Þjóðviljinn - 15.07.1954, Qupperneq 1

rimmtmlagur 15. júlí 1954 — 19. árgangur — 15G. tölublað
SigfHssrsjóður ’
Þeir sem greiða smám saman
framlög sín til sjóðsins eru
minntir á að skrifstofan á Þórs-
götu 1 er opin alla daga kl.
10—12 og 2—7, nema laugar-
daga aðeins fyrir hádegi. ,
ts
ftlee ræðsf ú stefnn Bcindciríkjosfjornar
Fordœmsr árásina á Guaiemala - SÞ gerSar a3 fœki
Bandarikjanna i baráifunni gegn kommúnisrhanum
Clement Attlee, fyrrverandi forsætisráðherra og foringi
Verkamannaflokksins, hafði framsögu um utanríkismál
a brezka þinginu í gær. Ræða hans var frá upphafi til
enda hvöss gagnrýni á utanríkisstefnu Bandaríkjastjórn-
er. Kann sakaði Bandaríkjamenn um að misnota SÞ og
koma í veg fyrir lausn deilumála í Asíu með afstöðu
sinni til Kina.
Ræða Attlees minnti að ýmsu
leyti á málflutning Aneurins
Bevans, foringja vinstri arms
Verkamannaflokksins.
Bretar uggandi
Attlee kvað það hafa vakið
ugg í Bretlandi að bandarískir
ráðamenn litu á SÞ sem tæki til
að beita í baráttunni gegn
kommúnismanum. Bretar væru
engu hlynntari kommúnisma en
Bandaríkjamenn en þeir væru
staðráðnir í því að lifa í friði
og sátt við þau riki, sem komm-
únistar ráða.
Eiga að sleppa hendinni
af Sjang
Prófraunin í þessu efni er af-
staðan til Kína, sagði Attlee. Það
er forsenda fyrir friðsamlegri
sambúð og lausn deilumálanna í
Austur-Asíu að alþýðustjórn
Kína nái rétti sínum og taki
sæti landsins hjá SÞ. En það
/ eitt er ekki nóg. Bandaríkja-
menn verða einnig að hætta því
framferði að styðja klíku Sjang
Kaiséks á eynni Taivan gegn lög-
legri stjórn Kína. Sjang og .her-
foringjar hans eru komnir á
þann aldur að rétt er að setja
þá á eftirlaun.
Fundur með Malénkoff
Loks vék Attlee að vetnis-
sprengjunni „þessum ægilega
meinvætti, sem vofir yfir allri
siðmenningu". Hann skoraði á
Churchill forsætisráðherra að
vinda bráðan bug áð því að
koma á fundi með Malénkoff,
forsætisráðherra Sovétríkjanna,
til að ræða vetnissprengjuna.
Þingmenn Verkamannaflokks-
ins gerðu óp að Churchill þegar
hann reis upp til andsvara og
hóf mál sitt með því að segja,
að ræða Attlees hefði verið
„langdregið gagnrýnisýlfur gegn
Bandaríkjunum“. Churchill
kvaðst geta fullvissað þingmenn
um að Bandarikjastjórn myndi
álíta það fjandskaparbragð við
sig ef alþýðustjórn Kína fengi
sæti hjá SÞ. Hann kvaðst við-
urkenna að ekki væri hægt að
útiloka Kina að eilífu úr sam-
tökunum en nú væri ekki rétti
tíminn til að taka málið upp.
snlfh ffl 6
Vesturveidin enn ésammáia i'.m Inúé Kína
Dulles utanríkisráðherra Bandaríkjanna hefur fallizt á
aö -senda Bedell Smith staðgengil sinn til að sitja ráð-
stefnuna í Genf um frið í Indó Kína.
FSéðið ógnesr
Búdapes!
Flóðbylgjan í Dóná berst ná
niður árdalinn og var í gær
rnest í Tékkáslóvakíu. Hafa
nokkur þorp þar farið á l^af og
söíhuleiðis nokkur hverfi í borg-
inni Bratislava.
í Ungverjaiandi kefur allt fólk
verið flutt úr þeim hverfujm
höfuðborgarinnar Búdapest, sem
lægst liggja. Viðbúnaður við
flóðinu er einnig hafinn í Júgó-
slavíu.
Clement Attlee
Ótvíræð árás
Attlee kvað nýjasta dæmi
um misnotkun Bandaríkja-
manna vera atburðina í
Guatemala. Engum geti bland-
azt hugur um að þar hafi ver-
ið um utanaðkomandi árás að
ræða, En svo mikið er hatur
ráðamanna Bandaríkjanna á
komúnistum, að þeir skirrast
ekki við að fótumtroða grund-
vallarreglur SÞ til þess að
koma fram viija sínum.
Ætla að gera V-Þýzkaland
íullvalda fyrir haustið
Steína USA og Bretlands eí Frakkar sam-
þykkja ekki Evrópuherinn
Stjórnir Bandaríkjanna og Bretlands eru staðráðnar í
því að veita Vestur-Þýzkalandi fullveldi hið fyrsta, hverja
meðferð sem Vestur-Evrópuherinn fær á franska þinginu.
I gær var birt í Washington
bréf, sem Dulles utanríkisráð-
herra skrifaði þingmönnum áð-
ur en hann fór til Parísar á
mánudaginn. Segir þar að
stjórnir Bandaríkjanna og Bret-
lands hafi orðið sammála um
það, að binda endi á kyrrstöð-
una, sem verið hefur varðandi
hervæðingu Vestur-Þýzkalands.
