Þjóðviljinn - 17.02.1952, Blaðsíða 4

4) — ÞJÓÐVIUINN — Sunnudagur 17. febrúar 1952
Sunnudagur 17. febrúar 1952 — ÞJÓÐVIUINN — (5
*— ----------------------------------------*—'
þlÓflVIUINN
Otgefandi: Sameinlngarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Kitstjórar: Magnús Kjartansson (áb.). Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Guðm. Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Bitstjórn, afgreiðsla, auglýslngar, prentsmiðja: Skólavörðustíg
19. — Sími 7500 (3 línur).
Áskriftarverð kr. 18 á mánuði I Reykjavík og nágrenni; kr. 18
annarstaðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljana h.f.
______________________________________________✓
MorgunblaSsmatur
Morgnnblaöið birtir í gær lista um vikufæði fjögurra
manna fjölskyldu, tillögur sem mótaöar eru af „hagsýni
og góðri meðferð á þeim verðmætum, sem búinu berast,“
eins og blaðið kemst að orði. Hér skal ekki dæmt um mat-
aræðið sem blaðið leggur til, heldur aðeins bent á hinar
fjárhagslegu niðurstöður. Útkoman er sú að fjögurra
manna hagsýn og sparneytin fjölskylda þurfi kr. 400,29 í
matvæli ein saman á hverri viku. Sú upphæð verður því
1800 kr. á mánuði
Dagsbrúnarmaður á föstu mánaðarkaupi hefur nú í
laun kr. 2.635. Morgunblaðsmaturinn mýndi kosta hann
næstum því þrjá fjórðu af laununum, en hann ætti eftir
rúmar 800 kr. Þær yrðu svo að endast til að greiða húsa-
leigu, útsvör og skatta, rafmagn og hita, fatnað, sjúkra-
samlag, strætisvagnafé og önnur óhjákvæmileg gjöld, svo
að ekki sé minnzt á menningarmál og skemmtanir. Og
það er augljóst hverjum manni að endarnir ná.ekki sam-
an, jafnvel hagsýnn og sparneytinn Morgunblað'smatur
er of dýr handa fjölskyldu Dagsbrúnarmanns sem þó fær
greitt fullt mánaðarkaup.
Og hvað svo um atvinnuleysingjana. Hvar elga msnn-
imir sem ekki hafa haft neina vinnu vikum saman og
c-kkert nema ómerkileg snöp mánuðum saman að taka
1800 kr. í mat á mánuði handa fjölskyldum sínum — auk
annarra óhjákvæmilegra útgjalda.
Morgunblaðið á þakkir skilið fyrir lista sinn um spar-
neytin og hagsýn matarkaup. En það ætti nú að halda
áfram á sömu braut. Birta næst liista um mat sem hæfir
íjölskyldu Dagsbrúnármanns á fullu mánaðarkaupi. Og
svo að lokum matarlista sem sé í samræmi við tekjur
2—3000 atvinnuleysingja í Reykjavík.
AB-blaðið reyndi í gær að halda því fram áð fyrsta
■ stjórn AB-flokksins hafi, reyndar verið hin sksieggasta 1
baráttu sinni gegn dýrtíðinni, hún liafi í raun og sann-
.leika efnt hin miklu fyrirheit sín um að stöðva dýrtíð
og veröbólgu. Vísitalan hafi verið 355 þegar stjórnin fór
frá en 318 stig þegár hún tók við, og hafi því ekki vaxið
meira en í tíð nýsköpunarstjórnarinnar.
Þéssi sagnfræði þárf óneitanlega nokkurra ieiðréttinga
við. Þessi fyrsta stj. AB-flokksins vann t.d. það eftirminni-
lega afrek aó binda kaupgjaldsvísitöluna, þannig að þeg-
ar verðlagsvísitaían var komin upp í 355 stig voru laun
aðeins greidd samkvæmt vísitölunni 300. Það var stolið
• 55 stigum af kaupi almennings. Auðvitað merkti þessi
ráðstöfun stóraukna dýrtíð á alþýöuheimilunum, enda
þótt sú dýrtíöaraukning kæmi ekki fram í vísitölunni
sjálfri,.
í annan stað beindist hin skelegga barátta AB-flokks-
ins ekki gegn dýrtíðinni heldur gegn dýrtíðarvísitölunni.
