Þjóðviljinn - 30.05.1954, Blaðsíða 6

Ö) — ÞJÓÐVILJINN — Smmudagur 30. maí 1954 --------------
þJÓOVIUINN
Otgefandl: Samelnlngarflokirur alþýðu — Sósíalistaflokkurlnn.
Kitstjórar: Magnúa Kjartanason (&b.). SigurOur Guðmundsson.
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Asmundur Slgurjónsson, BJarnl Benediktsson, Gu®-
1 mundur Vigfússon. Magnús Torfi ólafsson.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Rit8tjóm, afgrelðsla, auglýslngar, prentamlOJa: Skólavórðustlg
18. — Sími 7600 (3 línur).
Aakriítarverð kr. 20 á mánuðl 1 Reykjavfk og nágrennl; kr. 1T
annara staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
PTentjimiðja Þjóðviljana h.f. ____^
Hergróðaanm skipt
Eins og skýrt var frá í fimmtudagsblaði Þjóðviljans voru þá
um kvöldið áður loks tilkvnntar niðurstöður þeirra lang\rarandi
samningaumleitana sem Kristinn Guðmundsson utanríkisráð-
herra hefur átt í við bandarísk stjórnarvöld varðandi framkvæmd
hernámssamningsins.
Eöfuðatriði samninganna eru eftirfarandi:
1. Bandaríkjunum er gefið fyrirheit um að mega leggja undir
sig Njarðvík og byggja þar herskipahöfn.
2. Hamiltonfélagið illræmda verður flutt af landi brott en
í þess stað taka við ný helmingaskipti Vilhjálms Þórs og her-
námsdeildar S.I.S. annarsvegar og gróðamanna íhaldsins hins-
vegar.
3. Gerð verður girðing um dvalarstaði hemámsliðsins og sett-
ar enn einar reglur um ferðir þess, sem þó eru ekki birtar eða
nánar skýrðar i þeirri skýrslu sem utanríkisráðherra flutti þjóð-
inni.
Af skýrslu ráðherrans er ljóst að í hinu langa samningaþófi
hafa bandarísk stjómarvöld neitað með öllu að verða við nokkr-
um kröfum Kristins Guðmundssonar nema fá það að fullu bætt.
Gegn því að Hamiltonfélagið víki, sem raunar var orðið óhjá-
kvæmilegt vegna yfirgangs þess og almennra óvinsælda, eiga
Bandaríkjamenn að fá afhenta Njarðvílc til athafna sinna.
Landshöfnin sem rísa á þar samkvæmt lögum frá Alþingi á að
víkja fyrir framkvæmdum hemámsliðsins. Hitt er svo vitað
mál að Bandaríkjamönnum er það sízt á móti skapi að tengja
-gróðabrallsmenn stjómarflokkanna sem traustustum böndum
við hernámið enda er það rækilega gert með hinum nýju samn-
ingum.
Elað utanríkisráðherra læzt mjög fagnandi yfir samningunum
og þarf það engum að koma á óvarL Það sem raunverulega hef-
ur gerst er að gróðamenn Framsóknarflokksins liafa tryggt sér
jafnréttisaðstöðu við stéttarbræður sína í $jálfstæðisflokknum.
Báðir stjórnarflokkarnir verða eftirlelðis raunverulega kostaðir
af hemámsliðinu, niðurlæging islenzku þjóðarinnar verður þeirra
fjárhagslegi aflgjafi og tekjulind.
Málgagn samstarfsflokksins er hinsvegar hreinskilnara en
blað utanríkisráðherrans. Morgunblaðið lýsir eftirfarandi yfir
j gær í ritstjómargrein sem fjallar um samninginn:
,,t'm það, sem nú hefur veríð samlð er ekki nema goft eitt að
segja. Þær eru gerðar í samræmi við þá reynslu, sem ríð höfum
öðfast. Hér er um að ræða eðlilega og sjáifsagða þróun. Með
samkomulagi því, sem undirskrífað hefur verið er ekki nein ný
stefna möriaið.“
Þessi skýra og ótvíræða yfirlýsing Morgunblaðsins tekur af
öll tvímæli um það, að Bandaríkjamenn telja sér hina nýju
sarcninga sízt af öllu óhagkvæma. Morgunblaðið myndi vissulega
skrífa í öðrum tón teldi íhaldið hart að hernámsliðinu gengið.
Hér er því sannarlega ekki um neinn „sigur íslenzks málstaðar“
að ræða, eins og Tíminn gefur í skyn í gær, heldur þráðbeint
áframhald á braut þeirrar undanlátsemi og niðurlægingar sem
íslenzk stjórnarvöld hafa látið bjóða sér í öllum skiptum sínum
við bandarísk stjórnarvöld og hernámslið þeirra.
Fullyrðing Tímans í gær um að Þjóðviljinn harmi brottför
Hamiltonfélag3Íns er varla svaraverð. Þjóðviljinn hefur frá upp-
hafi' flett ofan af allri framkomu þessa erlenda verktaka og
jafnan krafizt þess að hann yrði rekinn af landi brott og það
löngu áður en Tíminn og Framsóknarflokkurinn höfðu nolckuð
jit é starfsemi hans að setja.
