Þjóðviljinn - 07.03.1954, Blaðsíða 6

g) _ ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 7. marz 1954
þlÓSVIUINN
Útffefaudi: Sameiningarflokknr alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Signrður Guðmundsson.
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Asmundur Sigurjónsson, Bjarni Benediktsson, Guð-
mundur Vigfússon, Magnús Torfi Ólafsson.
Auglýsingastjóri: Jónstcinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustig
19. — Simi 7500 (3 línur).
Áskriftarverð kr. 20 á mánuði i Reykjavík og nágrenni; kr. 17
annars staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
______________I---1----------------------------------'
Heilræði Morgiinblaðsins
Morgunblaðið ástundar það af miklu kappi síðustu dag'ana að
gefa Alþýðuflokknum lieilræði og hollar leiðbeiningar um
hvemig honum beri að haga starfsemi sinni og stefnu til þess
að öðlast aukið fylgi og tiltni meðal almennings. Lætur Morg-
unblaðið sem því og atvinnurekendaflokknum sem að því stendur
sé sár raun að hrakförum Alþýðuflokksins og minnkandi gengi
hans með þjóðinni.
Málgagn atvinnurekendaflokksins er ekki í vafa um orsakirn-
ar til þess að Alþýðuflokkurinn hefur orðið fyrir áföllum og
nýtur ekki þess trausts meðal almennings sem það telur að
ýmsu leyti efni standa til. Alþýðuflokkurinn rekur ekki nógu
„ábyrga“ pólitík og er ekki nægilega hreinn af samvinnu við
kommúnista. Þetta er álit íhaldsins og það kann ráðið sem dug-
ar: Alþýðuflokkurinn á að hafa sem nánasta samvinnu við flokk
atvinnurekenda og íhalds en varast eins og heitan eldinn allt
samstarf við hinn róttæka verkalýð og flokk hans Sósíalista-
flokkinn. Þá m.un Alþýðufloklmum vel vegna og vegisr hans
aukast að sögn Morgunblaðsins.
Þessar ásakanir aðalmálgagns Sjálfstæðisflokksins eru ósann-
gjamar í garð Alþýðuflokksins. í sex ár hefur hann ástundað
hina nánustu samvinnu við atvinnurekendaflokkiim í verka-
lýðshreyfingunni og nokkurn hluta sama tímabils einnig setið
með honum í rikisstjórn. Það verður því ekki séð undan hverju
Morgunblaðið hefur að lcvarta. En þó er augljóst hvað íhaldið
og Morgunblaðið óttast. Það eru hinar dagvaxandi kröfur heið-
arlegra og óbreyttra alþýðuflokksmanna um að flokkur þeirra
■snúi af braut íhaldssamvinnunnar og taki upp samstarf við
sósíalista innan og utan verkalýðshreyfingarinnar sem eni undir-
rót þessara ski-ifa Morgunblaðsins og orsök hinna háværu heil-
ræða þess til Alþýðuflokksins um að reka „ábyrga“ pólitik en
láta ekki „kommúnista“ ginna sig til samstarfs.
Og auðvitað gengur íhaldinu ekkert til nema umhyggjan ein
fyrir viðgangi Alþýðuflokksins. Eða efast nokkur tun að svo sé ?
- Líturn á staðreyndimar varðandi Ix.-tta mál. Alþýðuflokkurinn
hefur margsinnis haft nána samvinnu við flokka afturhaldsins
en aðeins í eitt akipti við Sósíalistaflokkinn, þ.e.a.s. samstarf
um ríkisstjóm. Og hvernig hefur þetta misrnunandi samstarf
reynzt Alþýðuflokknum þegar verkin hafa verið lögð undir
dóm fólksins. I
Árið 1934 gerðist Alþýðuflokkurinn þátttakandi í ríkisstjóm
með Framsóknarflokknum og sat í þeirri stjórn til 1937. Það ár
fóru fi*am alþingiskosningar og í þeim tapaði Alþýðuflokkurinn
miklu fylgi.
Árið 1939 er „þjóðstjórnin" sæla mynduð með þátttöku Al-
þýðuflokksins. 1942 ganga verk hennar og þar með þátttaka
Alþýðuflokksins í þeim undir dóm fólksins í tvennum alþingis_
kosnkigum. Úrslit þeirra beggja rtrðu mikill ósigur fyrir Alþýðu-
flolrkinn.
