Þjóðviljinn - 06.06.1952, Page 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 6. júní 1952 ----
þióevmiNN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíaiistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
- Blaðam.: Arl Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Guðm. Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
■ Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg
19. — Simi 7500 (3 línur).
Askriftarverð kr. 18 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. 16
annarstaðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
AS stinga höfðinu í sandinn
Síöustu atburðir í Suöur-Kóreu, þar sem klíka fasista-
bööulsirns Syngmans Rhee hefur endanlega varpað af sér
hræsnisgrímunni og opinberað allri veröldinni raunveru-
íegt innræti sitt og eðli. hafa eðlilega vakið mikla og al-
menna athygli um allan heim. Það liggur nú ljósara fyrir
en nokkru sinni fyrr hverskonar stjórnarfar það er, sem
Bandaríkin og leppríki þeirra eru að verja í Suður-Kóreu
og til hvers milljónum mannslífa og óútreiknanlegum
verðmætum hefur verið fórnað síðustu tvö árin. Flestir
sem opin vilja hafa augu ættu nú að skilja hversvegna
styrjöldinni var hleypt af stokkunum, með öllu því tjóni
og hörmungum sem fylgt hefur í kjölfar hennar.
Spillt valdaklíka Syngmans Rhee var að miesa tökin á
þjóðinni sumarið 1950. Kröfurnar um sameiningú lands-
ins og lýðræðislega stjórn þess alls voru orðnar svo há-
værar og eindregnar að ekki varð lengur staðið á móti.
Þá greip klíka Syngmans Rhee til þess lokaráðs að steypa
þjóðinni út í borgarastyrjöld og naut til þess stuðnings og
fyrirgreiðslu Bandaríkjastjórnar sem alla tíð síðan hefur
látið hersveitir sínar stunda í Kóreu einhver villimann-
legustu fjöldamorð og glæpaverk sem veraldarsagan
greinir frá. Liggur við sjálft að framferði nazismans
blikni við hliðina á þeirri glæpastarfsemi, sem Bandaríkin
hafa iðkað í þeasu fjarlæga og stríðshrjáða landi síöast-
liðin tvö árin.
Og nú er hroki fasistaböðuls Suður-Kóreu orðinn slík-
ur að hann telur óþarft að feia innrætið lengur. Réttur
þingsins, sem að nafninu til starfaði til skamms tíma,
er að engu virtur. Leppur Bandaríkjanna telur endur-
kosningu sína til forsetastarfs vonlausa fengi þingið að
ráða. Þessvegna eru þingmenn fangelsaðir og því yfir
lýst aö víðtækt kommúnistasamsæri sé í uppsiglingu.
Þingið er orðið óstarfhæft, Syngman Rhee hefur tekið
sér einræðisvald og ofsækir miskunnarlaust hvern þann
sem ekki beygir sig í duftið. Allur heimurinn horfir agn-
dofa á þessar aöfarir og hvarvetna er spurt: Er þetta
lýðræðið og frelsið sem Bandaríkin og fylgiríki þeirra
eru að verja? í sambandi við þessa atburði alla hefur
orðiö vart vaxandi ólgu og nýrrar andúðar gegn stríðs-
rc-kstrinum í Kóreu í flestum eða öllum þeim löndum sem
Bandaríkin hafa vélað út í Kóreuævintýriö.
Fregnirnar frá Kóreu hafa skipað aðalrúm í útvarps-
fréttum og á forsíðum heimsblaðanna síðustu daga. Eng-
in önnur tíðindi hafa vakið slíka athygli um.langa hríð
og hefur þó eitt og annað markvert verið að gerast í ver-
öldinni. En tvö íslsnzk dagblöð hafa ekki verið að hafa
fvrir því að skýra lesendum sínum frá þessum stórvið-
burðum. Þau hafa steinþagað og látið sem ekkert hafi
gerzt. Þessi blöð eru AB. og Tíminn, sem alla tíð frá upp-
hafi styrjaldarinnar og innrás Bandaríkjamanna í Kóreu
hafa verið áköf stuðningsblöð þessa styrjaldarreksturs
og lofsungið framtak Bandaríkjaauðvaldsins til stuðnings
V'ð,Syngman Rhee og fylgismenn hans. En það er eins
og AB og Tíminn hafi nú allt í einu misst málið og geti
engu orði upp komiö um atburðina þar eytstra. Öðruvísi
mér áöur brá, mættu þeir Þórarinn Þórarinsson og Stefán
Pétursson báðir segja í þessu sambandi.