AB-flokkurinn gerði það að sérgrein sinni að falsa vísi-
töluna. Hann hækkaöi tolla og skatta jafnt og þétt, en
notaði síðan hluta af þeim fúlgum til að greiða niður
verð á þeim vörum sem mest áhrif höföu á vísitöluna. Og
ósjaldan var aðfeðin’ sú að velja sérstaklega til niöur-
greiðslu vörur sem ekki; fengust í verzlunum þannig að
kostnaður við „niðurgreiðsluna“ var enginn, þótt áhrif-
in á vísitöluna væru ærin. Með þessu móti varð raunveru-
leg dýrtíð miklu meiri en vísitalan gaf til kynna, og tal-
an 355 fjarri öllum veruleika. Mikill hluti þeirrar dýr-
tíðar sem síðar kom fram var bein afleiðing af verkum
AB-stj órnarinnar.
Það stoðar því ekkert fyrir AB-blaðið að ætla að sýkna
AB-flokkinn af hinni skipulögðu dýrtíð síðan 1947, hann
er fyllilega samábyrgur hinum afturhaldsflokkunum
tveimur.
Hvar eru friðarsvöeði
sinfóníuhljómsveitin? -
unum em á
„ÞEGAR EG var strák-
ur“, skrifar Páll Adolfsson
,,var það venjan á vetrum, að
yfirvöld bæjarins „úthlutuð'u",
okkur krökkunum sérstökum
brekkum í bænum til sleða-
leikja. Þessir götuspottar voru
i girtir af, og þarna
gátum við verið í
friði fyrir umferðinni,
og foreldrar okkar
þurftu ekkert að óttast um
okkur á meðan. En yfirvöldin
fóru síðan að gera minna og
minna með þennan ágæta sið,
og á yfirstandandi vetri hef ég
bókstaflega hvergi orðið var
við slík friðarsvæði barnanna í
bænum.
„ER ÞETTA í hæsta
máta undarlegt. Og þeim mun
undarlegra virðist það raunar
sem hætturnar á götunni auk-
ast með hverju ári, og slysin
af völdum þeirra ...... Nú
vil ég í nafni allra' reylwískra
foreldra krefjast þess, að yfir-
völd bæjarins taki aftur upp-
hinn gamla og góða sið með
sérstök friðsvæði fyrir sleða-
ferðir barnanna".
•
SJÓMANNSKONA skrif-
ar: — „Bæjarpóstur góður!
Það sem mig langar að vekja
máls á er þetta: Sér Þjóðvilj-
inn sér ekki fært að birta oft-
ar og gleggri fréttir en nú er
af aflabrögðum og sjósókn? Ég
á við fréttir úr hinum ýmsu
verstöðvum bátaflotans, og eins
frá togurunum. Þessum frétt-
um ætti að vera ætlað rúm á
sérstökum stað í blaðinu dag-
lega. Fréttir af afiasölum tog-
aranna birtist oftast 2—5 daga
gamlar.
•
ÞJÓÐVILJINN og önnur
dagblöð höfuðstaðarins mættu
gjaman taka vikublaðið ,,Víði“
sér til fyrirmyndar hvað
fréttaflutning af veiðiskipaflot-
anum viðvíkur. En ,,Víðir“ er
aðeins vikublað, sem kemur út
á laugardögum, og þótt við
kaupum hann hér, finnst mér
sá galli á, að hann kémur of
sjaldan út.
•
„EITT ENNÞÁ vildi ég
sagt hafa; -— Margur Reykvík-
ingur óskar þess víst, að göt-
urnar væru heflaðar núna, a.
m. k. aðalgöturnar, og snjón-
um og klakanum ekið burtu.
Bilstjórar kvartá yfir að keyra,
og bílanir fara illa. Bærinn á
þó strætisvagnana, og þeir fara
áreiðanlega illa, eins og aðrir
bílar í þessari færð. Ekki væri
heldur vanþörf á að atvinnu-
leysingjamir í Reykjavík
fengju vinnu í nokkra daga við
að hreinsa götumar, nóg er
neyðin samt á mörgum heimil-
um hér í bæ núna.
M Sjómannskona".
