Þjóðviljinn - 28.08.1953, Blaðsíða 6

10) _ ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 28. águst 1953 —-
þlÖSVHJINN 1
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundssan.
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarni Benediktsson, Guð-
mundur Vigfússon, Magnús Torfi Ólafsson.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustxg.
19. — Sími 7500 (3 línur).
Áskríftarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. 17
annars staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
! Upplausn Franséknar
Þessa dagana standa yfir þingmannafundir stjórnar-
flokkanna og eru gerðar úrslitatilraunir til þess aö koma
saman nýrri íhaldsstjórn í staö stjórnar Steingríms Stein-
þórssonar, sem situr þó enn sem fastast þrátt fyrir sam-
þykkt flokksþirigs Framsóknar um aö stjórnin skyldi
biðjast lausnar þegar aö kosningum- loknum. Hafa ráða-
menn Framsóknar ekki tekið þá samþykkt flokksmanna
sinna neitt sérstaklega hátíðlega eftir framkvæmdinni
aö dæma.
Það mun mála sannast, að enginn málefnalegur ágrein-
mgur stendur í vegi fyrir myndun nýrrar stjórnar Sjálf-
stæðisílokksins og Framsóknar. Um öll höfuöatriði þjóö-
málanna eru þessir afturhaldsflokkar sammála. Og um
utanrikisstefnuna standa þeir saman sem einn flokkur
væri, enda samábyrgir fyrir þeim óheillaskrefum sem stig-
in hafa verið í utanríkispólitík íslands, allt frá dögum
Keflavíkúrsamningsins og þar til landiö var formlega
hernumið af Bandaríkjamönnum 5. maí 1951. Og þrátt
fyrir nöldur Tímans eftir kosningaósigur Framsóknar í
sumar getur hann ekki skafið samábyrgðina af flokki sín-
um á framkvæmd hernámsins og afleiöingum þess.
En þótt enginn ágreiningur sé milli flokksbrodda Sjálf-
stæðisflokksins og Framsóknar, og Framsókn gæti þess
vegna tekiö höndum saman við Sjálfstæðisflokkinn í
nýrri: ríkisstjórn eins og ekkert hefði ískorizt, kemur fleira
til greina. Úrslit kosninganna voru mikið hættumerki
fyrir Framsókn: flokkurinn tapaði tveimur þingsætum
og verulegu atkvæöamagni. Rótgróin kjördæmi flokksins
eru að falli komin og greinilegur flótti brostinn í þaö
lið sem veitt hefur flokknum brautargengi til þessa.
Á þessa staðreynd benda þau öfl í flokknum, sem óá-
nægö eru með stjórnarstefnuna og vita aö henni verður
haldið óbreyttri í öllum atriðum sem máli skipta taki
stjórnarfJokkarniv höndum saman að nýju um myndun
ríkisstjórnar. Og sumir þessara manna gera meira en-;
vara við afleiðingum áframhaldandi íhaldssamvinnu.
Þeir hafa í hótunum um aö yfirgefa flokkinn meö öllu,
verði mynduö ný stjórn meö Sjálfstæðisflokknum. Það eru
þessar hótanir sem setja forráðamenn Fi'amsóknar i
nokkurn vanda. Vegna óánægju og hótana þessara
xrianna, sem eru. aöallega í hópií yngri Framsóknarmanna,
hafa oröiö óvæntar tafir á því að sambúö stjórnarflokk-
anna yrði treyst til nokkurrar frambúöar með nýrri
stj ór nar myndun.
Þau öfl sem raunverulega ráða Framsóknarflokknum,
en þaö er klíka Vilhjálms Þór, eru þó ráðin í aö láta
þetta nöldur ungra Framsóknarmanna ekki hrekja sig
af „réttri leiö“. Vilhjálmur og félagar hans þurfa aö
tiyggja íjárhagslega aðstööu og gróða fyrirtækja sinna
og halda öllum samböndum við gróðaklíkur Sjálfstæö-
isflokksins órofnum. Þessi öfl í Framsókn reka nú á eftir
því að nöldur hinna óánægöu sé afgreitt með því aö
hraða formlegri myndun nýrrar íhaldsstjórnar, svo aö
engin snurða hlaupi á innilegt samstarf þeirra við ein-
okunarklíku Sj álfstæðisflokksins.
