Þjóðviljinn - 25.01.1953, Blaðsíða 3

Sunnudagur 25. janúar 1953 — ÞJÓÐVÍLJINN — (3

í: \ ■ T ‘
Nils Karlson (Mora-Nisse) á göngu.
# ÍÞRÓTTIR
fííTSTJÚRl: FRlMANN HELGASON
„Nú geng ég aðeins til að skemmta
mér“ segir Mora Nisse
Fyrir nokikru var haldið
skíðamót í Stokkhólmi svo-
nefnt „Skan“-ganga. Þar
kepptu Hallgeir Brenden m.a.
frá Noregi, er frægur varð á
OL í fyrra, og vann hann
göngu þessa. Mora Nisse tók
og þátt í göngunni og varð nr.
5 sem er vel gert, og ýmsir
spáðu þvi eftir OL í fyrra, að
nú mundi haán draga sig í
hlé í skíðagöngunni. Svo er nú
ekki, nú segist hann ganga sér
til sikemmtunar, og það sem
meirá virði er fyrir sænska
skíðagöngumenn, að hann er
lifið og sálin í uppbyggingu
skíðagöngumaiKoanna sænsku,
sétn biðu svo mikið afiiroð á
síðustu OL að eigin áliti. Og
árangurinn er þegar að koma
fram. Virðist sem félagar
Nisse ætli að feta í fótspor
hans auk annarra sem margir
lofa mjög góðu. í tilefni af
■þessari göngu átti norskur
biaðamaður (við Sportsmarid-
eri) viðtal við Mora Nisse og
fara kaflar úr því hér á eftir.
Þess má raunar geta fyrst að
eins og fyrr segir varð Nisse
nr. 5 en nr. 2 varð félagi hans
«g líka nr. 6 og 7 allir 23-24
ára. Er gert ráð fyrir að þar
•séu í uppsiglingu „þrír stórir"
á. boi'ð við lærimeistarann. En
More Nisse afsákar og segir:
Margir af ykkur blaðamönn-
:um hafið sýnilega álitið að þess
ir ungu menn séu töfrain. frá
mér, en það er rangt. Að vísu
erum við frá sama félagi, en
Mora-héraðið er stórt.
Erik Larsen (nr. 2), sem ég
liafði rétt á uridan mér í braut-
Getraunaúrslit
vstori Villa 1-ChelSea 1 x
solton 2-Manchestér U. 1 1
hirnley O-Cardiff 0 x
iharlton 2-Arsenal 2 x
/íánchestér C. 5-Middiesbi‘o 1 1
’orlsmouih 3-Liverpool 1 1
’feStön 2-Newcast!e 1 1
stoke 5-West Bromvich 1 1
lundeflánd 1-Blackpool 1 x
'ottenham 2-Sheffield W. 1 1
Voolwich 3-De.rby 1 1
'ulham 2-Leeds 1 1
inn í dag hef ég séð einu sinni
í keppni áður en það var í
fyrravetur seint og þá vann
hann mig. Ea í dag hafði ég
tækifæri til að athuga hann
vel, og ég þori að fullyrða að
hann er komandi stjarna. Ég
stritaði sem ég gat til að fvlgja
honum og tókst það í 13 km.
En þá krafðist æskuþróttur Per
Eriks réttar sins, i lokasprett-
inum var ekkert annað fyrir
mig að gera en að láta í minni
pokaein og tapa.
Þetta segir More Nisse án
allrár ásökunar og bætir við:
Það væri líka eitthvað skrítið
ef ég méð mín 35 ár væri í
sömu þjálfun og áður.
1 fyrsta lagi er ég auðvifað
lengur að komast í þjálfun en
áður og í dag varð ég þess
var að þolið er eteki éiris og
það á að vera.
Mora Nissé gérir þó ráð fyrir
að komast í betri þjálfun síðar
í vetur og vill álíta að hinir
öldruðu félagkr séu ekki alveg
útbrunnir og bendir á Martin
ÍLundström sem var i 3. sæti
í göngunni.
