Þjóðviljinn - 17.12.1955, Blaðsíða 12

Sjóncirmið hótekj umcmno ráð
mdi csigreiðsln laimdagcnii
Lagfœnngar á kjörum láglaunamanna
felldar - ekkert fékkst hróflaÖ viS
hœkkunum til hátekjumanna
Alþingi hefur nú afgreitt ný launalög. Eftir samþykkt
laganna hafa sumir flokkar hátekjumanna fengið yfir 30
þús. króna hækkun árslauna á rúmu ári, á sama tíma
sem láglaunafólk hefur fengið 3—4 þúsund í hækkun.
KáÖherrarnir heyktust á 47% hækkuninni sér til handa.
Eins og frá var sagt í blað-
inu í gær voru launalögin rædd
i neðri deild í fyrrakvöld og af-
greidd til efri deildar, sem ekki
gerði neinar breytingar á fnim-
varpinu.
Nokkrar breytingartillögur
lágu fyrir frá þingmönnum
stjórnarandstöðunnar og skal
þér getið nokkurra:
Lúðvík Jósepsson lagði til, að
á laun í þrem hæstu flokkun-
um kæmi ekki sú 9-10% hækk-
un sem er í framvarpinu, og
ekki nema að nokkru 1 IV. fl.
Kvaðst hann bera þessa tillögu
fram til að sannreyna, livort
nokkur vilji væri til að minnka
eitthvað þá gífurlegu hækkun
til liáte'kjumanna, sem væri í
frv. Slík hækkun ætti sér enga
Miðstæðu né réttlætingu í kaup
hækkunum verkamanna. Það
yæri engin hliðstæða að hækka
kaup verkamanna um 3-4 þús
pnd, en kaup sumra hátekju-
manna jrfir 30 þúsund á ári.
ílann dró hinsvegar enga dul á
að hann áliti fyllsta réttlæti
í hækkun hjá láglaunamönnum.
Þessi tillaga var felld með
19 atkv. gegn 6.
Einar Olgeirsson flutti til-
lögu um að bréfberar skyldu
hækka um einn launaflokk. Var
það upplýst í umræðunum enda
almennt vitað, að laun þeirra
eru ekki í samræmi við starf
þeirra og þá ábyrgð sem á þeim
hvílir.
Sú tillaga var felld. með 21
atkv. gegn 10. Var nafnakall og
Þeu unnu h|á
greiddu allir þingmenn Fram-
sóknar og Sjálfstæðisfl. atkv.
gegn henni, en þingm. stjórnar-
andstöðunnar með.
Þessar tvær atkvæðagreiðsl-
ur bera glöggt vitni um stefnu
ríkisstjórnarinnar í launamál-
um. Má bæta því við, að felld
var líka till. Hannibals Valdi-
Framhald á 11. síðu.
IÓÐVIUINN
Laugardagur 17. desember 1955 — 20. árgangur — 287. tölublað
Smásögur ungra skálda
Arbók skálda 1955 komin út hjá
Helgaíelli
Helgafell hefur sent frá sér Árbók skálda 1955, og hefur
hún áö þessu sinni aö geyma smásögur ungra höfunda
1940—55, sextán talsins. Hefur Kristján Karlsson valið
sögumar og annazt útgáfuna og skrifar formála.
Helgafell hóf í fyrra að
gefa út Árbók skálda, hafði
hún að geyma ljóð ungra
skálda. Magnús Ásgeirsson ann-
Raiskinna 20 ára
Fastur dráttur í hátíðasvip Reykjavíkur
Rafskinna er oröinn fastur dráttur í hátíðasvlp Reykja-
víkur. í 20 ár hefur hún á hverjum jólum og páskum
veriö himi mikli segull er dregiö hefur að sér alla vegfar-
endur í Austurstræti.
