Þjóðviljinn - 18.11.1952, Blaðsíða 8

Á a3 gera fyrirtœki sem kostar 200 millj.
króna fjárfestingu af opinberu fé
að féþúfu auðmanna?
Hörð ádeila á brask ríkisstjórnarinnar með áburðarverksmiðjuna
I umræðunum um lánsheimild handa áburðarverksmiðjunni
sýndi Einar Oigeirsson í'ram á að láta mundi nærri að ríkið
þyrfti að leggja í 200 milljón króna fjárfestingu til þess að
koma upp þessari verksmiðju og tryggja henni rekstrarorku.
Áburðarverksmiðjan sjálf á að kosta 108 millj. kr., þar af ieggja
einstakir hluthafar fram 4 milljónir ,ríkið 104! Ekki sé ósann-
gjarnt að áætla að 90—100 milijónir af kostnaði við aðra
virkjun Sogsins sé beinlínis gerð vegna Áburðarverksmiðjiinnar.
Þetta gríðarlega fyrirtæki, sem frá upphafi er hugsað sem
ríkiseign, ætla pólitískir braskarar Sjálfstæðisflokksins og Fram-
sóknar að afhenda með ráðherrayfirlýsingum- til eignar hluta-
félagi, sem er stofnað með 10 milljón króna hlutafé!
1 ýtarlegri ræðu deildi Einar
Olgeirsson fast á ríkisstjórn-
ina fyrir ófremdarástandið í á-
'buafí&rverksiniðjumáMnu og
vítti harðlega þá framkomu
ráðlierranna að vera ekki við
þegar slík stórmál eru rædd á
Alþingi.
Krafðist Einar þess að fram
yrði lögð fyrir fjárhagsnefnd
eða Alþingi rekstraráætlun Á-
burðarverksmiðjunnar og upp-
lýsingar varðandi byggingar-
framkvæmdirnar. Væri t. d.
fróðlegt að fá upplýsingar um
hve miklu umboðslaun hefðu
numið við innkaupin á vélum
verksmiðjunnar'
Benti Einar á að m.a. með
ráðstöfunum í þessu máli sé
verið að tengja saman á hend-
ur örfárra manna vald yfir
mestu því fjármagni sem til
er í landinu. Ekki sé hikað við
Huguíssmi vii
bruaféik
Búð ein hér í bænum hefur
m. a. annarrra athyglisverðra
hluta á boðstólum prjónuð höf-
uðföt á börn sem kosta 85 kr.
stykkið,
Höfuðföt þessi eru prjóna-
hattar, og hvað sem annars
má um þá segja eru þeir ekki
vetrarbúningur, þótt þeir séu
fluttir inn undir veturinn.
Á sama tíma og þessir 85 kr.
prjónahattar eru fluttir inn
háfa innlendar prjónastofur
orðið að stórminnka framleiðslu
sína vegna sölutregðu. Heild-
salarnir láta engin tæ'kifæri ó-
notuð til þess að lofa sína eigin
„sérþekkingin“ á vörugæðum
og þörfum kaupendanna. Hvað
skyldi hann heita sem hefur
flutt ina þessa áttatíu og fimm
krónu barnahatta undir vetur-
inn ?
að misnota pólitísk völd til
að koma eignum ríkisins yfir á
hendur einstaklinga.
Einar sýndi fram á að Á-
burðarverksmiðjan hefði fengið
mjög hagstæða samninga um
rekstrarorku frá Sogsvirkjun-
inni, og yrði óhjákvæmilegt að
hefja tafarlaust þriðju virkjun
Sogsins ef ekki ætti að skapa
öngþveiti í rafmagnsmálum
Undinn var bugur að því að
koma aftur á bráðabirgðasam-
bandi, og tókst það eftir nokk-
A8 kvöldi dags
ný bók eftir Björn
Blöndal
Ein vinsælasta og bezta bók-
in sem út kom í hittifyrra var
eftir borgfirzkan bónda, frum-
smíð fullorðins manns. Nú hef-
ur þessi bóndi' gefið út aðra
bók, er 4ieitir hið sama og
fyrirsögn fréttarinnar. Bókin
er í 20' köflum og heitir hver
sinu nafni. Eru sumir þeirra
af svipuðum slóðum og frá-
sagnir fyrri bókar, en aðrir
sýnast sjálfstæðari skáldskap-
ur. En þokkafullt verk er þessi
bók.
Hún er nær 180 blaðsíður á
lengd. — Hlaðbúð hefur annazt
útgáfuna, og gert það smekk-
lega._______________________
Munið deildafundfna annað
kvöld kl. 8.30 á venjulegum
fundarstöðum.
urn tíma, Var það ekki fyrr
en á sunnudagsmorgun sem
staðurinn fannst þar sem
strengnum hafði verið stolið.
