Þjóðviljinn - 24.02.1952, Page 1
Sunnudagur 24. febráar 1952
17. árgangur — 45. tölublað
Nauðsynlegt að sammngum í togara-
deilunni sé haldið áfram án tafar
Eiga úfgerðarburgeisar Sjálfstæðisflokksins að fá að ráða fyrir bæjarút-
gerðunum og gera þær gjaldþrcta í löngu verkfalli til þess síðan að kom-
ast sjálfir yfir togara bæjarfélaganna?
kRunnnS
Trúnaðarmaimaíundur
Fundur verður haldinn í
Trúnaðarmannaráði Sósíalista-
félags Reykjavíkur n.k. mánu-
dag, 25. febrúar, kl. 8.30 e h.
að Þórsgötu 1. Þingmenn og
bæjarfulltrúar flokksins mæta
á fundinum. Þess er fastlega
vænst að. allir trúnaðarmenn
mæti.
Æ.F.K. — Málfunda-
hópur tekur tjl
starfa á fimmtudag-
inn kemur or mun
starfa einu sinni í
viku í tvo mánuði. — Leiðbeinandi
verður Teitur Þorleifsson. — Þeir
félasar sem vilja taka þátt í
hópnum snúi sér til skrifstofunn-
ar. •— Stjórnin.
Dagurimi í gær leið án þess að boðað væri til'
samningaíundar í togaradeilunni og ekki var kunn-
ugt í gærkvöld að til stæði að halda íund með
samningsaðiljum í dag. Vekur það óneitanlega
furðu alþjóðar að nokkurt hlé skuli á því verða að
sáttatilraunum í þessari alvarlegu deilu sé haldið
áfram. Fer það að vísu ekki milli mála að hér er
stífni og þvermóðskuháttur forríkra útgerðarbur-
geisa Sjálfstæðisflokksins að verki. Það eru menn
eins og Tryggvi Öfeigsson og Kjartan Thors sem
hinár sanngjörnu hagsmunakröfur togarasjómanna
stranda á. Þessir herrar stefna nú opinskátt að því
að flækja bæjarúfgerðum landsins út í langt verk-
fall, sem myndi reynast fjárhag þeirra flestra of-
viða, til þess síðan að geta sjálfir hrifsað til .sín
bann myndarlega. togaraflota, sem bæjarfélögin
hafa komið sér upp á undanförnum árum.
Tvær komir slas-
ast í hálkuoni
í fyrradag slösuðust tvær
koixur í Reykjavík. Varð þeim
fótaskortur í hálkunni og féllu
í götuna.
Önnur þeirra, Elinborg Lár-
usdóttir, Öldugötu 55, var á
gangi eftir Öldugötunni. Brotn
aði leggpípan í öðrum fæti
hennar, er hún féll. Var búið
um brotið í Landsspítalanum,
en síðan var konan flutt heim
til sín.
Hin konan heitir Jóhanna
Jónasdóttir, Ljósvallagötu 12.
Datt hún í Túngötunni, og
kom í ljós við rannsókn að
einn hryggjarliðanna hafði
brotnað, en mænuna sakaði þó
ekki. — Er talið að hún muni
þurfa að liggja rúmföst allt að
cex vikum.
Egypíaland og
Sovétríkin verzla
Egypzka stjórnin hefur gert
viðskiptasamning við Sovétrík-
in, og fær 2000 tonn af korni í
vöruskiptum. í staðinn fá Rúss
ar 22 þúsund tonn af baðmull.
Það er áreiðanlega einróma
krafa allrar þjóðarinnar, að
komið verði i veg fyrir tilræði
útgerðarburgeisanna við bæjar-
félögin, bæjarútgerðirnar og
þjóðina í heild. Það er því
skylda allra aðilja að vinna að
því að samningaumleitunum í
deilunni verði haldið áfram án
tafar. Hér er of mikið í húfi
fyrir þjóðfélagi'ð komi til langs
verkfalls, og í veg fyrir það
verður að koma, með þvi að
halda áfram samningum þar
til samkomulagi er náð og
tryggður hindrunarlaus rektur
tosraranna.
Almennur vilji hjá bæjarfélög-
nnum til samninga.
Ætli útgeiðarburgeisar á borð
við Tryggva Ófeigsson og
Kjartan Thors að koma í veg
fyrir áframhaldandi samninga-
tilraunir verða bæjarútgerðirn-
ar að taka til sinna ráða. Samn-
inganefndin hefur opinberlega
óskað eftir sérsamningum af
þeirra hálfu og vitanlegt er
að almennur vilji er fyrir hendi
hjá mörgum bæjarfélögunum
til tafarlausra samninga, eins
og gleggst kemur fram í sam-
þykkt Bæjarútgerðar Siglu-
fjarðar, sem birt var í Þjóð-
viljanum í gær. Fyrirstaðan er
hjá mönnum eins og Tryggva
og Thorsurunum, sem vilja
langt verkfall til þess að geta
sölsað undir sig skip bæjarfé-
laganna þegar fjárhagur þeirra
er kominn í þrot.
Samtök bæjarútgerðanna þurfa
að Iinýja fram tafarlausa saran*
inga við sjómenn.
Matthías Þórðarson fornmiKjavörður
gerður heiðursdoktor við Háskóiami
og Haakon Shetelig próíessor í Oslo
Bygginganefnd Þjóðminjasafnsins afhenti menntamálaráð-
herra bygginguna í fyrradag. Við það tækifæri vor’u þeir
Matthías Þórðarson fýrrverandi fornminjavörður og próf. Haa-
kon Shetelig í OsJo gerðir að heiðursdoktorum við Háskóla
Sslands.
