Þjóðviljinn - 06.09.1955, Page 1

VILJINN
Þriðjudagur 6. september 1955 — '20. árgangur — 200. tölublað
V erðbólguholshefhm hækhar pnn:
Búvörurhækka innanlands um 14.2/0
Visitalan hœkkar um fimm stig, en kaup helzt óbreytt
fram i desember — M)ó!kin hœkkar nœstu daga
Alþýðusamband
Austurlands kvs
y
nýja stjórn
Reyðarfirði. Frá fréttarit««p
ara Þjóðviljans.
Fundur Alþýðusambands
Austurlands var haldinn hér á
sunnudaginn. Gerði fundurinn
m. a. ályktanir um atvinnumál.
1 stjórn sambandsins vora
kosnir: Alfreð Guðnason, Eski-
firði, forseti, Sveinbjörn Hjálm-
arsson, Seyðisfirði, ritari, Sig-
finnur Karlsson, Neskaupstað,
gjaldkeri. Varastjórn: Ásbjörn
Karisson, Djúpavogi, Margeir
Þórormsson, Fáskrúðsfirði og'
Guðlaugur Sigfússon Reyðar-
firði.
Veröbólguskriða ríkisstjómarinnar hleður enn utan áj kauphækkun að haida tii aðí:
sig. Verðlagsnefnd landbúnaðarafurða hefur nú ákveðiðj ma0ta verðhækkunarskriðu
að landbúnaöarvörur skuli stórhækka í veröi, og mun þeirri sem rikisstjórnin hefur.
hækkunin á innanlandsmarkaði nema 14,22% . Mun hækk-
un á mjólk og mjólkurafurðum koma til framkvæmda
eftir nokkra daga og endanlegt kjötverð er slátrun hefst.
Verðhækkun þessi mun hækka vísitöluna um ca. 5 stig
og mun sú hækkun að mestu koma fram í hækkuðu
kaupi, en kaup breytist næst 1. desember í samræmi við
verðlagið í byrjun nóvember. Má áætla að vísitalan verði
J>á a. m. k. 170 stig.
Verðlagsnefnd landbúnaðaraf-
•urða varð sammála um niður-
stöður sínar, en samkvæmt þeim
hækkar verðfagsgrundvöllurinn
i heild um 13,34%. Nokkur hluti
af afurðunum eru ull og gærur,
sem seljast erlendis og mun þar
reiknað með óbreyttu verðlagi
Srá í fyrra. Þær afurðir sem
seljast innanlands verða því að
sama skapi dýrari og er meðal-
hækkun þeirra reiknuð 14.22%
eins og áður er sagt.
f*
★ ★ Þeir auðugustu
fá mest
Verðlag landbúnaðarafurða er
reiknað samkvæmt framleiðslu
svokallaðs meðalbús, og á kaup
bóndans að hækka í samræmi
við breytingar á Dagsbrúnar-
kaupi. Eru bóndanum reiknað-
ar 2730 stundir á ári á Dags-
brúnarkaupi og auk þess er
reiknað með aðkeyptu vinnuafli
að einum þriðja af þeirri upp-
hæð. Tekið var til samanburðar
kaupið í september í fyrra og
í ár, og kom í ljós að á þeim
tím.a hafði Dagsbrúnarkaup
hækkað að krónutölú úm 15.4%
, of reiknað er með veikindapen-
ingum einnig, en að sjálfsögðu
ekki með breytingum á orlofi,
vísitölureikningi og atvinnuleys-
istryggingum. Jafnframt þess-
um útreikningum voru nokkrar
tilfærslur gerðar á grundvellin-
Þar og hér
um og reiknað með aukinni
framleiðslu, og kom þá út að
13,34% hækkun myndi færa
bóndanum á ,jneðaibúinu“ hlið-
stæða hækkun og Dagsbrúnar-
menn hafa fengið að krónutölu.
Bændur á stærri búum fá hins
vegar langtum meiri hækkun i
sinn hlut og því nieiri sem þeir
eru ríkari fyrir!