Hvað a að
stöðva tog-
arana lengi
Ólaíur
Thors?
Franska þingið hefur ekki
enn tekið til umræðu samning-
ana um að Vestur-Þýzkalandi
skuli veitt fullveldi og Evrópu-
her sfcofnaður mcð vesturþýzkri
þátttöku. Nú ætla Bandaríkja-
menn og Bretar að slíta full-
veldisveitinguna úr samhengi
við Evrópuherinn og láta hana
eina koma til framkvæmda á
þessu sumri ef franska þingið
hefur ekki afgreitt frumvarpið
um fullgildingu samninganna
áður en þingfundum verður slit-
ið í næsta mánuði.
Frestað „fyrst nm sinn“
Hinsvegar verður ákvörðun
um hervæðingu Vestur-Þýzka-
Framhald á 5. síðu
Þetta var tilkynnt eftir
tveggja daga fund Dulles í
París með Eden, utanrikisráð-
herra Bretlands, og Mendés-
France, forsætis- og utanrik-
isráðherra Frakklands.
„Afstaða hvers um sig“
Ljóst er af tilkynningunni,
að Vesturveldin greinir enn á
um afstöðuna til friðarsamn-
ings í Indó Kína. Þar er kom-
izt svo að orði að ráðherrarnir
hafi gert grein fyrir og öðlast
fullan skilning á afstöðu hvers
ríkis um sig til ráðstefnunnar
í Indó Kína. Dulles hafi á-
kveðið að senda Bedell Smith
eftir að Mendés-France hafi
tjáð honum, að Frakkar æsktu
nærveru hans á ráðstefnunni
þótt afstaða Bandaríkjastjórn-
ar breyttist ekkert við það.
Frakkar hrósa sigri
Fréttaritaii Reuters í París
Framhald á 5. síðu
<?>-
Kvcðía frá kvenna
seiidiiiefndinRÍ
Fyrir um það bil mánuði
fóru nokkrar íslenzkar konur
til Sovétrikjanna i boði kvenna-
samtaka þar. I gær barst vin-
konu einnar konunnar kort frá
henni þar sem hún segir að
þær hafi ferðazt frá Leníngrad
til Moskva og þaðan til Tiflis
og Svartahafsins og síðan til
Moskva aftur. Mun nefndin því
væntanleg heim áður mjög
langt líður.
Sild írá Grónsey til Langaness
Raufarhöfn. Frá fréttaritara Þjóðviljan3.
Síldveiðin er nú aö glæðast og veiðisvæöiö hefur stækk-
að. Hefur sézt síld á svæðinu frá Grímseyjarsundi að’
Langanesi.
Sjómenn eru vongóðir um NK 152, Hrönn GK 128, Pálmar
veiði, en síldin veður lítið ennþá, NS 200, Smári Keflav. 100, Gissur
en talið að hún muni vaða betur Keflav. 190, Sigurfari AK 350,
í straumnum i vikunni. Sjöstjarnan VE 152, Freyja ÍS
í gærmorgun sá leitarflugvélin 630, e®a ssmtals rúml. 5500 mál.
síld á austursvæðinu og vísaði
skipunum þangað. í gærkvöldi
var veður ágætt á Raufarhöfn,
logn og sólskin.
Meðalfitumagn sildarinnar er
nú 13—14%.
Þessi skip Iönduðu á Raufar-
höfn í gær:
Kári Sölmundarson RE 300
tnál, Vörður VE 202, Víðir SU
608, Garðar EA 352, Vonin VE
62, Hvanney SF 246, Þórunn
VE 260, Smári ÍS 228, Marz RE
132, Guðbjörg NK 310, Gullfaxi
Reykur í búðinni
hjá Marteini
I gærkvöldi kom upp lítilfjör-
legur eldur í miðstöðvarher-
bergi í verzlunarhúsi Marteins
Einarssonar við Laugaveg. En
það varð mikill reykur, er fyllti
búðina; og munu allmiklar
skemmdir hafa orðið á vörum
verzlunarinnar, en ekki var það
fullrannsakað í gærkvöldi.
30 ftós m, munu hafi velSif í fyrrinótf
Söltun leyfð á miðnætti sd. nótt á Siglnfirði
— En möig skip fengu lítinn eða engan afla
Siglufirði. Frá fréttaritara Þjóðviljans.
í fyrrinótt var ágæt veiöi, munu hafa veiðzt samtals
um 30 þús. mál. Leitarflugvélin vísaði skipunum á síldina
í fyrrakvöld. Jörundur fékk mest, 900 mál í tveim köstum.
Fjöldi skipa mun þó enga veiði hafa fengið. — Söltun var
leyfð á Siglufirði á miðnætti s.l. nótt.
Hjá SR á Siglufirði var land- tíma i gær að þau urðu að bíða
að frá miðnætti í fyrrinótt og
til kl. 10 í gærkvöld 13 þús.
málum og hafa þá Síldarverk-
smiðjur ríkisins á Siglufirði
fengið samt. 33 þús. mál. Skipin
komu svo ört til löndunar um
eftir löndun nokkra klukkutíma.
Veiðin var þó mjög misjöfn
og mun fjöldi skipa hafa orðið
alveg af þessari veiði. Á Siglu-
firði lönduðu um 50 skip. Af
bátunum var Jón Finnsson hæst-
ur með 800 mál. — Aðalveiðin
mun hafa verið beggja vegna
Mánáreyjahryggsins.
Hvernig eru
reglurnar,
Kristinn
Guðmunds-
?son?