Þjóðviljinn - 08.11.1955, Qupperneq 4

fc) — ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 8. nóvember 1955
Listdans og tónleikar
'rl
á vegum MIR
Ljúdmila. Bogomolova og
Stanislav Vlasoff, rússnesku
einsöngvararnir, sem hér hafa
dvalið um skeið og skemmt á
vegum MÍR, komu enn fram í
Þjóðleikhúsinu á sunnudaginn
var ásamt þeim Ásgeiri Bein-
teinssyni, Þuríði Pálsdóttur og
Kristni Hallssyni, sem léku
og sungu á víxl á milli dans-
anna, en Sofia Vakman og
Fritz Weisshappel léku fyrir
dansi og söng.
Hver svipmyndin annarri
fegurri og áhrifameiri úr
►
Þuríður Pálsdóttir
hulduheimum liins rússneska
baiietts leió fyrir sýn í líki
hinna ungu dansenda: Adagio
úr Svanavatninu (Tsjækov-
skí), þrjú atriði úr Valborgar-
messunóttinni úr Faust
(Gounod), Melodia (Rubin-
stein), Vorleysing (Rach-
maninoff), Adagio úr leik-
dansinum Sjúraié (Jarúllín),
Álagaskógurinn (Drigo), Vals
(Sibelius), Eindans (Ljúd-
mílu) úr Don Quixote
(Mineus) og Vals (Dúna-
évfekí) — sumar þeirra svo
gajgntakandi skáldskapur, að
þær hljóta að verða heima-
Krístinn Hallsson
gangur í minni manna löngu
eftir að vængjað fótatak Lj.úd-'®*
mílu og Stanislavs er á burt
af sviðinu. Þannig var eins og
tjaldi svipti frá ósýnilegum
veruleik allrar þrár, drauma
og Sorgar með hinni svörtu
slæðu í Síbeliusarvaisinum, og
hugsjón alls æskuþokka og
hamingju stigi fagnandi fram
í Vorleysingu Rachmaninoffs
og Valborgarmessunóttinni,
svo á eitthvað sé bent —og
varð þar ekki gert upp á milli
listar dansendanna, sem bæði
eru göfugir, fulltrúar þessarar
þjóðlistar Ráðstjórnarrikj-
anna.
Ásgeir Beinteinsson lék tvæf
etýður, op. 10 nr. 1 og 12 og
Pólónesu, op 53 eftir Chopin.
Ferskleiki þeirra hlýtur að
gjalda þess, hve oft þær eru
fluttar, nema þvi persónulegri
túlkun komi til, og varð sú
raun á að þessu sinni, enda
þótt öruggur leikur hins unga
listamanns væri hinn glæsileg-
asti. Hann hélt fyrstu opinberu
tónleikana sína hér fyrir
skömmu og mun vera afburða-
efnilegur píanóleikari. Þá söng
hin raddfagra Þuríður Páls-
dóttir Lindina eftir Eyþór
Stefánsson, betur en ég hef
áður heyrt með hana farið,
Vögguvísu Emils Thoroddsen
og tvö lög eftir Grieg; en
Kristinn Hallsson Gleði eftir
Emil Thoroddsen, sjaldsung-
ið lag, Ingaló eftir Karl Ó.
Runólfsson, kátt og vel felit
að gamansömum texta Jó-
hannesar úr Kötlum, Rósina,
Vlassoff og Bogomolova
Sverri konung og I dag skín
sól sem aukalag — öll mjög
áheyrileg í flutningi þessa
myndarlega söngvara,
Gestiun og heimamönnum
var hvorum tveggja innilega
þökkuð sjaldgæf skemmtun
með lófataki og blómum, dans-
endurnir og hinn yfirburða-
snjalli hörpuleikari þeirra
hyllt sérstaklega, unz þau.
hurfu af sviðinu að endur-
teknum Dúnaévskíválsinum.
List þeirra dvelur lengur' éftíi',
og þeim fýlgja héðan hlýjnstu.
kveðjur. Þ. Vaid.
Ásgeir Beinteinsson
Eru 12 stuzidlr á sólarhring
o! stuttur vinnutími!