★★ Fyrir milliliðina
Að sjáifsögðu þurfa bændur á
skipulagt, og þeir verða ekki
síður fyrir barðinu á milliliða-
okrurunum en almenningur
bæjanna. Þannig e.vkst alltaf ár
frá ári biiið milli þess sem al-
menningur borgar og bændur fá,
og verulegur hluti af þessari
nýju hækkun mun hverfa á
þeirri leið. Það hefði verið auð-
velt að tryggja bændum stór-
bætt kjör án þess að til verð-
hækkana þyrfti að koma, ef í
landinu væri ríkisstjórn sem
hefði einhvern hug á að taka
kúfinn af milliliðagróðanum. En
áhugamál ríkisstjómarinnar eru
þveröfug. Hún er stjórn auð-
manna og milliliða, og meðan
hún getur þjónað þeim lætur
hún sig engu skipta þótt hún
sé aS kaffama' þjóðina í hol-
skeflu nýrrar verðbólgu.
Brezkuiu hægrikrötum ósigur
vís á alþýðusambandsþingi
Talið víst að samþykkt verði með miklum
meirihluta að hefja kjaraharáttu
Talið er víst að stjóm Alþýöusambands Bretlands, þar
sem hægrikratar ráða lögum og lofum, muni bíða mikinn
ósigur á þingi sambandsins sem nú stendur yfir í South-
port.
Veruleg kouphækk-
un við síldarverkun
Nýii samningar sem bæía og samræma I
kjörin á Suðvestnrlandi.
Heildarsamningar um síldai'vinnu suðvestanlands hafa
nú verið gerðir og urðu þar mjög verulegar hækkanir
á ákvæðisvinnutöxtum.
íslenzka ríkisútvarpið
slíýrði frá J»\ í í gær að inikil
átök væru nú í Noregi um
verðhækkun á mjólk. Hafði
s-taðið til að hækka mjólkur-
lítrann uni 10 aura — en
hann kostar nú 51 eyri
4 norskan, eða kr. 1,17 íslenzk-
ar. Hefði ríkisstjórnin eklii
þorað að framkvænia þessa
hækkiin vegna þess að kosn-
ingar eru nú framundan o*;
í staðinn tryggt bændum
verðbætur á annan hátt.
Er ekki kominn tími til að
íslenzku ríldsstjórninni skilj-
ist einnig að hún hefur á-
stæðu tii að óttast óbreytta
bjósendur?
Á morgun hefjast umræður á
þinginu um mikilvægustu tillög-
una sem liggur fyrir því.
Tillagan er borin fram af rót-
tækasta verkalýðssambandi Bret-
lands, sambandi rafvirkja. Er
þar lagt til að verkalýðshreyf-
ingin vísi á bug öllum tilraunum
til að binda kaupið og hefji
skelegga og samræmda baráttu
fyrir að hækka kaup alls vinn-
andi fólks í Bretlandi. Stjórn
alþýðusambandsins hefur lagzt
gegn tillögunni, en tvö af stærstu
samböndunum, sambönd vél-
virkja og' námumanna, hafa lýst
yfir fylgi við hana. Þykja allar
líkur á að hún verði samþykkt
þrátt fyrir andstöðu hægrileið-
toganna.
Þeir wu alls staðar eins!
Forseti sambandsins, Charles
Geddes, sagði í ávarpi sírvu á
setningarfundinum í gær að
verkalýðshreyfingin yrði að
kunna sér hóf og fara ekki fram
á hærra kaup en vinnuveitendur
gætu staðið undir. Almennar
kauphækkanir myndu aðeins
þýða að Bretum yrði bolað frá
erlendum mörkúðum og það
myndi aftur leiða til atvinnuleys-
is. Hann lagði á það höfuðá-
herzlu að ekki mætti slaka
Eins og Þjóðviljinn skýrði frá
á sunnudag tókust samningar
milli verkakvenna í Keflavík og
á Akranesi pg atvinnurekenda á
laugardag og hækkaði grunn-
kaup kvenna um 13 aura á
klukkustund. Tókst konunum
þannig með liarðri baráttu að
brjóta á bak aftur |»aiin ásetn-
ing atvinnurékenda að binda
verkakvennajptftpið liér sunn-
anlands við Frainsóknarkjör.