Þegar Hermann og Eysteinn hafa þæft stjórnarsamn-
ingana það lengi aö Framsókn þarf ekki aö óttast kosning
r.r í haust eru allar horfur á að krafa Vilhjálms Þór og
klíkubræðra þans veröi uppfyllt. Foringjar Framsóknar
skilja vel að flokkur þeirra á fárra góðra kosta völ. Þeir
eru orðnir samgrónir auðstéttaröflum Sjálfstæðisflokks-
ins. En fylgið er að gefast upp á afturhaldsstefnunni og
fvrirlítur 1 vaxandi mæli skriödýrsháttinn gagnvart
Bandaríkjunum og hernámsliöi þeirra. Engar líkur benda
til að forkólfar Fraimsóknar eigi til þann manndóm
sem þarf til að viðurkenna að rangri stefnu hafi veriö
fylgt og að þeir snúi vlð inn á nýjar og farsælli brautir
varðandi sjálfstæöismál þjóðarinnar. Þvert á móti bendir
p.llt til þess aö Framsóknarforingjarnir beygi sig fyrir
kröfum Vilhjálms Þór um myndun nýrrar afturhalds-
stjómar meö Sjálfstæðisflokknum og skeyti engu þótt af-
leiöingar þess verði áframhald þeirrar upplausnar sem
kosningarnar í sumar sýndu á svo greinilegan hátt aö
er aö grípa um sig í röðum hans.
Æ fleiri hallast nú að því að tóbaks-
reykingar orsaki limgnakrabba
Nú um allangt skeið hafa
verið uppi deilur um það
hvort tóbaksreykingar or-
sökuðu lungnakrabba, og
vii-ðist þeim vísindamönnum
fara fjölgandi sem telja að
svo sé. Þegar 1912 taldi
Adler að tóba.ksreykingar
leiddu til lungnakrabba,
þaanig að langt er síðan
'þessi kenning kom fyrst
fram, en víðtækari kannanir
hafa auðvitað farið fram
síðar, eftir að meiri efnivið-
ur var tiltækur og nægilega
margir sjúklingar höfðu
fengizt til rannsóknar. En
hversu marglr skyldu hafa
látizt úr sjúkdóminum, með-
an beðið var eftir söanun-
um?
Einn af helztu krabba-
meinssérfræðingum Dana,
dr. Johannes Clemmesen,
varpaði fram þessari spurn-
ingu fyrir nokkru í ritgerð
sem hann birti í danska
tímaritinu Ugeskrift for
Læger. Þar skýrir hann svo
frá að það hafi t.d. lengi
verið kunnugt að sjómenn,
sem reyktu krítarpípu,
fengu varakrabba af því 'og
eru um það ýnr's dæmi.
Aðrir sjómenn fengu einnig
varakrabba af því að bæta
tjoruborin net og liafa neta-
nálina í munninum. Ahlbom
komst að þeirri niðurstöðu í
Svíþjóð að 50% þeirra kvenna
sem fengið hefðu varakrabba
hefðu reykt pípu. I Indlandi
eru til ættflokkar sem reykja
Óþétta vindla þannig að glóðin
kemst inn í munninn, og þeir
fá oft krabbamein. Það eru
tjörutegundir sem valda
ýmsum tegundum krabba-
meins, en að sjálfsögðu er
ekki allt krabbamein þannig
til komið. Guli liturinn sem
kemur fram þegar sígarettu-
reyk er blásið gegnum vasa-
klút er einoig tjara. Og nýj-
ar rannsóknir hafa verið gei-ð-
ar sem sýna að hægt var að
auka lungnakrabba hjá mús-
um með því að láta þær anda
að sér tóbaksreyk.