Og svo heldur liann áfram:
Þegar maður hefur stáðið
undir stöðugri keppnis„pressu“
óslitið síðan 1941 getur maður
horft fram til betri tima, þar
sem maður finnur að það er
aðeins skemmtun að ganga á
skíðum. Ég vona að þessi vetur
verði þannig fyrir mig a- m. k.
Fyrstu göngurnar hef ég
’gengið með meiri ánægju en
nokkru sinni fyrr, þrátt fyrir
það að óg hef tapað. Ég vona
að bæði sænskir og norskir á-
horfendur virði þessa sköðun
míná og álíti.sig ekki gabbaða
þó afrek af eldra tagi komi
ekki hverju sinni.
Ég hef svo mikið yndi af
að • ganga á skíðum að ég tel
það rangt af mér að hætta, og
árangur fyrri ára ætti ekki að
Verða lakari af þeirri ástæðu,
bætir Mora-Nisse við.
Var 1943 veturinn beztur?
Sennilega, þá varð ég sænsk-
ur meistari í 30 og 50 km
göngu — Þá var ég 26 ára —
bezti aldur fyrir göngumann.
Ég ihafði í mér þá þægilegu
tilfinningu að ekkert væri of
erfitt. Ég átti hinn innri drif-
kraft, sem er dásamlegt fyrir
íþróttamann að eiga, þetta áð
finna að maður hefur fullkom-
lega vald yfir orku sinni. 1
stuttu máli uppfyllt takmark í-
þróttanaa: andleg og likam-
leg sjálfstjórn.
Ég lít ekki svörtum augum á
framtíðina. Síðustu OL voru
öldudalurinn fyrir ckkur, og
fyrstu mótin sýna að það birt-
ir til.
Eins og ég sagði í upphafi
er þetta fyrsta knattspyrnu-
tímabilið sem ég get leyft mér
að ganga, aðeins mér til
skemmtunar. Þess vegna hef ég
erigar áætlanir en keppi þegar
mig langar til.
Figrir oiji efiir kosnimflur \
F\ KIR kosningarnar til al- allir sök á, rn Sósíalistáflokk- 2
þingis 1946 kcpptust ihald og urlnn einn allra ílokka barð- Í
AB-menn um að íæra kjósend- ist gegn. t
um heim saiininn um það að Fýrir og um alþingisk'osn- J
þeir hvor um sig væru hinir ingarnar 1949 voru af hálfu >
einu .og- sönnu merkisberár Sjálfstæðisflokksins, Framsókn- J
nýskcipunarinnar, og Alþýðu- ar og Alþýðuflokksins endur- J
blaðið vildi þá sízt af öllu tekin svipuð loforð i efnahags- 2
muna orð sin tveim árum áður og sjálfstæðismálum. i
er það réðst, sem freklegast á Eftir kosningar höfust svo j
Einar Olgeirsson þegar hann í efndirnar: skipulagning at- »
þihgtæðu fyrstur manna benti vinnuleýsis, 'gengislækkanir, *
á leið nýsköpunarinnar á sama hraðvaxandi dýrtíð og kjara- J
tíma og málpipur borgarustétt- skerðing hjá allri alþýðu. — í
arinnar sáu ekkert annað fyrir Efndirnar í sjáifstæðismá’inu J
stafni cn öngþveiti og hrun at- þekkja allir. En þær voru: $
vinnuveganna. — Allir hinir Samningur við erlent árásar- í
t'orgárálcgu fiokkar kepptust riki um innlimun ísiahds í s
V.ð að ge.fa yfiflýsingar um að hernaðarbandalag. »— Og með ?
r nij-ndu á þingi standa þessa.ri óhæfu greiddu atkvæði J
i custan vörð um sjálfstæði á þingi jafnvel þeir, sem lengi
t.uid.-.lns gogn livers konar til- vel þóttust ætla að standa óg
‘m.i i er.’ends valds í þá átt faUa með málstað Islands í af-
' > • •■'>••• sjá'.fáforræði þjóð- stöðunni til Atlantshafsbanda-
cilinai- e’ða hliittgysisáfstöðu iagsins eins og' til dæmis Gylfi
i i .-■> r'ði, hváða riki sem ]>. Gislason og Hannibal Valdi-
i h’ut v Yfir dyruhi kosn- marsson. sem nú er oiðinn eft-
in.'askrifstofu A’þýðuflokksins irmaður Stefáns Jóhanns i Al-
;• lé! r:i.> störúm stöfum: þvðuflokknum.
