Þjóðviljinn - 30.10.1953, Side 2

Iftlr s^ltoö*U;;Charl«:«(e;!:Cpst<írs.;^^elkningV;ettlr ftefeekuhn-Nielseit;
180. dagur.
Einn þeirra rannsakaði hattinn af þvílíkri
tilfinningu og ákafa, að Ugiuspegill sá
þann kost vænstan að taka hann af hon-
um, og sagði urh ieið: Þú verður að bíða
þar til þinn tími kemur.
Gefðu mér helminginn af hattinum þín-
um, sagði hinn léttlyndi veiz’.ubrcðir. —
Nei, svaraði Ugluspegiil, þá yrði heiming-
urinn af þínum heimska hausi í skugga og
helmingurinn í birtu.
Siðan fékk Ugluspegill vertinum höfuðfat
sitt og mælti: Geymdu fyrir mig hattinn,
því hann er of heitur til að bera hann
svona hversdagslega. En ég fer.
2) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 30. október 1953
1 dag er föstudagurinn 30.
október. — 303. dagiu- ársins.
Bókmenntagetraun.
Það var fornvisa sem við birt-
um hér í gær. Hún er úr Atla
þætti Ótryggssonar, i IV. bindi
Jslendingasagnaútgáfunnar, og
höfundur er Atli sjálfur. Nú fær-
um vér oss til nýrri tíðar:
Eátæktin var min fylgjukona,
frá því ég kom í þennan heim.
Við höfum lafað saman svona
sjö tigi vetra, fátt í tveim.
Hvort við nú skiljum héðan af,
hann veit, er okkur saman gaf.
Kl. 8:00 Morgunút-
varp. 10:10 Veður-
fregnir. 12:10 Há-
degisútvarp. 15:30
Miðdegisútvarp. —
16:30 Veðurfregnir.
18:00 lslenzkukennsla I. fl. 18.25
Veðurfregnir. 18:30 Þýzkukennsla.
'18:55 Iþróttaþáttur (Sig. Sig.) 19:10
Þingfréttir. 19:25 Harmonikuiög.
19:35 Aug’ýsingar. 20:00 Fréttir.
20:20 Útvarpssagan. 20:50 Dag-
skrárþáttur frá Akureyri: a) Jó-
hann Konráðsson syngur; Jakob
Tryggvason aðstoðar. 1) Margar-
ita, eftir Gounod. 2) Vögguvisa
Maríu, eftir Max Reger. 3) Seren-
ade, eftir Björgvin Guðmundsson.
* 4) Augun bláu, eftir Sigfús Ein-
arsson. b) Heiðrekur Guðmunds-
son skáid les kvæði. c) Sverrir
Pálsson syngur; Árni Ingimundar-
son aðstoðar: 1) Kvöldsöngur, eft-
ir Markús Kristjánsson. 2) I værð,
eftir Alexander Gretehaninoff. 3)
Þú ein ert mín, eftir Henry Geehl.
21:20 Erindi: Á leið til Noregs
(Hallgrímur Jónasson kennari).
21:45 Tónleikar (pl.): Krómatísk
fantasía og fúga eftir Bach (Ed-
win Fischer leikur á píanó). KI.
22:00 Fréttir og veðurfr. 22:10
Sinfón'skir tónleikar (pl.): a)
Píanókonsert nr. 2 í f-moll op.1
21 eftir Chopin (Arthur Rubin-j
stein og Sinfóníuhljómsveitin í
London leika.) b) Sinfónía nr. 5
d-moll op. 107 (Reformation) eft-J
ir Mendelssohn (Philharmoníska
hljómsveitin í London leikur). Kl.
23:05 Dagskrár'.ok.
