Þjóðviljinn - 08.11.1953, Blaðsíða 6

6)— ÞJÓÐVJLJINN — Sunnudagur 8. nóvember 1953
tBIÓHyiUINN
Útpefandl: Sameintngarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn,
Ritstiórar: Magrnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundssoa
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarni Benediktsson, Guð*
mundur Vigfússon, Magnús Torfi Ólafsson.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstiórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg.
19 — Sími 7500 (3 línur).
Áskriftarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavík og nágrennl; kr. 17
annars staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviijans h.f.
íhaláið vH! ekki rannsékn
Á fundl bæjárstjórnar /'teykjavíkur s.l. fimmtudag báru tveir
af bæjarfulltrúum Sósíalistaflokksins, Namia ólafsdóttir og
Jvat' ín Thoroddsen ’fram eftirfarandi tillögu:
„Bæjarstjórn'u ákveður að láta fara fram allsherjar athugun
:t húsnæðisástandinu í bæaum, með það fyrir augurn að fá grund-
völl fyrir heiIdartiUtgur um lausn á húsnæðisvandamáli bæjar-
búa“.
í framsögu .fyrir tillögutrm rakti Nanna Ólafsdóttir þær rann-
sókr.ir á liúsnæðisástandii u í bænum, sem gerðar voru 1927,
1930 og i946. Að aflok nni þe'rri síðustu kvað hagfræðingur
bæjnrins upp þann dóm, aö til þess að fullnægja árlegri íbúðar-
þörf Revkvíkiaga og útrýma heilsusp’llandi íbúðum þyrfti að
byggja 000 íbúðir á ári Og með hliðsjón af þeirri niðurstöðu
m.a hafðí nýsköpunarstjómin forgöngu um setningu hinna
merku laga um aðstoð ríkisins við bæjar- og sveitarfélög til út-
výmingar be'Isuspillandi húsnæðis. Framkvæmd laganna var hins
vegar hindruð af afturliaidsstjórn Stefáns Jóhanns 1947 og við
það hefui æt;ð setið síðan með þeim afleiðingum í húsnæðismál
unun sem öllum eru kurmar.
Alla tíð síðan 1947 hefur staðið yfir skipuiögð ofsóknarher-
ferð gegn íslenzkri byggingarstarfsemi. Samkvæmt kröfum
Ean'Jaríkiamanna hafa aJlar stjómir hemámsflokkanna staðið
þarna trúlega á verði, með byggingabann Fjárhagsráðs og láns-
íjárbann bankanna að rviddu vopni yfir þeim einstakiingum
og samtökT.ir.i sem vildu v'nna það þjóðnytjastarf að byggja
íbúðir yfir íslenzkt fólk. Og miskunnarlaust var banninu fram-
iyjgr. þar til svo almenn : eiðinlda reis meðal amennings að her-
námsfokkarnir neyddust t-1 að slaka á klóiuii og gefa byggingar
f vonefndra smáíbúða frjálsar. Eftir sem áður hefur verið reynt
að hindra almenming í að njóta þess takmarkaða frelsis með
því að takmarka lánsfó til þeirra svo sem raun ber vitni.
Afleið'ng þessa hefur orðið sú að húsnæðisástaudið hefur
versnað stóriega síðustu árin. íbúum bragganna hefur fjölgað
um 1100 manns á sjö árum og fólki sem býr í öðrum heilsu-
spillandi húsnæði fer sífeilt fjölgandi. Algjört húsnæðiseysi er
hlutskipti vaxandi fjölda bæjarbúa og stór hópur manna er of-
tirseldur slíkum okurgreiðs.um fyrir húsnæði að annað eins hef-
ur aldrei þekkzt í sögu bæjarins.
Linnulaus barátta sósíai'sta í bæjarstjórn fyrir því að bær-
inn láti þettá. mikla vandamál til sín taka með raunhæfum að-
gerðum til úrbóta á húsnæðisr.eyðinni hefur staðið árum saman.
Svar íhalasins sem stjórnar bænum hefur jafnan verið með sama
liætti: Það heíur fellt allar tilögur sósíalista um bygg'ngafram-
kvæmdir og látið við það sitja að lýsa yfir þeirri stefnu sinni
-íið lausn húsnæðisvandamálsins sé verkefni „einstaklingsfram-
•taksins" en ekki bæjarfélagsins!
y*> ■
j En í haust var 4hald:ð hrætt. 'Aldrei hafði árangur.'nn af
stefnu þess og stjómarvaidanna verið jafn augljós. Og þegar
sósí.ilistar kröfðust raunhæfra aðgerða til að leysa vanda hins
húsnæðislausa fólks og bentu á ákveðnar leiðir til úrbóta flutti
borgarstjóri íhaldsins tillögu um að kölluð skyldi saman bygg-
ingamálaráðstefna. Var tillagan samþykkt einróma í bæjarstjóra.
