Þjóðviljinn - 18.03.1956, Qupperneq 12

Fimmta umferðin á Guðjóns-mótinu fer fram í dag og hefst kl. 1 í Sjómannaskólanum. Þá
teflir Tajmanoff við Freystein Þorbergsson, og hér hafa þeir einmitt sezt að skákborði til að
sýna „aðferð sína“. — Ljósm. Arinbjörn Guðmundsson.
HlðÐVUJINII
Sunnudagur 18. marz 1956 — 21. árgangur — 66. tölublað
Óánægja meðal íslenzkra iénskálda
vegaa norrænsiar iénlistarháiíðar
Hlntur þelrra í dagskránni mlmti en
nokkra sinni áðar — 6 íslenzk verk ílutt
ílielsmkx
Á fundi Norræna tónskáldaráðsins í Stokkhólmi ný-
lega, þar sem Skúli Halldórsson mætti fyrir hönd Tón-
skáldafélags fslands, voru valin íslenzk tónverk til flutn-
ings á næsta móti ráðsins úr tillögum dómnefndar er
Tónskáldafélagiö hafði kjörið.

'Pjrpl
damaour i
Hafnabua afvfnpu
Fékk fyrst lán I Framkvœmdabankanum
en lagSi frystihúsiB s/ðan niSur
Hraðfrystihúsið í Höfnum hefur ekkert veriö starfrækt
á þessari vertíð. Eigandinn, Einar Sigurösson, hefur fjar-
lægt úr húsinu flest sem tekið varð og flutt það í önnur
hús sín, en íbúarnir í Höfnum standa uppi atvinnulausir;
hafa margir hrakizt á Keflavíkurflugvöll, en aðrir, sem
eiga illa heimangengt, bíöa enn og hafa sáráUtla atvinnu.
Það hefur oltið á ýmsu um
rekstur þessa frystihúss. í fyrstu
voru eigendurnir búsettir í Höfn-
um og nágrenni, en síðan tók
Sveinbjörn Finnsson við fyrir-
tækinu. Starfrækti hann það um
skeið, en fýrirtækið Varð gjald-
þrota undir stjórn hans síðari
hluta árs 1954. Varð gjáldþrotið
mjög stórfellt, mun hafa skipt
mörgum milljónUm króna, en
það hefur ekki enn verið gert
upp endanlega! Gátu Hafnabúar
sjálfir herjað út mest af kaupi
sínu með hárðfylgi, en þó mun
fólk á staðnum hafa tapað 60—
70 þús. kr. á gjaldþrotinu. Og
fjölmargir einstaklingar annars
staðar hafa tapað mjög tilfinnan-
legum upphæðum. Ekki virðist
þetta gjaldþrot þó hafa haft
nokkur áhrif á traust Svein-
Liiirivodí uin Iiid-
landsfiir Bulgan-
fias og Krnstjöffs
Tjarnarbíó hóí' í gær sýning-
ar ó sovézkri Iitkvikmynd um
för Búiganíns og Krústjoí'fs til
Indlands á sg'. hausti, en för
þessi vakti eins og mönnum er
enn í fersku minni mikla at-
hygli um heini allan. Myndin
verður sýnd í dag á öllum sýn-
ingum bíósins, kl. 3, 5, 7 og 9.
björns Finnssonar í lánastofnun-
um þjóðarinnar; hann hefur að-
eins snúið sér að öðrum verk-
efnum.
