í að reyna það og haga sér samlivæmt óskum
frænda síns.
„Jæja þá,“ hélt Gilbert áfram eins og til að undirstrika hugs-
anir Clydes. „Það sem mig langar til að vita er þetta: Ef ég
ákveð nú að .setja yður í þetta starf, þó ekki sé nema til bráða-
birgða, get ég þá treyst yður til að gæta breytni yðar, vinna
samvizkusamlega og láta það engin áhrif á yður hafa, að þér
vinnið innan um fjölda kvenna og stúlkna?“
„Já, ég veit að yður er ótoætt að treysta mér,“ svaraði Clyde,
hrifinn af þessum tilmælum frænda síns, en þó var hann á báð-
um áttum eftir það sem gerzt hafðj milli hans og Rítu.
„Ef mér er ekki óhætt að treysta yður, þá er enn tími til
stefnu,“ hélt Gilbert áfram. „Þér eruð tengdur okkur ættar-
böndum. Og í stöðu sem þessari eruð þér fulltrúi okkaj. Við
getum ekki þolað að þér gerið yður sekan í neinu ósæmilegu
hér. Og þv! ætlast ég til að þér séuð á verði og gætið yðar vel
upp frá þessu. Ekkert má gerast í sambandi við yður sem gæti
komið illu umtali af stað. Þér skiljið mig, er það ekld?“
„Jú,“ svaraði Clyde hátíðlega. Ég skil yður fullkomlega. Ég
mun annaðhvort gæta skyldu minnar í hvívetna eða fara að
Öðrum kosti.“ Og þessa stundina trúði hann því að hann gæti það
og vildi það. Kvennaskarinn uppi á lofti virtist afar fjarlægur
og lítils virði.
„Gott og vel. Og nú skal.ég segja yður hvers ég æski annars.
Ég vil að .þær hættið vinnu í dag, farið heim, sofið á þessu óg
hugsið yður vel um. Og í fyrramálið skuluð þér koma og hefja
vinnu, ef yður hefur ekki snúizt hugur. Laun yðar verða hér
eftir tuttugu og fimm dollarar á viku og ég ætlazt til að þér
klæðið yður smekklega og snyrtilega, svo að þér getið verið
öðrum ungum mönnum gott fordæmi."
Hann reis á fætur, kuldalegur og hátíðlegur í bragði, en Clyde
var svo glaður og hrifinn yfir hinni skyndilegu kauphækkun og
hvatningunni um að ganga vel klæddur, að hann var gagntekinn
þakklæti til frænda síns og langaði til að vera vingjarnlegur við
hann. Að vísu var hann hörkulegur, afundinn og hégómlegur, en
eitthvert álit hlaut hann og faðir hans að hafa á honum, fyrst
þeir hækkuðu hann svona skyndilega í tigninni. Og ef honum
tækist að á/vinna sér vináttu hans og traúst — hvílíkur ávinn-
ingur yrði það fyrir toann, hvílík sæla og velmegun myndj falla
honum í skaut.
Hann var svo himinlifandi þessa stundina, að hann skálmaði
út úr verksmiðjunni, staðráðinn í því, að hverju sem fram yndi,
myndj hann upp frá þessu laga líf sitt eftir óskum föðurbróður
síns og sonar hans — vera fálátur, jafnvel kuldalegur og strang-
ur ef þörf krefði gagnvart konunum og stúlkunum í deild hans.
Hann ætlaði ekki framar að umgangast Dillard, Rítu eða neinn.
af..því tagi, — og minnsta kosti ekki fyrst um sinn.