Dr. Clemmesen gerir einnig
Eftir að reykingar hafa farið m.iö^ í vöxt meðal kvenna óttast lækn-
ar að lungnakrabbi ásæki þær ekki síður en lcarla á næstu árum.
grein fyrir umfangsmikilli
rannsókn sem Bretarnir Dodd
og Hill framkvæmdu. Þeir
spurðu 1465 sjúldinga með
lungnakrabba um reykinga-
venjur þeirra i síðustu 10 ár
og komust að niðurstöðu sem
þeir töldu sýna áhrif tóbaks-
ins ótvírætt.
Þeir vantrúuðu spyrja
venjulega: Hvers vegna fá þá
ekki langtum fleiri lungna-
krabba, þegar svona margir
reykja.
Svarið við því er, að því
miður muni sjúkdómurinn
vaxa stórum að útbreiðslu,
þegar Iiðin eru um það bil
20 ár síðan tóbaksneyzlan
fór að örvast svona. En að
sjálfsögðu hafa svo ókunnar
aðstæður sín stóru álirif.
Læknirinn áætlar að um 1990
muni 1000 karlmcnn fá
lungnakrabba á ári í Kaup-
mannahöfn.
Hins vegar er enginn efi á
því að lungmakrabbi stafar
einnig af öðrum ástæðum. En
í Danrnörku virðist þó allt
benda á af raxinsóknum þeim
sem framkvæmdar hafa ver-
ið, að tóbaksreykingar séu
aðalorsökin.
Læknirinn lýkur grein sinni
með því að það sé eins með
tóbaksreykingar og canur
nautnalyf, að ekki megi fara
yfir ákveðin takmörk ef ekki
á að hljótast af lífshætta.
MorgunblaSið jsorir ekki
Morgunblaðið hefur haldið
því fram undanfarna daga að
í ræðu sinni á fundi Æðsta
ráðsins hafi Malénkoff lýst
yfir því að í Sovétríkjunum
væri hungur, klæðleysi, efna-
hagsöngþveiti og þar fram
eftir götunum. Af ^þessu til-
efni hefur Þióðviljinn skorað
á Morgunblaðið að sanna les-
endum sínum þessar staðhæf-
ingar á einfaldasta hátt, með
því að birta þann kaflann úr
ræðu Malénkoffs sem fjallaði
um efnahagsmál Sovétrikj-
anina. Til hægðarauka hefur
Þjóðviljinn boðið Morgunbigð-
inu að nota þýðingu sína án
endurgjalds. Og til uppörfun-
ar var Morgunblaðinu skýrt
svo frá að kunnasta blað
Bandaríkjanna, New York
Times, hefði birt ræðuna í
heild, þaunig að erfitt væri
fyrir ritskoðunina á banda-
ríska ser.diráðinu að telja
slíka birtingu óamerískt at-
hæfi.
Morgunblaðið svarar áskor-
un Þjóóviljans stutt og lag-
gott í gær: „Við þeirri ósk
verður ekki orðið“.
Með þessu móti játar Morg-
unblaðið ofur einfaldlega að
hafa. Icgið til um ræðu Mai-
énkoffs; það þorir ekki að
leggja heimildirnar á borðið
fyrir lesendur sínar. Og það
lýsir þessu yfir kinnroðalaust:
Við munum halda áfram að
búa til einhverja ræðu og
eigna hana forsætisráðherra
Sovét.ríkjanna, svo sem eins
og til að leggja áherzlu á
háttvísi og mannasiði utan-
ríkisráðherra Islands við eina
helztu viðskiptaþjóð okkar,
en hitt kemiu- ekki til mála
að birta þao sem hann sagði
raunverulega. Þetta er skiln-
ingur Morgunblaðsins á
prentírelsi; frelsi til að
Ijúga, frelsi til að kasta
staðreyndunum í bréfakörfuna.
Þetta hefur raunar alltaf
verið háttur Morgunblaðsins
og er engin nýluuda. En það
er ágætt að fá það staðfest
einu sinn enn á augljósasta
hátt.