Þjóðviljinn - 06.05.1956, Qupperneq 6

6) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnndagur 6. maí 1958
mÓÐVIUINN
Útgefandi:
Sameiningarflokkur alþýöu — Sósíalistaflokkurinn
Fullnaðarsigur í hernáms-
niálinu verða kjósendur
að vinna 24 júní
FJétt fimm ár eru nú liðin síð-
an íslands var hernumið á
snýjan leik-. 5. maí 1951 undir-
ritaði Bjarni Benediktsson í
3aumi landráðasamninginn við
Bandarí-kin og aðfaranótt þess
17. maí réðst herinn inn í land-
:ið. Þjóðin var hvorki spurð
um vilja sinn né látin vita, og
málsmeðferð öll var brot á
Jögum og stjórnarskrá íslenzka
lýðveldisins. Samningurinn var
ekki borinn undir utanríkis-
xnálanefnd, Alþingi var ekki
kvatt saman; þetta var eitt af
af þeim illvirkjum sem unn-
3n eru í laumi af sakbitnum
mönnum.
Það var Sósíalistaflokkurinn
einn sem snerist gegn þess-
um landráðasamningi. Daginn
eftir að landið Var hemumið
kom miðstjórn hans saman og
samþykkti ávarp til íslendinga.
Voru þar rakin málsatvik og
lýst yfir að samningurinn væri
„hvorki lögleg'a né siðferðilega
skuidbindandi fyrir þjóð vora.
Mann er einkasamningur spillt-
aistu höfðingja landsins við
íramandi hervald, gerður á
þeirra persónulegu ábyrgð.“
Wiðuriagsorð ávarpsins voru
þessi:
„íslendingar. Heíjizt
jhanda hver á sínum stað
til þess að vinna aítur
|>að sem nú hefur glat-
j ;azt: Vinna aftur land
■vort úr höndum ame-
ríska auðvaldsins, vinna
það með því að sameina
þjóðina í órofa fylkingu
gegn þeirri ríkisstjórn
sem svikið hefur ísland
i hendur erlends her-
valds, gegn því stórveldi
sem notað hefur sér
varnarleysi ocr fámenni
Islands og fláttskap vald
hafa þess til þdb að níð-
ast á því. Full og óskoruð
yfirráð íslendinga yfir
öllu landi voru og öll-
um málum vorum! Burt
með allan erlendan her
af íslandi! ísland fyrir
Islendinga! Hvað sem á
dynur, hvort sem hin
nýja sjálfstæðisbarátta
vor stendur lengur eða
skemur, látið boðorðið
toma sameina þjóðina á»
uý: Aldrei að víkja frá
i algerum rétti vor íslend-
inga einna til að ráða
þessu landi og byggja
það einír og frjálsir."
l^að var Sósíalistaflokkurinn
■*■ einn sem snerist gegn her-
náminu, hélt fram málstað ís-
lands og rétti og skoraði á
þjóðina að sameinast í nýrri
og öflugri sjálfstæðisbaráttu.
En sósíalistar stóðu ekki einir;
það var ljóst þegar í upphafi
að mikill meirihiuti þjóðar-
innar studdi afstöðu þeirra.
Það kom þegar í Ijós nokkrum
dögum eftir hernámið er Sósí-
alistaflokkurinn boðaði til úti-
fundar í Reykjavík til að mót-
mæla hemáminu; það varð
fjölmennasti útifundur sem hér
hefur nokkru sinni verið hald-
inn af stjórnmálaflokki, voru
þar mættir miklu fleiri en allir
kjósendur Sósíalistaflokksins.
Sá fundur varð upphaf þeirrar
baráttu gegn hernáminu. sem
nú hefur staðið í fimm ár og
verið einn ríkasti þátturinn í
starfi og stefnu Sósíalista-
flokksins á þeim tíma.
]||.að er margs að minnast úr
* þeirri baráttu, bæði sigra
og ótrúlegrar lítillækkunar
manna sem kalla sig íslend-
inga. En það sem mönnum er
nú ríkast í huga er að baráttan
hefur leitt til sigurs á ótrúlega
skömmum tíma; á fimm ára
afmæli hemámsins getum við
fagnað því að Alþingi íslend-
inga hefur samþykkt með mikl-
um meirihluta atkvæða endur-
skoðun hernámssamningsins,
þannig að hinn erlendi her
verði fluttur af landi brott.