En þótt AB og Timinn hafi tekið þann kostinn að stinga
höfðinu 1 sandinn að hætti strútsins þurfa þau ekki að
iáta sig dreyma um að íslenzkur almenningur veiti ekki
vaxandi, athygli þeim atburðum sem eru að gerast austur
i Kóreu. Frá þeim hefur verið skýrt í útvarpi og þeim
blöðum, sem telja það skyldu sína að halda uppi venju-
legri fréttaþjónustu hver sem í hlut á. Og vissulega gefur
einræðisbrölt og grímulaust ofbeldi Syngmans Rhee og
félaga hans mörgum nýja og skýra innsýn í upphaf og
raunverulegt eðli þess hildarleiks sem háður hefur verið
í þessu fjarlæga landi um tveggja ára skeið. A.m.k. ætti
öllum nú að vera vorkunnarlaust að skilja hversvegna
borgaraistyrjöld og hernaðarinnrás var leidd yfir þjóðina
sumarið 1950 og hvaða öfl voru þar að verki.
Staðreyndirnar verða ekkj faldar þegar til lengdar læt-
ur. Það munu AB og TJminn fá að reyna þótt þau velji
jsér nú hlutskipti strútsins.
Forsetakjör — Álítirnar — Ostur — Uppdráttarsýki
Bergmál, 'júmhefti
þ.á., er komið út.
1 þvi eru að vanda
einkum, þýddar
smásögur, enn-
fremur söngtextar,
verðlaunagrossgáta, spurningar og
svör um ýmislegt, skrýtlur og vís-
ur, heilabrót, og kvæði úr Man-
freð Byrons í þýðingu Matthíasar.
urinn fer í sjóinn og rjóminn
í smjör. Smjörið selst ekki svo
að það fer í sápu. Nú þurfum
við bara að kenna fiskunum
að þvo sér —■ og lengi tekur
sjórinn við.

NÚ FER senn að hitna kosn-
ingabaráttan um forseta. Ekki
er nema tímaspursmál, hve-
nær friðurinn á kærleiksheim-
ili Sjálfstæðismanna leysist
upp í allsherjar skítkast.
Gunnár Thor er horfinn úr
fylkingunni til uppruna síns,
fjölskyldunnar, og Stefán A.
Pálsson gengin af trúnni, ó
sá armi skálkur Mahomet. —
Nú er ekkert til annað en
pilla mannorðin af frambjóð-
endunum svindl fyrir svindl
og er Jónas frá Hriflu þegar
riðinn á vaðið. Moggi iðar í
skinninu eftir að ganga í
skrokk á Ásgeiri en situr enn
á sér. Þetta hlýtur að enda í Föstudagur 6. júni (Norbertus).
,,éttu sklt, ótt ann sjálfur 157. dagur ársins. *— Fardagur
fyrir kjördag. presta. — Tungl í hásuðri kl.
+ 22.13. — Árdegisflóð kl. 3.50. Síð-
degisflóð kl. 16.10, — L^grfjara kl.
GAMALL maður hefur komið 1002 og 22-22-
með ágæta tillögu um fyrir- Eimskl
komulag forsetakjörs. Eins er ; LysekiI. Detti.
og allir vita er forseti Hæsta- fossfór frá Ryik 28. fm. tii New
réttar hlutlaus, eða svo er York. Goðafoss fór frá Hamborg
okkur fortalið. Hann er Og 3. þm. til Norðurlandsins. Gull-
handhafi forsetavalds. Allir foss, Tröiiafoss og Vatnajökuii
eru frambjóðendur víst meira eru * Rvík. Lagarfoss fór frá Ak-
eða minna ágætir, og leitt að ureyH * !'æ!' til Húnaflóahafna,
þurfa að horfa uppá
þeirra dregið niður í svaðið.
