Þjóðviljinn - 03.05.1952, Blaðsíða 8

p*

Dagur verkalýðseiningar
Fraxnhald af 1. síðu.
FuElkomi:ar atvinnulejsistrygg-
iugar. 40 stunda viimuvika ó-
skert kaup. Þriggja vikna orlof.
Fullkomin mæðralaun. Burt
með söluskattinn. Gegn báta-
gjaldej ri og gengislækk'un. Not-
ið íslenzkar iðnaðarvörur.
Kröfugangan.
Það var eins og hlý vorsólin
laðaði fylkinguna til meiri ró-
legheita en á kaldari dögum,
því kröfugangan lagði ekki af
stað fyrr en nær fjórðung stund
ar yfir kl. 2. Á gangstéttunum
var margt borgara er horfðu
þögulir á einingu reykvískrar
alþýðu, sem við hverja götu
bættust nýir hópar liðsmanna
og þáttta'ienda. Sem undanfar-
in ár var gengið úr miðbænum
upp Hverfisgötu, Frakkastíg,
niður Skólavörðustíg og Banka-
stræti. Þegar göngunni lauk á
Lækjartorgi náði mannfjöldinn
inn í Lækjargötu og Austurs-
stræti, yfir að Hverfisgötu og
lengst upp í Bankastræti.
Tugþúsundum saman voru
Reykvíkingar ýmist þátttakend-
ur í eða áhorfendur að einingar-
göngu alþýðunnar, og verður
þvi’ fróðlegt að sjá töluna sem
Morgunblaðið birtir í dag til að
hæða með dómgreind Reyk-
víkinga.
títifundurinn.
iFundarstjórar á útifundinum
á Lækjartorgi voru Eðvarð Sig-
urðsson og Óskar Hallgrímsson.
Ræðumenn voru Sæmundur Ól-
afsson form. Fulltrúaráðsáðs
verkalýðsfélaganna, Jón Rafns-
son.ritstj. -— ræða hans er birt
á 5. síðu Þjóðviljans í dag —,
Ólafur Pálsson ritari Fulltrúa-
ráðsins, Guðjón B. Baldvinsson
form. Starfsmannafél. ríkis-
stofnana og Tryggvi Svein-
björnsson formaður Iðnnema-
sambands íslands.
Lúðrasveitin Svanur lék
gcngulög, verkalýðssöngva og
Mikil aðsókn aS
fyrirlestnuiíim
Eins og getið hefur verið um
bér i blaðimi, gekkst Félag ís-
lenzkra hjúkrunarkvenna og
Efeilsinermlarstöðin í Reykja-
vík fjrir flutningi erinda um
heilsuvernd og um trj-ggingar-
löggjöfina.
Erindi þessi voru flutt í 1.
kennslustofu Háskólans frá 15.
apríl til 1. maí. Þau voru svo
fjöisótt af hjúkranarkonum,
Ijósmæðrum, fóstrum ag hjúkr-
unarnemum, að húsrúm var
fuhskipað og stundum meira en
það.
Þeir áðiljar sem beittu sér
fyrir erindaflutningi þessum
hafa beðið blaðið að færa fyr-
irlesurunum bcztu þakkir.
Talsverður áhugi er fyrir því
að iáta starfsemi þessa ekki
niður falla.
ættjarðarlög fyrir kröfugöng-
unni og á miili ræðnanna á úti-
fundinum.
Söngkór verkalýðs-
félaganna.
Sem löngum áður skorti söng
í kröfugönguna, en kl. 5 söng
kór verkalýðsfélaganna í Aust-
urbæjarbíój undir stjórn Guð-
mundar Jóhannssonar. Ein-
söngvari var Hanna iBjamadótt-
ir, undirleikari Skúii Halldórs-
son. Kómum var að verðleikum
mjög vel fagnað og varð hann
að endurtaka mörg lögin, en á-
heyrendur voru færri en skyldi.
Söngkór verkalýðsfél. söng
einnig í útvarpið um kvöld
og var söngur kórsins hið eina
sem frambærilegt var af því
sem Ríkisútvarpið bauð verka-
lýðssamtökunum 1. maí.
Þegar rollan jaraaði.
Það er orðin föst venja að
stjórnarvöldin svívirði verka-
lýðssamtökin í útvarpinu 1. maí
með „hátíðadagskrá" sem ekki
frekar skylt við hagsmuni
verkalýðsins en það átti skylt
við guðsorð í gamla daga að
snúa faðirvorinu uppá and-
skotann.
Fyrstur. undir þeim lið sem
útvarpið nefndi „hátíðisdagur
verkalýðsfélaganna“, talaði
Steingrímur Steinþórsson, þessi
góðmannlegi en giftusnnuði for-
scífúðherra
Framsóknar-
flokksins, er
frægur vervur
í I|land - uog-
u:rv' ;r i aldir
sar.i maðurinn
er rétti á"
augabragði
miiljónir þeg-
ar austfirzk
Ste'ngrímur rolla jarmaði
yfir tómri
jötu, en beyrði bvorki ná sá
þegar bungrað mannsbam í
borg grét.