•
ÞÁ ER orðsending frá
annarri konu. Hún spyr: „Hvað
er orðið af sinfóníuhljómsveit-
inni? Það er liðin einhver óra-
tími, síðan hún lét seinast í sér
heyra. Hefur hún leystst upp ?
Ótrúlegt að slíkt verði einmitt
aúna, þegar Alþingi hefur loks
tryggt henni alldrjúgan tekju-
lið, eftir því sem manni skilst.
— .... En ég vil sem sé ein-
Iregið mælast til, að við fá-
am einhverjar fréttir af henni;
islzt góðar. — G“.
barnanna? — Hvar er
— ,,Niðurföllin“ í ræs-
vísum stað.
OG AÐ LOKUM: „Þú
þykist víst vera skolli sniðugur
kall, Bæjarpóstur að láta þér
detta í hug að efna til gáfna-
prófs um ástæðuna fyrir gulu
blettunum, sem sjást hér á
húsum út um allan bæ. En ég
vil í mestu vinsemd tilkynna
þér, að þú hefur sjálfur orðið
fyrstur til að falla á því prófi,
þar sem þú talar um þessa
bletti, sem verið hafa á húsun-
um að minnsta kosti 3 sein-
ustu árin, einsog þeir séu al-
veg nýtilkomnir! — En auðvit-
að vita allir, að blettirnir eiga
að visa okkur bæjarvinnukörl-
unum á það, hvar „niðurföllin“
eru í ræsunum, þegar snjór og
klaki hylur þau. — S.K.“
Bæjarpósturinn hefur vit á
að þegja.
Sunnudagur 17. febrúar. 48. dag-
ur ársins. — Vika lifir þorra —
Tungl í hásuðri kl. 5.02, — Ár-
degiaflóð kl. 9.05. Síðdegisflóð kl.
21.30.
Eimskip
Brúarfoss fór frá Antwerpen
í gær til Hull og Kvikur. Detti-
foss og Tröl-lafoss eru í Rvík.
Goðafpss fór frá Rvík 8. þm. til
New York. Gullfoss fór frá Rvík
í gær til Leith og Khafnár. Lag-
arfoss er i Vestmannaeyjum; fer
þaðan á Faxaflóahafnir. Reykja-
foss fór frá Hull 14. þm. til Ant-
werpen og Hamborgar. Selfoss
fór frá Akureyri í gærkvöld til
Rvíkur.
Rlkisskip
Hekiá var á Akureyri í gær á
vesturleið. Esja er i Álaborg.
Herðubreið er í Rvik. Skjald-
breið er í Rvik og fer eftir
helgina til Skagafjarðar- oð Eyja-
fjarðarhafna. Þyrill fór í gær frá
Rvik til Vestur- og Norðurlands-
ins. Ármann er í Rvík.
Flugfélag Islands
1 dag Verður flogið til Akur-
eyrar. — Á morgun er ráðgert
að fljúga til' Akureyrar.
iiaeknavarðstofan Austurbæjarskól-
anum. Sími 5030. Kvöldvörður:
Ólafur Jóhannsson. Næturvörður:
Esra Pétursson. — Á morgun.
Kvöldvörður: Ólafur Tryggvason.
Næturvörður: Grímur Magnússon.
Sveinafélag skipasmlða heldur að-
alfund sinn kl. 1.30 e. h. í dag í
Alþýðuhúsinu;
Málarasveinafélag Reykjavíkur
heldur aðalfund sinn í Tjarnar-
kaffi (uppi) kl. 1.30 e. h. í dag.
Sveinafélag pípulagningamanna
heldur aðalfund sinn í dag kl. 1.30
í Baðstofu iðnaðarmanna.
Næturvörður er í Laugavegs-
apóteki. Sími 1618.
Helgidagslæknlr er Axel Blönda),
Drápuhlíð 11. Sími 3951.
Messur i dag.
( i’Vi’* Nespi-estakaJJ.
Messað í Kapellu
Háskólans kl. 2.
Sr. Jón Thoraren-
sen. — Fríkirkj-
an. Messað kl. 2.
Barnaguðsþjónusta kl. 11. Séra
Þorsteinn Björnsson. — Hallgrims-
kirkja. Messa kl. 11 f. h. Séra
Jakob Jónsson. Ræðuefni: Far-
vegurinn. Barnamessa kl. 1,30 e.
h. Séra Jakob Jónsson. Messa kl.