I 5. sinn fluttu sósíalistar
frumvarp þetta á Alþingi 1950
og í 6. sinn 1951, — alltaf
gegn sömu andstöðu meiri
hlutans á Alþingi. En togara-
sjómenn voru ákveðnir í því,
að halda baráttunni áfram og
eftir langvarandi verkfall
unnu sjómenn sigur í mál-
inu. Tólf klukkustunda lág-
markshvíld háseta var tryggð
með samningum við togara-
eigendur á öllum veiðum tog-
aranna. Sjómenn tryggðu sér
því rétt til 12 klst. hvíldar á
sólarhring, þrátt fyrir and-
stöðu Alþingis gagnvart þessu
mikla hagsmunamáli togara-
sjómanna. Það hafði alltaf
verið á valdi Alþingis að
verða við þessari sjálfsögðu
kröfu og forða þar með þjóð-
félaginu frá tveim langvar-
andi vinnustöðvunum á tog-
araflotanum, sem kostuðu
þjóðina milljóna tugi í erlend-
Hér birtist síðari hluti
framsögfuræðu Gunnars Jó-
hannssonar um frumvarp-
ið um ný toararavökulög1.
í fyrrihiuía ræðunnar rakti
f ram siigumaður livernig
Alþingi hefur þing eftir
þing þrjózkast við að lög-
ieiða 12 st. livíld á togur-
um.
unr gjaldeyri.
í núgildandi kjarasamning-
um togarasjómanna er eins
og áður hefur verið bent á
tryggður réttur til 12 klst.
hvíldar á sólarhring. Þrátt
fyrir það þó svo sé, er engin
0SSV'
^ afamsné
K.J. SKRIFAR: „Ég var einn í
hópi þeirra fjölmörgu, sem
fóru niður að höfn þegar Gull-
foss kom á föstudagsmorgun-
inn, til þess að taka á móti
nóbelsverðlaunaskáldinu okk-
ar. Það var hátíðleg og ó-
gleymanleg stund, þegar
þúsundir fólks af öllum stétt-
um hvlltu skáldið, og það
þakkaði móttökurnar hrærð-
i um rómi. Fólkið var greini-
1 lega stolt af skáldi sínu, og
i skáldinu þótti auðheyranlega
• vænt um að sjá þetta fólk, sem
) komið var þarna saman til
) þess að bjóða það velkomið
I heim með sigurpálmann í
! höndunum. Það leyndi sér ekki
! að hér var fólldð, aiþýða
1 manna, að fagna sínu skáldi
og þakka því fyrir þau skáld-
■ verk, sem það hefur ritað um
1 líf og starf þessa fólks af því-
: líku listfengi, að þau hafa nú
’ hjotið æðstu viðurkenningu,
sem skáldverki getur hlotnazt.
i En annað fannst mér, á sinn
hátt, ekki síður athyglisvert í
sambandi Við þessa móttöku-
athöfn, hvergi sást fáni dreg-
inn að húni hjá opinberum
■ stofnunum, t.d. stjórnarráðinu
| ©g æðstu embættismennirnir
Heimkoma Laxness — Það gleymdíst að flagga -
Fólkið hyllti skáld sitt — Orðsending til „Í.B."
létu ekki sjá sig, hvorki forseti
íslands, menntamálaráðherra,
forseti bæjarstjórnar, eða
forsætsráðherra. Ber að skilja
þetta svo, að þessum aðiljum
finnist Laxness illa að verð-
laununum kominn? Eða halda
þeir kannski, að landi voru
og þjóð sé ekki heiður að
neinu, nema þátttöku í hern-
aðarbandalögum ?“ — Bæjar-
pósturinn hefur heyrt, að
helzta umræðuefni fólks þessa
dagana, sé það reginhneyksli,
sem framkoma stjórnarvald-
anna í sambandi við heim-
komu Laxness olli. Það hefði
áreiðanlega ekki gleymzt að
draga fána að húni í Stjórn-
arráðinu, ef einhver af
frammámönnum vinaþjóðanna
í Atlanzhafsbandalaginu hefði
verið að koma í opinbera héim-
ur en skrifa fyrir þá bækur.