Gamli maðurinn leggur því til,
að forseti Hæstaréttar stilli
þeim upp við vegg og telji:
Eningá-meninga-súkkendí, o-
bel-dobel-dommódí.

19.30 Harmoniku-
lög (pl.) 20.30 Út-
varpssagan „Skáld-
ið talar við Drott-
in' eftir Ivaren
Blixen; II. (Helgi
Hjörvar). 21.00 Tónleikar (p!.):
Strengjakvartett i Es-dúr op. 125
nr. 1 eftir Schubert (Musical Art
kvartettinn leikur). 21.20 Veðrið
ií maí (Páll Bergþórsson veður-
fræðingur). 21.35 Einsöngur: Frú
Ólafía Jónsdóttir syngur; Jóhann
Tryggvason leikur undir (pl.) —
21.45 Iþróttaþáttur KSig. Sig.)
22.10 „Leynifundur í Bagdad“,
saga eftir Aghötu Christie (Her-
steinn Pálsson ritstjóri les). 22.30
Tónleikar: Bing Crosby syngur;
Benny Goodman sextettinn leik-
ur (pl.) Dagskrárlok kl. 23.00.
Sl. laugardag
voru gefin sam- .
an í hjónaband
af sr. Sigurjpni
Árnasyni ung-
frú Ása Guð-
mundsdóttir og Ingi R. Helgason,
stud jur. Heimili þeirra er á
Óðinsgötu 11.
Laugardaginn 31. maí voru gef-
in saman í hjónaband af séra
Jakobi Jónssyni Ásbjörg Helga-
rnannorð Husav‘kur og Rvíkur. Reykjafoss ^ótUr, Grettisgötu 32, og Óskar
Selfoss er T'
er a leið til Rvíkur.
Gautaborg.
Þ. Þorgeirsson s. st.
ÞAÐ HLÝTUR að vera erfitt
að vera álft á tjörninni. Varla
eru nokkrir fuglar aðrir en
forsetaefnin meir í munni
fólks, en þær. Seinasta nætur-
Ríkisskip
Hekla er á leið frá Akureyri til
Rvíkur. Esja fer frá Rvík í kvöld
vestur um land i hring.ferð. Skjald
breið er á Austfjörðum á norður-
leið. Þyrill fór frá Hvalfirði í
gær vestur um land í hringferð.
Skaftfellingur fer frá Reykjavik
í dag til Vestmannaeyja.
Skipadeiid S.t.S.:
Hvassafell er vsentanlegt til

Sú saga gengur
uin bæinn að
Steinn Steinarr
hafi fyrir skömmu
heimsótt banka-
stjóra og beðið
um ví.vil. Var honum vel tekið,
boðið sæti og goldið jáyrði við
erindi hans. Þegar Steinn stóð
UPP og bjóst til brottfarar stóð
bankastjórinn elnnig upp að kurt-
eisra inanna sið, kvaddi Stein með
handabandi, þakkaði lionum fyrir
afrek þeirra var að lenda inní Álaborgar í nótt frá Seyðisfirði. komuna og iét þá ósk í ljósi að
miðju fylleríi og ein sprakk. Arnarfeil er í
Nú er sagt að þær séu hættar er 1 New York.
að bíta bíla og éta hnappa aí
úníformum lögregluþjóna ög
séu farnar að gæða sér á and-
arungum, skammirnar þær
Stettin. Jökulfell
Flugfélag tslands:
1 dag .verður fiogið til Akureyr-
ar, Vestmannaeyja, Klausturs,
Fagurhólsmýrar, Kornafjarðar,
arna. — Ekki hef ég séð þetta, Vatneyrar og Isafjarðar. Á moig-
6n ólyginn sagði mér. En hvað un tii Ak„ Ve., Biönduóss, Sauð-
sem hæft er í þessu, ættum við árkróks, Isafjarðar og Siglufjarð-
ek'ki að leyfa þeim að fljúga ? ar-
Þótt okkur þyki álftir
skemmtilegt augnayndi er
vafasamt að. hrifningin sé
gagnkvæm. „Þið veslings,
veslings fangar“, lásrnn við
einu sinni og klökknuðum.
