Þjóðviljinn - 28.01.1953, Side 1
Miðvikudagur 28. janúar 1953 — 18. árgangur — 22. tölublað
Njósnir Bandarikjamanna á íslandi:
Þeir sem æskja vinnu hjá hernum verða að gefa upp
ættingja, vini, fyrri atvinnurekendur og leigusala
Njósnakeríl Bandaríkjanna á Íslandí t-r onTið nijög fnllkomið,'
og m'un mjög verulcgur liluti íslendinga nú þegar vera kominn
á spjaldskrá hjá þeim. Ein aðferðin við njósnimar er sá, að
yfirheyra mjög nákvæmlega alla þá sem leita eftir atvinnu
hjá Bandaríkjamönnum, en til þess neyðast nú fleirj og fleiri
vegna atvinnuleysis þess sem ríkisstjórnin skipuleggnr.
Þjóðviljinn hefur í fórum sínuin skjal sem allir J>eir eiga að
útfylla „sem ekki eru bandariskir ríkisborgarar og sækja um
atvinnu hjá varnarliðinu“. X skjali þessu eiga menn að gefa
hátt í hundrað mismunandi upplýsittgar, eínnig um marga
aðra en sjálfa sig. Allt skjalið er sniðið með tilliti til njósna-
þjónustunnar.
í upphafi eiga menn að gefa
upp bæði nafm sitt og gælu-
nöfn ! Þvínæst kemur fæðingar-
dagur og ár, fæðingarstaður,
lögheimili og núverandi heim-
sli og símanúmer á báðum stöð-
um. öllu 'þessu á að fylgja ný-
leg vegabréfsmjoid. Þá eiga
menn að gefa upp borgararétt
sinn, kynferði, þyngd, hæð,
augnalit, hárálit, og lýsingu á
lílcamsbyggingu! Þá eiga mena
að gefa. upp hvort þeir eru
einhleypir, giftir, fráskildir,
ekkjur eða ekklar.
ÖI! skyldmenni
Þá er röðin komin að
xnenntuninri. Meun eiga að
gefa upp alia skólagöngu,
sundurgreina námsáiin og
skýra frá prófum sínum. Þeg-
ar því er lokið kemur röðin
að fjölskyldutmi. Þar þurfa
Bandarikjamcnn að fá að vita
um föður, inóður, maka, tengda
föður, tengdamóður, fyrrver-
andi maka, bræður og systur,
sjmi og dætur. Og nöfnin ein
hrökkva ekki til. Það þarf eimi-
ig fæðingarstað og ár á öllu
þessu fólki og núverandi lieim-
ili þess.
ÖII fyrri störf og afcviimu-
rekeiidur.
Að því loknu eiga menn að
halda ævisögu sinni áfram. Þeir
eiga að gefa upp allar ferðir
sinar til útlanda, nákvæmar
dagsetningar um það hvenær
lagt var af stað og hvenær
komið heim aftur, telja upp
öll lönd sem komið var til og
tilgireina ástæðu h.veia'ar ferð-
ar. Þegar því er lokið eiga
menn að tilgreina öll sín fyrri
störf og gera það nákvæmlega,
þvi tekið er fram: „teljið upp
allar dagsetningar og tímabil“.
Auk þess eiga menn að gefa
Fnunh. á 7. síðu
Sýnum Vísi oq Tímanum að
enn er fif ís-
lenzkt fé fif að
SSRsais
SJStiWSS,
.V.VÖ
v,w.
*as88ss
SSS8Í
-75.000
-50.000
-27.258
—0
Þrtflokkarnir œtla að úthluta
einir listamannalaunum í ár
Ríkisstjórniii og stjorn&rliðið i fjárveiting&neínd
fcirtir ár&ngur sp&rn&ðarviðieitn&r sirm&r
Eftir fjögra mánaða sla-af, á 50. funcli kl. hálftólf í
tyrrakvöld fann stjómarliðið í fjárveitingamefnd, undir
forustu Gísla Jónssonar, loks EITT ráð til sparnaðar, en
það var að láta 3 menn úthluta launum til listamanna á
þessu ári í stað fjögurra áður. Flutti meirihluti nefndar-
innar þessa spamaðartillögu eina við fjárlögin 1953 og
samþýkkti stjómarliðið og Stefán Jóhann hana með vel-
þókmrn, en sósíalistar einir greiddu atkvæði gegn til-
lögnnni.