Jafnhliða þessum samningi
var gerður samningur um á-
kvæðisvinnu við síldarverkun,
og var hann miklu víðtækari.
Tekur hann til Vestmannaeyja,
Reykjavíkur, Hafnarfjarðar,
Gerða í Garði, Keflavíkur, Akra-
ness, Ólafsvíkur og Grafarness
á Snæfellsnesi. Hækka greiðslur
fyrir þessa vinnu nijög veru-
Pólsk herskip á
leið til Englands
lega. Þannig hækkar ,,rúnnsölt-
un“ úr 6 kr. í grunn í kr. 6.80
— en það jafngildir kr. 11.26 að
viðbættu 1% veikindafé og 6%
orloíi. Fyrir að hausskera og
slógdraga greiðist nú kr. 13.61 1
grunn — eða í útborgun' kr.
22.32 auk veikindafjár og orlofs
— og er þar um hliðstæða hækk-
un að ræða. Áður var greiðsla
fyrir síldarverkun mjög mis-
munandi á þessum stöðum og
mun lægri en ákveðið er í hin-
um nýju samningum.
Sjórekið 1 finnst
í Engey
S.l. siinnudagsmorgun fannst
sjórekið lík í Engey.
Líkið er af karlmanni, ca.
175 sm á hæð. Það var klætt
í brágrá gaberdineföt, brúna
skó, blágráa sokka með gulum
ula bómullarskyrtu
Tveir pólskir tundurspillar'
lögðu af stað frá Gdynia í dag röndum,
áleiðis til Bretlands í kurteis- flibbalausa og með víravirkis-
j isheimsókn. Brezka beitiskipið belti með ísl’ fánanum í spenn-
Glasgow kom í síðasta mánuði unni. Engin skilríki fundust á
í kurteisisheimsókkn til Pól- likinu og eru þeir sem einhverj-
iands. Tundurspillarnir koma ar up lýsingar geta veitt um
til Portsmouth á fimmtu- hver maðurinn muni vera beðn-
a dag og verða þar framundir ir að snúa sér til rannsóknar-
baráttunni gegn kommúnistum. helgi. | lögreglunnar.
Ml
'3
Páll Grikkjakonungur og
Friðreka drottning lians eru
væntanleg til Belgrad i dag. Þau
munu dveljast í Júgóslavíu í
nokkra daga í boði Títós for-
11 seta, sem fór í opinbera heim-
..„.sókn til Grikklands í fyrra.
Alþýðuríki Austur-Evrópu
halda áfram að afvopnasf
Hafa á siSustu vikum ákveSiS aZ fœkka
i hequm sinum um 770.000 manns
Alþýðuríkin í Austur-Evrópu afvopnast nú hvert af Vestur-Þýzkalands var sú, að
ööru. Stjórnir Albaníu og Póllands ákváðu um helgina með því að bæta 500.000 manns
venilega fækkun í herjum sínum. vesturþýzkum her við hen At-
lanzríkjanna í V-Evrópu myndi
Fækkað verður um 9.000 ; 640.000 manns. Tékkóslóvakía meira jafnvægi milli her-
manns í albanska hernvim, en I varð næst og fækkaði um afja þeirra og alþýðuríkja
um 47.000 í þeim pólska. Gizk- 34.000, og þá Rúmenía um Austur-Evrópu. En nú hafa
að er á, að fækkunin nemi um : 40.000. Samtals nemur minnk- þau sem sagi; fækkað í herj-
fjórðungi eða fimmtungi alls un herafla þessara fimm al- um sínum um 770.000 menn og
heraflans.
Sovétríkin urðu íð’rst til að
þýðuríkja því 770.000 manns.
Það er minnisvert, að höf-
er röksemdin fyrir nauðsyn
vesturþýzkrar hervæðingar því
fækka í her sínum, eða um ' uðröksemdin fyrir endurvopnun, úr sögunni.