TÓLFTI KAFLI
Tuttugu og firnrn dollarar á viku! Yfirmaður tuttugu og fimm.
stúlkna. Ganga aftur vel til fara. Sitja við skrifborð í horni með
útsýni yfir fagra á og finna loks eftir tveggja mánaða strit í
þæfingasalnum, að hann var einhvers virðj í þessari stórkostlegu
stofnun. Og Whiggam og Liggett voru á þönum í kringum hann
að leiðbeina honum með ráðum og dáð, vegna hins göfuga ætt-
ernis hans og þessa nýja frama. Og öðru hvoru komu deildar-
stjórar og menn af aðalskrifstofunni og köstuðu á hann kveðju.
Og þegar hann var búinn að ná tökum á starfinu, hafðj hann
öðru hverju tíma til að líta kring um sig, gefa gaum að starf-
semi fyrirtækisins, framleiðslu þess, birgðum, sem létu í té allt
léreftið og bómullina, hvemig strangamir voru sniðnir í geysi-
stómm sal uppi á efstu hæð, þar sem fjölmargir toálaunaðir
starfsmenn unnu. Þarna var einnig ráðningarskrifstofa, verk-
smiðjulæknir, verksmiðjusjúkrahús, sérstakur borðsalur í aðal-
byggingunni, þar sem yfirmennimir máttu borða — en engir
aðrir — og nú leyfðist honum sem deildarstjóra að snæða í þess-
um borðsal ef honum sýndist. Ennfremur komst hann brátt að
" oOo— —oOo— —oOo— ——oOo— oOo— —0O0— —oOo—
BARNASAGAN
„Kerliog vill hafa nohkuð fyrir
snúð sinn6í
1. DAGUR
Einu sinni var karl cg kerling í koti sínu; þau
voru svo snauð, að þau áttu ekkert fémætt til í eigu
sinni nema snúð einn af gulli á snældu kerlingar.
Það var siður karls, að hann fór dag hvern á veið-
ar eða til fiskfanga til að afla þeim lífsbjargar.
Skammt frá koti karls var hóll einn mikill; það var
trú manna, að þar bygcti huldumaður sá, er kallað-
ur var Kiðhús, og þótti hann nokkur viðsjálsgripur.
Einu sinni sem oftar bar svo við, að karl fór á
veiðar, en kerling sat heima, eins og hún var vön.
Af því gott veður var um daginn, settist hún út
með snældu sína og spann á hana um hríð. Brá þá
svo við, að gullsnúðurinn aatt af snældunni og valt
nokkuð til, svo að kerling missti sjónar á honum.
Hún undi þessu allilla og leitaði dyrum og dyngj-
um; en allt kom fyrir ekki; hún fann hvergi snúo-
inn. Eftir það kom karl heim, og saaði hún honum
ófall sitt. Karl kvað Kiðhús hafa íekið snúðinn, cg
væri það rétt eftir honum. Bjóst karl enn að heiman
og segir kerlingu, að hann ætlaði að fara að krefja
Kiðhús um snúðinn eða eitthvað fyrir hann. Við bað
brá heldur af kellu. Karlinn gengur nú sem leið lá
að hólnum Kiðhúss og ber þar lenqi á og óþyrmi-
lega með lurk. Loksins svarar Kiðhús.
,.Hver bukkar mín hús?“
Karl segir:
„Karl er þetta, Kiðhús minn,
kerling vill hafa nokkuö fyrir snúð sinn.“
Kiðhús spurði, hvað hann vildi hafa fyrir snúðinn.
Karl bað hann um kú, sem mjólkaði fjórðungsfötu í
mál ; og veitti Kiðhús honum þá bæn. Fór svo karl
heim með kúna til kerlingar.
Daginn eftir, er hún hafði mjólkað kúna um
kvöldið og morguninn og hafði fyllt alla dalla sína
með mjólk, kom henni til hugar að búa til graut,
en þá nian hún eftir því, að hún á ekkert ákasí á
grautinn, Fer hún þá til karls og biður finna Kiðhús
og biðja hann um ákast. Karl fer til Kiðhúss, ber
á hólirin með lurknum sem fyrr. Þá segir Kiðhús;
„Hver bukkar mín hús?“