Þjóðviljinn - 05.04.1956, Qupperneq 7

Fimmtudagur 5. apríl 1956 — ÞJÓÐVILJINN — (7

Hitasveif lur
Bidstrup teiknaði
B tilefni fréttarinnar um
það að meirihluti Alþing-
r
is vseri orðinn andvigur
hernámi íslands teiknaði
f 1 danski listamaðurinn Bid-
I *.ri struip þessa mynd.
Jón Bolí: Æh, nú pykir
7nér farið að liitna á
Kýpur.
Sámur frændi: Og pað
fer kuldahrolhur um
mig á íslandi. Þar œtla
peir að fara að reka
mig út á gaddinn.
Fréttastofa
útvarpsins og
„kristinn heimur*’
Á páskadag hófust jhádegis-
fréttir útvarpsins á 'i .þessum
orðum:
„I dag heldur allur hina
kristni heimur hátíðlega
páská.“
Því næst kom str'ax frétt
númer 2: Frakkar liöfðu síð-
ustu daga, þ. e. bænadagana,
drepið 130 Alsírmenn. Fyrst
datt. mér í hug, að þessi seinni
fregn væri einskonar nánari
skýring fréttastofunnar á því,
hve hinn ,,kristni heimur“
héldi nú páskahátíðina með
ofurlítið - misjöfnum hætti. En
það var efalítið misskilningur
minn. Fréttastofunni fapnst
víst ekki neitt athugávert við
slíkt páskahald hinna kristnu
Frakka. Annars hefði hún
naumast hafið lestur sinn *' á
svo ósmekklegan hátt.
A.
J. Jóhann J. E. Kúld;
gr
Utgerð, afkoma og hag
nýting sjávarafla
f Það sem verður að gerast í
máium íslenzks sjávarútvegs á
tomandi árum er þetta:
'1. Lækka verður vexti af
bankalánum til útgerðar og
jainhliða tryggja útgerðinni
1 nægileg rekstrarlán.
2. Tryggja verður með aðstoð
ríkisvaldsins, að útgerðin
' geti keypt alla brennsluolíu
sem hún notar ásamt öðrum
nauðsynjum fyrir sannvirði.
8. >á verður einnig að tryggja
útgerðinni aðstöðu til að full-
f ullvinna aflann í eigin
vinnslustöðvum, svo hún fái
á hverjum tíma sannvirði
þess fisks sem aflað hefur
verið.
4. Vinna þarf markvisst að því
á næstu árum að skapa út-
gerðinni á hverjum stað skil-
yrði til bygginga fullkom-
inna fiskiðjuvera við sjálfar
hafnirnar. En einmitt stað-
setning slíkra vinnslustöðva
er mikilvægt atriði í rekstri
þeirra.
Á margt fleira mætti benda
til að skapa hagkvæmari út-
gerðarrekstur og meiri arð
framleiðslunnar, svo sem að
reka fiskvinnslustöðvarnar með
fastlaunuðu þjálfuðu starfsfólki,
1 stað óráðins daglaunafólks frá
degi til dags eins og nú tíðk-
ast.
Um þetta átti ég stutt viðtal
við norskan stórútgerðarmann
og i'iskiðjuverseiganda, sem var
hér á ferð, og' undraðist mjög
þetta íslenzka fyrirkomulag á
fisk vinnslustöðvum, eins og
hann kallaði það. Hann sagðist
eingöngu hafa fastlaunað fólk
við fiskvinnsluna heima í Nor-
egi, sem bundið væri með upp-
sagnarfresti, annað væri ekki
hægt. Og hann bætti við: „Ég
reyni að halda mínu vanaþjálf-
aða fólki í þjónustu minni frá
ári til árs, það er minn hagur“.
Síðar í viðtalinu fullyrti hann,
að betra væri fyrir sig að greiða
starfsfólkinu kaup allt árið þó
hann hefði ekki verkefni handa
því nema tíu mánuði, heldur en
missa það, og verða svo að
(
Seinni
hluti
.--------------------------->
byrja aftur með óvönu fólki.
