Þjóðviljinn - 04.04.1954, Blaðsíða 7

hnrl
Hér fer á eftir síöari hlut-
inn af greinargerð þeirri sem
fylgir tiliögu Sósíalistaflokks-
ins um vetnissprengjuna.
Tilskipanir Bandaríkjastjórnar
og ábyrg ummæli æðstu valda-
manna undanfarnar vikur hafa
þvert á móti verið eins og árétt-
ing ógnaratburðanna á Kyrra-
hafi og hnigið mjög að hinu
sama: að frá stjórnarstefnu
þeirri, sem Dulles utanríkisráð-
herra kunngerði í New York-
ræðu sinni í janúar sl. og geng-
ur undir nafninu „New look“,
skuli ekki hvikað um hárs-
breidd.
Fyrir þessari stjórnarstefnu
hefur vetnissprengjan frá 1.
marz að vísu talað hærra og
skýrar en vænzt var, en um-
mæli „heimildarmanna, sem
málum eru kunnugir", tilfærð
í N. Y. Times 18. marz og á-
réttuð daglega í fregnum, draga
þar í engu úr, en þar er sagt,
,,að Bandaríkin séu nú þegar
tekin að birgja sig upp af vetn-
issprengjum þeirrar tegundar,
sem nú hafi verið framleidd. —
Þeir skýrðu einnig frá því að
sprengingin 1. marz væri að-
eins undirbúningur að enn
kröftugri vetnissprengingu,
sem yrði þáttur i kerfi af til-
raunum á Kyrrahafi“.
Þetta er síðast áréttað, sam-
kvæmt fréttum íslenzka rík-
isútvarpsins hinn 26. marz, af
formanni kjarnorkunefndar
Bandarikjanna, Strauss aðmír-
áli, sem lýsir yfir því. að
Bandaríkin muni samkvæmt
beiðni herstjórnarinnar halda
ífram smíði á vetnissprengj-
um af auknum krafti og til-
raunum með þær á Kyrrahafi,
— og í því skyni samþykkti
fjárvcitingamefnd fulltrúa-
dc-ildai þingsins fjárveitingu
samdægurs, að upphæð 1000
imújónir dollara, til fram-
leiðsiu á vetnis- og kjarnorku-
spretigjum á fjárhagstímabil-
ítiu sem hefst 1. júlí n. k.
Og enn flytur íslenzka ríkis-
útvarpið þennan boðskap m. a.
í hndegisfréttum 27. marz:
„Eisenhower Bandaríkjafor-
seti hefur fyrirskipað, að haf-
ir. skuli nú söfnun birgða alls
kor'ar málma, sem nauðsynleg-
ir séu til hernaðarframleiðslu.
Segir í boðskap forsetans til
stðfnunar þeirrar, sem fer með
þessi mál, að svo geti farið, að
erfitt verði að afla sér slíkra
nauðsynja á styrjaldartímum,
emkum þegar nú sé vitað, að
Ráðstjórnarríkin séu þess
megnug að ráðast á Bandarík-
ín sjálf. Enn fremur er gefið
í skyn í fregnum, að nauðsyn
kunni að bera til þess að tak-
marka sölu slíkra málma inn-
an iar. ds ...“.
Það sýnist mega einu gilda,
hvort hin umrædda stjórnar-
stefna, er í þessu birtist og
gertgur undir nafninu „New
IwV er í orði kveðnu kennd
við strið eða fTið, -- í fram-
kvæir ú verður hún sama óvitið.
Itún er reist á þeim rökum, að
cV. iss úrslit í styrjöld réu betri
kcstnr en sá vísi voði, að efna-
hagskerfi Bandaríkjanna, sem
teKÍð er að svigna undan
þunga vígbúnaðarins, hrynji í
i jst. Hún er reist á þeim rök-
um, að styrjöld hljóti að standa
og þá styrjöld beri að heyja
með öllum tiltaékum vopnum og
þar hafi sá betur, sem fyrstur
slær og þyngst, — og ‘. fram-
kvæmd leiðir hún til vígbún-
aðaræðis, þar sem stefnt virð-
ist að því að hafa afl ,til að
drepa andstæðinginn fjórum
sinnum, ef ætla má, að hann
gæti gert út af við mann
tvisvar. Hún gerir ráð fyrir, að
svo mikilvægt sé að verða fyrri
til að slá, að nauðsynlegt sé,
að forseti Bandaríkjanna geti
gert sér hægt um hönd, brotið
stjórnarskrána og hafið atóm-
styrjöld upp á sitt einsdæmi af
hverju því tilefni, er hann
sjálfur kynni að velja og telja
ógnun við öryggi ’ Bandarikj-
anna eða þjóða á þeirra snær-
um.
New York Times tilfærir 20.
marz ummæli Dulles utanríkis-
ráðherra í þingræðu hinn 1:1 .
er að þessu lúta:
„Varðandi gagnrýni á „New
look“ úr flokki demókrata, sem
að því hnígi, að í rauninni só
sú stefna ekki ný og að með
henni sé rofið tveggja flokka
samkomulagið, þá viðurkenndi
ráðherrann, að hótunin un
„kröftug hefndarviðbrögð ‘
væri hvorki „skyndileg" né
„byltingarkennd“.
En hann hélt fast við, :ið
stefnan væri i reyndinni ný og
til hennar bæri að rekja fjölda
mikilvægra og leynilegra
stjórnmálaákvarðana í örygg-
isráði Bandaríkjanna.
