Þjóðviljinn - 02.04.1953, Page 11

Fimmtudag'ur 2. apríl 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (11
ÍJWA11,PIP
Frafhald af 2. síðu
18:30 Þetta vil cg heyra! Biskup
Islands, herra Sigurgeir Sigurðs-
son, velur sér hljómplötur. 19:15
Tónleikar: Albert Schweitzer
leikur á orgel. 20:15 Einsöngur:
Þuriður Pálsdóttir syngur; Fritz
Weisshappel aðstoðar. a) Drauma-
landið, eftir Sigfús Einarsson. b)
Ein sit ég úti á steini, eftir Sigf.
Einarsson. c) Vögguvísa, eftir
Þórarin Jónsson. d) Friihling-
straum, eftir Schubert. e) Die
Forelle, eftir Schubert. f) Feid-
einsamkeit, eftir Brahms. g)
A.ría úr óperunni Rígólettó éftir
Verdi. — 20:40 Erindi: Konur og
börn í návist Jesú (sr. Óskar J.
Þorláksson). 21:00 Einieikur á
ceiló: Erling Blöndal Bengtson
leikur. Sónata eftir Soltán Kodály.
21:35 Upplestur: Þrjár biblíulegar
sagnir eftir Karel Capek (Karl
Guðmundsson leikari). 22:05 Upp-
iestur: Sr. Friðrik Friðriksson les
frumort ljóð. 22:20 Sinfónískir
tónleikar (pl.): a) Píanókohsert
nr. 1 i e-moll eftir Chopin. b)
Sinfónía nr. 6 op. 31 eftir Kurt
Atterberg. Dagskrárlok kl. .23:15.
Pöstudagurinn langi:
Fastir liðir eins og venjulega. Kl.
11:00 MeSsa í Dómkirlcjunni (sr.
Jón Auðuns)-. 14:00 Miðdegistón-
leiltar: ,,Messías“, óratóríó eftir
Friedrich Hándel. 17:00 Messa í
Fríkirkjunni (sr. Þorst. Björns-
son). 19; 00 Tónleikar: á) Fiðlu-
sónata nr. 9 í A-dúr op. 47 (Kre-
utzersónatan) eftir Beethoven. b)
Píanósónata nr. 3 í f-moll eftir
Brahms. 20:15 Kórsöngur: Þjóð-
kirkjukórinn í Hafnarfirði syngur.
20:45 Samfelld dagskrá (Jóhann
Hannesson kristniboði valdi efni
hennar): Upplestrar úr sigildum
helgiritum frá miðöldum. Dóm-
kirkjukórinn syngur. 22:05 Tón-
leikar: Sinfónia nr. 5 í B-dúr eft-
ir Anton Bruckner. Dagskrárlok
kl. 23:15.
Laugardagur 4. apríl:
Fastir liðir eins og venjulega. Kl.
8.00 Morgunútvarp. 9.10 Veðurfr.
12.50—13.35 Óskalög sjúklinga (I.
Þorbergs). 15.30 Miðdégisútvarp.
16.30 Veðurfr. 17.30 Enslcukennsla;
II. fl. 18.00 Dönskukennsla; I. fl.
18.30 Tónleikar: Úr óperu- og
hljómleikasal. 20.30 Leikrit Leik-
félags Rvíkur: Ævintýri á göngu-
för eftir J. C. Hostrup, í þýðingu
Jónasar Jónassonar frá Hraf-na-
gili, með breytingum og, nýþýð-
ingum eftir Lárus Sigurbjörnsson
og Tómas Guðmundsson. — Leik-
stjóri Gunnar R. Hansen. 23.10
Tónleikar: Þœttir úr kammertón-
verkum. 23.45 Dagskrárlok.
Suunudagur 5. apríl.
Fastir liðir eins og venjuléga. Kl.