Ásmundur Sigurðsson gerði grein fyrir beiðni simii um
nafnakall á þessa leið:
Nýjar reglur um
gjaldeyri ferða-
fólks í Þýzkalandi
Frá utanríkisráðuneytinu
barst í gær eftirfarandi:
Hinn 15. desember 1952 gekk
í gildi ný reglugerð um gjald-
eyri ferðafólks í Þýzkalandi.
Frá þeim degi mega útlendingar
hafa með sór allt að 200 ÐM
í þýzkum gjaldeyri auk er-
lends gjaldeyris og ferðatékka,
en úr landi mega þeir hafa. með
sér allt að 200 DM. auk ferða-
tékka og erlends gjaldeyris,
sem tilkynsitur hefur verið við
komu til landsins. Reglur þess-
ar ná aðeins til ferðamanna,
sem fara til stuttrar dvalar
til Þýzkalands.
Mihií siltK, á
leið iil Noregs
Norska síldarleitarskipið G. O.
Sars hefur tilkynnt. að það hafl
orðið vart við miklar síldartorf-
ur, sem nálguðust Noregsstrend-
ur.
Veður hefur verið mjög óhag-
staett i Noregi og horfur á versn,-
andi veðri. Reknetjabátar héldu
þó á miðin í gær, þegar sildai'-
fréttin frá G. O. Sars barst, etx
herpinótabátar héldu kyrru fyrir,
B&náarískír
njésnar&r dæmáir
Þrir kaþólskir prestar og þiií*
aðrir pólskir börgarár voru í gSiV
dærndir til dauða í Krakov S Póí-
landi fyrir njósnir í þágu Banó’»
rikjamanna.
gefa úf
íslenzkt bloð
t lía-r háru't Þjóð\-Ujanum kr.
4.450, en það er meira en tvöfalt
ha-rri upphieð en barst f íyrradug.
Við ernm þá rúmleea hált'nuð upp
í hegra marklð. en ei;;um eftir
næstum því tvo þrfðju uð efra.
markinn, — ng því verðum við að
ná ei' vel n að vens. En tll þess
þart enn sttvrri dagleg átök eu í
Kier ag iarigtiun vfðtækarl þátfc-
txjku en enn er orðln.
Effir |>vf sem líðor á söfnunina
verða andstæðfnícarnlr skeJfdart.
Vísir hýr til um það víðáttuiiiikla
lygalrétt í gær, að Þjóðvlljinn
eigi eiiia mflljóit króna í Svfþjóð
og hafl henni vorfð stolið af verk-
faUsmöiinum!! Ityggsfc Vísir meó
þfsssu líiija ÞjóðvUjanum við sIr
— blaðíð sem lifír á framlögtnn af
miIJjónítgróðtt þelm sent heUdsutl-
amir steia af íslenzkri aiþýðu.
En iff l>jóðvlljans er háð öðru.
íntð á l'ramtíð sfnit tindir hollUstu
OS fórnarhmd fsleir/.krar alþýðu,
þar <‘r sá, JhöfuðstóU sem aldrel
hefur brusðizf. Og þannig fer enu
Hverju orði f þvætttnssjrreinum
Vfsfs og Tfmans mmi svitrað með
stói-uni fnunlögum íslenzkra ai-
þyðumanna. Blöð þel rrar ríkis-
stjórnar sem þoglð hefur Inmdruð
miJIjóna ki'ómi, í niútufé munu fá
að sjá að enn er tll íslenzkt 16
til að gofa út íslemkt blað.
„Klukkap rúmlega hálftólf i
nótt, var skyndilega. kallaður sam-
an fundur í fjárveitinganefnd. Var
það flmmtugasti fundur hennar.