Þetta fullyrti hann að væri
ekki aðeins sín reynsla og sjón-
armið, heldur litu norskir fisk-
iðjuverseigendur þannig al-
mennt á málin. Og sannleikur-
inn er sá að fullkomin nútíma-
fiskiðjuver sem hafa tekið í
sína þjónustu fullkomnustu
tækni nútímans, þau verða
e.'kki rekin; með fullkomnum.
árangri nema með þjálfuðu
starfsliði. Þetta er eins og hver
annar verksmiðjurekstur, sem
krefst þekkingar á starfinu sem
unnið er. Alit hins ameríska
sérfræðings sem vitnað er til
hér í upphafi þessa máls er í
fullu gildi í dag. Hann sagði að
vegna hins lága kaupgjalds hér,
hefðum við góða aðstöðu til að
keppa á öllum mörkuðum
heims með okkar ffiskafurðir,
einungis ef við byggðum upp
fiskvinnslustöðvarnar samkv.
kröfu nútímatækni.
Hvað gerði svo ríkisvaldið?
Ekkert af því sem sérfræðing-
urinn ráðlagði. En ríkisstjórnin
gerði annað. Hún lækkaði gengi
íslenzku krónunnar og lækkaði
þar með kaupgjald allra þeirra
sem laun taka. Hún sagðist gera
þetta til að bjarga útgerðinni,
en brátt kom í ljós að útgerð-
in stóð miklu hallari fæti eftir
gengisfallið en fyrir það, þar
sem ýmsar nauðsynjar útgerð-
arinnar hækkuðu meira en
gengisfellingunni narn. — Þá
greip hin vísa stjórn til báta-
gjaldeyris og styrkja, en við
hverja slíka aðgerð hefur á-
standið stórum versnað, ekki
aðeins fyrir launþega, heldur
líka útgerðina sjálfa. Nú eru
þessi mál öll komin í svo mikið
öngþveiti, að miklu erfiðara
er úr að bæta heldur en ef
það hefði verið gert fyrr. En®-
þennan vanda er hægt að leysa
eins og allan annan vanda, en
það verður tæpast gert svo vel
fari, nema í samstarfi við verk-
lýðshreyfinguna í landinu.
Úrræðin eru til; ég hef bent
á þau hér að framan. Þetta er
eina leiðin sem fær er og fara
verður í þessu máli. Sósíalista-
flokkurinn hefur bæði á Al-
þingi og utan þings bent á
þessa einu raunhæfu lausn máls-
ins, hann hefur skort þingfylgi
til að knýja málið í gegn. Enda
munu þeir sem nú draga til sín
gróða útgerðarinnar ekki láta
af þeirri aðstöðu sjálfviljugir.
Það er grátlegt að hugsa til
þess, að hér skuli geta setið
við völd ár eftir ár svo lélegir
stjórnendur að aðalútflutnings-
og undirstöðuatvinnuvegur
þjóðarinnar sé rekinn með tapi.
í staðinn fyrir að eðlilegast er
að útgerðin væri rekin með
miklum hagnaði, og þeir sem að
henni vinna bæru meira úr být-
um en aðrir, þá er hún nú rú-
in að skinni af óviðkomandi at-
vinnustéttum og ríkisvaldi. —
Þessi þróun verður að hætta.
Hún er búin að standa of lengi.