GENGISSKRÁNING (Sölugengl):
1 bandarískur dollar kr. 16,32
1 kanadskur dollar kr. 16.55
3 enskt pund kr. 45,70
300 tékkneskar krónur kr. 226,67
300 danskar kr. kr. 236,30
300 norskar kr. kr. 228,50
300 sænskar kr. kr. 315,50
300 finsk mörk kr. 7,09
300 belgískir frankar kr. 32,67
. 3000 franskir frankar kr. 46,63
100 svissn. frankar kr. 373,70
300 þýzk mörk. kr. 389.00
300 gyllini kr. 429,90
3.000 lírur kr. 26,12
RELAGAR! Komið í skrifstofu
Sósíalistafélagsins og greiðið
gjöld ykkar. Skrifstofan er op-
in daglega frá kl. 10—12 f. h.
og 1—7 e.h.
Næturlæknir
cr í Læknavarðstofunni Austur-
bæjarskólanum. Sími 5030.
MeS svörfu segli sigla þeir
Svo mik nn karm og ógíeði hefir
r.ú Tristram, að iiamt er nú all-
ur megnlaus, andvarpandi, en
stundum vissi hann ekki til sín,
sakir Jsöndar drottningar, er
hann vildi gjarna að kæmi.
Þá kom jfsodd kona hans til
har.s, sem af il ri lisí hugsaði,
og sagði: Unnusti, kvað hún, nú
er Kardín kominn, — eg sá ai
vísu skip lians, — og hefir lít-
inn byr. Guð láti það bera góð
tíð ndi og þév til huggunar. Sem
Tristram lieyrðj það. er hún
sagði, þá reistist hann þegar
upp, sem hann væri heill, og
mælti t l henr.ar: Unnusta, kvað
hann, muntu þá vera sannfróð.
að það er hans skip? Ger mér
kunnugt, ef satt er, með hverju
segli liar.m siglir.
En liún svarar: Eg kcnni það
ger'a, og með svöi-tu segli sigla
þe:r og háía byr öngvan, nema
rekur aftur og fram fyrir land-
inu.
En, hún laug ai honum, því
Kardín sigldi með hvítum og
Árnesingafélagið i Reykjavík
er nú að hefja vetrarstarfsemi
sína, og er fyrsti skemmtifundur
vetrarins í kvöld í Tjarnarkaffi
kl. 8.30. Fjöldi skemmtiatriða.
Haligrímur Jónasson
Hann flytur í kvöld útvarpserindi
er hann nefnir Á leið til Noregs,
en höfundur mun hafa verið far-
arstjóri fyrir hópi landa er lögðu
leið sína til frændlandsins síðast-
liðið sumar.
Bókasafn Lestrarfélags kvenna
í Reykjavík er á Grundarstíg 10.
Fara bókaútlán þar fram eftir-
greínda vikudaga: mánudaga.
miðvikudaga og föstudaga kl. 4 —
5 og 8—9. Nýir félagar innritiöir
al’.a mánudaga kl. 4—6.
Krabbameinsfélag ReyJtjavfknr.
Skrifstofa félagsins er í Lækj-
argötu 10B, opin daglega kl. 2-5.
Simi skrifstofunnar er 8947.
biáum blankandi seglum, stöf-
uðum, því Tristram bafði svo
beð.’ð hann. til merkis. ef Jsönd
kæmi með honum. En ef Jsönd
kæmi ekki með lionum, þá skyldi
hann s'gla með svörtu segli. En
Jsodi kor.a Tristrams, hafði
heyrí a lt þcj a, þá er hún
leyndi sér á bak við þilið.
En sein Tristram heyrði þel, þá
var hann svo mjög syrgjarídý að
aldrei beið hann oiíkan harm.
Og snerist hann þagar upp tii
veggjar og mælti þá með harms-
fullri röddu: Nú ertu. Jsönd,
mig hatarlii. Eg em nú syrgj
and:, er þú vilt ekki til min
koma, en cg sakir þín deyjandi,
er þú v' dir ekki miskunna sótt
minni, Eg em nú syrgjandi sótt
mína og harmandi, er þú vild
ir ekki koma að bugga mig.
