Þjóðviljinn - 28.10.1954, Side 10
30) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 28. október '1954
N
Eftlr
Giuseppe Berto
________________________________________y
37. dagur
burðarlyndi virtist einkenna það, jafnvel á stund upp-
reisnarinnar.
Sólin var kornin upp en brekkan sem þorpið stóð í
var enn í skugga af fjallinu. En sólskinið breiddist
smám saman niður dalbotninn og hitaöldur fóru að
stíga þaðan upp, hægfara og kæfandi. Engispretturnar
fóru að suða inni á milli olívutrjánna. Fátæklingarnir
voru nú í löngum röðum báðum megin vegarins. Börn-
in og dýrin voru orðin eirðarlaus og gátu ekki verið
kyrr lengur. Karlmennirnir höfðu safnazt í hópa og
töluðu saman í lágum hljóðum. Konurnar sátu hreyf-
ingarlausar, nema þegar þær ráku burt flugur af and-
litum yngstu barnanna. Þær voru líka sterkar og hug-
rakkar, en á annan hátt en karlmennirnir. Nú, þegar
' búið var að taka ákvörðun gátu þær sýnt ótrúlega þol-^
inmæði. Og þær héldu áfram að bíða, þótt nú væri langt
um liðiö síðan nokkur hafði bætzt í hópinn. Það voru
ekki allir komnir. Marga vantaði, jafnvel suma þeirra
sem tekið höfðu ákafastan þátt í umræöum og ákvörð-
unum undanfarna daga. Sennilega hafði þá brostið hug-
rekki þegar á átti að herða. Ef til vill vonuðu þeir að
vorkunnsemi hinna ríku yrði þeim til hjálpar, ef þeir
risu ekki upp eins og hinir. En þeir biðu þeirra lengi
enn. Sólin kom upp yfir fjallið og skein á brekkuna sem
þorpið stóð í. Loftið var ekki lengur á hreyfingu, það
var kyrrt, þungt og mollulegt. Það var ekki heiðskírt.
Þaö var hvítt mistur í lofti, sem skyggði þó ekki á sól-
ina en hélt hitanum enn þéttar að jörðinni. Það var
tilgangslaust að bíða lengur. Fólkið var talið. Þarna
1 voru yfir fimmtíu fjölskyldur, ef til vill þrjú hundruö
manns alls. Allir tóku upp pinkla sína og lögðu af stað,
en þetta var þögull hópur og enginn söng.
Allir aðrir þorpsbúar stóöu álengdar og horfðu á fólk-
1 ið; þeir stóðu í hópum í skugga trjánna meðfram veg-
inum. Þeir höfðu beöið tímunum saman eftir því að fá-
tæka fólkið gerði uppreisn. Þegjandi horfðu þeir á þaö
ganga framhjá og það var ómögulegt aö segja hvað þeir
hugsuðu, né hvort þeir fundu til kvíða, ótta eða undr-
unar. Ef til vill bjuggust þeir viö einhverju öðru, ófbeldi
eða ringulreið. En það var ekkert að sjá nema röð af
fátæku fólki á leiö framhjá, klyfjað föggum sínum, nið-
urlútt og sagði ekki orð nema til að herða á börnum
og dýrum. DálítiÖ neðar við veginn, bakvið áhorfend-
urna, stóð sóknarpresturinn í Santo Stefano. Hann var
í hempu sinni og skrúða og hélt fyrir sér krossi. Hann
hreyfði sig-ekki þegar fátæka fólkiö nálgaðist hann og
sagði ekki neitt, og fátæka fólkið vissi ekki til hvers
‘ hann stóð þarna, hvort það var til að blessa það eða
álasa því. Karlmennirnir tóku ofan húfurnar og héldu
áfram. Þeir höföu gert uppreisn gegn eymd, hungri og
1 dauða barna sinna; og ef guð var á móti þeim, þá væru
þeir á móti guði. En það gat ekki verið aö guð væri á
móti þeim. Það gat ekki veriö að hann hefði skapað
1 landið til þess aö örfáir menn gætu notið forréttinda.