8.00 Messa í Dómkirkjunni. 9.15
-Lúðrasveit Reykjavíkur leikur,
11.00 Morguntón'eikar: Tónverk
eftir Bach. a) Konsert í g-moll
fyrir fiðlu, óbó, og hljómsveit. b)
Tokkata i C-dúr fyrir píanó (Arth
ur Rubinstein leikur). c) Brand-
Framhald af 4. síðu.
skytta en héfur nú lagt þá
íþrótt á 'hiMuna, og því farið
sem fleirum, að þegar sálin
þroskast og kroppurinn lasnast
vill vígahugurinn dvína. Hann
er alþekktur. flyðrukóngur.
enda af núlifandi Breiðfirðing-
um kunnugastur hinum gömlu
miðum, og þá íþrótt leggur
hann ekki á hilluna meðan
hann lifir.J ■'*> - :i" " ’r’
Af sjáVÁrföftfi var það flyðr-
an sem mestu -máli skipti fyrir
Bsejarpósturinn
Framhald af 4. síðu.
sem 10-20 ár? Ég er viss um,
að ménn hlæja að þessum
-herrum þá.
En áður en ég lýk þessu til-
skrifi mínu, langar mig til
að nefna fáein nöfn, ef verða
mætti þessum ágætu herrum
til einhverrar leið'beiningar
eða upprifjunar við næstu út-
hlutun (ef ekki verður þá bú-
ið að leysa þá af verðinum,
sem bezt væri). Mig langar
til að segja þeim, að í liópi
yngri kynslóðarinnar er fjöldi
fólks, sem fyllilega á það skil-
ið, að *liið opinbera láti því
í té uppörfandi viðurkenn-
ingu og stýrlc, en bíði ekki
eftir því, að ellin og æða-
kölkunin færist yfir það ásamt
þeirri dauðakenndu værð, sem
því fylgir t. og einatt þykir
mikill kostur borgaralegra
Ustamanna. Mig langar til að
benda þeim á, að til eru mál-
ararnir Kjartan Gúðjónsson
og Jóhannes Jóhannesson; að
í hópi efnilegustu skálda okk-
ar og rithöfunda meðal yngri
kynslóðarinnar eru þeir Þor-
steinn Valdimarsson, Sigfús
Daðason, Jón Öskar, Thor
Vilhjálmsson. Agnar Þórðar-
son, Steflán Hörður Grímsson,
Indriði G. Þorsteinsson, Krist-
ján Bender' og Kristinn Pét-
ursson — auk allra hinna
eldri, sem nefndin hefur hefnt
sín á, en hún veit ofurvel
hvað heita .. .
afkomu fólksins, menn fóru
með færið sitt og lágu fyrir
stjóra eftir hárnákvæmum mið-
um, sem varðveitt hafa verið
kynslóð fram af kynslóð og
komu oft með góðan. afla eftir
fárra stunda legu. Ef .rnenn
’.ögðu lóð y.oru það oftast fáir
krókar og þóttu fyrn mikil ef
ekkert fékkst. Nú geta menn
lagt fleiri hundruð króka án
þess að fá bein úr sjó og að
flyðra hafi fengizt í legu hin
aatariíár ð»un!í
,'<;Orsa,Iíir þessara brgytingg.
má rekja .beint þess ey. stórf,
ir sunnlenzkir dekkbátar gjör-
eyddu þessi eyjasund á nokkr-
um árum og eyddu í rauninni
byggðinni í þessum Breiða-
fja.rðareyjum um leið. Ég á
enga heilbrigðari ósk að færa
Árna og hans byggðarlagi en
þá að svo einfalt og sjálfsagt
réttlæti mætti fæðast með vorri
þjóð, að slíkt endurtaki sig
ekki. Allir Breiðfirðingar ættu
að sameinast um þá kröfu a'ð
svæðið innan línu, sem dregin
væri úr Selskeri í Siglunes úm
Bjarnareyjar og Oddbjarnar-
sker skuli aðeins heimilt opn-
um bátum, jafnframt því sem
þeirri útgerð yrði gert hærra
undir höfði um land allt en
verið hefur um sinn.
Árni hefui' gegnt mörgum
trúnaðarstörfum fyrir byggðar-
lag sitt og i'eynzt því sannur
drengur. Hann er giftur Gúð-
björgu Jónsdóttur og eiga þau
fjögur börn.
í vetrarskugga má það aum-
an liugga að dreyma Breiða-
/'jarðarsól og sundin blá, og
kannski býður þú mér þá á
nýja fleyinu í flyðrulegu upp
að Skeleyjarboða, og meðan
flyðran er að skoða tá’beituna
í krók og kring þá iðkum við
rósfemi hjartans. Og þó a’ð við
séum ekki lengur til stórræð-
anna þá óskum við þeim hetj-
um, sem bera þunga dagsins,
sigurs í hverri sókn. Og þeg-
ar roðinn er kominn í vestrið
leggjumst við til hvíldar glað-
ir í hjartanu.