Þrisvar kallaði hann Jsönd unn-
ustu síra og nefndi á nafn, en
hið fjórða sinn gaf hann upp
önd sína með lífi sínu.
(Saga af Tristram og ísönd).
ÞÁ mundi snörulaust
VERÐA.
Því svo segja Mósis’ög, að
þjófurinn skuli gjalda fjóra
sauði fyrir einn, sem stolinn
er. Nú er þó straffið hert af
kristnu yfirvaldi, eftir þvi sem
glæpirnir vaxið hafa. En þess
væri óskandi, að hinir stóru
þjófarnir létu eigi' hengja þá
smáu, eins og hvalfiskarnir
gleypa litlu fiskana. Ef öil slík
varmenni ætti undir gálgann
að draga, þá mundi böðla
vanta, þá mundi snörulaustl
verða, svo að göngumaðurinn
fengi varla það hann kynni
að vefja um tötur sín.
(Jón Yídalín biskup).
Bólusetning gegn barnaveiki
Pöntunum veitt móttalta þriðju-
daginn 3. nóvember nk. kl. 10-12
árdegis í sima 2781. Að þessu
sinni fer bólusetningin fram í
Kirkjustræti 12.
í
Minningarspjöld Kirkjubyggingar-
sjóðs Langholtssóknar fást á eft-
irtöldum stöðum:
Síra Árelíusi Nielssyni, Snekkju-
vog 15. Frú Ragnhildi Þorvarðar-
dóttir, Langholtsveg 20. Frú Mar-
' gréti Ólafsdóttir, Efstasundi 69.
Frú Elínu Kristjánsdóttir, Lauf-
skálum v. Engjaveg. Frú Guð-
laugu Björnsdóttir, Álfabrekku
v. Suðurlandsbraut. Frú Guðríði
Gísladóttir Fögrubrekku v. Lang-
holtsveg. Frú Guðlaugu Sigfús-
dóttir Kambsveg 21. Verzl. Hlöðu
fell, Langholtsveg 89. Verzl. Anna
Gunnlaugsson, Laugaveg 37. Kakt-
usbúðin Laugaveg 23. Vöggustof-
an Hlíðarenda v. Laugarásveg.
Verzl. Árna Sigurðssonar Lang-
holtsveg 174.
Akurnesingar ur.nu Roykvíkiuga.
Á sunnudaginn fóru nokkrir fé-
lagar úr Tafl- og bridgeklúbbi R-
víkur upp á Akranes að spila þar
við heimamenn. Var spilað á
fimm borðum. Unnu Akurnesing-
ar á 2, Reykvíkingar á 1, en á
2 varð jafntefli, ef svo má að
orði komast. Akurnesingar tóku
ágætlega á móti Reykvíkingun-
um, og biðja hinir síðarnefndu
fyrir góðar þaklur.
Þér hafið of liægan púls, lierra
Baltasar.
Gerír ekkert, ég cr í frii núna svo
það liggur ekkert á.
Dagskrá Alþingis
föstudaginn 30. október.
Efri delld:
Sílarmat, frv.
Sala Eyvindarár og Heiðarhúsai
frv.
Neðri deild:
Lax- og silungsveiði, frv.
Kosningar tii Alþingis, frv.
Happdrætti háskólans, fiw.
Togaraútgerð ríkisins, frv.
Atvinnuleysistryggingar, frv.
Skipun læknishéraða, ,frv.
Húnvetningafélagið.
Aðalfundur Húnvetningafélagsins
verður í kvöld í Aðalstræti 12. —
Hefst klukkan 8 30.
Iírossgáta nr. 214
Lárétt: 1 mynd 7 spil 8 fiskar 9
nart 11 skín 12 kyrrð 14 tónn 15
hanga 17 núna 18 kasta upp 20
listmálara.
Lóðrétt: 1 skora á 2 kvennafn 3
voði 4 dýr 5 skrall 6 innilokar 10
sk.st. 13 ómöguleg 15 óþríf 16
sonur Aga Kahn 17 ending 19
latnesk sk.st.
