Þjóðviljinn - 10.02.1955, Side 1
VILIINN
Fimmtudagur 10. febrúar 1955 — 20. árgaugur — 33. tölublað
fiokkunnn
1. ársfjórðungur féll í gjald-
daga 1. janúar. Greiðið flokks-
gjöld ykkar skilvíslega í skrif-
stofu flokksins.
Hvers vegna er ekkí samið við sjómenn?
Deilurnar viS sjómenn i Eyjum og matreiSslu- og
framreiSslumenn eru einföld og auSleyst vandamál
<&-
Deilan við matreiðslu- og framreiðslumenn hef-
ur nú staðið réttar þrjár vikur og 16 farskip eru
þegar stöðvuð. Deilan við sjómenn í Vestmanna-
eyjum hefur nú staðið í sex vikur. Enn verður þess
ekki vart að ríkiss'tjórnin snúi sér að þvi af alvöru
að finna lausn á þessum deilumálum, — þvert á
m6ti er svo að sjá sem valdamikil öfl rói nú að því
öllum árum að torvelda lausn þeirra.
Þessi deilumál eiga það sam-
merkt að þau er auðleyst og
kröfur launþegasamtakanna svo
sjálfsagðar að þeim verður ekki
mótmælt með neinum rökum.
• Farskipadeilan
Matreiðslu- og framreiðslu-
menn bera fram mjög hófsam-
legar kröfur, sem gerð hefur
verið grein fyrir í blöðum. Fara
matreiðslumenn fram á kaup-
hækkun sem skiptir farskipafé-
Góður alli á
Hornafirði
Höfn Homafirði.
Frá fréttaritara Þjóðviljans.
Undanfarið hefur verið hér
allmikið frost og stormstrekk-
ingur, þó hefur verið hægt að
:róa síðustu dagana og allir bát-
amir fengið góðan afla, 1 eða
14—16 skippund í róðri.
Farskipadeilan:
\
Sáttafundur
kl. 5 í dag
í fyrramorgun lauk sáttafundi
í farskipadeilunni og hafði sá
fundur staðið frá því síðdegis
daginn áður. Á þeim fundi mið-
aði verulega í samkomulagsátt.
Enginn sáttafundur var haldinn
í gær, en boðaður hefur verið
sáttafundur í dag kl. 5 síðdegis.
lögin bókstaflega engu mádi;
hún nemur nokkrum tugum
króna á skip á dag! Aðalkrafa
framreiðslumanna er um kaup-
tryggingu sem er alveg óhjá-
kvæmileg yfir vetrarmánuðina,
þegar laun þeirra fara niður úr
öllu valdi. Sú hækkun sem far-
ið er fram á er svo örlítið brot
af rekstrarkostnaðinum að and-
staða skipafélaganna verður
ekki studd neinum rökum. Engu
að síður eru skfpin látin stöðv-
ast eitt af öðru til mikils tjóns
fyrir þjóðarheildina, og er nú
svo komið að mjög alvarlegur
vöruskortur voflr yfir fólki úti
um land.
• Sjómannadeilan
Eins og kunnugt er er krafa
sjómanna í Eyjum eins einföld
og hugsazt getur; þeir vilja fá
rétt verð fyrir aflahlut sinn. Og
þeir hafa ekki aðeins öll sann-
girnisrök fyrir þeirri kröfu
sinni, heldur einnig dóm sjálfs
Hæstaréttar, sem úrskurðaði nú
um áramótin að útgerðarmönn-
um hefði verið óheimilt að ræna
bátgajaldeyrinum af sjómönnum.
Engu að síður gripu útgerðar-
menn í Eyjum til þess ráðs að
halda uppi verkbanni allan
janúar og neita enn samningum.
Alþingi 1955 komi
saman 8. okt.
Ríkisstjórnin hefur lagt til í
frumvarpi að reglulegt Alþingi
1955 skuli koma saman 8. okt.,
hafi forseti íslands eigi tiltekið
annan samkomudag fyrr á árinu.
Fulltrúar sjómanna farnir heim
til Vestmannaeyja
Á sáttafundinum milli fulltrúa sjómanna og
útvegsmanna í Vestmannaeyjum í fyrrinótt gerð-
ist pað eitt markvert að útgerðd/rmenn báðu um
frest og kváðust pá mundu verða til viðrœðu um
hœkkað fiskverð. Kl. 5 síðdegis í fyrradag hófst
fundur aftur, par sem ekkert gerðist annað en
pað, að útgerðarmenn tilkynntu að peir væru
horfnir frá aö rœða um hækkað fiskverð.
Fulltrúar sjómanna í Vestmannaeyjum, peir
sem ekki voru farnir áður fóru pví heim tit
Vestmannaeyja í gær. Voru engar samningatil-
raunir reyndar.
Hafa þegar tapazt milljónafúlg-
ur í erlendum gjaldeyri af þess-
um sökum — miklu hærri upp-
hæðir en það kostar að greiða
sjómönr.um eins og þeim ber.