. <; •••r« afsáti landáix‘ttiiida“. — Um síðustu áramót, boðuðu
S’ikt ölidvegismál var þn sjálf- forustumenn ríkisstjórnarflokk-
stáiðismálið. — l'otta var fyrir anna stofnun innlends hers til
kosnirigar. að verja ránsfeng fjárpló'gs-
manna fyrir sanngjörnum hags-
Eftil' kosningar var hinn op- munakröfum aiþýðunnar á
inberi andstöðuflokkur nýsköp- komandi timum log berja nið-
unarinnar leiddur í sæti þess ur stéttarsamtök hennar með
flokks, sem átti frumkvæðið að vopnavaldi og manndrápum.
nýsköpuninni, Sósíalistaflokks- Skyndilega liafa. blöð auðstétt-
ins, og rikisstjórn mynduð með arinnar byi-jað að draga í land
umbótaskrumarann Stefán Jó- í þessu máli og Alþýðublaðið
hann í forsæti. — Þar með er byrjað að mæla gegn þessu
var á enda runnið skeið fram- villimannlega áformi auðvalds-
fára og vaxandi veímegunar ins með Þjóðviljanum, eins og
og þjóðarskútunni kúvent í átt- það barðist gegn „afsali lands-
ina að því marki sem náð hef- réttinda", gengislækkun ofl. því
ur verið með því vandræða- ]íku fyrir kosningar 1946 og
og eymdarástandi, sem nú rikir 1949.
i atvinriu- og' efnahagsiifi al- Hvérs vegna öi.l þessi elsku-
mennings. — Efndirnar í sjálf- legheit nú? -— Vegna þess að
stæðismálinu voru Keflavikur- einnlg nú standa fyrir dyriun
sanmirigurírin iilra-nidi, s.eni Itosuiiigar. Það segir nefniléga
SjálfstieSisflokkuriim, Fram- ekki af efndum fyrr en eftir
sókn og Alþýðuflókkuriim áttu kosningar. — xx.
SKAK
Ritstjóri: Guðmundur Arnlaugsson
fíókstiifurinn fi$rnist
Mikill hluti þess sem ritað hefur
verið um skák snýst um það
hversu byrja skuli, fjallar um
fyrstu 5-15 leiki taflsins. Um það
hafa verið ritaðar bækur á bæk-
ur ofan, þýðingarmikil visindi í
augum ungra meistaraefna. En
fallvölt eru þau vísindi og fljót
að úreldast. Þeir doðrantar er við
keyptum ungir og drukkum í :okk-
ur, safna nú ryki á hyllu, þeirra
bókstaf Iiefur reynslan lörigu
fyrnt. Framvindan er hröð, því
a.ð þrátt fyrir allt er byrjana-
fræðin litið annað en söfnun og
flokkun teikja er vel hafa reynzt,
og stöðugt dettur morinum nýtt
í hug. Dæmi um það er sltákin
sem hér fer á eftír, hún var tefíd
í vetur, símskák milli Svíþjóðar
og Danmerkur,
N. Bergkvist — Chr. Poulsen
Svíþjóð — Danmörk
1 e2—e4 c,7—c5
2 Rgl—f3 Rb8—c6
3 d2—d4 c5xd4
4 Rf3xd4 Rg8—f6
5 Rbl—c3 d7—d6
6 Bfl—e2 e7—-e5
Þetta er orðið eitt mest teflda
brigðið af Sikileyjarieik og
kennt við Boleslafskí. En leik-
urinn er eldri. Til .dæmis beitti
Lasker honum í skák við Schlecbt-
er 1910 og hlaut þennan dóm hjá
kunnasta gagnrýnanda samtíðar
sinnar: „Úreltur leikur, enda lig'gja
gallar hans í augum uppi: d-peðið
vérður eftirstætt, svartur missir
fótfestu á d5 og d6“. (Tarrasch
í Die moderne Scbachpartie 1912!)