Hafði þá verið rifinn upp
strengur á 20 metra kafla í
geira milli hitaveitustokks og
Bústaðavegs. Liggur kapallinn
grunnt á þessú svæði, og er
gert ráð fyrir því að þjófsi
muni hafa fengið einhvern
snert af straum í sig, úr því
hann tók ekki meiri streng.
Er strengurinn á þessu svæ'ði
undinn úr 14 línum úr eirblend-
ingi, og því verðmætur. Málið
er ekkj upplýst.
Þá va.r um helgina allmikið
um smáþjófnaði. Brotizt var
t.d. inn í Gleraugnaverzlun Ing-
ólfs Gíslasonar í Ingólfsstræti
og stolið þar tveimur settum
af lindarpennum. Þá var einnig
stolið karlmannaskóm í leg-
steinaverkstæði á Birkimel, og
útvarpstæki úr bíl.
Drukkinn maður ætlaði að
finna stúlku í Hlíðunum, en fór
húsavillt og tók það mjög ó-
stinnt upp er honum var bent
á það. Braut hann þrjár hurðir
í húsi við Barmahlíð, er hann
lenti inn í. Síðan skarst lög-
reglan í leikinn, og lauk honum
þá.
| LjngvitnuHum ber áid saman ;
\ Eymdarleg vörn MorgimblaÖsins og M
ÍAf skrifum Morgunblaðsins og AB um það áform þrí- ■
fylkingarinnar að storma með alla heildsala og kaup-
Imarmastétt bæjarins inn í Alþýðusambandið, er angljóst !
að þessi þrífylkingarmálgögn eru í standandi vandræð- I;
um. Og eins og vill koma fyrir þegar Ijúgvitni er borið ;
ber vitnunuin ekki allskostar saman. Mb. segir, afi það
sé ekkert við það að athuga þótt atvinnurekendurnir
gangi inn í verkalýðssamtökin, þeir hafi unnið svo gott ;i
st-arf í V. K. Hinsvegar fullyrðir AB að sínir menn séu !;
ekki áfjáðir í að taka V. R. inií að óbreyttu skipulagi. ;
s En sé þetta rétt, hvers vegna þá ekki að samþykkja j;
? brytingartillögur Björns Jónssonar við lög V. R.? Þær
!; eru algjörlega byggðar á fyrirmyndarLögum A. S. í. og j
í samræmi við lög stéttarfélaga innan þess. J
Það verður fróðlegt afi sjá svar AB við þessu, en vænt-
;! anlega gefst tækifæri til þess næstu daga að skýra mun- !;
j; inn á breytingartillögum Björns og þeim vanskapnaði sem ;’
!; félagsstjórnin hefur lagt fram og sem á að fleyta allri ;!
!; heildsala- og kaupmanhastéttinni inn í Alþýðusambandið.
í
Framhald á 6. síðu.
Leikfélag Hafnarfjarðar sýnir Ráðskonu Bakkabræðra í kvöld
kl. 8.30. Aðsókn að þessu vinsæla leikriti hefur verið svo mikil
að félagið mun sýna Ráðskonuna þrjú kvöld í röð, þriðjudag,
miðvikud. og fimmtudag. Miðvikudagssýningin er kl. 6 og er
barnasýning. Um hélgina munu ,,Bakkabræður“ bregða sér á
Suðurnes
Jarðsímastreng síolið í Fossvegi
Ýmsir smáþjcfnaðir framdir um helgina
Klukkan rösklega 2 á laugardaginn var lögreglunni tilkynnt
að rofnað hefði fjarritunarsamband milli Gufuness, Reykjavíkur-
og Keflavíkurflugvalla og Veðurstofunnar. Við rannsókn kom
í ljós að stolið hafði verið jarðsímastreng suður í Fossvogi.
Húsvckingar krefjast ríkisábyrgð-
ar á togarakaupnm fyrir Húsavík
Húsavík. Frá fréttaritara Þjóðviljans
Svofelld tillaga var samþykkt á borgarafundi s. 1. laug-
ardag: „Vegna hins mikla atvinnuleysis sem hér ríkir og
sifellt ágerilst svo til. fullkominna vandræða horfir, skor-
ar aCmennur borgarafundur í Húsavík, haldinn 15. nóv.
1952, á Alþingi það er nú stendur yfir, að samþykkja
heimild fyrir ríkisstjórnina til þess að ábyrgjast fyrir
Húsavíkurkaupstað, eða lilutafélag sem kaupstaðurinn er
hluthafi í, lán til kaups á togara, allt að 90% af and-
virði togarans. Jafnframt leggur fundurinn mikla á-
herzlu á að Húsvíkingar geti eignazt togara einir og telur
annað óviðunandi“.