5 e. h. Altarisganga. Séra Sigur-
jón Þ. Árnáson. — Laugarnes-
kirkja. Messa kl. 2 e. h. Séra
Hálfdán Helgason, prófastur á
Mosfelli. Barnaguðsþjónusta lcl.
10.15. Sr. Garðar Svavarsson.
Rafmagnstakmörkunln i dag
Vesturbærinn frá Aðalstræti,
Tjarnargötu og Bjarkargötu. Mel-
arnir, Grimsstaðaholtið með flug-
vallarsvæðinu, Vesturhöfnin meÖ
örfirisey, Kaplaskjól og Seltjarn-
arnes fram eftir.
Rafmagnstakmörkunin í kvöld
Hlíðarnar, Norðurmýri, Rauðar-
árholtið, Túnin, Teigarnir, íbúðar-
hverfi við Laugarnesv. að Klepps-
vegi og svæðið þar norðaustur af.
Rafmagnstakmörkunin á morgun
Hafnarfjörður og nágrenni, —
Reykjanes.
Rafmagnstakmörkunin
annað kvöld
Austurbærinn og miðbærinn
milli Snorrabrautar og Aðaistræt-
is, Tjarnargötu, Bjarkargötu að
vestan og Hringbraut að sunnan.

er opinn kl. 1—7 dagl. Sími 2584.
Fastir liðir eins og
venjulega. — Kl.
11.00 Morguntón-
leikar (pl.) a)
Kvintett í Es-dúr
op. 16 fyrir blást-
urshdjóðfæri og píanó eftir Beet-
hoven (hljóðfæraleikarar úr Phil-
harmonisku hljómsveitinni í Ber-
lín leika). b) Tríó í Hdúr op 8
eftir Brahms (Elly Ney-tríóið).
13.00 Erindi: Islenzk orðatiitæki;
III. (Hsildór Halldórsson dósent).
14.00 Messa \ kapellu Háskóians
(séra Jón ThoíarensenJ), 15.15
Fréttaútvarp til lslendinga erlend:.
Framhald á 7. síðu.
Brynjólfur Jóhannesson og Steindór Hjörleifsson
TONY vaknar til lífsins
eftir Harald Á. Sigurðsson
Leikstjóri: Brynjólíur Jóhannesson
t ávarpi i leikskrá segir
1 skáldið að ieikur hans sé „að-
■eins smátiiraun til þess að
gera mönaum glat-t í geði ef
mögulegt er“, og má það til
sanns vegar færa; en Haraidur
Á Sigurðsson hefur æði mörg-
um skemmt um dagana með
leikþáttum sínum. revýjum og
frásögum, þótt sjaldnast koin-
ist sú framleiðsia í hina hærri
flokka. Það er ekki hátt ris-
ið á þessum grínieik, en harm
er liðlega og skipulega saminn
og sýnir að höfundurinn er
verki vanur; fáránlegur að efni
sem slíkum. leikjum sæmir, en
• svo léttur á voginni að torvelt
reynist áð festa við' hann hug-
ann heila kvöldstund; þar örl-
ar á smákímni öðru hvoru og
kátbroslegum tilsvörum, ea
.helzti. hversdagsteg er þessi
fyndni að jafnaði og gleymist
áð vörmu sþori.
Gervimaður verður ástfang-
inn — það er efni leiksins.
Þetta kvnlega fyrirbrigði er
gert úr aliskonár skroni ög
gengur fyrir rafmagni. en samt
er það hann sem sigurinn hlýt-
ur og bað barittulaust, vefur
útgerðarmanninum ríka um
fingur sér og hleypst. á brott
með fallegu konuna hans. Slíkt
jefni virðist til þess fal'ið að
deila ofurlítið á dýrkun gervi-
mennskunnar í þessum synd-
um spillta heimi; en það gerir
höfundurinn ekki, það er 'ekki
, únnt að sjá að neitt sérstakt
' yáki fýrír hon.um annað en þaí
ei.tt að ko;r;;irTó!ki til að hiæjo..