Og þeir héldu því áfram og fundu guð í brjóstum sjálfra
1 sín. Og konurnar og börnin krupu og gerðu krossmark
fyrir sér, stóðu síðan upp aftur og flýttu sér á eftir karl-
mönnunum. Rykið sem þyrlaðist upp undan fótum
' þeirra sem á undan gengu, blindaði þau. En svo voru
þorpsbúar að baki, krossinn og lífið sem þau höfðu
áður lifað og þau voru ein á veginum sem lá upp á við
‘ í áttina til La Cellia. Hádegisbjöllurnar ómuöu til þeirra
langt að og þégar ómurinn frá þeim dó út heyrðist ekk-
' ert nema endalaust suöið í engisprettunum sem hopp-
uöu milli trjánna í sumarhitanum.
Fólkið varð æ rytjulegra og þreyttara því meira sem
hitinn frá sólinni jókst. Rykið blandaðist svita þess;
það smaug inn um vit þess og kverkar þess uröu þurr-
ar. Það sveið í augun af því að horfa á hvítan veginn
og heitt, mollulegt loftið fyllti það þjakandi ónota-
kennd. Byrðar þess urðu þyngri með hverju skrefi. Og
karlmennirnir sem höfðu gengið á undan sneru við, og
tóku á sig byrðar kvennanna líka; og svo tóku konurnar
upp börnin og báru þau, því að þau gátu ekki gengiö
lengur. Fólkið var hvorki í góðu skapi né kvíðandi.
Það hugsaði um það eitt aö halda áfram. Nú var ekki
svo langt til La Cellia. Þegar vegurinn beygöi til vinstri
sást landið blasa við, kyrrt og eftirvæntingarfullt í
steikjandi sólarhitanum og það var hægt að greina trén,
óræktarmóana og grænkuna í dældunum þar sem rak-
inn hélzt lengst. Eftir eina eða tvær klukkustundir yrði
þaö komið á áfangastað. Auðvitað var aðkoman ekki svo
einföld að ekki þyrfti annað en koma og byrja að vinna.
Engum datt í hug aö það yrði svo auðvelt, þótt enginn
gerði sér ef til vill ljóst hvaða erfiðleikar yrðu á vegi
þeirra. En það var tilgangslaust að hugsa um það. Nú
þurfti aðeins að ganga og þaö eitt var nógu þreytandi.
Þaö varö enn heitara en áður. Jörðin var brennheit
undir berum fótum fólksins. Þessar þrjú hundruð
manneskjur höfðu dreifzt um rykugan veginn. Gamla
og lasburða fólkið hafði dregizt aftur úr. Drengirnir
voru á þönum um nágrenniö í leit að vatni eöa hús-
dýrum sem höfðu sloppið burt án þess að nokkur tæki
eftir. Hvar sem von var á skugga staldraöi fólkið við
til aö kasta mæðinni. En eftir andartak lagði það af
staö aftur og smátt og smátt þokuðust allir upp hæð-
ina aö einum ákveðnum stað.
En svo staðnæmdust þeir sem fremstir voru í röð-
inni. Þeir sem á eftir komu þjöppuðust saman og gátu
ekki séð hvaða hindrun hafði stöðvaö röðina. En frétt-
in barst fljótlega aftur eftir. Svo lögðu karlmennirnir
frá sér byrðarnar og þokuðu sér fremst í hópinn. Þeir
voru ekki vopnaðir. Þeir höfðu ekki meðferðis annað en
^eimiSisþáttur
Tizkusýning á vörusýningunni
i Leipzig
Mikil alþjóðleg þátttaka — og tízkuhús
Austur-Evrópu stóðu sig með prýði
(Frá fréttaritara Land og
Folk í Leipzig).
HVER segir að höfundar hinn-
ar alþjóðlegu tízku eigi ævin-
iega að hafa
aðsetur í Par-
ís? Þegar mað
ur hefur set-
ið í nokkra
tíma við liinar
alþjóðlegu
tízkusýningar
á vörusýning-
unni í Leipzig
- og þar voru
þær haldnar
tvisvar á dag
— verður
manni ljóst að
í Prag, Búda-
pest, Moskva
og Berlín eru
að rísa tízku-
miðstöðvar,
sem að hug-
myndum,
smekk og
tækni standa
ekki að baki
neinni vestrænni tízkuborg.