Lausn á nr. 213
Lárétt: 1 dansa 4 ár 5 ló 7 Ara
9 fat 10 fræ 11 api 13 ró 14 él 15
at 16 Ljómi.
Lóðrétt: 1 dr. 2 nær 3 al i álfur
6 ófært 7 ata 8 afi 12 pro 14 ól
15 ai.
’Ti'j hóín
mni
Rikisskip:
Og von bráðar var hann kominn út úr
kránni. Hann hé:t. aftur til bóndans, steig
á bak asna sínum og lét liann skokka
rösklega veginn sem lá til Emdens.
Hek’.a fer frá Rvík um hádegi á
sunnudaginn austur um land í
hringferð. Esja fer frá Rvík á
þriðjudaginn" vestur um land í
hringferð. Herðubreið er á leið
austur um land til Raufarhafnar.
Skjaldbreið fer frá Rvik á morg-
un vestur um land til Akureyrar.
Þyrill verður væntanlega í Hvai-
firði í dag. Skaftfellingur fer frá
Rvík í dag til Vestmannaeyja.
Þorsteinn fer frá Rvik eftir helg-
ina til Snæfellsneshafna.
Eimskip.
Brúarfoss fór frá Isafirði í gær-
kvöldi til Siglufjarðar, Akureyrar
og Húsavíkur. Dettifoss fór frá
Reykjavík 26. þm. til Breiðafjarð-
ar og Vestfjarða. Goðafoss fór
frá Hull í gærkvöldi til Reykja-
víkur. Gullfoss kemur að bryggju
í Reykjavik kl. 8.30 árdegis i dag.
Lagarfoss fór frá New York 22.
þm. til Reykjavíkur. Reykjafoss
kom til Liverpool í gær; fer það-
an til Dublin, Cork, Rotterdam,
Antverpen, Hamborgar og Hull.
Selfoss fór frá Gautaborg 27.
þm. til Huli, Bergen og Reykja-
víkur. Tröllafoss fór frá Reykja-
vík 18. þm. til New York.
SkipadeUd SIS:
Hvassafell er á Akureyri. Arnar-
fell fór frá Akureyri 27. þm. á-
leiðis til Napoli, Savona og Gen-
ova. Jökulfell fer frá Álaborg í
dag til Rvíkur. Dísarfell átti að
fara frá Keflavík í gærkvöldi til
Vestmannaeyja, Seyðisfjarðar,
Hornafjarðar og Fáskrúðsfjarðar.
Bláfell fór frá Hamina 26. þm. til
Islands.
Söfnin eru opins
Þjóðmtnjasafnið: kl. 13-16 ásunnu-
dögum, kl. 13-15 á þriðjudögum,
fimmtudögum og laugardögum.
Landsbókasafnið: kl. 10-12, 13-19,
20-22 alla virka daga nema laugar-
daga kl. 10-12 og 13-19.
Llstasafn Einars Jónssonar: opið
frá kl. 13.30 til 15.30 á sunnu-
dögum.
Náttúrugripasafnið: kl. 13.30-15 á
3unnudögum, kl. 14-15 á þriðjudög-
am og íimmtudögum.
Ritsafn
Jóns T rausta
Bókaútgáfa Guðjóns Ó.
Sími 4169.
Föstudagur 30, október 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (3
Vill ekki miðstjórn A.S.Í. birta skil-
yrði sín fyrir inngöngu V.R. í
sambandið?
Það heíur nú komið í ljós að
Þjóðviljinn haíði nokkuð til sins
máls er hann skýrði frá því áð
verið væri að taka V. R. inn í
sambandið þótt framkvæmda-
stjóri þess Jón Sigurðsson, teldi
ekkert slíkt hafa átt sér stað,
því í gær blrtir hann í Alþýðu-
ly.aðinu samþykkt frá síðasta
miðstjórnarfundi A. S. í. þar
sem hann viðurkennir að mið-
stjórnin hafi veitt félaginu inn-
göngu með vissum skilyrðum,
sem miðstjórnin hefur áður
samþykkt. Þ.að er nú svo. Ekki
er kunnugt að miðstjórnin
hafi sett önnur skilýrði fýrir
inngöngu V. R. í A. S.