.. ..,Qg;.þ&$ tfilvSþi-Fyrir þvi -sjá
, þeir : . Alfrp§< Andrésson og
• Bryn jó'jf-ur-.-i-r.oíóhan nesson, .en
þeir • eru • gervimaðurinn Tonv
og- uppfinnmgamaöurinn geggj-
aði, skapari hari3. Alfreð er svo
Ukur vaxbrúðu í látbragði, á-
sýnd og hreyfingum að furðu-
legt má kaila, og svo uppruna-
ieg og rik er skopgáfa hans
að hláturinn bregzt ekki, þó
að gamanið sé ósköp mjósara-
legt á stundum. Heilsteypt og
kátleg er lýsing Brynjólfs á
hinum aldurhnigna sérvillingi,
hann er góðmanniegur og gam-
ansamur og svo mannlegur að
við þekkjum hann öll — en
!eiðinlegt er að leikarinn skuli
ekki beita kröftum sínum í
þágu mikilvægari verkefna. —
í leikritinu er til þess ætlazt
að ríku hjónin séu miðaldra og
háfr búið saman áratug í barn-
iausu hjónabandi, en á sviðinu
eru þau kcrnung og nýlega
gift og leikin af Steindóri Hjör-
leifssyni og Kristjönu Breið-
fjörð. Sú ráðstöfun spillir ieikn-
um töluvert og gerir viðskipti
hjónanna og gervimannsins ó-
tækari og fjárstæðukenndari
en ella, og sem vonlegt er verð-
ur of lítið úr leikendunum ungu
við hlið hinna snjöliu og frægu
skopleikara; enn er Kristjana
Breiðfjörð aðeins efnilegur
byrjandi. Soffía Karlsdóttir
leikur hina fávísu og ungæðis-
legu vinnustulku skýrt og fjör-
lega, og er þó unnustinn henni
fremri, Árni Tryggvason, en
ágætlega tekst honum að lýsa
hvatvísi garðyrkjumannsins,
trúgirni og tregum. gáfum. Jón
Leós er myndarlegur bílstjóri,
en kemur mjög ’lítið við sögu.
Leikstjóm Brynjóifs Jóhann-
essonar virðist. nákvæm og
vönduð, og leiktjöld Magnúsar
Pá'i-sonar eru smekk'.eg og
snotur að vanda.
Á . Hj.
27 milljónir króna
1 fyrradag skýrði atvinnu-
málanefnd verkalýðsfélag-
anna í Reykjavík frá því að
könnun verkalýðsfélaganna
hefði örugglega leitt í ljós
2100 atvinnuleysingja í höf-
' uðborginni, en víða hefur slík
könnun ekki verið fram-
kvæmd, þannig að heildar-
talan er mun hærri. Utan af
landi berast hvarvetna að
hliðstæðar tölur, hundruð á
hundruð ofan sem sameinast
í þúsundum. Stjómarvöldun-
um ber saman um að at-
vinnuleysingjaf jöldinn utan
Reykjavíkur sé mun hærri en
hér og ástandið víða enn al-
• varlegra. Og atvinnuleysis-
tímabilið er orðið æði langt,
víða norðanlands voru verk-
‘ efnin horfin um leið og síld-
arvertíð lauk, og um allt land
að heita má hefur atvinnu-
leysið verið vaxandi siðan i
október í haust. Enginn get-
ur vænt mig um ýkjur þótt
ég reiikní með að atvinnuá-
standið í vetur samsvari því
að 2000 Islendingar hafi ver-
ið vinnulausir í þrjá mánuði
samfleytt. Skráningar sýna
að ekki er óvarlegt að reikna
' með að hver aUánnuleysingi
• ’hafi að jafnaði tvo aðra á
framfæri sínu, og samkvæmt
því má gera ráð fyrir að
6000 manns hafi búið við
kjör atvianuleysis í ársfjórð
ung.
Hagstofa Íslands hefur
reiknað út að árið 1949 hafi
þjóðartekjur Isiendinga —
samkvæmt framtölum manna
— numið 1184 milljónum
króna. Þá er hins vegar
margt vantalið, og hafa hag
fræðingar því reiknað með að
' raunverulegar þjóðartekjur
hafi það ár numið allt að
1700 milljónum króna. Mið-
að við hina opinberu gengis-
'v lækkunarvísitölu ætti sam-
svarandi upphæð nú að nema
12600 milljónum króna. ís-
lendingar eru hinsvegar tæp-
lega 145.000 talsins, og sam-
svarar þessi upphæð því 18.