Iæifur Jóna.swm.
enborgarkonsert nr. 6 í B-dúr
(Kammerhljómsveit Adolfs Busch
leikur). 14.00 Messa í Hallgrims-
kirkju. 15.15 Miðdegistónleikar:
a) E. Schwarzkopf og Dietrich
Fischer-Dieskau syngja. b) Hljóm
sveitarþættir íir óperunni Rósa-
riddarinn eftir Strauss. 19.00 Tón-
leikar: Islenzk kórsöngslög. 20.15
Páskahugleiðing (Séra Sigurður
Pá’sson í Hraungerði). 20.30
Einsöngur: Guðmundur Jónsson
syngur sex lög eftir Beethoven
við ljóð eftir Gellert. 21.00 Upp-
lestur: Upprisan —■ kafli úr bók-
inni Ævi Jesú eftir Ásmund Guð-
mundsson prófessor. 21.35 Emleik-
ur á píanó: Elísabet Haraldsdóttir
íeilcur. (Hljöðritað á segulband í
Austurbæjarbíói 24. febrúar s.l.):
a) Sónata í As-dúr op. 110 eftir
Beethoven. b) Fjöguv Impromtus
eftir Schubert. 21.10 Veðurfi-egnir.
—• Þ.aettir úr sinfónískúm tónvérk-
um. 23.00 Dagskrárlok.
Mánudagur 6. apríi.
Fastir liðir éins og venjulega. Kl.
11.00 Messa í Aðventkirkjunni:
Óháði fríkirkjusöfnuðurinn í R-
vík (Prestur: Séra Emil Björns-
.son). 15.15 Miðdegistónleikar: a)
Les Preludés, hljómsveitai-verk eft
ir Liszt. b) Ei'oibatilbrigðin eftir
Beethoven, c) Heinríeh Schluss-
nuss syngui'. d) Jeux, hljómsveit-
arverk eftir Débussy. 18.30 Barna-
tími (Hildur Kálman): Örkin
hans Nóa, leikrit éftir' Disney, í
þýöingu Gúðjóns Guðjónssonar
skólastjóra. 19.30 Tónleikar: Szi-
geti leikur á fiðlu. 20.20 Erindi:
Um niðurstigningarsögu (Magnús
Már Lárusson prófessor). 20.45
Kórsöngur: Karlakórinn Þrestir í
Hafnarfirði syngur. Söngstjóri:
Páll Ki'. Pálsson. — Söngstjórinn
bjó lagaflokkána til flutnings. a)
Gunnar á Hlíðarenda, lagaflokkur
eftir Jón Laxdal. b) Lagaflokkur
eftir Stephen Foster. c) Þrjú lög
Sólskríkjan eftir Jón Laxdal, Á
söngsins væng, eftir Mendelssohn
— og Hirðingjar eftir' Schumann.
21.40 Leikþáttur: Heppin í spilum,
fyrsta atriði úr leikritinu Konur
eftir C. Booth, í þýðingu Tómasar
Guðmundssonar. Leikstjóri Valur
Gísl.ason. 22.05 Gamlar minningar:
Gamanvísur óg dægurlög. Hljóm-
sveit Bjarna Böðvarssonar leik-
ur. 22.35 Danslög af plötum — og
ennfremur leikur Dixielandhljóm-
sveit Þórarins Óskarssonar. 01.00
Ðagskrárlok.
í r. Ir ■
Þriðjudagur 7. apríl.
Fástíi' iiðir eins og venjulega. Kl.
8.00—9.00 Morgunútvarp -r- 10.10
-Veðui'fregnir. 15.30 Miðdegisút-
varp. 16.30 Veðurfr. 17.30 Ensku-
kennsia. II. fl. 18.00 Ðönskuk. I.
fl. 18.30 Framburðarkennsla í
ensku, dönsku og esperantó. 19.00
Tónleikar. 19.20 Daglegt mál.
(Eiríkur Hreinn Finnbogason
cand. mag.). 19.30 Tónleikar: Þjóð
lög frá ýmsum löndum pl. 20.30
Erindi: Hve mörg eru Heklugos-
in? (Sig. Þórarinsson jarðfræð-
ingur). 20.55 Undir ljúfum lögum:
Billich o. fl. flytja islenzk lög.