• Stendur á ríkis-
stjórninni
Útgerðarmenn í Eyjum munu
ekki treystast til að mótmæla
þvi að sjómenn hafi á réttu að
standa. Hins vegar hafa þeir
enn lotið fyrirmælum Lands-
sambands íslenzkra útvegs-
manna og ríkisstjórnarinnar. Á
sama hátt vita farskipaeigendur
að andstaða þeirra er þeim ekk-
ert hagsmunamál. Það eru að-
eins annarleg sjónarmið ríkis-
stjórnarinnar sem valda því að
til stöðvunar hefur komið. Og
það er mál að þessum skemmd-
arverkum linni. Almenningur
krefst þess að þegar í stað verði
samið við sjómenn um þessi
auðleystu deilumál og kveður
upp þungan dóm yfir þeirri rík-
isstjórn sem gerir sér æ ofan
í æ leik að því að stöðva at-
vinnu'.'.fið.
Heíur bandaríska sendiráðið fengið greiddar
20 mllljómr króna
úr Mótvirðissjóði?
Einar Olgeirsson flytur í sameinuðu þingi þess-
ar fyrirspumir til ríkisstjórnarinnar um greiðslur
til ameríska sendiráðsins úr mótvirðissjóði:
1. Hafa ameríska sendiráðinu í Reykjavík verið
greiddar um 20 milljónir króna úr sjóði rík-
isins, mótvirðissjóði, eða hve miklu nemur sú
upphœð alls, er pví hefur verið greidd?
2. Hvernig skiptast pessar greiðslur á undanfarin
ár?
3. Hefur eitthvaið af fé pessu verið yfirfœrt í
erlendan gjaldeyri og pá hve mikið, eða hef-
ur sendiráðið ráðstafaö pessu hér innanlands?
Sjómaðnr
brennist
Frá fréttaritara Þjóðviljans.
Akureyri .
Jörundur kom hingað inn í
fyrrinótt með slasaðan mann,
en meiðsli hans voru ekki talin
lífshættuleg.
Bræðslumaður togarans, Ól-
afur Magnússon ,hafði brennzt
á andliti, bringu og fótum þeg-
ar lok hafði sprungið af
bræðslukerinu og sjóðheitur
vökvinn slettist á manninn.
Ólafur var þegar fluttur í
sjúkrahús ,en meiðsli hans eru
ekki talin lífshættuleg.
Gunnar M.
Mognúss tek-
ur sœti á
Alþingi
í veikindaforföllum
Sigurðar Guðnasonar
Fyrsti varaþingmaður Sósíal-
istaflokksins í Reykjavík, Gunn-
ar M. Magnúss rithöfundur, tók
sæti á Alþingi í gær í veikinda-
forföllum Sigurðar Guðnasonar.
Sigurður veiktist snögglega á
sunnudaginn var, er hann var á
gangi úti við. Liggur hann.
heima og er búizt við að hann
verði að ligg'ja um tima.
Ríkasstjórnin veitir hépi opinberra
starfsmanna launahækkun
VerkalýSssamfökin eiga ekki aSra leiS
en aS krefjast launahœkkana
Hópur opinberra starfsmanna, dómarafulltrúar, hafa
fengið kauphækkun meö því móti að ríkisstjórnin hefur
ákveðið að þeim skuli greidd laun eftir hærra launa-
flokki en launalögin kveða á um.
Gylfi Þ. Gíslason skýrði frá
þessu á fundi sameinaðs þings
í gær, og taldi að ríkisstjórnin
hefði í þessu tilfelli að minnsta
kosti fallizt á rök fyrir kaup-
liækkun starfsmannahóps. Þá
taldi hann, að ríkisstjórnin hefði
átt að leita heimildar Alþingis
til þess, þar sem hún bryti raun-
verulega lög með þvi að greiða
þessum starfsmannahópi laun
eftir hærri launaflokki en launa-
lögiri segja til um.
Allmiklar umræður urðu um
tillögu sem Hannibal og Gylfi
fluttu í haust um „ráðstafanir
til lækkaðrar dýrtíðar", en sam-
kvæmt henni átti að fela ríkis-
stjórninni að leita samninga við
tiltekna aðila um lækkað verð-
lag og skyldi þeim samningum
lokið við áramót.
Benti Hannibal á, að áhugi
ríkisstjórnarinnar fyrir þessu
máli hefði ekki reynzt meiri
en svo, að nú fyrst er málið
tekið til umræðu, og nú fyrst
fyrir nokkrum dögum hefði rík-
isstjómin tilkynnt að hún ætlaði
að ræða við nokkra aðila um
verðlagsmálin. Ríkisstjórnin
hefði haft tækifæri til að láta
að sér kveða í þessum málum,
en óvist væri hvort það tæki-
færi biði enn.
Lagði Hannibal áherzlu á hve
dýrtiðin hefði vaxið og það ver-
ið viðurkennt af ríkisvaldinu og
Alþingi með hækkun launa opin-.
berra starfsmanna. Verkalýðs-
samtökin ættu ekki neina aðra
leið að fara en að hækka kaup
sitt og bæta kjör á þeim sviðum
sem kjarasamningar þeirra við
atvinnurekendur fjalla um.
Hannibal ræddi nokkuð í því
sambandi árangur verkfallsins
mikla 1952 og benti á, að þá
stóð að ýmsu leyti allt öðruvisi
á en nú.
Kvað hann fyrst og fremst
hafa vakað fyrir þeim Gylfa að
ríkisstjórnin yrði búin að gera
verulegar ráðstafanir til verð-
lækkunar áður en verkalýðsfé-
lögin tækju að móta kröfur sín-
ar, en ríkisstjórnin hefði engan
áhuga virzt hafa á þvi, eins og
tómlætið um tillöguna sýndi.