Látum náttúruna hafa sinn
gang.
★
Læknavarðstofan Austurbæjar-
skólanum. Kvöldvörður og nætur-
vörður. — Sími 5030.
Næturvarzla
Sími 1330.
Ingólfsapóteki.
hann liti sem fyrst til sín aftur.
Nú langar mlg til að leggja þessa
litlu gátiJ fyrir lesendur: Hver er
ba nkast jó rl nn ?
Morgunbiaðið í
gær setur livorki
meira né minna en
' þrjú upphrópunar-
merki (!!!) af tan
við umraæli borg-
arstjórans síns, Gunnars Thorodd-
sens, um forsetakjöriö. Svona fár-
ánieg eru þau. Mér eru tvær
spurnir: Hvað hefur eiginlega
komið i'yrir Gunnar minn? Hvað
á eiginlega eftir að koma fyrir
hann Gunnar minn?
VIÐ ÍSLENDINGAR höfum oft
Kafmagnstakmörkunin I dag
Vesturbærinn frá Aðalstræti,
Tjarnargötu og Bjarkargötu. Mel-
arnir, Grímsstaðaholtið með flug-
, , , , vallarsvæðinu, Vesturhöfnin með
emkenmlegan matarsmekk. örfiriseyi Kapiaskjói og Seltjarn-
Það hefur verið fært ínn í arnes frem eftir.
bæ'kur og gert að algildri
reglu, að ostur má ekki verða
meir en 45% að gtyrkleika.
Fari hann þar yfir er hann
hakkaður niður í kýrnar og
látinn fara hringinn aftur, eða
þá honum er hent í sjóinn.
★
EN MEINIÐ er að þá fyrst fer
osturinn að verða bestur, þeg-
at hann er orðinn 50% eða
meira, hinn er meir í ætt við
tyggigúmmí. Ónafngreindur
maður gaf mé.r að smakka Mte
slíkan ost, sem hafði verið
stolið frá kúnum eða sjónum
og bað mig að fa,ra með eins
og mannsmorð. Osturinn var
svo góður, að ég gat ekki
þagað.
★
UPPDRÁTTARSÝKI kapital- jreja þá hefur dómurinn verið kveðinn
ismans heltekur okkur ® meir. upp, og nú hef ég ótakmarkað vald yfir
Mjólkin selst ekki svo að hún ykkur, sagði okrarinn Tsjafar við leir-
fer í OSta Og rjórna. Rjómi Og kerasmiðinn og dóttur hans, er þau gengu
ostur seljast ekki, svo að ast- frá réttinum þrjú saman.
SPORNIÐ gegn minnkandi at>-
vinnu í landinu nieð því að
Uaupa innlendar iðnaðarvörur.
ÞJOÐLEIKHUSIÐ:
r,
BRUÐUHEIMILI
eítir
HENRIK IBSEN
Leikstjóri og aðalhlutverk: T0RE SEGELCKE
Tore Segelcke er mikilhæfust
og ástsælust allra leikkvenna í
Noregi, arfþegi Jóhönnu Dyb-
vad, og hefur getið sér mest-
an orðstír fyrir Nóru í „Brúðu-
heimili“ Henriks Ibsens, enda
leikið hið’ fræga hlutverk í höf-
uðborgum margra landa; fá
leikafrek munu stærri á okkar
dögum. ÞaS er mikil hamingja
og dásamlegt ævintýri að fá
að njóta skírrar listar Tore
Segelcke á íslenzku sviði, hing-
að hefur ekki komið meiri
listamaður, kærkomnari gestur.
I Þjóðleikhúsinu er óvenju-
mikið um dýrðir um þessar
mundir eftir starfslítinn og
fremur dauflegan vetur, en
sýningu hinnar frábæru leik-
konu hljóta allir að sjá sem
eiga þess kost og listinni unna,
í þetta sinn munu Islendingar
kýna og sanna að þeir kunna
stórt að meta.