Það er hinsvegar íslendingum sízt fagnaðarefni að óseðjandi
gróðaklíkur stjórnarflokkanna geri sér hernám landsins og nið-
urlægingu þjóðarinnar að atvinnu og tekjulind. Slík aukin
tengsl spilltustu gróðamanna landsins og hemámsliðsins hljóta
að verða þeim flokkum sem hergróðamennimir ráða yfir ný og
aukin hvatning til að halda dauðahaldi í hemámið. Þeir sem ekk-
ert föðurland eiga annað en peningana era ekki líklegir til að
láte auðsöfnunarmöguleika sína af hendi ótilneyddir. Krafa her-
gróðaklíkunnar verður því áframhald hemámsins og aukinn
styrjaldarundirbúningur á íslandi, með því einu fær hún sval-
að fégræðgi sinni og óseðjandi gróðafíkn.
Hlutverk íslenzkrar alþýðu og allra þjóðhollra íslendinga hvar
sete þéir standa I flokki er eftir þessa samninga eins og fyrir.
þá að herða baráttuna fyrir uppsögn hernámssamningsins og
brottflutningi alls herliðs af íslandi. Sigursæl úrslit í þeirri
baráttu em ein þess megnug að tryggja líf þjóðarinnar, frelsi
hernar og framtíð og þvo af henni smánarbíett hernámsins.
Heíur þú lagt fram þinn skerf í Sigfúsarsjóð?
Allt frá stofnun hsfur Sssfslistaflokkurinn, Sésfalista-
félsg Reykjavíkur og Æskiiiýðsfylkiiigiti crðií að not
ast við ÓRÓgf og éviðunandi ieigDhásnæði
Þess misskilnings hefur
orðið vart í sambandi við
söfnunina í Sigfi'isarsjóð, að
Sósíalistaflokkurinn sé síð-
ur en svo illa staddur með
húsnæði, þar sem hann eigi
fyrir ágœtt húsnœðiá Þórs-
götu 1.
Sennilega er þetta árang-
ur af miklum áróðri vissra
blaða til kynna á flokks-
skrifstofunum og stað
þeirra, en því miður er
sannleikurinn sá, að Sósíal-
istaflókkurinn hefur aldrei
átt húsið Þórsgötu 1 eða
nokkurn hluta þess, heldur
hefur leiqt húsnæði þar. Að
vísu er það húsnæði rýmra
og samfelldara en flokkur-
inn hefur nokkru sinni átt
við að búa, en þegar Sósial-
istafélagið missti litla fund-
arsalinn þar í vetur, varð
það tilfinnanleqa ónóat.
Hver sá maður. sem þekk-
ir til félagsstarfsemi. veit
hver lífsnauðsyn bað er fé-
laqssamtökum að eioa so.ma-
stað. Þau eru orðin mörq
félögin á íslavdi sem hafa
•ocjt orku sína árum saman
í húsbyaqingar. Þet tn á
einniq við um verkalýðs-
hreyfinguna og ekki sízt.
því hún heiur ekki átt auð-
velt með að fá húsnæði lán-
að oq leiot til starfserni
sinrwr. Hafa fátœk verka-
lýðsfélöq víða um Javd uvn-
ið cfrelc til að koma sér uvp
funda- on samkomuhnsum.
toft við örðug skilyrði
Það gegnir furðu, að
Sósíalistaflokkurinn og
Sósíalistafélag Reykjavík-
ur skuli hafa unnið pað
mikla starf sem pessi te'-
lagasamtök eiga að baki án
pess að hafa nokkm sinni
átt hentugt og hœfilegt
húsnæði fyrir .starfsemi
sína. AUa tíð hefur flokk-
urinn hrákizt með skrif-
stofrir sínar úr einu leigu-
húsnœði í annað, alltaf
vantað fundarsali og satn-
komuhús. Þeir sem mest
hafa starfað að máluvi
flokksins vita gerst hve hús
næðisleysið hefur húð allri
starfsemi hans. Og skiln-
ingurinn á pví hvað •vinnst
með pvi að eignast gott
hús og stóra lóð í hjarta
Reykjavíkur hefur vakið
fagnaðaröldu sem kemur
gleggst fram í hinum
glœsilega árangri söfnun-
arinnar í Sigfúsarsjóð.
Hér eru birtar myndir af
tveimur húsum, sem flokk
urinn leigði herbergi í
fyrsta starfsár sitt. Það
húsnœði mátti þó teljast ó-
venju rúmt, miðað við það
sem síðar varð. Við stofn-
un flokksins 1938, fékk
Sósíalistafélag Reykjavík-
ur og Æskulýðsfylkingin
leigðan vesturendann á
liúsinu Hafnarstrœti 21.
Þar var fundarherberai á
Framhald á 11. síðu.
Hafnarstræti 21
Grumlarstígur 4.