Vinnsla og markaðir
Við íslendingar gætum aldi-ei
fiskað svo mikið, að ekki séu
til nógir markaðir fyrir fisk-
afurðir okkar, ef rétt er á mál-
um haldið. Ennþá er fiskafurða-
útflutningur okkar alltof ein-
hæfur. Hann þarf að verða mun
fjölbreyttari. Og ennþá flytj-
um við rnikið af saltfiskfram-
leiðslunni út sem hálfunna
vöru. Þá eru umbúðir um þessa
útflutningsvöru að mestu úr-
eltar og óheppilegar. Á þessu
þarf að verða breyting. Fyrir
hérumbil þremur árum benti ég
á það í blaðagrein að nauðsyn
bæri til að leita eftir saltfisk-
mörkuðum í Afríku og Asíu. í
þessu máli hefur ekkert verið
gert. En Norðmenn hafa opnað
sér markað á Gullströndinni
síðan, bæði fyrir niðursuðuvör-
ur og saltfisk. Það eru miklar
líkur til þess, að hægt væri að
Framhald á 8. síðu
Ný unglingastáka
í Reykjavík
Ný ungmennastúka var
stofnuð 26. f. m. að tilhlutan
stúkunnar Framtíðin og Gunn-
ars Pálssonar stórgæzlumanns
unglingastarfsins. Á stofnfundi
var stúkunni fengið nafn:ð
Ungmennastúkan Framtíðin nr.
5.
Æðsti templar var kosinn
Jón Gunnlaúgsson frá Ólafs-
firði, en umboðsmaður stór-
templars sr. Jakob Jónsson.
Stofnendur voru 40 á aldrinum
frá 14—25 ára. Framhalds-
stofnfundur verður á mánu-
daginn kemur, 9. þ. m.
Rögnvaldur Sigurjónsson hlaut
Rögnvaldur Sigurjónsson hélt
píanótónleika föstudaginn 23.
þ. m. í Osló og hlaut framúr-
skarandi loflega blaðadóína í
dagblöðum á laugardag.
Undir fyrirsögninni „Islands
storpianist" segir Dagbladet:
„Hann hefur til brunns að bera
alhliða og háþroskaða tækni.
Tónskilningur hans einkennist
fyrst og fremst af skýrri hugs-
un, skapandi hæfileikum og yf-
irsýn yfir viðfangsefnið. Leikur
hans markaðist af sannri til-
finningu fyrir tónlistinni. hann
er gagntekinn af henni á karl-
maimlegan hátt, og skortir þó
hvergi hlýju eða tilfinningu".
Um Schumann verkin á efnis-
skránni segir gagnrýnandinn
ennfremur að þau hafi öll söm-
ul verið „íörste klasses klaver-
spill.“
Undir fyrirsögninni „Is-
landsk virtuos" segir Aften-
posten: „Með Rögnvaldi Sigur-
jónssjmi hefur ísland tekið sér
stöðu í keppninni um fremstu
sætin meðal hinna miklu
píanóleikara. Hér er á ferð
afburða píanóleikari sem gæti
komizt í fremstu röð ef hann
gæt gefið sér tóm til þess að
sökkva sér niður í viðfangs-
efnin.“
loflega dóraa
Arbeiderbladet: „Hann lék
sónötu í H-moll eftir Liszt
með glæsilegu píanistisku flugi.
Sónata eftir Bentzon var af-
burða vel leikin og vakti mesta
athygli ásamt Schumann lög-
unum.“
Morgenposten: „Frá tækni-
legu sjónarmiði réð hann auð-
veldlega við hin erfiðustu við-
fangsefni. en jafnframt sýndi
hann hæfileika til að kornast
til botns í hinu djúpa, sál-
ræna inntaki tónlistarinnar.
Rögnvaldur Sigurjónsson er
virðulegur fulltrúi tónlistar-
menningar lands síns.
Verdens Gang: „Sónata Liszts
var túlkuð af miklu fjöri og
tilfinningu og á köflum af
miklum þrótti og frjálsleik, á-
samt skáldlegum þokka. Sónata
Bentzons hlýtur að vera áfar
erfið, en píanóleikarinn flutti
hana með glæsibrag og frjáls-
legu fjöri.“
Af blaðaummælum má ráða,
að Rögnvaldur hafi í Osló léik-
ið sömu verk og hann lék ný-
lega á tónleikum sínum hér í
bæ.
(Samkvæmt skeyti frá sendi-
ráði Islands, Osló).
(Frá utanríkisráðuneytinuX