Árið 18-44 tekur Alþýðuflokkurinu þátt í myndun nýsköpunar_
stjómarinnar ásamt Sósíalistaflokknum. Tveimur ánim síðar fara
fram alþingiskosningar og í þeim kosningum vann Alþýðuflokk-
urinn verulega á og hlaut næst hæstu þingmannatölu sem hann
.hefur nokkru sinni haft.
Árið 1947 er mynduð „fyrsta stjóm Alþýðuflokkskis" unuir
forsæti Stefáns Jóhanns, ineð þátttöku beggja borgaraflokkanna.
Starf hennar og stefna var lögð undir dóm kjósenda í kosning-
Vnum 1949 og úrslit þeirra urðu mikill ósigur fyrir Aíþýðu-
flokkinn eins og öllum er í fersku minni.
Síoan hefur Alþýðuflokkurinn rekið þá furðulegu póiitik að
vera hvorttveggja í senn stjórnarandstöðuflokkur á Alþingi en
samstarfsflokkur ílialds og atvinnurekenda í verkalýðshreyfing.
unni. Árangurinn jækkja allir. Alþýðuflokkurinn hefur misst
hvert vígi sitt á fætur öðm og máttleysi hinnar sundmðu verka-
lýðsstéttar oróið vatn á myllu íhalds og atvinrmrekendavalds,
sem kunnað hefur að nota sér klofning alþýðunnar út í æsar
A6 þessu stutta yfiriiti er svo augljóst og óumdeilanlegt sem:
verða rná að gengi Alþýðuflokksins hefur veriö mest þegar hann
hefur unnið til vinsti-i, að honum hefur vegnað bezt þegar hann
hefur hsft samstarf við hinn róttæka verkalýð og flokk lians,
'fíósíalistaíiokkinn. Feigðarmerkin hafa hinsvegar ekki látið á sér
standa í hvert skipti sem Alþýðuflokkurinn hefur verið í sam-
starfi við flokka afturhaldsins, íliáldið og Framsókn.
Þessar staðrcyndir munu allir lieiöarlegir fylgjendur Alþýðu-
flokksins hafa I huga þegar þeir hugleiða heilræðin sem flokki
l>ein-a eru nú claglega gefin á síðum Morgimblaðsins.
♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ■♦ t ♦-♦■r-

■■♦■•■♦■♦ »....o—»—»-
■r
Ný kenning um hernámið
MARGT hefur verið sagt og
skrifað til þess að réttlæta
hemám Bandaríkjanna á Is-
landi; þegar einni kenning-
unni hefur verið hnekkt
hafa nýjar tekið við og
þannig koll af kolli. Hafa
ólíklegustu menn gerzt mikl-
ir herfræðingar í þessum
umræð'um, og hefur Her-
mann Jónasson m. a. sannað
að hann lia.fi raunar pcr-
sónulega ráðið úrslitum síð-
ustu heimsstyrjaldar og
kveðst nú vera að leika
sama leikinn í annað sinn.
Nýjasta kenningin er þó
markverðust þeirra allra, en
hún birtist í forustugrein
Frjálsrar þjóðar 21. febrú-
ar sl. Eru þar raktar skoð-
anir Þjóðvamarflokksins á
ástæðmium til hernámsins
og nauösynlegum aðgerðum
svo að því verði aflétt, og
er þar komið að sjálfum
kjamanum í stefnu flokks-
ins, að sögn forsprakkanna,
þannig að vert er a'ð veita
þisssum kenningum sérstaka
athygli.