En þar eð hann. hafi ekki efni
á að kaupa hundrað þúsund
taiinbursta, verði hann að
láta sér nægja að skrifa bæk-
ur. Ætíi það láti ekki nærri,
að nóbelsverðlaunin hrykkju
fyrir hundrað þúsund tann-
burstum? Bæjarpósturinn
minnir aðeins á þetta til gam-
ans.
sókn. Alveg sérstaklega var ,TTTrA.T . . t^„
° EN MEÐAL annarra orða: Er-
það áberandi að enginn full-
trúi frá menntamálaráðuneyt-
inu skyldi koma fram þarna.
Hitt var gleðilegt, að sjá
þarna fjöldann aMan af ungu
skólafólki. (Ég hef heyrt, að
gefið hafi verið frí í Mennta-
skólanum og einhverjum
gagnfræðaskólunum). Annars
held ég, að fjarvera stjórnar-
uð þið búin að ráða mynda-
gátuna í Þjóðviljahappdrætt-
inu ? Ég strandaði í miðri síð-
ustu línunni, en ég held samt,
að gátan sé ekki mjög erfið.
Aftur á móti komst ég ekkert
áfram meö krossgátuna, og
þó er mér sagt, að hún sé
hundlétt. Ég ætla að athuga
hana betur við tækifæri.
valdanna tákni aðeins skil-
yrðislausa uppgjöf þeirra fyrir ÞÁ ER HÉR orðsending
til
list skáldsins. — En það hafa
verið uppi ýmsar spaugilegar
bollaleggingar um það, hvern-
ig Laxness muni verja verð-
laununum. í því sambandi
minntist Bæjarpósturinn þess,
að í Alþýðubókinni segist hann
mundi gera íslendingum meiri
greiða með því að kaupa tann-
bursta handa þeim öllum held-
„J.B.“. Ég h’ýt að biðja af-
sökunar á þvi, að ég hef með
einhverjum óskiljanlegum
hætti tapað ágætu bréfi frá
þér. Það eru þvi vinsamleg til-
mæli mín, að þú skrifir mér
aftur í sama dúr og gleymir
um fram allt ekki að setja
nafnið þitt á bréfið. — Vin-
samlegast, Bæjarpósturinn.
trygging fyrir því, að ekki
verði reynt að breyta þessu
ákvæði togarasjómönnum í ór
hag og málið enn á ný gert
þar með að hörðu deilumáli
með ófyrirsjáanlegum afleið-
ingum fvrir báða aðila og
þjóðina í heild. Fyrir þá
hættu á Alþingi aö girða og
samræma núgildandi togara-
vökulög við það, sem er í nú-
gildandi togarasamningum. —
Það verður að teljast furðu-
legt af háttvirtu Alþingi, að
hafa ekki fyrir löngu síðan
gengið inn á jafn sjálfsagða
kröfu og sjálfsagðan rétt eins
og þann, að tryggja þeirri
stétt manna, sem mest leggur
á sig af flestum, ef ekki öll-
um stéttum þjóðfélagsins
tólf klukkustunda hvíld á
sólarhring þegar það 'er þá
jafnframt haft . í huga, að
flestar starfsstéttir þjóðfé-
lagsins vinna ekki meira en
frá 7 og upp í 8 klst Það
er óhrekjandi staðreynd, að
togarasjómönnum er það mjög
mikið áhugamál, að fá lög-
festa 12 klst. hvíld í sólar-
hring. Verður ekki séð, að
nein frambærileg rök mæli á
móti þvi, að Alþingi verði við
þeirri sjálfsögðu kröfu og
ósk togarasjómannanna, held-
ur hið gagnstæða.
I sambandi við þetta mál
er ekki úr vegi að benda á
þá staðreynd, að íslenzkir sjó-
menn afkasta 7 sinnum meira
en nokkrir aðrir sjómenn í
heiminum. Þessum mönnum,
sem þannig skara fram úr
öllu þvi sem annars staðar
þekkist hefur Alþingi Is-
lendinga neitað um að sam-
þykkja löggjöf, sem tryggði
þeim viðunandi hvíld við störf
sín á hafi úti. Slík afstaða
er með öllu óskiljanleg. Svo
langt hefur verið gengið í
andstöðunni á móti málinu, að
meirihluti þeirrar nefndar sem
frumvarpinu hefur verið vís-
að til, sjávárútvegsnefndar,
hefur mörg undanfarin þing
ekki fengizt til að ræða inálið
á fundum í nefndinni og því
Frh. á 10. síðu.