21.25 Johann Sebastian Bach, —
líf hans og listaverk; V. —- Árni
Kristjánsson píanóleikari les úr
ævisögu tónskáldsins eftir Forlc'el
og velur tónverk til flutnings.
22.10 Kammertónleikai'. pl.: Kvint
ett í C-dúr op. 163 eftir Schubert
(H. Britt cellóleikari og Lundúna
strengjakvartettinn leika). 23.00
Dagskrát'lok.
LONDON-fréttai’itari Manchester.
Guardian skrifaði blaði sínu ný-
lega grein um sýningjar sem
haldnar höfðu verið í London á
nokkrum sovétkvikmyndum, þ.á.
m. ÞorRslækninum og Nárhumönn-
úm í Donéts, en þær hafá báðar
verið sýndar hér. Ma.nnkærleikur-
inn og trúin á mennina, sem ein-
kenna þessar sovótkvikmyndir,
eins og reyndar allt þjóðlif Sovét-
ríkjanna, virðist hafa komið
fréttaritaranum mjög á óvart' og
í lok greinár sinnar er hann með
bollaleggingar um, hvernig geti
staðið á þessu fyrirbrigði, og skal
Messurnar
Framhald af 2. síðu.
5 í Laugarneskirkju: Páskadag-
Ur: messa kl. 5 i Laugarneskirkju
(nýi kór-inn í Langholtsprestakalli
syngur). Annar í páskum: messa
að Hálogalandi kl. 2 e.h. Séra Áre-
lius Níelsson,
X'rikirkjan:
Skirdagur: messa kl. 2; altaris-
ganga. Föstudagurinn langi:
messa kl. 5. Páskadagur: messa
kl. 8 árdegis og kl. 2 e. h. Annar
í páskurn: barnamessa kl. 2. Sr.
Þorsteinn Björnsson.
Tliorez, foringi franskra komm
únista, hefur sótt um vegabréfs-
áritun lijá vést urþýzkum stjórn-
aryfirvöldum, svo haiín geti far-
ið landleiðina frá Bei'lín til Bar-
ísar, en iæknar hans banna hon-
um- að ferðast með flugvél.
Framhald af 5. síðu
miiclum blóðsykri daginn út.
Rólegt borðhald
Miklu máli skiptir fyi'ir þann,
sem viil megra sig, að hann mat-
ist hægt og rólegia. Þá fer blóð-
sykurinn að hækka í miðri mál-
tíðinni og við það hverfui'
'syengdin. Hlutaðeigandi fær því
fyili sína af miklu færri hita-
eýiingum en ef hann hefði mat-
azl hratt.
Blóðsykurinn vex hraðar ef
máltíðin er byrjuð með því að
þörða þann rétt, sem mest
éggjahvíta er í, fisk, kjöt eða
©gg. Þá langar menn síður í
kolvetnaríkan mat, kartöflur og
igrænméti, sem eru -meira íit-
andi. ■
Ekki sleppa fituani
Það ér .algerlegá misráðið aí
þeim sem er lað megra .sig' að
reita hverja fitutægj.u af kjöti
og borða briauð þurrt. Hæfi-
legt magn fitu í fæðunni hjálp-
ar mönnum til að megra siig því
að fitan veldur því að matur-
inn rúnnur hægar úr þörmun-
'tún út í líkamann en þcgar eng-
in eða nijög lítil fita er í hon-
um. Þéssi hæga vinnsla verður
■til þess að lengra iíður frá mál-
tíð þangað til svengd fer að
gera vart við sig og matar-
neyzlan í heUd minnkar.
AfÉiirgöngfir
Framhald iaf 5. síðu.
utanríkisráðherra og Nogradi
aðstoðap landvarnaráðherra.
Gyðingaofsóknir, sem
Htið varð úr.
Fj'rri fregnin frá Vínarborg
var greinilega einn liðurinn i
áróðursherferð bandarísku upp-
lýsingaþjónustunnar um „gyð-
ingaofsóknir í Austur-Evrópu“.
í henni var komizt svo að orði
að „hreinsararnir frá Sovétríkj-
unum .... liefðu verið sendir
vegna þess að 80% að minnsta
kosti af æðstu embættismönnum
kommúnistastjórnarinnar í Ung
verjalandi eru gyðingar".