Svívirðilegur kúgnnar-
boðskapur.
Þessi forsætisráoherra hung-
ur- og atvinnuleysisstjórnarinn-
Framhald á 6. síðu.
Murray aflýsir
verkfalli
Philip Murray, foringi banda-
rískra stáliðnaðarmanna, báð
þá i gær að hætta verkfallinu,
sem hófst þegar dómstóll úr-
skurðaði að Tmman forseti
hefði enga heimild haft til að
láta ríkið taka rekstur stál-
smiðjanna i sínar hendur. Æðri
dómstóll hefur iáti'ð fresta af-
hendingu stálsmiðjanna í hend-
ur eigendanna og Truman hef-
ur boðað Murray og sex stál-
kónga til fundar í Washington
til að reyna að leysa deiluna
um kjör stáliðnaðarmarma.
Jámtjald
Truinaiis
Bandaríkjamönnum
stranglega bannað að /
^íerðast til sósíalistískra
landa
blÓÐVILIINN
Laugardagur 3. 'máí 1952 — 17. árgangur — 96. tölublað
Bandalag V-þýzkalands og
Vesturvelda úr sögunni?
Þingmenn stjórnarflokkanna í Bonn gera uppreisn
gegn stefnu Adenauers forsætisráðherra
Þingmeirihluti Adenauers, forsætisráðherra Vestur-
Þýzkalands, fyrir hernaðarbandalagi viö Vesturveldin guf-
aði upp í gær.
Bandartska ntanríkisráðu-1
nejiið bannaði í fyrradag,
öllurn bandarískum borgur-
um að feuðast tfl Sovétríkj-'
anna eða annarra sósíalist- *
ískra Ianda nema með sér- (
stöku leyfi. Segir í tiIkynn-<
ingu ráðuneytisins að ferða-<
lög tii þessara landa verði /
„eWd leyfð nema það telji,
íknj'jandi ástæður fjTir hendi.
Ráðuneytið færir frúm þá
'jástæðu fyrir ferðabanninu,'
að Bandaríkjastjóm hafi <
ekki aðstöðu til að verndaí
bandaríska ferðamenn í sós-<
íalistísku löndunum.
Þingflokkur Frjálsra demo-
krata, annar stærsti stjórriar-
flokkurinn, bar í gær fram við
Adenauer kröfur um breyting-
ar á samningsuppkastinu við
Vesturveldin. f dag átti að und-
irrita samningsuppkastið en
þeirri athöfn var frestað um ó-
ákveðinn tíma.
Formaður annars stjórn-
arflokks, Þýzka flokksins,
lýsti j7fir í gær að þingmenn
flokksins mjTidu undir eng-
um kringumstæðum greiða
atkvæði samningsuppkasti
því, sem Adenauer og her-
námsstjórar Vesturveldanna
hafa gengið frá. Formaður
þingfiokks Kristilegra demo-
krata, flokks Adenauers,
gekk á fund forsætisráðherr-
ans í gær og skýrði honum
frá að flokkurinn mj’ndi
ekki fást til að styðja samn-
irgs'uppkastið.
Stjórn Adenauers styðst við
210 þingmenn af 402 á vestur-
þýzka þinginu. Af þeim hafa
Kristilegir demokratar 142,
Frjálsir demokratar, flokkur
stóriðjuhöldanna í Ruhr, 51 og
Þýzki flokkurinn 17. Stjórnar-
andstöðuflokkarnir eru allir
með tölu andvígir bandalags-
samningunum við Vesturveldin.
Talsmaður Frjálsra demo-
krata sagði í gær, að þingmenn
flokksins gætu ekki greitt at-
kvæði með staðfestingu samn-
inganna við Vesturveldin eins
og þeir eru nú úr garði gerðir.
Fréttaritarar liafa það eftir
samningamönnum Vesturveld-
anna, að þeir hafi í misseris
viðræðum slakað hundrað sinn
um til fyrir þýzku samninga
mönnunum og nú geti iþeir ekki
gengið lengra til samkomulags.
Fréttaritari brezka útvarps
ins segir að uppreisn þing
manna stjórnarflolikanna gegn
Adenauer sé vel á veg komin
með að valda pólitísku öng-
þveiti í Vestur-Þj'zkalandi
Fréttaritari Reúters segir að þó
að Frjálsir demokratar segist
vera ty'.gjandi hernaðarbanda-
laginu við Vesturveldin verði
skilyrðum þeirra fullnægt, séu
skilyrðin þannig vaxin að þau
útiloki samkomulag við Vest-
urvéldin. Undirrót uppreisnar-
innar gegn Adenauer segír hann
vera, fylgi almennings í Vestur-
Þýzkalandi við tillögu sovét-
stjórnarinnar um hlutlaust,
sameinað Þýzkaland.