Eigi byggingamálaráðstefna borgarstjórans að fá raunhæfan
grurdvöll og geta unn'ð pað starf sem henni er ætlað þarf að
liggja, fyrir gagngert yf'rlit um núverandi ástand í húsnæðis-
máum bæjarins. Öllum er 'jóst að það hefur hríðversnað á þeim
sjö árum sem liðin eru frá síðustu rannsókn, sem var þó á engan
hátt tæmand'. Með þetta í huga fluttu þær Nanna Ólafsdóttir og
Katrín Thoroddsen tillögu sína á síðasta bæjarstjórnarfundi. En
fhalc.ið var ekki á því að framkvæma neina rannsókn, og sam-
þykkti að vísa tillögunm írá.
• Þáð er skiljanlegt að láðamenn bæjarins í hópl Sjálfstæðis-
ílokksins kjósi sem mesta leyud um húsnæðisástandið. Sannleik-
uiúnn í húsnæðismálunum er þyngsti áfell'sdómurinn yfir stefnu
IhaiJsins. Er. með þessari afstöðu sirni hefur Ihaldið fyrirfram
lýst því yfir að bygginga rrálaráðstefnu borgárstjórans sé ekki
ætlað það hlutverk að fjalja urn þetta mikla og aðkallandi vanda-
rnál á grundvelli raunhæfva og staðgóðra upplýsinga um ástand-
ið í húsnæðismáluíium.
SKÁK
Rit8tjóri: Guðmundur Arnlauesson
Heildarúrslit í heimsmeistaramétinu í Ziirích:
1 þýðir vinningur, 0 þýðir tap og r þýðir jafntefli.
, 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 stig
1. V. Smysloff . rr 11 rl rr 11 rr rO rr rr rr rr lr 11 lr 18
2. D. Bronstein . rr — lr 11 rr rO rr rr lr rr rr 01 lr rr rr 16
3. P. Keres 00 Or — rr rl rl rr rr rr 0r n lr rl rr ii 16
4. S: Reshevsky rO 00 rr — rr rr rr 10 rr rl rl lr rl n lr 16
5. T. Petrosjan . rr rr r0 rr — rr 0r rr 00 rr rr n rl lr 11 15
6. E. Geller ... . 00 rl rO rr rr — 11 r0 01 rr 01 lr rl 01 rr 14%
7. M. Najdorf . rr rr rr rr lr 00 — lr lr r0 rr rr rr Or n 14%
8. A. Kotoff .... rl rr rr 01 rr rl Or — 10 lr 00 10 lr Or 01 14
9. M. Tajmanoff rr Or rr rr ii 10 Or 01 — 10 rr rr rO 0r 11 14
10. J. Averbak rr rr lr r0 rr rr rl 0r 01 — rr 'rr 0r n 00 13%
11. I. Boleslavskí rr rr 00 rO ry 10 rr n rr rr — r0 rr rl rr 13%
12. L. Szabo ...... rr 10 Or Or 00 0r rr 01 rr rr rl — lr rr lr 13
13. S. Gligoric .... 0r 0r rO rO rO r0 rr Or rl lr rr Or — rl 11 12%
14. M. Euwe ,... 00 rr rr 00 Or 10 lr lr lr 00 r0 rr rO — lr 11%
15, G. Stáhlberg 0r rr 00 0r 00 rr 00 10 00 11 rr Or 00 Or — 8
að vísu eftir mislitir biskupar,
sem auka jafnteflislíkurnar oft-
ast til stórra muna, en hér fer
öfugt, því að svartur getur sótt
á kóng hvíts, og þá er vörnin
örðugri vegna biskupanna. Bron
stein tefldi lokin ágæta vel og
þrátt fyrir þrautseiga yörn
Reshevskys var hann kominn í
þá klípu, er myndin sýnir, eftir
64 leiki.
Bronstein
AB CDEPGH
Tvœr skákir, tvenn tafllok
Buenós Aires 1952.
1 þessari skák er einn af
kunnustu taflmeisturum Argen
tínu lagður á óvenju snöggu
bragði.
Casas Piazzini
1 c2—c4 Rg8—f6
2 Rbl—c3 e7—e6
3 d2—d4 d7—d5
4 Rgl—f3 Bf8—e7
5 Bcl—g5 Rb8—d7
6 e2—e.3 0—0
7 Ddl—c2 c7—cð
8 c4xd5 Rf6xd5
9 Rc3xd5 Be7xg5
10 h2—h4! Dd8—a5t
Svartur reynir að flækja taflið.
11 b2—b4! c5xb4
Opnar drottningunni leið til
d5 og ætlar að svara hxg5 með
b3f. Allt virðist með felldu,
en þó eru lokin skammt undan!
12 Dc2xh7f!! Kg8xh7
13 h4xgof Kh7—g6
14 Rd5—e7 mát!
Leningrad 1953.
Síðari skákin er tefld í flokka-
keppni fyrir skömmu og eru
teflendur ókunnir menn á skák-
sviðinu, en hún er líka f jörug og
hefur nokkra fræðilega þýð-
ingu.