000 kr. á hvert mannsbarn í
landinu, frá kornbörr.um til
( kararfóiks. Hlutur 6000 Is-
lendinga er því 108 milljónir
króna á ári, eða 27 milljónir
króna á þrem mánuðum. —
Þetta eru ekki eðíilegar tekj
ur raanna, heldur fram-
leí.ðslugeta þeirra miðað við
árið 1949. Ef atvinnuleys-
LKURINN FRÁ BUKHARA
v - ' - •
En það var þegar um seinan; reiðmaður
kom þeysandi fyrir hornið. Það var þjónn-
iftií- bðíugrafni. Hann reið hestinum sem
hann hafði áður spennt frá vagni auð-
mánnsins.
Hann barði fótastokkinn, seddi • framhjá
Hodsja Nasreddín og snarstanzaði svo
þversum á götunni.
— Hleyptu mér framhjá, lagsmaður, sagði
Hodsja Nasreddin blíðlega. — Á svona
þröngum götum á raaður að ríða langs-
um en ekki þversum.
— Veiztu að eigandi hrossins hefur reytt
hálft skQggið af húsbónda minum, sagði
bólugrafnj þjónninn með illgirnishreim, og
að húsbóndi minn gaf honum blóðnasir i
staðinn. Á morgun verður þú dreginn fyrir
lög og dóm.
ingjarnir 2000 hefðu haft
vinnu í stað þess að ganga
iðjulausir, hefðu þeir átt að
geta framleitt verðmæti sem
nema 27 milijónum króna.
Það er þessi þjóðhagslega
staðreynd sem í atvinnu-
leysinu felst, og frá sjón-
arhól heilbrigðrar skynsemi
er ekki liægt að líta það öðr-
um augum. Það er sóun, of-
boðslegt bruðl, að láta
menn ganga iðjulausa, al-
gerasta eyðsla sem hugsan-
leg er. Glatað dagsverk verð-
ur ekki endurheimt. Vilji
menn endilega hugsa í pen-
ingum samsvarar atvinnu-
leysið í haust því að ráð-
herrarnir sex hafi daglega í
þrjá mánuði gengið niður í
Landsbanka, hirt 100 fimm-
hundruðkrónaseðla hver og
notað þá til að kveikjá í
vindiunum sínum eða þerra
sig á salemunum. Eða að
þeir hafi gengið um á þessu
tímabili og brennt til grunna
135 nýtízku íbúðir. Eða að
þeir hafi sökkt fjórum tog-
urum af nýjustu og full-
komnustu gerð. Eða að þeir
hafi stolið nokkrum hunduð-
um bíla og ekið þeim fram af
Sprengisandi. — Ef ráðherr-
arnir hefðu unnið þessi verk,
hefði enginn mannlegur
máttur getað forðað þeim frá
Kleppsvist á deild hinna ó-
rólegustu sjúklinga, og þó
eru þessi verk þjóðhagslega
nákvæmlega hliðstæð þvi að
láta 2000 ménn ganga at-
vinnulausa í þrjá mánuði.
Nú fer því fjarri að ég
vilji stuðla að því að ráð-
herrarnir sex verði klæddir
í spennitreyjur, fluttir á
Klepp, laugaðir til skiptis úr
sjóðheitu vatni og ísköldu
eða lostnir rafmagnsstraum
um, en þó eru viðbrögð þeirra
við atvinnuleysinu fjarlæg
allri óbrjálaðri skynsemi.
Þeir bera sér m.a. oft þau
orð á vörum að það séu ekki
til peningar til að tryggja
öllum atvinnu; Islendingar
séu með öðrum orðum svo fá-
tæk þjóð að verulegur hluti
þeirra verði að hætta að
vinna. Þetta er sú tegund
rökfræði sem nefnd er con-
tradictio in adjecto, eða
mildilega orðað rökfræðileg
mótsögn. Það er eins og að
'rieiða hungraðan mann að
matborði og segja honum að
hann megi ekki borða vegna
þess að hann sé svangur. Það
getur aldrei verið fátæktar-
vottur að halda þúsundum
manna í iðjuleysi, þvert á
móti ufiætti það gefa í skyn
hina mestu auðlegð. í kapít-
alistískum þjóðfélögum er
, til f ámennur hópur manna
sem er svo auðugur að hann
þarf ekki að vinna, en ekki
er það skýringin á atvinnu-
leysinu hér.