Sósíalistaflokkurinn er
„flokkur liins bandaríska
hernáms“, segir Frjáls þjóð
í þessari fomstugrein sinni,
sem er skrifuð í hreysti-
sagnastíl Gils Guðmundsson-
ar. „Hann er að minnsta
kosti ein af nauðsynlegustu
forsendum þess. Þegar ís-
land var kúgað inn í Atí-
antshafsbandalagið var Iýst
yfir því, af hálfu Banda-
ríkjastjórnar, að ekki væri
nein hætta talin á því, áð
árás vofði yfir íslandi. Síð-
an hefur ekkert komið fram,
er styddi það, að vaxandi
hætta væri á slíkri árás. En
það er armað sem notað hef-
ur verið til að leiða rök að þvi
að nauðsyn sé bandarískr-
ar hersetu á íslandi. Það er
kjörfylgi kommúnista —
Sameiningarflokks alþýðu —
Sósialistaflokksins.... ein-
mitt það hve þeir kjósend-
ur voru margir á árunum
cftir heimsstyrjöldina, stuðl-
aði beinlínis að því, áö
Bandaríkjamenn seildust hér
til herstöðva. Og þeir notuðu
kjörfy!gi Sameiningarflokks
alþýðu — Sósíalistaflokksins
sem rökstuðning fyrir því,
bæði heima fyrir og hér á
laridi, að þörf væri á banda-
rískri her-setu á íslandi.
Þannig tókst rússneska her-
námsf’oklmum að verða
meðábyrgur um það, að
bandárískt hernám dundi yf-
ir Island.... Það er ár-
angurinn af baráttu þess
fiokks gegn hernáminu“.
Eins og sjá má er kenn-
ingin borin fram af fyllstu
rökvísi. Ástæðan til her-
námsins er sú að Sósíal-
istaflokkurinn var andvígur
því; ef allir fiokkar hefðu
bej'gt sig fyrir hinu erlenda
valdi. hefði það hneygt sig
á móti af fyllstu kurteisi og
kvatt síðan. Þa'ð er engin
hætta á árás, þess vegna
hlýtur liernáminu að vera
beint gegn þessum eina and-
stöðuflokki; því auðvitað
minnist Frjáls þjóð ekki á
aðra eins firm og þá að
Bandaríkin hugsi sér ísland
sem árásarstöð. Hinir vest-
rænu valdamenn hafa þann-
ig komið sér unp einum
bezta flugvelli heims suður
á Reykjanesi til þess að
hafa i fullu tré við Sósíal-
istaflokkinn, en þaðan geta
athafnað sig stærstu flug-
vélar- og borið með sér
kjamorkusprengjur. í sama
skyni hefur bandaríski flot-
insr lagt Hvalfjörð undir sig.
Af þessum ástæðum er ver-
ið að koma upp radarstöðv-
um á öllum landshornum
með fullkomnustu tækjum
að ógleymdu vat.ni og grjóti
frá Hollandi. I því skyni
einu hafa vcrið gerðar mikl-
ar áætlanir um nýjar her-
skipaliafnir og annan stóran
flugvöll í viðbót. Af þessu
tilefni einu saman era þús-
undir bandarískra æsku-
manna, þjálfaðir í notkun
mikilvægustu drápstækja,
látnir dveljast hér á þessu
kalda Iandi, fjarri átthögum
sítium. en Færeyingar flutt-
ir inn til að draga fisk úr
sjó í sta'Ö íslendinga sem
stunda landvarnavinnu. —
Þetta er sannarlega athygl-
isverð kenning, og víst ekki
vonum fyn- a'ð þjóðin fær
að vita sanna málavexti.
Hins vegar er ýmislegt enn
óljóst þeim sem ekki era
handgengnir kenningunni;
td. hvers vegna Bandaríkja-
menn lcggja þvílíkt ofur-
kapp á að koma sér upp
miklum Iierstöðvum á Græn-
landi, þar sem ekki er neina
kommúnista að finna, svo
vifcað sé; eða á norðurheims-
skautinu, þar sem mjög er
talað um umfangsmiklar
bækistöðvar, þótt lítið fai’i
fyrir andstöðu íbúanna; eða
í ýmsum þeim löndum, sem
fengið hafa árnóta heim-
sóknir og tslendingar, án
þess Iw að hafa urmið eins
til þeiT'ra. í kosningum. En
allt þetta skýrir Frjáls þjóð
eflaust með tírnanum af rök-
vísi og hciðarleika.