Enn hafa íslenzkir leikarar
fremur sjaldan glímt við
snilldarverk Ibsens, enda ekki
á allra færi, en á síðari ár-
um hafa landar skáldsins
kynnt okkur verk hans að
nokkru, og góðu heilli. Starf
Gerd Grieg var bæði mikið og
fjölþætt og bar ríkulegan á-
vöxt, og enginn gleymir komu
Þjóðleikhússins norska vorið
1948 og sýningu þess á „Ros-
mersholm". Þess má geta að
„Brúðuheimili“ hefur nokkrum
sinnum áður verið flutt á iandi
liér og er kunnugt mörgum
leikhúsgestum, en það munu
fæstir muna er Stefanía Guð-
mundsdóttir lék Nóru sumarið
1905, cn um þann atburð
komst Jón Ólafsson ritstjóri
svo rð orði aff leikur hennar
væri ,,sú langfegursta og full-
komnasta leiklist sem hér á
landi hefir sést“.
Henrik Tbsen olli aldabrigð-
um í sögu leikrænna bók-
mennta, en hann var ekki að-
eins stórskáld og brautrýðj-
andi, hann var byltingarmaður
og spámaður og slöngvaði á-
deilu sinni og vægðariausum
sann'eikskröfnm út yfir lönd
og höf, á raust hans hlýddu
menn um heim a’lan, hún var
djarfari og sterkari en ann-
arra höfunda. „Brúðuheimili"
er eitt af merkustu og vinsæl-
ustu leikritum Ibsens og kom
út áriff 1879 og markar í ýmsu
tímamót í skáldskap hans, þá
náði hann á tind skáldfrægðar
sinnar og dramatískrar snilli,
og lagði grundvöllinn að leik-
ritun nútímans. „Brúðuheimili*
fjallar um „menn og mar.nleg
örlög“ sem önnur leikrit meist-
arans, en snertir mjög eitt af
helztu vandamálum samtímans,
hjónabandið og stöðu konunn-
ar í mannlegu félagi, uppreist
hennar gegn borgaralegu sið-
gæði og rótgrónum venjum,
hleypidómum og hræsni, en
dáandi og málsvari kvenna var
skáldið alla æfi. — Nóra- cr
ung kona og prýdd mörgum
kostum, barnsleg og glaðvær,
og ósegjanlega fórnfús og
djörf, en maffur hennar Helmer
bankastjóri sönn fyrirmynd um
borgaralegar dyggðir, þau eiga
þrjú indæl börn — á ytra borði
er allt hamingja og gleði. En
Nóra hefur gerzt sek um föls-
un án vitundar og vilja manns
síns, það er leyndarmál henn-
ar, skelfilegt og dásamlegt í
Nóra með börnum sínum
senn, en verk þetta framdi
hún vegna djúprar ástar á eig-
inmanni sínum og bjargaði með
því lífi hans — bókstaf lag-
anna þekkir hún ekki, þannig
var uppeldi kvenna í þá daga.
Óumræðilegar eru þrengingar
Nóru, og Helmer bregst með
öllu vonum hennar og trausti
þegar á reynir, hann er í raun
og Veru þröngsýnn og huglaus,
ósvikinn oddborgari og hugsar
aðeins um eigin hag; ást hans
er hvorki djúp né sönn. Þá
skilur Nóra að hjónaband
hennar og líf er reist á sandi
og hún hefur ekki annað ver-
iff en leikbrúða manns síns, hún
flevgir grímubúningnum fagra,
kveður heimili sitt og hverfur
út í næturhúmið ein og óstudd
til þess að verða sjálfstæð
kona, heil og sönn, tekur örlög
sín í eigin hendur.
Ibsen unni Nóni hugástum,
og vart getur margslungnari
eða fegurri mannlýsingu í verk-
um hans. Einstæð og ný var
bygging leiksins á síuuni
tíma, og tækni skáldsins aðdá-
anleg enn í dag, og hefur ver-
ið stæld af leikskáldum æ síð-
an. Fátt gerist á sviðinu fyrst
í stað, en smám saman birtist
forsaga persónanna í látlaus-
um, hnitmiðuðum samtöium.