I. en þau cr fram komu í laga-
þreytingum þeim er stjórn ,V.
R. bar fram á síðasta fundi og
fellt var að samþykkja, en í
þeim fólst eins og kunnugt er að
kaupmennirnir ættu að vera inn-
an félagsins svo sem áður. Ætl-
aði miðstjórn A. S. í. að taka fé-
lagið inn í sam.bandið þann veg,
en sambandsþing felldi það og
setti ákveðin skilyrði fyrir því
að félagið öðlaðist inngöngu inn
í félagið, svo sem birt var í blað-
inu s.l. miðvikudag. Eldri skilyrði
sambandsstjórnar virðast því
•ekki vera nægjanl'eg~ fvrir inn-
töku V, R. í A. S. í. Vill nú ekki
miðstjórn A. S. í. birta bréf það
er hún sendi nýlega stjórn V. R
vegna máls þessa? Kynni þar
að sjást svart á hvítu hver þessi
skilyrði miðstjórnarinnar eru.
Brezkt JýWi“
Ný stjórn verður mynduð í
Brezku Guiana um miðjan des-
ember og verða allir ráðherr-
arnir tilnef.ndir af landsttjóran-
um, sir Alfred Savage, sem
jafnframt mun skipa fulltrúa á
,,löggjafarþing“ nýlendunnar.
1938
Fékk ekki tilkynningu um uppsögn
með nægilegum fyrirvara
Hæstiréttur kvað nýlega upp dóm í máli, þar sem deilt var
um gildi uppsagnar á Ieigusamningi um íbúðarhúsnæði.
Þetta er mynd af Bubby Lundström, einum aðal-
skemmtikraftinum á kabaretti Landsambands
blandaðra kóra, sem nú stendur yfir hér í bæn-
Um. Bubby er dönsk, og er ecnkum skopleikari
og dægurlagasöngvari.
Málavextir: Með bréfj dags.
11. febr. s.l. var konu einni hér í
bænum sagt upp húsnæði, . er
hún hafði á leigu i húsi við
Ingólfsstræti, frá og með 14.
maí. Bréfið var afhent á póst-
stofuna sama dag sem ábýrgðar-
bréf.
Hinn 22. april rituðu húseig-
endur fógetarétti Reykjavikur
bréf og kröfðust útburðar á leigj-
anda vegna þess að hún skuldaði
húsaleigu og httagjald frá ára-
mótum. Þegar málið var tekið
fyrir í fógetaréttinum tæpum
mánuði síðar, féllu gerðarbeið-
endur (húseig.) frá þeirri út-
burðarástæðu .að gerðarþoli
(leigj.) hetði gerzt sek um van-
skil og kröfðust nú útburðar ein-
göngu á þeim grundvelli, að
gerðarþoli hefði ekki rýmt hús-
næðið þrátt fyrir löglega upp
sögn.
Konan mótmælti framgangi
útburðar á þeim grúndvelli að
upp'sögnin hefði ekki borizt sér
fyrr en hinn 25. marz s.l. en
þann dag var bréfsins vitjað skv.
vottorði péststofunnar. Uppsögn-
in yrði því að teljast ógild, þar
eð sér hafi ekki borizf hún með
þriggja mánaða fyrirvara, o
skipti ekki máli hvenær upp-
sagnarbréfið hafi verið póstlagt.
1953
í.
2.
3.
4.
c,
1) .
6.
7.
y
ÐAGSKRA:
Ræða: Steinþór Guðmundsson, kennari.
Kveðjur.
Upplestur: Geröur Hjörleifsdóttir leikkona.
Sögur úr Faxaflóa: Jónas Árnason.