Búið var að ákveða að banda-
lagssamningur Vestur-Þýzka-
lands og Vesturveldanna og
samningur þeirra um stofnun
Vestur-Evrópuhers skyldu und-
irritaðir í Haag 20. þ.m. og
Acheson,- utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, leggja af stað
frá Washington 17. maí til að
taka þátt i athöfninni. Sú áætl-
un er nú algerlega farin út um
þúfur.
Miðstjórn Verkamanna-
flokksins brezka liefur birt yf-
irlj'singu, þar sem þess er kraf-
izt að Vesturveldin ræði mögu-
leika á sameiningu Þýzkalands
við Sovétríkin áður en ger.gið
er frá hernaðarbandalagi milli
Vesturveldanna, og Vestur-
Þýzlialands. Er þetta alger
stefnubreyting hjá flokknum
frá því hann fór með stjórn.
Ilannibal í kjöri
á IsafirSi
Á kratafundi á Ísaíirði sem
haldinn var í fyrradag var til-
kynnt að Hannibal Valdimars-
son yrði frambjóðandi flokks-
ins við aukakosningarnar í
sumar.
Haraldur Guðmundssan mætti
á fundinum til staðfestingar því
að broddakiikan hér sýðra
væri samþykk framboðinu og
hefði tekið Hanniba] í fiiíla
sátt eftir að hann gugnaði í
andstöðunni við hernámið.
Önnur framboð á Isafirði
hafa. ekki verið tilkynnt ennþá.
bardagií
Tokyo 1. moí
Kscrn íéllu ©g 1400 særðust í viðureign band&-
rísks herliðs eg japanskra verkam&xma
Til mikiila atburða dró í sambandi viö 1. maí hátíöa-
höldin í Tokyo, höfuðborg Japans. Bandarísku herliði og
iapönskum verkamönnum lenti þar saman í blóöugum
bardaga.
Á útifundi í Tokyo sam-
þykktu 450.0Ö0 manns ályktun,
þar sem hersetu Bandaríkja-
manna í Japan er harðlega mót
mælt og þeas krafizt að þeir
verði á brott hið skjótasta.
Eftir fundinn fórb verkanienn
hópgöngn til áðsetursstaðar
Ridgway heúshöfðingja, her-
námsstjóra Bandaríkjanna í
Japan. Bandarískt herlið, sem
var á verði umhverfis bygging-
una, réðist á verkamenn með
kjlfum og táragasi. Japanska
lögreglan kom einnig á vett-
vang og Iogaði brátt allur mið-
hluti Tokyo í óeirðum. Banda-
íjislíir hermenn voru flettir
klæðum og bandarískmn herbíl-
um velt um koll og þeir brennd
ir.
Vitað var í gær að sjö verka-
menn höfðu beðið bana i átök-
unum, 134 verkamenn og iög-
regluþjónar særzt alvarlega og
1263 hlotið minniháttar meiðsli.
Fjölmenn hátíðahöld.
Víða um heim fylkti verka-
Framhald á 6. síðu.
Ötifundur og
kröfugangaá
Akureyri
Verkalj'ðúfélögin á Akureyri
héldu útifund 1. maí. Jón Ingi-
marsson setti fundinn. Ræður
fluttu Stefán Árnason, Guðrún
Guðvarðardóttir ritari Einingar
og Jóhannes Jósefsson.
Að útifundinum loknum var
farin kröfuganga um Skipa-
götu, Kaupvangsstræti, Brekku
götu og Gránufélagsgötu, en
síðan var samkoma í nýja Al-
þýðuhúsinu. Þar flutti Einar
Olgeirsson ræðu. 6 manna flokk
ur skemmti með söng og leik.
Ingibjörg Steinsdóttir las upp.
Þá var ennfremur bíósýning.
Á sama tíma voru bama-
skemmtanir í bíóunum. Fund-
irnir báðir voru ágætlega sótt-
ír.
Ægir 25 ára L niaí
Sundfélagið Ægir átti 25 ára
afmæli í gær, 1. maí. 1 tilefni
af þ’ví kom út vandað afmælis-
blað og í kvöld heldur félagi'ð
afmælisfagnað í Þjóðleikhús-
kjallaranum. Nánar verður rætt
um félagið á íþróttasíðunni.
Sfyrk skipf
Á fundi sínum 29. apríl s.l.
samþykkti bæjarráð tillögu
borgarlæknis um skiptingu á.
þeirri fjárupphæð sem bærinn.
ver til styrktar blindum. Fær
Blindravinafélagið 7 þús. cg
Blindrafélagið 3 þús. kr.
— & 3L—t