við kynnumst örlögum þeirra,
skapgerð og innstu hugrenring-
um. Og saga þessara manna
og kvenna er ekki sérstæð
heldur algild, í örlögum þeirra
speglast þjóðfélagið sjálft með
öllum sínum átumeinum, yfir-
drepsskap og lygi. •— Það get-
ur virzt undarlegt nú á dögum
að „Brúðuheirriili“ skyidi vekja
storma og stríff á sínum tíma,
en um það loguðu heiftúðleg-
ar og ástríðuþrungnar deilur
í blöðum óg tímaritum, á heim-
ilum og mannfundum; og það
var sýnt oftar og víðar en
nokkurt leikrit annað á siðustu
áratugum nítjándu aldar. Deil-
urnar eru löngu þagnaðar, enda
hefur Nóra imnið frægan sig-
ur, þótt arftakar Helmers séu
raunar enn viff- lýði, fulltrúar
afturhalds og borgaralegrar
þröngsýni eins og í gamla
daga. Og sígilt er leikritið
orðið og list Ibsens hreinni og
stærri með árunum, persónur
hans lifa enn þann dag í dag
og hrífa okkur, hryggja eða
gleðja. En til þess að „Brúðu-
heimili“ og önnur leikrit Ib-
sens njóti sín til fulls verður
að klæða þau í búning nítjándu
aldar eins og Tore Segelcke
hefur gert — Nóra er skilgetiff
barn sinnar tíðar, stallsystur
hennar á okkar dögum kunna
ólíkt betri skil á fjármálum og
Fagra mær, hélt krypplingurinn áfram,
sýndu mér ásjónu þína. Eftir réttaklukku-
stund skaltu koma til húss míns. Ef þú
verður vingjarnleg við mig skal faðir þinn
fá létta vinnu og: góðaa msA
En ef þú sýnir mér þverúð sel ég hann til
Kíva, og þér er kannski kunnugt um þá
meðferð sem þrælar sæta þar. Þess vegna
skaltu vera mér eftirlát og sýna mér and-
lit þitt, fagra Gullsjana.
Kræklóttum fingrum lyfti hann slæöunni
frá andliti hennar. Gullsjana kipptist við
og sló í bræði á hönd hans svo slæðan féll
aftur í samt horf. En Hodsja Nasreddin
sá að naærin var yndisfögur.
Föstudagur 6. júní 1952 -ÞJÓÐVILJINN — (5
Helmer og Nóra (Valur Gíslason og Tore Segelcke)
viðskiptum, svo að eitt dæmi
sé nefnt.
Leikstjóm og sviðsetning
Tore Segelcke inun eiga ætt
sína að rekja til Halvdans
Christensens, hins frábæra Ib-
sen-leikstjóra, raunsæ í bezta
lagi, nákvæm og trú orðum og
anda skáldsins. Tjöld Lárusar
Ingólfssonar eru sómasamleg í
alla staði, en stofa Nóru gæti
þó ef til vill orðið heimilislegri
og hlýlegri.
★
Mikil og glæsilegur skari
frægra leikkvenaa hefur farið
með hlutverk Nóríi', bæffí fyrr
og síðar. en að sögn fæstum
tekizt aff túlka þannig marg-
víslega eiginleika hennar að
úr yrði söim og lifandi heiid,
lýsa henni jafnvel í fyrsta
þætti sem hinum sí’ðasta; í ann-
an stað hafa bókmenntafræð-
ingar. og leikdómarar oftlega
dregið í efa að fullkomiff sam-
ræmi sé í iýsingu Nó 'u' af
hendi skáidsins. Þá kenningu
hefur Tore Segeiöke afsannað
í eitt skipti fyrir öll og í rík-
um mæli — vart mun nokkurt
skáld geta e:gnazt áhrifameiri.
og betri máisvara en hina frá-
bæru leikkonu. í meðfcrum
Tore Segefcke er Nóra. svo
heilsteypt og sönn að hvergi
skeikar, hún er kon.n serh elsk-
ar heitt og þráir ástina. barn
og hetja í senn frá því húy
birtist fyrst og allt til loka.