Fyrir lágu tvö mál, og var ann-
að þeirra tillaga sú er hér um
ræðir. Var látið i veðri vaka að
hún væri borin fram í sparnað-
arskiní. Ég hef fengið upplýsingar
um að sparnaður vegna hennar
muni nema 1000 kr. Nú vll ég að
alþjóð fái vitneKkju um hvaða
þingmenn það eru sem eru svo
kærulausin um hag ríkissjóðs að
l>eir greiði atkvæði móti þessari
einu sparnaðartillögu sem meiri
hluti fjárveitingarnefndar hefur
flutt, og fann þó ckki fyrr en
eftir fjögra mánaða. starf á 50.
fundi. l*ess vegna bið cg um
nafna kali við atkvæðagreiðsl-
una".
Tillögur sósialista og Alþýðu-
flokksmanna um hækkun Ustit-
mannalauna voru felldar, og
greiddi Þorsteinn Þorsteinsson,
trúlega atkvæði gegn þeim, en
hann hefur verið formaður út-
hlutunítrnefndar nokkur ár.
Áróðursherferð gegn af-
hendingu handritanna
..Nonæu hanárit", „aldnoráisk litteratur”, „ir«est&
þjóðargersemi Dana”, „áýrmætasta eign okkar".
- Nú stcndur yfir sýning á íslenzkum handritum í Þjóð-
minjasafninu danska, einsog' áður hefur verið skýrt frái
hér í blaðinu. Sýnd em 32 islenzk handrit, 26 úr Árna-
safni og 8 úr konunglega bókasafninu.
mestan þátt hafa átt í áróðurs-
herferð undanfarinna vikna
gegn afliendingu handrita). Við
opnun sýningárinnar -var því
lýst jflr að fllgangurinn væri
að opna augu menntaðs fólks
fyrir þ\ú að handritin væru ó-
naw nMWMiMS*' * *
metanlegur fjársjóður og óað-
Framhald á 3. síðu.
Fréttaritari Þjóðviljans í
Kaupmannahöfn liefur skrifað
blaðinu eftirfarandi um sýn-
inguna:
„Óaðskiljanlegur hluti dar.skr-
ar menninga.r“.
Frmnkvæðí að sýningunni
áttu nokkrir háskóiaprófessor-
ar (yfirleitt þeir sömu sem
Ssli Norðmannð á freðfisk! náði há-
marki ssðasfa ár - aðalvandamálsð of
lífili fiskur fil aðfrysfaf
Á sama tíma eru tveir jbr/ð/u hlutar af freS-
fiskframleiSslu Islendinga óseldir
Norska dagblaðið Verdens Gang birti 9. jan. s. 1. svohljóð-
andi frétt um afurðasölu Norðmanna:
„Horegur haíði metútílutning aí frystum fiski í
fyrra. Verðmætið komst yfir 50 milljónir (norskra)
króna, og er þá írystur makríll og fryst síld ekki
meðtalið. í mörgum frystihúsuni í Norðurnoregi var
tilfinnanlegur skortur a hráefni, en í heild var 1952
gott ár fyrir frystihúsin. Einnig í ár eru góðar horí-
ur á sölu á frystura fiski, þótt verðið virðist heldur
vera lækkandi".
Þannig skýra Norðmenn frá
ástandi og horfum í þessari
naikilyægu atvinnugrein. Á
sama tíma lætur íslenzka
stjórnin s\-o sem árið 1952 hafi
verið eitt hið erfiðasta með
sölu á freðíiski, og enn cru ó-
seldir yá hlutar af fram-
leiðslu þess árs, 12.000 tos;a
geymd í frystihúsum hérlendis,
og 7.000 tonn geymd óseld í
Bandaríkjunum.
Hvernig skýra stjómarblöðjis
þessa staðreynd ? Er nokkux
önnur skýring til en algert
dugleysi stjómamaldanna og
gjaldþi'ot einokimarskipulag's-
Æ.F.K.
FÖndurhópur Æ -.k ul ýðsf y 1 k i ngtx rv-
innar verður að Hjallavegi 22. —
Karni verður si'ðdegis á sunnudög-*
um. — Fyrsta samkundan er
sunnudaginn kemur. —- Fræðfiluip
nefnd Æ.F.R,