En jafnvel bandaríska upplýs-
ingaþjónustan ætti að geta
skilið að það er vonlaust verk
að reyna að telja fólki með fullu
viti trú um að blóðugar gyð-
ingaofsó'knir standi yfir í einu
landi og fullyrða þó um leið að
níu af hvérjum tíu valdamestu
manna þar séu gyðingar. Eada
hefur árangurínn af „hreinsun-
inni miklu“ í Ungverjalandi orð-
ið eftir því.
það viðurkennt að það getur ó-
neitanlega verið torskilið fyrir þá,
sem telja siðmenningunni bezt
borgið í þjóðfélagi auðvaldsins.
Hann segir:
★
MYNDIN, sem þessa.r kvikmyndir
bregða upp af Rússlandi, er sú
hin furðú’ega, sem dómprófastur-
inn- af Kantaraborg virðist sjá. 1
þeim kemur ekki fyrir það atriði,
sem trúrækinn kristinn maður
gæti setið á sér að hrósa.... Mað-
ur sem ekki er kommúnisti og
sér þessar inyndir hlýtur að velta
fyrir sér, hvernig á því standi að
hörkutólín i Kreml séu með
allan þennan áróður fyrir mann-
ást og kærleika. Er það lcannski
vegna þess, að þeir, eins og aðrir
harðstjórai', álíta að hægara sé
að stjórna þjóðfélagi, þar sem
siðgæðið er haft í bávegum? Eða
liggja kannski brjálæðiskenndar
hugsjónir að baki í líkingu við
þá kenningu Belinskís, að neyða
vei'ði liamingjuna upp á mann-
fólkið með valdi ? Báðar þessar
tilgátur eru dapurlegar. Maður
hefur þar.n litla vonarneista efjir,
að Kommúnistaflokkur Rússlands
inuni, á sama hátt og kirkja mið-
aldanna, byggja upp siðmenning-
arþjóðfélag, sem siðar muni gera
uppreisn gegn valdi hans sjálfs".
*
SVO mörg eru þau orð hins
brezka blaðamanns. Vissulega er
honum vorkunn þó hann eigi
erfitt með að lcoma þeirri stað-
reynd, að í kvilcmyndum Sovét-
rikja.nna, eins og á öllum öðrum
sviðum hins sósíalska þjóðfélags,s
er höfuðáherzla lögð' á manngiid-
ið og fegurð mannlífsins, heim
vio þá mynd aí Sovótríkjunum,
sém auðvalds.áróðurinn hefur bú-
ið.'til þanda trúgjörnu fóllci í hin-
um „y'estræna" heimi.
Frsmhald af 7. síðu.
þegar mest var um 33—35 cm
síld. Á síðastliðnu ári var hins
vegaa.' mest um 29—31 cm síld
og á þessu 'ári verður senpi-
lega mest um 30—32 cm síld.
Sunnánstöf ftinn' vifðist
skammlífari, en ég hafði gert
ráð fyrir, en þó cr ekki loku
skotið fyrir það að eldri hlút-
iar stofnsins hafi .aðrar göngu-
leiðir, og iað fiskiflo'bi ókkar
nái ekki tangarhaldi á honum.
Við erum yfirleitt lafair ófróðir
um göngur íslenzlcu síldarinn-
iar og liggja þirjár orsakir til
þess. Hin fyrsta er sú, að
okkur hefur ekki tekizt að ,fá
það tæki (þ. e. Asdic), sem
Norðmenn ibeit-a nú mest við
eftirgrennslanir og. áiramgur
þeirra byiggist að langmestu
leyti á. Önnur er sú, .að merk-
Bngartilraunir 'er illmögulegt
,að framkvæma, meðan veiðin
er eingöngu stunduð í reknet.
Sú þriðja er, að veiðiflotinn
viirðis-t aðeins ná til lítils hluta
stofnsins, eins og sakir standa.
Aðrar rannsóknir, sem ég hef
haft með höndum liin síðari
ár, benda eindregið tíl þess að
suma,rigotssíIdQrstofnmn muni
vera miklu sterkari en vorgots-
síldarstofninn hér við land, að
minnsta kosti síðastliðin ár.
Þrátt fyrir það höfum við veitt
mekia»af voi'gotssíld heldur en
sumargotssíld árin 1950—1952.
Hvar þessi s umargotssíld held-
ur siig e,r enn óráðán gáta, en
sú- spuming skiptir afa,r miklu
máli fyrir vöxt síldveiðanna
hér við land.