Herra Dulles færðist undan
að gefa nokkurt loforð um það,
að Eisenhower forseti ráðgað-
ist endanlega við þingið, áður
en hann léti hart mæta hörðr.
gegn hvers konar árásum á
eitt eða annað bandalagsríki
vort“.
Utanríkisráðherrann var sem
sagt árangurslaust, en ekki ó-
fyrirsynju, krafinn slíks lof-
orðs. Eisenhower forseti hafði
lýst yfir í þingræðu 17. marz,
að hann mundi ekki hika 'dð
að taka sér sjálfdæmi um það,
hvað telja bæri árásarógnun
við Bandaríkin, og hefja atóm-
styrjöld umsvifalaust, ef því
væri að skipta:
„Forsetinn kvaðst mundu
forðast dæmi fortíðarinnar,
svo sem Normandy-innrásar
sinnar í Evrópuvirkið 1944, og
beita nýjustu vopnum og að-
ferðum atómaldarinnar.
Hvern þann forseta, sem
léti undir höfuð leggjast að
grípa til vopna andspænis tor-
tímingunni, þann forseta væri
of vægt að draga fyrir lands-
dóm og setja af embætti -—
hann ætti skilið að hengjast,
sagði Eisenhower forseti af lil-
finningu.
Ef svo færi, að hann gerði
einhliða ákvarðanir á þjóð-
hættustund, þá mundi hann
kalla saman þing eftir á, svo
fljótt sem unnt yrði, til þess
að veita stríðsaðgerðunum
stuðning. Hann tók samt fram,
að ef tíminn leyfði, mundi
hann telja æskilegra, að árás-
arógnunin yrði rædd af þing-
inu, áður en hann hæfist
handa“. (N. Y. Times 18. marz).
Og enn segir í greininni:
„í gær lýst hr. Dulles yfir
því, að hann áliti, að forsetinn
hefði vald til, án þess að ráðg-
ast við þingið, að skipa fyrir
um ráðstafanir gegn hvers
konar árásum á Bandaríkin eða
bandamenn þeirra í Evrópu og
á vesturhveli jarðar.
Hann sagði, að forsetinn
hefði þetta vald samkvæmt á-
kvæðum Norður-Atlantshafs-
sáttmálans og Rio de Janeiro-
sáttmálans, er báðir hefðu ver-
ið staðfestir í öldungadeild-
inni“.
Þá vitum vér það, hvað vér
höfum falið hverjum þeim
Forestall á hendur, sem hefj-
ast kann í forsetastól í Banda-
ríkjunum, á meðan vér skip-
um skemilsess í „Varnarbanda-
lagi Atlantshafsríkja" — ekk-
ert minna en sjálfdæmi um ör-
lög mannkynsins á jörðinni.
Höfum vér ekki horft upp á
frumæfingu hinnar forsetalegu
valdbeitingar, er Bandaríkin
hófu smánarstríð Sameinuðu
þjóðanna í Kóreu fyrirvara-
laust og knúðu síðan samþykki
fram við orðnum hlut. Og meg-
um vér ekki horfa upp á það
þessa daga, þegar æ fleiri
raddir einstaklinga, flokka og
þjóðþinga, sem Bandaríkjunum
fylgja að málum, hefjast til
mótmæla gegn ábyrgðarlausum 1
leik þeirra með hinn lævísa *
vítiseld; þegar veröldinni er
loks að skiljast á síðustu stund,
að henni stafar ekki ógn úr
austri eða vestri, heldur er hún )
yfir og allt um kring og kveð- j
in að hverju mannsbarni jafnt; j
þegar þjóðunum er loks að)
skiljast samstaða sín gagnvart
einum og sama voða: magnan
þessa elds og útkulnun lífsins í
styrjöld, sem leiða mundi stein- [
öld eða helöld yfir jörðina —
hver eru þá viðbrögð hæstráð- ,
enda vetnissprengjunnar önnur
en þau að kunngera, að nú
skuli tekið að safna glóðum
eldsins fyrir alvöru, nú skuli
gripið til neyðarráðstafana og
skrapað saman hvers konar /
málmi til hergagnaframleiðslu, •
nú skuli gera öllum undirgefn- 1
um vitanlegt, að forseti Banda- ‘t
rikjanna hefji sitt stríð, þegar,
Framhaici a n siot )
Á síöasta ári hóf Landssam-
band japanskra kennara aö
gera kvlkmynd um kjarnorku-
árásbia á Hfrósjíma. Er hún
samin eftir skýrslum og frá-
sögnum þeirra sem af komust
og á það var lögö rik áherzla
að myndin yrði eins raunsönn
og nokkur kastur væri, tii
þess að styrkia þá kröfu, að
kjamorka yrði aldrel iramar
hagnýtt til þess að tortima
fóikl. — Fjár til mynda-
tökunnar var afiað með al-
mennum samskotum, sem 500.
000 kemiarar tóku þátt í, og
auk leikara tóku 40.000 kenn-
ai-ar og nemendur þátt í hóp-
aíriðum myndarinnar. — Á
myndunum hér á síðunni sjást
tvær aðalpersónur myndarinn-
ar; á sfcerri myndinni kennsiu
konan Yonawara sem lentl í
sprengingumii í hópi skóla-
barna; á hinni móðirin Mine
að leggja af stað í leit að
bömum sínum eftir spreng-
inguna.
Fréttirnar frá Kyrrahafi kalla
til ábyrgðar hvern einstakling