Allt þetfa mun
ég gefa þér
Síðasta skáldsaga Jóns Björns
sonar er nýkomin út. Heitir
hún Allt þetta skal ég gefa
þér. Er ]»etta 15. bókin sem
út kemur á íslenzku eftir Jón
Björnsson á síðustu 10 árum.
Skáldsaga þessi gerist fyrir
einni öld og fjallar um pen-
ingagræðgi, hina miskunnar-
lausu, grimmu baráttu um hinn
þétta leir. Sagan gerist í sveit
og lýsir m.a. hinni djúpu virð-
ingu sumra manna fyrir þeim
eern völdin og peningana hafa
og skilyrðislausri hlýðni þeirra
við slika menn. Að því leyti á
hún beint erindi við þá sem
lifa i dag, þótt hinar ytri að-
stæður séu nú allt aðrar. Þarna
er sagt frá mönnum er víla
ekki fyrir sér að grafa ná-
granna sinn í fjósveggnum til
að komast yfir silfur hans,
bónda sem glaður vill skipta á
dóttur sinni og nokkram roll-
um, presti er fagnandi hilmar
yfir morð og meinsæri gegn því
að fá nýtt þak á vellríka
kirkju. Og svo er signorinn sem
telur það skyldu sína að liýða
inn í fólkið virðingu fyrir yfir-
völdunum — en glúpnar fyrir
konunni sinni. Yfirleitt eru kon-
urnar rattnar allt önnur þjóð
en karlkynið í þessari bók.
Bókin er 373 bls. Útgefandi
er Norðri.
í gær var dregið í happdrætti
því sem Heildverzlunin Hekla
hafði stofnað til í sambandi við
sýningu; sína í Listamannaskál-
anum. Fyrsta vinning — Kel-
vinator kæliskáp C 245 K —
fékk Ásta Jónsdóttir, Hverfis-
götu 24, Hafnarfirði. 2. vinning
— Kenwood hrærivél — fékk
Þorlákur Helgason, Seljavegi
14. 3. vinning — gólflampa —
fékk Rannveig Kristinsdóttir,
Víðimel 55. Um 10.000 manns
sóttu sýningu Heklu.
Borgfirzk hus-
móðir skrifar
ástarsögu
Borgfirzk húsmóðir sendir
frá sér þessa dagana sína
fyrstu skáldsögtt. Nefnir hún
bólc sína Helgu Hákonardótt-
ur, en sjálf heitir höfundurinn
Guðrún A. Jónsdóttir.
Skáldsaga þessi fjallar um
ástir, og máski eitthvað um
sveitasælu. Maður opnar alltaf,
fyrstu bók nýs höfundar með,
forvitni og eítirvæntingu og
þá ekki sízt þegar sá liöfundur
er húsfreyja „úti á landsbyggð-i
inni“. — Bókin er 304 bls. Ut-
gefandi er Norðri.
|
Læknirinn hennar
í fyrra kom nýr skáldsagna-
höfundur fram á sjónarsviðið:
Vilhjálmur Jónsson frá Fer-
stiklu. Hét bók hans Ást og
og örlög á Vífilsstöðum. Nú er
komin önnur skáldsaga eftir
hann: Læknirinn hennar. Er
það ástarsaga og segir sem hin
fyrri frá lífinu á heilsuhæli,
ástum læknis og stúlku sem er
sjúklingur. Höfundi er sögu-
sviðið kunnugt því hann hefur
sjálfur dvalið langdvölum á
Vífilsstöðum, og hið eilífa sögu-
efni, ástin, fer, sínu fram, einn-|
ig innan veggja sjúlcrahúsa. —j
Bókin er tæpar 200 bls. að^
stærð.
Það er rétt eins og að sjá inn
í hinn horfna heim þjóðsagna
Jóns Árnasonar að koma að
Ragskinnuglugganum fyrir þessi
jól: Inni í helli blasir við fer-
legt tröll. Það situr þar við
pott á hlóðum og skrumskælir
sig' yfir jólahangikjötinu í pott-
inum, Og fieira er trölla inni
þar. Er troðningur mikill við
gluggann til.að fá að sjá þessa
jötunheima Gunnars' Back-
manns.