. Til skiptanna halda ráð-
herrarnir því síðan fram að
atvinnuleysið stafi af óvin-
semd náttúrunnar í okkar
garð, síld hafi ekki veiðzt að
neinu ráði undanfarin ár,
það hafi orðið aflabrestur
fyrir vestfjörðum og hey-
skortur á austurlandi, auk
þess sem veðráttan hafi ver-
ið með ódæmum í janúar. En
ekki er þessi firran síðri.
Varla gefa slíkar aðstæður
óbrjáluðum mönnum tilefni
til þess að þúsundir manna
leggi niður Vinnu, hætti að
hagnýta orku sína og skapa
verðmæti. Þvert á móti væru
hin eðlilegu viðbrögð þau að
vinna meir, leggja harðar að
sér til að reyna að bæta upp
það sem á skorti í viðbóti
náttúrunnar. Hafi óblíðar
ytri aðstæður haft af okkur
ótaldar milljónir getur sizt
verið ráð að kasta á glæ
nokkrum milljónatugum í
viðbót, nema menn vilji
hverfa aftur til frumstæð-
ustu trúarbragða og líta á
slíkt athæfi sem fórn til að
milda skaplyndi náttúruaud-
anna
En þótt ráðsályktanir
stjómarvaldanna séu eins og
ávísanir á sjúkrahúsvist, er
meinsemdin ekki fólgin '
heilabúj ráðherranna og verð
ur ekki læknuð af Helga
Tómassyni. Þetta er sjált
meinsemd auðvaldsþjóðfé-
lagsins, skilgetið afkvæmi
samfélagshátta sem eru rök-
fræðileg mótsögn í eðli sínu.
Og því geta framkvæmda-
stjórar þessara þjóðfélags-
hátta ekki skýrt atvinnu-
leysið af neinu skynsamlegu
viti nema afneita sínu eigin
skipulagi. En sárast er hitt
að meirihluti þjóðarinnar
skuli hlusta á verstu firrum-
ar með hátíðlegri alvöm,
kinnka kolli með andakt þeg-
ar sagt er að þjóðin sé svo
fátæk að hún verði að hætta
að vinna eða að helzta ráðið
við ytri áföllum sé að kasta
nokkrum milljónatugum í
viðbót á glæ.
Ef til vill hefur íslenzka
þjóðin efni á þvi að sóa 27
milljónum til einskis á þrem
mánuðum, sökkva fjórum
nýsköpunartogurum, brenna
135 íbúðir eða leyfa ráðherr-
unum að athafna sig með
aðstoð fimmhundmðkalla á
salernum sínum. En þjóðin
hefur ekki efni á öðm. Á bak
við hverja tölu sem birt er
um skráðan atvinnuleys-
ingja felst mannleg harm-
saga, sár og afdrifarík. Við
íslendingar erum fámennasta
þjóð heims, hver einstalding-
ur er okkur dýrmæt eign,
dýrmætari en nokkurri ann-
arri þjóð. Við höfum ekki
efni á því að gefa þúsundir
manna atvinnuleysinu á
vald, vonleysi þess, skorti og
niðurlægingu. Við höfum
ekki efni á að láta hundruð
barna alast upp á nýjan leik
við ónóga næringu og klæða-
skort, vanbúin því að hag-
nýta óþrotlega möguleika
auðugs lands; fóraa þeim
siðia.usum skipulagsháttum,
andsnúnum óbrotnustu regl-
um skynseminnar. Með slíku
athæfi erum við ekki aðeins
að ræna sjálf okkur, við er-
um að stela úr sjóðum fram-
tíðarinnar, þeirrar framtíðar
sem þó mun vissulega færa
. í spennitreyiu hvem þann
mann sem dirfist að halda
fram nauðsyn bess að þús-
undir js, JfS*
manna fái ZI * A
ekki að (* *
vinna.