Formálsorð háskólarektors,
Alexanders Jóhannessonar, er
Matthías Þórðarson var sæmd-
ur heiðursdoktorsnafnbótinni
fara hér á eftir:
„Matthías Þórðarson var
settur til að hafa umsjón með
Forngripasafninu 1908 og sama
ár skipaður þjóðminjavörður
samkvæmt nýjum lögum um
verndun forminja. Þau lög voru
sett fyrir atbeina Matthiasar
og eru merkur áfangi í sögu
fornminjavörzlunnar og þjóð-
minjasafnsins. Matthías fcrð-
aðist um allt Jandið á fyrstu
embættisárum sínum, friðlýsti
fornminjar og gerði nákvæma
skrá um gripi í öllum kirkjum
landsins, og er þetta stórmerk
heimild.
A fyrsta embættisári sínu
flutti Matthías Þór'ðarson safn-
ið úr Landsbankahúsinu í Safn
húsið við Hverfisgötu ög setti
það upp þar. Sú uppsetning
hélzt til 1950, er safnið var
flutt í nyju bygginguna'. Við
Matthías Þórðarson
flutninginn rannsakaði Matthí-
as allt safnið, raðaði gripunum
og skipulagði og skipti safninu
í deildir. Mun safnið efaiítið
alltaf búa að þessari niður-
röðun og deildaskiptingu, enda
Framhald á 8. síðu.
En það er með öllu óþarft
fyrir bæjarfélögin að láta á-
form útgerðarburgeisanna
heppnast.
Bæjarfélögin hafa nú
meirihlutaaðstöðu í Félagi
íslenzkra botnvörpuskipaeig-
enda og geta ráðið þar úr-
slitum standi þau saman og
beiti því valdi sem þau ráða
yfir. Og þessu valdi eiga
bæjarfélögin að beita þegar
eins stendur á og nú. Bæj-
arútgerðirnar og þau útgerð-
arfélög, sem bæjaríélögin
eru aðiljar að, eiga tafar-
laust að bindast samtökuni
til að afstýra hættunni, ná
samningum við sjómenn og
koma þannig í veg fyrir
langa stöðvun á togaraflot-
anum, sem cnginn græðir á
nema pukinn á fjósbitanum,
útgerðarburgeisárnir i Sjálf-
stæðlsflokknum, mennirnir
sem telja íslen/.ka togara-
sjómenn fullsæmda af 4
tima hvíld í sólarhring.
Munið MlR-fundinn i Stjömnbiói
klukkan tvö í dag
Þar flytur Sverrir Kristjánsson sagnfræðing-
ur erindi um friðarbaráttu Sovétríkjanna —
Kvikmyndir frá Sovétríkjunum
1 dag kl. 2 e.h. hefur MlR fund og kvikmyndasýn-
ingar í Stjöruubíó.
Sverrir Iíristjánsson
sagnfræðingur flytur
þar erindi um friðar-
baráttu fulltrúa Sovét-
ríkjanna á þingum
Sameinuðu þjóðanna.
Á eftir erindinu
verða sýndar frétta-
myndir, fjallar ein
þeirra um friðarhreyf-
inguna, bæðj í Sovét-
ríkjunum og víðar í
heiminum. M. a. sýnir
myndin komu lieims-
friðarráðsins í Moskva,
ennfremur er kaflj frá
Kóreu.
Að lokum verður mjög falleg myud frá Iandslagi og
þjóðlífi I AltaifjöIIunum.
\
í næstu blöðum birtir
Þjóðviljinn ýtarlesra or
skemmtilesra frásösrn af
vetraróiympíuieikjun-
s um í Osló — framliaid
■I af fréttabréfum Frí-
manns Heitrasonar. —
I; Fylsrizt meö þeim frá
I; desri til dasrs!
Samningar hef jast. . '
Forsætisráðherra Egypta-
lands lýsti yfir í gær að mjög
bráðlega hæfust beinir samn-
ingar Egypta og Breta um
Súesmálin.
íslendingar 11. í
boðgönguniii
Oslo í gær.
Boðgöngunni á Vetrar-
Qlympíuleikunum er nú loldð
og varð íslenzka sveitin 11.
í röðinni af 13 sent kepptu.
FRÍMANN.
Kostnaði jafnað
á leppsfjórnirnar
Káð Atlaiizhaísbandalagsins
samþykkti í gær mótatkvæða-
laust tillögur nefudar þeirrar
er falið hafði verið að gera
áætlun unf skiptingu kostnaðar
af hervæðingu bandarísku fylgi
ríkjanna í Evrópu.
Var einnig ákveðið hve niik-
inn her og hvers konar þátt-
tökuríki skyldu hafa áður en
þessu ári lyki, og fest í sam-
þykktunum að framkvæmd her-
væðingarinnar eigi að taka
lengri tíma en áætlað var í
fyrstu. Er ljóst a'ð hin sívax-
andi andspyrna þjóða Vestur-
Evrópu hefur neytt Bandaríkja
stjórn og leppstjórnir þeirra í
Evrópu til að fara sér hægar
með vígbúnaðinn en æstustu
stríðsæsingamennirnir heimt-
uðu.
Ákveðið var að hefja rann-
sókn á því að hve miklu leyti
Grikkiánd og Tyrkland gætu
tekið þátt i vígbúnaðinum, og
munu, þau ekki tekin me'ð í á-
ætlunina um skiptingu kostnað-
arins.
Ekki er Islands að neinu get-
ið í fregnnm af fundinum.