Vafalaust hafa margir velt
vöngum yfir því uppátæki fyr-
ir tuttugu árum þegar Gunnar
Backmann byrjaði Rafskinnu-
auglýsingar sínar. Nú vildi eng-
inn Reykvíkingur missa Raf-
skinnu. Ekki kaupmennirnir og
aðrir sem auglýsa þar, og allra
sízt hinn almenni áhorfandi og
vegfarandi í Reykjavík. Þeir
og þær sem litu Rafgkinnu í
fyrsta sinni í æsku sinni fyr-
ir 20 'árum koma nú að glugg-
anum með sína eig'in syni. Þann-
ig hefur Rafskinnu á 20 árum
tekizt það að verða áugnayndi
tveggja kvnslóða!
fslenzk örlög
íslenzh örlög heitir nýúthom-
in bóh eftir Ævar Kvaran.
Bók þessi heiur inni að halda
tuttugu þætti um íslenzka.
menn á liðnum tíma. Eru frá-
sagnir Ævars byggðar á skrif-
uðum heimildum, og er efni
þeirra margra sótt í þjóðsagna-
söfn. Heimildir þessar tekur
Ævar stundum að mestu ó-
breyttar, en byggir annars
þætti sína með það sjónarmið
fyrir augum að þeir verði
skemmtilegir til áheyrnar, en
alla þessa þætti hefur liann
flutt í útvarp —- og nutu þeir
þá mjög mikilla vinsæl&a. 1
bók þessari segir liann frá pilt-
inujn sem forðum bölvaði fer-
legast í Höfn, giftist siðan
Tyrkja-Guddu og orti passíu-
sálmana í þeirri sambúð. Vest-
firðingnum sem þrammaði solt-
inn um meginlandið í vaðmáls-
görmum sínum, og „týndist"
sem málari í Þýzkalandi.
Stráknum sem lagði lífið í söl-
urnar fyrir umkomulausa
stúlku úti í heimi og gerðist
síðan biskup heima á Islandi
og prédikaði af slíkri .kyngi
að vitnað er til hennar enn í
dag. Hafa :þá aðeins yeriö
nefndir þrír kaflar af tuttugu.
— Bókin er 220 bls. Utgefandi
er Norðri.
Hætur og mura
IjóS Sigiuoaz ira Biúit
Rætur og mura nefnist bók
er inniheldur Ijóð Sigurðar frá
Brún. í. fyrra komu út minn-
ingar hans: Einn á ferð og allt-
ar ríðandi. Varð það vinsæl
bók, og margir af kunningjum
hans munu hafa kvartað um að
þeir söknuðu vísna hans og
kvæða. Nú liefur Sigurður bætt
úr því. Bókinni skiptir hann í
5 kafla er nefnast Land og
leiðir, Manvísur, Lifendur og
dánir, Æðrur og Þýðingar. Alls
eru í bókinni 111 Ijóð. ■— Ut-
gefandi er Norðri.
Sælireru einfaldir
Helgafeil liefur gefið út
skáldsögu Gunnars Gunn-
arssonar Sælir eru einfaldir í
þýóingu Skúla Bjarkan en áður
hafði bókin komið út liérlendis
í þýðingu Vilhjálms Þ. Gísla-
sonar. Þessi gamla skáldsaga
gérist i Reykjavík og segir frá
Kötlugosinu og Spönsku veik-
inni. Hún er 281 síða, prentuð í
Víkingsprenti.
aðist útgáfuna og vakti hún al-
menna athygli. Ætlaði Magnús
síðan að halda verki þessu á-
fram, en er hann féll frá tók
Kristján Karlsson að sér verk-
ið.