Nútiminn lítur málið Óðrum aug-
urn: „Aðferð Boleslafskís tryggir
svarti hraða hervæðingu og jafnt
tafl, veilan á d5 er þýðingarlítir.
(Botvinnik). Eri hváð skyidi fram-
tíðin segja?
7 Rd4xc6 -----'
Venjulegra er að leika Rb3 eða
RÍ3. Álit manna hefur verið að
lcaupin léttu heldur undir með
svarti, en sú skoðun á ef til vill
eftir áð bréytast.
7 — — )>7xc6
8 0—0 ' ' Bf8—e7............
9 f>2—f4 ----'
Byrjanafræðin nefriir hér aðeins
Dd3 sem sýnilega er ætlað að
valda peðið á b2 óbeint: 9. Dd3
0—0 10. f4 exf4 11. Bxf4 Db6t 11.
Khl Dxb2? 12. Habl Da3 13.
Rd5! Bergkvist te!br sýnilega
enga þörf á að valda peðið, svart-
ur má eiga það ef hánn vill.
9 — — o5xf4
10 Bclxf4 Dd8—b6t
11 Kgl—hl Db6xb2
12 Ddl—d3 Db2—b4?
Ekki er nerna manrilegt af svarti
að reyna að halda í feng sinn, en
betra hefði verið að leika Db8.
Hvítur ieikur' þá 13. Habl Dc7 og
getur þá urtnið peðið aftur með
Hfdl eða teflt áfram til sóknar
með Dg3.
13 Hal—bl Db4—c5
14 Rc3—a4! Dc5—a5
15 Bf4xd6!---------
Þessu riefur Pioulsen sýnilega ekki
roiknað með. Leikurinn er falleg-
ur og liggur engan veginn í aug-
um uppi.
15 -----Da5xá4
16 Bd6xe7 Ke8xe7
17 e4—e5 Rf6—e8
Riddaririn fær ékki. að vera í
friði á d5: 17. —Rd5 18. c'4 Bá6
19. Df3.
18 Dd3—c3! Re8—c7
19 Dc3—c5t Iíe7—e8
20 De5—d6!---------
Almenningur fylgdist með skák-
inni með miklum áhuga og hér
skorti ekki góð íáð. Siungið var
upp á Hb4, Bb5, Bf3, sem eíu
ágætir leikir, en sá sem Berg-
kvist veiur er ekki síðri. Nú
svarar hann Re6 með Hfdl og á
svartur þá enga vörn gegn' Bf3.
20 -----Rc7—d5
21 Be2—b5! c6xb5
22 Dd6xd5 og svartur gafst upp.
Hann tapar hróknum án þess að
ltóngsstaðan sltáni að nokltru ráði,
Fvenn tdllok
Að lokum eru hér tvenn fafllok
handa mönnum að spreyta sig á.
Lausnirnar eru ekki langar, í
þeiin fýrri ættu- 5 íeikir að nægja,
í þeim seinni fjórir.
1 táíilokum Herbstmánns á svart-
ur ofurefli liðs, en aðalmenn haiis
eru illa innikróaðir og þrautin
er sú að halda þeim innilokuðum.
í siðari þrautinni kemur fyrir svo-
kallað bergmál eða speglun, meira
að segja tvöföld!
Laúnnirnár eru á öðrum stað í
blaðinu.
Herbstmann (Isvestia 1926)
A B C D E F G H
00 JLl B H . |p
W aH * i m#
to k M W: m k
16 m WM" tm a i

%É'/ vÉÉ ifÉ. M
co ÍH

'Wfo,\ Wfc
r-i Wm, ’ ’ 'WW w? w/% m? Wm
■■■'■■" -
Hvítur leikur og á að halda jafnw
tefli.
Bianchetti (L’Itaiia Scácchista
1925)
A B c D E F G H
00 W%, |§jf W: 5
HH SS f j§'/4
■' H ' ;I3
LO s p|P I fH
rH ■' /M& ÍÉfÍII
./•/,''V/
W HÉ W/, WM
' ''zy////'>' 'ó
rri íír/' :. ilf |
Hvítur á að vinna.