Ráðstafað til Einars
Sigurðssonar
Við gjaldþrotið komst. frysti-
húsíð í hendur Útvegsbankans,
og það ráðstafaði því um ára-
mótin 54—55 til Einars Sigurðs-
sonar, hins mikla fjármálamanns
á sviði fiskverkunar, — og var
ekki einu sinnf haft fyrir því að
auglýsa húsið. Jafnframt fékk
Einar verulegt lán frá Fram-
kvæmdabankanum til þess að
koma nýtízku sniði á frystihúsið,
og hafði fyrri eigandi verið búinn
að semja um það lán skömmu
áður en gjaldþrotið varð. Lét
Einar nú gera ýmsar umbætur
á frystihúsinu, setja í það færi-
bönd, fullkomið flatningsborð
aflaði efnis til að endurnýja
gamla frystiklefann o. s. frv. Síð-
an starírækti Einar húsið um 10
mánaða skeið á s.l. ári og voru
þá greiddi vinnulaun sem námu
á aðra milljón króna.
'jAf Lagði frystihúsið
niður.
En nokkru fyrir síðustu ára-
mót, í sama mund og vertíðar-
undirbúningur stóð sem hæst,
sem burt geta komizt. Þessi
ráðsmennska Einars er þeim mun
furðulegri sem nægilegt rafmagn
kom til Háfna í haust og vatns-
leiðsla er komin um allt plássið.
Og á sama tíma og Einar leggur
frystihúsið í Höfnum niður lætur
hann aka fiski frá Keflavik og
alla leið til Reykjavíkur í frysti-
hús sitt hér!
★ Skýringin.
íbúarnir í Höfnum hafa enga
aðra skýringu á framferði Einars
Sigurðssonar en þá að hann hafi
tekið við frystihúsinu í því skyni
einu að ná í lánið sem Fram-
kvæmdabankinn veitti og hag-
nýta það síðan fyrir önnur frysti-
hús sín eins og nú er komið á
daginn. Sýnir þetta dæmi hversu
háskalegt það er að atvinnutækin
séu í höndum |fjármálamanna
sem einvörðungu hugsa um eig-
in hag en taka ekkert tillit til
þarfa og atvinnu almennings.
Hafnabúar hafa fengið sára
reynslu af slikum mönnum eins
og sú saga sýnir sem hér hefur
verið rakin og kunna stjórnar-
völdunum og ráðamönnum lána-
stofnana litlar þakkir fyrir af-
stöðu þeirra.
Nefndin til að gera tillögur
um alvarlegri tónverk skipuðu
Róbert A. Ottósson og Rögn-
valdur Sigurjónsson, en dóm-
nefnd fyrir létt hljómsveitar-
verk ski iuðu þeir Carl Billicli
og Jan Moiavek.
Á fundi sínum lagði Norræna
tónskáldaráðið áberzlu á að
velja einkum ný verk eftir ó-
kunn og yngri tónskáld. Þessi
íslenzk verk voru valin:
Árni Bjömsson: Hljómsveit-
arforleikur að „Nýársnóttinni“,
Helgi Pálsson: „Menuettt
fyrir strokhljómsveit,
Jón Þórarinsson: Þrír söngv-
ar „Of love and death“, fyrir
einsöng og hljómsveit,
Karl O. Runólfsson: Þrír
söngvar með píanóundirleik.
Magnús Blöndal Jóhannsson:
Sóna.ta fyrir óbó og klarinett,
Skúli Haildórsson: „Elddans“
fyrir hljómsveit.
Óánægja er töluverð ríkjandi
meðal íslenzkra tónskálda vegna
þess að dagskmrtíminn fyrir
Saga bíður byrjar
í Grænlandi
Saga, millilandaflugvél Loft-
leiða var væntanleg til Reykja-
víkur í gærmorgun. Fór hún frá
New York um 5-leytið í fyrradag
og hugðist fljúga beint til ís-
lands, en í grennd við Grænland
lenti hún í veðurofsa. Var ísing
mikil og mótvindur, svo flug-
mennirnir ákváðu að bíða betra
veðurs og lentu á Bluie West-
flugvellinum á vesturströnd
Grænlands. Biðu þeir enn byrjar
i gær því veðurofsinn hélzt ó-
hreyttur.