Rímnakveðskapur: Þuríöur Friðriksdóttir.
Undrabarnið Gitte leikur á syllophone.
Hugsað til þingsins og Jakobinu:
Kristján frá Djúpalæk.
Kynnir verður Jakob Benediktsson magister.
Danshljómsveit Bjarna Böðvarssonar leikur
fyrir dansinum.
Úrslit málsins fyrir fógetarétt-
inum urðu þau, að úrskurðað
var að útburðargerðin skyldi
fara fram á ábyrgð gerðarbeið-
enda, Byggðist þessi niðurstaða
á því, að uppsögnin hafi komið
fram með nægilegum fyrirvara
þar sem hún hafi vérið lögð inn
á pósthúsið hinn 11. febr. og
verði ekki talið að konan geti
byggt neins kónar rétt á því að
hún vitjaði ekkf um ábyrgðar-
bréfið fyrr en 28. marz s.l.
Meirihluti Hæstaréttar
felidi þennan úrskurð fógeta
úr giijdi. Segir svo í dómin-
um: „Gegu. neitun áfrýjanda
er ósannað að henni hafi bor-
izt tilkynning um ábyrgðar-
bréf það, sem í málinu grein-
ir fyrir 14. febr. 1953. Ber því
að fella úrskurð fógetadóms
úr gildi.“
Einn dómenda, Þórður Eyjólfs-
son, skilaði sératkvæði og taidi
að úrskurðurinn ætti að vera ó-
raskaður: „Eftir uppsögn hins á-
frýjaða úrskurðar hefur áfrýj-
andi lýst yfir því í aðiljaskýrslu,
að hún hafi aðeins feng:'ð éina
tilkynningu um bréfið og þá látið
sækja það mjög fljótlega. Þessi:
skýrsla áírýianda um, að henní"
hafi aðeins borizt ein tilkynning
af sex, er henn; voru sendar, er
svo ósennilegri, að ekki þykir rétt
að byggja niðurstöðu dóms á
henni. Þykir rétt að leggja til
grundvallar í málinu, að áfrýj-
anda hafi borizt tdkynningar á
þeim dögum, er póstmeistari hef-
ur greint frá . . . .“
Jání ssldi fyrir
w1
Júní seld; afla sinn í Cux-
haven 1 Þýzkalandi í gær, 225!•>
lest á 131.215 mörk eða 508 þús
kr. Er það ekki eins góð sala og
hjá Jóni forseta ér seldi í fyrra-
dag 231 lest fyrir 145 þús. mörk
eða 561 þús. kr.
gefur háskólanum
4
Aðgöngumiðar verða seldir í dag og á
morgun í skriístoíu Sósíalistaílokksins
Þórsgötu 1 sími 7510.
heldur Satneinsngarfldkkur alþýðu- Sósíalistaflokkurinn
n.k. laugavdag kl. 8.30 e.h. að Hóðel Borg
Rétt áður. en háskólahátíðin
byrjaði, afhenti . forseti fslands
herra Asgeir A.sge:rsson í viður-
vist kennara háskólans að gjöf
má’.verk af dr. Vilhjálmi Stefáns-
syni eftir Paul Sample, sem er
kunnur amerískur listmálari og
heiðursfélagi við háskólann í
New Hampshire. Herra Sample,
dvaldist hér á landi sumarið
1952 við laxveiðar og má’aði um
leið. Varð hann hr'finn af landi
cg þjóð og spurðist síðar íyrir
í bréfi til forsetans, hvort Jslend-
ingar vildu þiggja af sér í þakk-
arskýni mynd af -dr. Vilhjálmi
Stefánssyni. Þá íorseti boðið og
ákvað að gefa háskólanum mál-,
verkið.
Rektor þakkaði og kvað há-
skó’anum mikla ánægju að eiga
málverk ,af þessum fræga landa
vorum,- er gerður var heiðurs-
doktor í helmspeki á A’.þingishá-
tíðinni 1930.