Uppselt á tízkusýningar
tvisvar á dag /
Þarna var tækifæri til að gera
samanburð. I tízkusýningunum
í Leipzig tóku m.a. þátt tízku-
miðstöð í Moskva, Centrotex í
Prag, viðskiptaráðuneyti Búlg-
aríu, og tízkudeildir fataiðnað-
arins í Póllandi, Rúmeníu og
Ungverjalandi og fjöldi ann-
arra tizkuhúsa frá Berlin og
Leipzig og ennfremur frá Vest-
urþýzkalandi og Hollandi.
í fyrsta skipti í ár tóku vest-
ræn ríki þátt í þessum tízku-
sýningum sem fóru fram í borg-
arleikhúsinu — og í hvert sinn
var uppselt. Flíkumar frá Vest-
urþýzkalandi og Amsterdam
fengu góðar viðtökur áhorfenda
frá öllum mögulegum löndum.
En ekki síðri viðtökur fékk
grár ullarkjóll með fínleg-
um skreytingum í þjóðlegum
pólskum stíl, hentugur sport-
klæðnaður frá tízkumiðstöðinni
í Moskva eða glæsilegur hálf-
síður samkvæmiskjóll frá Leip-
zig. Hér voru sýndir glæsilegir
pelsar úr Nutría, gráu persían-
skinni og kálfa- og lambaskinni
meðhöndluðu á sérstakan hátt,
og sumir hinna dýrlegu sam-
kvæmiskjóla Centrotex í Prag
fylltu áhorfendur ílöngun. Stór
austurþýzk verksmiðja sýndi
falleg og hentug barnaföt —
og þá náði hrifningin hámarki,
og hefur það ekki hvað sízt
stafað af útliti og yndisþokka
þeirra sem sýndu.
Varla er hægt að krefjast þess
af vesölum leikmanni að hann
gefi greinargóðar lýsingar á
þessum hrífandi flíkum. Ég
verð að láta mér nægja að geta
þes3 að einnig að þessu leyti
hefur vörusýningin í Leipzig
„Sólmyrkva" ka.lar pólski t zkufrömuðurinn þenn-
an samkvæmiskjól úr chiffon. Undirkjóllinn er
úr aisilki með sama mynstri. Það lítur ekki illa
út þegnr sólirnar renna til hver undir annarri.
OC CAMMsft
Nafn Bernard Shaws varð
fyrst alþekkt vegna stöðugra
árása á hann, sem birtust í
formi blaðaviðtala hjá nokkr-
um kvöldblöðum í London.
Blaðamennirnir voru vanir að
troðast inn 1 íbúðina hjá
Shaw, oftast með það eitt
í huga að særa hann og draga
dár að honum. Margt fólk fór
að líta svo á að Shaw hlyti
að vera mjög athyglisverð
persóna. Eða hversvegna leið
hann þetta?. Hversvegna
sparkaði hann ekki þessum ó-
svífnu blaðamönnum á dyr?
Eða hversvegna hringdi hann
ekki á lögregluna. Þetta virt-
ist allt mjög skrítið af jafn
kristnum manni og þessi ves-
lings Shaw virtist vera. Og
allir ræddu um þessi furðu-
legu mál.
Þess þarf varla að geta, að
Shaw skrifaði allar þessar
greinar sjálfur.
Frá hinni alþjóðlegu tízkusýn-
ingu á vörusýningunni í Leip-
zig. Framlag frá Ungverjalandi.
— Dragtin stendur ekki að
baki vestrænum flíkum hvorki
hvað snertir snið né gæði.
sýnt sig vera .alþjóðleg og ein-
stæð að sínu leyti, og flíkurnar
að austan hafa ekki reynzt
standa hinum vestrænu flíkum
að baki, hvorki hvað Snertir
snið eða gæði. Margar hentugar
nýjungar í sambandi við efni,
t.d. meðferð á perloni, komu
fram í sambandi við þessar
sýningar og það var augljóst
að tilraunir þær sem gerðar eru
í hinum sósíalistísku löndum til
þess að framleiða betri og
smekklegri vörur, bera góðan
árangur.
Á degi hverjum voru hér sýnd-
ar 400 mismunandi flíkur. Sagt
er að tízkufrömuðirnir í Prag,
Moskva, Búdapest og-Berlín
séu mjög strangir og oft sé
8-9 flíkum hafnað á móti hverri
einni sem samþykkt er. Þarna
er tekið alvarlega það hlutverk
að framleiða fegurri og hent-
ugri fatnað.