En þessi kenning skýrir
ekki aðeins hvers vegna Xs-
kmd var bcrmneið, þar er
eintrig að finna ástæðurnar
til hátternis Þjó3\arnarfor-
sprakkanna sjálfra, en ýms-
mn hefur þótt það næsta
lcjmlegt. Þeir sáu sem kuim-
ugt er enga ástæðu íil þess
að stofna, flokk sinn fyrr
en 1953 — tveimur árum
eftir að landið var herrmrn-
ið og rúmum sex árum
eftir að Keflavíkursamning-
urinn var gerður. Allt fram
undir það liöföu þeir unnið
sér hið bezta í hópi her-
námsmanna: Jón Helgason
sem fréttastjóri Tímans, en
það var þá heimilisblað Mc
Gaws; Gifcs Guörnundsson
sem samstarfsroaður Stefáns
Péturssonar við Alþýðublað-
ið; Valdimar Jóhannsson
sem bókmenntalegur leið-
togi Framsóknarflokksins og
stórvirkur útgefandi á kyn-
lífsskáldsögum í þýðingu
Jóns Helgasonar; Bergur
Sigurbjönisson sem full-
trúaráðsmaður Framsóknar-
flokksins og trúnaðarmaður
hans í Fjárhagsráði. En allt
í einu geystust þessir ró-
lyndu rnenn fram, einmitt
þegar sýnt þótti að fleiri
kjósendur en nokkra sinni
fyrr myndu lýsa yfir stuð-
irigi við baráttu Sósíalista-
flokksing gtgn hemáminu,
og börðust um á hæl og
hnakka til þess að sundra
andstöðunni. í þessu hafa
ýmsir þótzt finna annarieg-
ar hvatir, en eftir kenningu
Frjálsrar þjóðar fellur allt í
ljúfa löð. Leiðtogamir hafa
allt fx’á upphafi verið þeirr-
ar skoðunar „að nauðsyn sé
á bandariskri hersetu á Is-
landi“ til þess að ráða nið-
urlögum Sósíalistaflokksins.
Þeir biðu þess í ró og mak-
indurn að þetta tækist, en
síðan hyrfi herinn af landi
brott að unnum frækilegum.
sigri. En þegar þróunin var'ð
á öfuga leið sáu þeir að við
svo búið mátti ekki standa.
Þeir stofnuðu flokk sinn, til
þess að vinna bug á Sósíal-
istaflokknum, eins og Al-
þýðubiaðið lýsti berlegast á
dögunum — og til þ>3ss áð
losna á þann hátt við her-
námið, samkvæmt hinum ný-
stárlegu kenningum Frjálsr-
ar þjóðar.
Bíindai’iski herinn er hing-
að kominn til þess að upp-
ræta Sósíaliataflökkinn og
ræðui i þvi skyni yfir mikil-
virkustu vígvélum nútímans.
Þjóðvarnarflokkui’iiin er til
þess stofnaöur að aflétta
hernárninu — ekki meö and-
stöðu heldur hinu, að svipta
burt forsendum þess. Með
þessari kentxingu er Þjóð-
varnarflokkuririn að benda
hernámsliðinu á sjálfan sig
sem baráttufúsan og ekilæg-
an bandamamr, og er ekki
að efa að vestræ.nir valda-
menn ver'Öi fljótir til að
hagnýta sér ábendinguna og
að takast muni hin ágætasta
samviima. Virðist þá einsætt
að Gils Guðmundsson takist
semi á hendur forastu fyrir
öryggisverðinum á Keflavik-
urflugvelli, sem eitt sinn
átti að verða vísir að inn-
lendum her, og stundi þar
garpsckap þann sem hann
hefur hingáð til rómaS í
orði. Bergur Sigurbjörnsson
getur tekizt á heridur eftir-
grennslanir í þágu hemáms-
liðsins, enda vanur slrkum
störfum úr Fjárkagsráði.
Valdimar Jóhamisson myndi
að sjálfsögðu sjá nm útgáfu-
starfsemi sendiráðsins á
kosningaritum, en Jón
Helgason serndi fréttir til
dýrðar hinum erlenda her
eins og fyrr. Væri þá bar-
átta Þjóðvarnarflokksins
komin í farveg þann sem
liæfir hinni nýju kenningu.
Og ekki þiirf áö cfa að leiö-
togarnir myndu gegna þess-
urn hlutverkum af sannri
trúmennsku eins og áður, í
fúílvtssu þess að herínn
muni hverfa af landi brott
þegar er and- m
stöðunni gegn . .
vist. hans er (1
lokið. 0
■■■♦ ■■»■■.