Launþegar í verzlunarstéft krefjast
fundar um kjaramálin
Handbendi aíturhaldsins í stjórn launþegadeildar-
innar haía að engu samþykkt síðasta deildaríundar
Tilskilinn fjöldi félagsmanna í Verzlunarmannafélagi Keykja-
víkur afhenti í gær stjórn launþegadeildarinnar kröfu um að
kallaður verði saman félagsfundur eigi síðar en 19. þ. m. til
þess að ræða kjara- og skipulagsmál félagsins.
Fyrir hálfum mánuði síðan
var samþykkf á fundi launþega-
deildarinnar að segja upp samn
ingum við atvinnurekendur og
kosin fjögurra manna nefnd til
að starfa með stjóm deildar-
innar að undirbúningi og vænt-
anlegri samnTngsgerð. Þá var og
samþykkt að leita samstarfs við
verkalýðsfélögin sem sagt liafa
upp samningurn 1. des^ n. k.
Einnig var samþykkt að halda
fund í deildinni innan hálfs mán
aðar eða í síðasta lagi í gær, til
þess að ræða kaupgjaldsmálin
að nýju og þau viðhorf sem þá
hefðu skapazt.
Þessa samþykkt félags-
fundarins hefur stjórnm
haft að engu. Enginn ftmd-
’ur hefur verið boðaður í- fé-
laginu um kjaramálin. Að-
eins tveir fundir verið
hahlnir með stjórn og nefnd
fundarins sameiginlega. Enn
hefur því ekkert verið rætt
um undirbúning að væntan-
legri samningsgerð. Sama er
að segja um áltvörðun fund-
arins um samflot við verka-
lýðsfélögin, ekki er kunnugt
um að nokkur skapaður hlut
ur ha.fi- verið í þii gerð'ur af
hálfu stjórnarinnar.
Þessum vinnubrögðum stjórn-
Nýtt íslenzkt vá -
tryggingarfélag
Stol'nað hefur verið nýtt ís-
lenzkt vátryggingafélag, nefn-
ist það Islenzliar vátryggingar
h. f,
Tilgangur þess er að taka að
sér tryggingar beinf eða sem
endurtryggingar, þar með talin
vátrygging á vörum meðan þær
kunna að vera, á undan, eftir
eða meðan á ferð stendur og
sem er í sambandi við eða or-
sa'kast af ferðinni. Brunatrygg-
ingar, jarðskjálfatryggingar og
aðrar skyldar tryggingar. Miðl-
aratryggingar og lánastarf-
semi, svo og kaup og sala fast-
eigna. — Stofnendur eru 6
Reykvíkingar. Stjórn skipa:
Stefán Thorarensen formaður
og með honum Jón Björnsson
og Þorsteinn Davíðsson. Pró-
kúruhafi er Jón Björnsson.
arinnar vilja launþegar í verzl-
unarstétt ek'kj una. Þess vegna
er komin fram krafan um fund
og verður nú fróðlegt að sjá
hvernig stjórain bregzt við.
Kaffil hækkar
um kr. OÖ
Enn hefur ríkisstjórnin
framkvæmt -eina „vicreísn-
ar“-ráðstöfun sína til að
lækka dýrtíðina.
Hefur kaffipakkinn verið
liækkaður úr. kr. 11.00 í kr.
11.30 eða kg. úr kr. 44.00
í kr. 45.20.
íslenzk vika
Þessa viku er ákveðið að
kynna íslenzkan iðnaðarvarning
með þeim hætti að kaupmenn
stilli út íslenzkum iðnaðarvör-
um í glugga búða sinna —' lofi
kaupendunum að sjá hvað
framleitt er hér á landi.
Það var töluvert lærdómsríkt
að athuga búðargluggana á
sunnudaginn. Margir höfðu
stillt út af áhuga og smekkvísi,
én aðrir virtust hafa gleymt
því að til væri nokkuð sem heit-
ir íslenzkur iðnaður. Almenn-
ingur mun svo draga sínar á-
lyktanir af þessum útstillingum
engu síður en öðrum og máske
liafa í huga í framtíðinni hverj-
ir mundu bezt eftir íslenzka
iðnaðinum.
Léttið unáirbún-
ing handíða-
markaðsins
Það eru vinsamleg tilmæli
tií ykkar allra s-em ætlið að
gefa muni á handíða- og list-
munamarkað Sósíalista-
flokksins að afhenda munina
strax þessa daga, að Þórs-
götu 1, og eigi síðar en 20.
þ. m. því það torveldar mjög
undirbúning markaðsins ef
munimir eru ekki afhentir
fyrr en á síðasta degi.