Hún ððiast nýjan skilning' og
biturleg'a reynsiu, b’ekkir.gár-
skýlan -feliur frá augum h. nn-
ar í lokin, en þó er hún ætíð
liin sama. Hún breyt’st ekki i
einu vetfangi, hún hefur váx-
ið og þroskazt á mör'gum . ár-
um, efast um úst og gofug-
lyndi manns síns undir nióvi-,
látið undan dutlungum hans cg
leikið lævirkja cg brúffu. ca
jafnan verið annað cg' meira
Á undursamlcgan og innfjú’g-
ah hátt lýsir Tore Segelcke
baráttu Nóru og sálarstríði,
ótta hennar og kvíða, sársauka
og nöprum vonbrigðum; hún
er Nóra okka- tima, einstæff.
og óviðjafnanleg.
Djúpur inniléiki, tilfinninga-
liiti, rikt ímyndunarafl, skúld-
leg irnsýn og óbifanleg sann-
leiksást einkennir list Tore
Segeícke, leikur liénnar glitrar
í ótal ljósbrotum. skír og fag-
ur. Hún virðist ékki beita líein-
um listbrögðum, ann ekki stór-
um orðum, öll er framkoma
hennar. svo eff-lil.eg og. iátiaus
að undrum sætir. Tore Segeleke
leikur ekki Nóru, hún er Nóra,
hafa dáendur hennar oftsinnis
mæit, cg getur ekki sannara
orð; hún skilur öðrum betur
leyndardóma konunnar, ratar
um fylgsni hugans. Fögur og
svipmikil er ásýnd hennar,
hreyfingarnar mjúkar, röddin
þýð og h!ý og óendanlega rík
að blæbrigðum, augun ieiftr-
andi og skær og speg’a hverja
hugsun, hverja geðbreytingu.
Og það mun flestum verða of-
raun að ákveða hvaffa atriði
hrífi þá mest — skær hlátur
Nóru og skír gleði í upphafi
leiksins, bragðvísi hennar er
hún kitlar hégómadýrð manns
síns, kviði hennar og örvænt-
ing er Krogstad hótar henni
öliu illu, ástríðuþrunginn dans-
inn í cðrum þætti, eða hinn
óviðjafnanlegi þiögli leikur er
Heimer hellir úr skálum reiði
sinnar, eía reikningsskilin
sjálf, örlagaþrungin og sár —-
nei, það er á einskis færi. Hug-
fangin og frá okkur numin
h’ýddum vid þessum leik, o;ð
og p.thafnir leikkonunar röt-
uðu skemmstu leið til hjarta.ns.
Tore Segelcke mælir á tungu
feðra sinna, en msðleiksndur
á íslenzku, þeir kynnast h’.ut-
verkum sínum í fyrsta sinn og
hefur gefizt naumur tími til
þess að æfa leikinn ásamt hin-
um- f“æga gesti. Þegar á allt
er litið verður ekki annað sagt
en sýirngin beri furffugóðan
hei’darsvip, og yfir frammi-
stöðu hinna ís’enzku ieikc-nda
væri ósanngjarnt a'o kvarta. —
Va’ur Gíslason g’.imir við liið
'vanþakkláta og c'.'viða h’ut-
verk Helmers og gengur ósár
af hólmi, hann cr að visu ekki
þáo þi.'ns'vi'e'i r r.ém -Nóra h£f-
ur élskað, og sjáHur tæpast
nógu ári.fahginn' 5 koru 'síniii,
cig stuudum eru athafnir, hans
ög ti’syq'rl'pkki n’ág'u hnitmið-
nð og skýr. En þarm ’ýsir
Helrhe' af:nremum skllningi og
velvild, hann cr sanhur em-
bætíismaður frá nítjáhdu ö’d,
smek' ;vís og vel menntaður cg
sýnir það ljóslega sem vera
b?-- a'ð He’.mer er engin undan-
fekning, heldur næsta venju-
iegur .eiginmað'i ; . — þar er
okkur ivarimönnum rétt lýst!
Það virðist eðlilegt og sjáif-
sagt að fela Indriða Waage
dr. Rank og Harar'di Björnssvni
Krogstad, en of iítíð varð þó
úr hmum he’-sjúka lækni í
hönduirt Indriða, hu.nglyndi
hans, daucakvíði og vonlaus
ást va'id hvorki nógu sannfær-
andi né átakauleg; gaman hef-
ur verið að líta August Oddvar
Framhald á 6. siðu.