Bókin hefur að geyma sextán
smásögur eftir jafnmarga höf-
unda, og segir Kristján í for-
mála sínum að þátttaka hafi
verið bundin við 40 ára há-
marksaldur eins og í fyrra. -—
Langflestar eru sögurnar skrif-
aðar á síðustu fimm árum, ein-
ungis ein eða tvær eru eldri én
10 ára.
Höfundar sem eiga sögxir í
bókinni eru þessir: Agnar Þórð-
arson, Ásta Sigurðardóttir, Ein-
ar Kristjánsson Freyr, Elias
Mar, Geir Krist.jánsson, Gísli J.
Ástþórsson, Indriði G. Þor-
steinsson, Ingóifur Kristjáns-
son, Jóhannes Helgi, Jón Dan,
Jón Óskar, Jökull Jakobsson,
Kristján Bender, Ölafur Jóns-
son, Stefán Júlíusson og Thor
Vilhjálmsson.
Ragnar Jónsson, forstjóri
Helgafells, sagði hlaðamönnum
í gær að hann hyggðist halda
útgáf u árbókarinnar áf ram;
myndi sú næsta ef til vill hafa
að geyma bæði Ijóð og sögur.
Siö
dagar eftir þar til
dregiö verður
Allgóð skil urðu í "srr, enda hefur
oröið mikil breyting: á stöðu deild-
anna frá J>ví í gær. Bústaðadeild
liefur nú tekið forustuna af Hlíða-
deild í bili en mjótt er á imuiun-
mn. Nú fer að verða spenningur í
samkeppniiuii euda er nú orðið
nvjög stutt eítir til dráttar.
Tekið er á móti skilum fyrir selda
happdrættismiða í skrifstofu Sósi-
alistafélags lteykjaviknr, Tjarnar-
g-ötu 20, simi 7511; og afg-reiðslu
Þjóðv iljans, Skólavörðustíg 19. simi
7500. Oplð verður frá kl. 10-12 f.h.,
1-7 og 8:30-10 e.li. i Tjamargötu 20,
en á venjulegum afgreiðslutíma í
afgreiðslu l'jóðviijans.
llvaða deild verður efst á inorg-
un? Hver lireppir verðlaúnin I
deildasamkeppniiini ? —■
Riið deildanna er nú Jmnnig:
Meiadeild
heldur fund á morgun kl. 2
e.h. í Kamp Knox G. 9. Árið-
andi að allir félagar mæti.
Greiðið flokksgjöld ykkar skil-
víslega. Allir ársfjórðungar eru
fallnir í gjalddaga. Skrifstofa
Sósíalistafélags Reykjavíkur,
Tjarnargötu 20, sími 7511, er
opin daglega kl. 10-12 f.h. og
1-7 e.h.
1 Bústaðadeild . . . 74 ■%
2 Sunnuhvolsdeild ...73 —
3 Hlíðadeild ... 72,ö —
4 ÞinghoRsdeild ...67 —
5 Háteigsdeild . . . 66.9
6 Skerjiafjarðardeiid . . .. . 66.2
7 Bol’adeild ... 64.8 —
8 Laugarnesdeild —
9 Skuggahverfisdeild . .. . 63,2 *
9 Kleppsholtsdeild .... .. . 63,2 —
10 Sogadeild . . . 63 —
11 Njarðardeild .. . 62,7 '
12 Múladeiid .. . 62,3 —
13 Túnadeild .. . 62.1 .
14 Hafnardei’d .. . 62 ,
15 Langholtsdeild . . . 61,6
16 Nesdeild . . . 61 3 —
17 Vesturdeild . . . 61,2 —
18 Meladeiid .. . 61,1 —
19 Val’iadei’.d .. . 60,8 —
20 Skóladeild . . . 60 —
20 Barónsdei’d ... 60 '
20 Vogadeild .. . 60 —
Allir dagar eru ski
Skólavörðustígur 1
r. Skilastaðir
g Tjarnargafa 20,