íslenzk verk er nú styttri en
áður á nokkru norrænu tónlist-
armóti, og minna íslenzlc tón-
skáld á að norræn tónlistarliá-
tíð í Reykja\úk sé nýafstaðin,
þar sem þau fómuðu algjörlega.
flutningi sinna verka til þess
að geta sýnt öðmm norrænum
tónskáldum hina mestu kurteisi
með rækilegum flutningi yerka
þeirra á þessari hátíð Norræna
tónskáldaráðsins.
Fiórða uittferðin
Tagmanoff
vann Svein
Fjórða uinferð GuSjóns*
mótsins var tefld í gærkvöld,
og eru þau tíðindi helzt að'
Tajmanoff vann Svein, en Gunn-
ar og Guðmundur gerðu jafn-
tefli.
Hér birtist skák þeirra Taj-
manoffs og Sveins; hinn fyrr-
nefndi hafði hvítt:
1. c4 Rf6
2. RcS g«
S. e4 d6
4. d4 Bg7
5. fS e5
6. d5 Rh5
7. BeS 0-0
8. Dd2 f5
9. 0-0-0 f4
10. Bf2 Bf6
11. Bge2 Bh4
12. Bgl Rd7
13. Kbl Hf7
14. Rcl Be7
15. Bd3 Hg7
16. b4 a5
17. a3 axb
18. axb bfi
19. Rb3 Bafi
20. Kb2 Bb7
Framhalö á 3. siðti.
irkjanavörw fyrlr 22-27 millj.
a keypfar í Tékkéslóvakíu
/o verðsins greiðist á 5 ámm með 40/0 ársvöxtum
Fimmtudaginn 15. þ.m. var í Prag undirritaður samn-
ingnr milli Technoexport og' rafma.gnsveitna ríkisins um |
kaup á vörum fyrir 22 milljónir króna vegna fyrirhugaöra !
framkvæmda í raforkumálum hér á landi innan 10 ára!
áætlunarinnar.
Acilf undur v.k.f.
Framsóknar
í rfag
Verkakvennafélagið' Fram-
sókn heldur aðalfund sinn í
gerðust þau tíðindi að Einar
sendi liðsafla til þess að fjarlægja
úr frystihúsinu í Höfnum allt
sem fjarlægt varð, allar þær nýj-
ungar sem komið hafði verið
fyrir og efniö sem fengið hafði
verið til að endumýja gamla
klefann, og var þetta allt flutt
Að þessum samningi standa
ríkisstjórnir íslands og Tékkó-
Skilmálar samningsins eru á
þá lund. að 10% samningsupp-
hæ.ðarinnar greiðist við undirrit-
magnsveitur rikisins. Gert er ráð
fyrir, að lánið verði gréitt með
fiskafurðum.
Innan 10-ára rafvæðingará-
ætlunarinnar eru svo sem kunn-
ugt er m. a. virkjun Grímsár,
Mjólkár, Fossár við Bolungavík
dag ki. 3 e. h. í Alþýðuliúsinu
við’ Hverfisgötu. Fundarefni
er venjuleg aðalfundarstörf.
Félagskonur eru hvattar til
að fjöimenna á fundinn.
í önnur frystihús sem Einar Sig-
urðsson rekur. En eftir stendur
hraðfrystihúsið í Höfnum, óstarf-
hæft og ósöluhæft, en íbúar stað-
arins atvinnulausir og þeir flúnir
slóvakíu. Þá var og undirbúinn
viðbótarsamningur að upphæð 5
milljónir króna, sem gert er
ráð fyrir, að verði undirritaður
í júní -n.k.
un samningsins, 10% við afhend-
ingu varánna, en 80% á næstu 5
árum eftir afhendingu. Vextir
eru 4% á ári. Framkvæmdabank-
inn ábyrgist lánið fyrri Raf-
og Smyrlabjargaár í A-Skaft. og
aðalorkuveitur frá þessum virkj-
unum. Ennfremur dreifiveitur
um hina þéttbýlli hluta sveita í
öllum landshlutum.