Poljak Estrin
1 e2—e4 e7—e5
2 Rgl—f3 Rb8—c6
3 Bfl—b5 a7—a6
4 Bb5—a4 Ilg8—f6
5 Ddl—e2 Bf8—e7
6 0—0 b7—b5
7 Ba4—b3 0—0
8 a2—a4 bt>—b4
9 a4—a5 d7—d5!
Hér liefur venjulega verið leik-
ið d6.
10 e4xd5 c5—e4!
11 d5xcG Bc8—g4!
12 Hfl—el Be7—d6
13 li2—h3
Vitaskuld er d2 —d3 betri leik-
ur.
13 ... . e4xJ3
14 De2—d3 RÍ6—h5!
Nú vinnur svartur eftir hxg4
með Dh4, eða jafnvel enn fljót-
ar með Bh2f (Kxh2, Dh4f, Kgl,
fxg2, Kxg2, Rf4f).
15 g2—g3
Rh5—f4!
Rekur flóttann allrösklega.
Dd8—h4
Dh4—h3
Dh3—h5
Bg4—h3—
16 g3xf4
17 líel—e4
18 Dd3—fl
Gegn hótuninni
er engin vörn.
19 Dfl—c4
og hvítur gafst
Reshevskys úr fyrri helming
mótsins. Skákin fór í bið og
Bronstein var talinn eiga betra
tafl, en svo liðu dagar og
vikur án þess að nokkuð frétt-
ist. Menn voru farnir að í-
mynda sér, að þarna væri á
ferðinni mesta maraþon móts-
ins, sumir meira að segja orðn-
ir vonlausir um að henni mundi
nokkurn tíma ljúka. Svo fór þó,
og nú er hún komin á prent,
ekki nema 65 leikir, og þó of
löng til að birta hana hér að
þessu sinni. Þetta er mikil skák
og vel tefld. Bronstein fær
snemma betra tafl, er nægir
hopum til peðsvinnings. Þá eru

^ /im'
Reshevsky
Taflstaðan eftir 64 leiki.
Vegna móthótana svarts
á hvítur engan skynsam-
legan leik, eins og lesendur
m:nir geta auðveldlega sann-
fært sig um. Reshevsky lék 65.
b3—b4 og eftir svarið Bc5—d4
fór hann yfir tímatakmörkin.
Taflþraut er á 2. síðu.
B"4—h3
upp.
Ziirich Í953.
’Ekki var beðið lengur né méð
meiri eftirvæntingu eftir nein-
um úrslitum frá Ziirich en tafl-
lokum þeirra Bronsteins og
Fm 9. þingi Sósíalistailokksins
Húsnæðismál
Þingið vítiv það ófremdarástand, sem nú ríkir
í húsnæðismálum víða í kaupstöðum og kauptún-
um landsins. í Reykjavik fer íbúum bragga og ann-
ars he'lsuspiiiandi íbúða fjölgandi ár frá ári. Lán
ril íbúðabj'gg.'nga eru því nær ófáanleg og e'n-
staklingum beinlínis bannað að byggja yfir sig í-
búðir. í sk.ióli þessa ástands þrífst svo ótrúlegt
húsaleiguokur, að slíks hafa aldrei fyrr þekkzt dæmi
liér á landi.
Til úrbóta þcssu ástandi bend:r þingið á þessar
leiðir:
1. Byggingafélögum alþýðu sé gert kleift að
starfa ag framlög til þeirra stóraulrn.
2. Starfandi byggingarsjóðir séu stórefldir. Ger-
breyting verði á lánsfjárstarfsemi bankanna,
þannig að háf'n verði fyrir alvöru og ! stór-
um stíl lánastarfsemi af hendi ban’.ranna til
íbúðahúsabygginga.
3. Lögin um útrýmingu heilsuspillandi húsnæð's
nái aftnr raw.ihæfu gildi, svo bæirnir geti taf-
arlaust hafizt handa um byggingar.
4. Tryggð verð' hið fyrsta fullciægjandi f járhags-
leg aðstoð til þeirra, sem nú þegar hafa liafizt
handa um byggingu smáíbúða, en eru að meira
eoa minna leyti stöðvaðir vegna fjárskorts.
5. Hafizt sé banda um stórar sambygg'ngar í
Reykjavík eins og Sósíalistaflokkurinn ætíð
hefur lagt til, og sé. með þeim fyrst og fremst
stefnt að því að losa tafarlaust allar barna-
fjölskyídur úr þeim herbúðum, sem þær nú eru
Ú og rfyggja húsnæðisleysingjum húsn^ði.
6. Vext'r af byggingalánum verði lækkaðir og
lánstími verði almennt 40-50 ár: ;
7. Veðdeilcl Landsbankans taki t'l fullra starfa.
8. Algert frelsi til að byggja íbúðir af hæfilegri
stærð.
9. íslendingar byggi fyrir íslendinga, ekki Banda-
ríkjamenn.