Fjölmargir þeir, sem kölluðu
hernámið yfir þjóðina hafa nú
skipt um skoðun, og er það
auðvitað einskært fagnaðarefni
en Sjálfstæðisflokkurinn stend-
ur uppi sem brennimerktur
hemámsflokkur, valdatæki ó-
þjóðhollra landsölumánna og
hermangara.
17'n auðvitað er enginn fulln-
■*-J aðarsigur unninn í her-
námsmálinu; hann verða kjós-
endur að vinna 24. júní í sum-
ar. Bandarískir valdamenn
fara ekkert dult með það að
þeir muni ná nýjum samning-
um ef Alþýðubandalagið fær
ekki sigur í kosningunum;
þessu hafa þeir lýst í blöðum
sínum og því með að ekki skuli
doilarar sparaðir til að koma
í veg íyrir að svo verði. Kosn-
ingarnar í sumar eru því einn-
ig þjóðaratkvæðagreiðsla urn
það hvort fsland skuli áfram
hemumið Iand og ófrjálst eða
hvort slitinn skuli af þjóðinni
sá fjötur sem henni var snúinn
fyrir réttum fimm árum.

Snjókarlinn
Bidstrup teiknaði
Sextugur á morgun;
Arnfinnur Jónsson, skélastjóri
Kennaratal á Islandi segir
Amfiim Jónsson, skólastjóra,
vera fæddan 7. maí 1896.
Hami er því sextugur orðinn.
Æviatriðum, ættartölum, gift-
ingu og barneignum þeirra,
sem fengið hafa nafn sitt inn
í kennaratalið, verður að
sleppa í afmælisgrein. Nægir í
því efni að vísa til bókarinnar.
Eins og gefur að skilja, bíður
hver afmælisgrein ekki neitt
lítinn hnekki við þetta og
styttist mjög. Það hefur lengi
verið eitt mesta gildi slíkra
greina, ef þær veittu einhverj ■
ar upplýsingar frá ættfræði-
legu eða þjóðfræðilegu sjón-
aimiði. Geri þær það ekki, er
ekki gott að vita, livað segja
skal. Ef til vill á ekkerL að
segja. Að vísu er hægt að
bera töluvert mikið lof á Arn-
finn Jónsson og liæla honum
með réttu fyrir margt, t.d.
mannkosti, en sumum mönnum
þykir vont, ef þeim er hælt
upp í eyrun. Amfinnurer einn
þeirra. Aftur á móti má hæla
næstum hverjum sem er undir
rós og vona ég, að svo sé þá
einnig um hann.
Þegar ég heyrði fyrst frá
Amfinni, var mér sagt, að þar
færi ójafnaðarmaður nokkur
af Austfjörðum og einn harð-
svíraðasti kommúnisti lands-
ins. Um pólitískar skoðanir
hans ætla ég ekki að dæma,
en aldrei hafa þær orðið mér
til óþæginda þau seytján ár,
sem við höfum verið sam-
verkamenn. Óáleitnari mann en
Arnfinn Jónsson er ekki hægt
að hugsa sér. Enda þótt hann
á sínum tíma fengist nokkuð
við opinber mál á Eskifirði, þá
er hann að öllu upplagi og allri
gerð maður hinna kyrrlátu
starfa og hefur ekki minnstu
löngun til að láta á sér bera.
Þetta er ekki sagt til að hlaða
lofi á hann. Hér er aðeins rétt
mannlýsing sett á blað. Sann-
leikurinn er sá, a ð búið er að
hæla svo oft og lengi hinum
kyrrlátu störfum, að óhætt er
að önnur störf njóti sannmæl-
is við og við. Það væri undar-
legt þjóðfélag, sem byggðist á
kyrrlátum störfum aðeins,
enda er það svo, að þau störf,
sem hafa nokkurn þjóðmála-
legan gný í för með sér, eru
svo nauðsynleg og mörg orðin,
að til þeirra verður að taka
fleiri en þá, sem fúsir eru til.
Ekki er mér grunlaust, að
fyrrverandi oddviti á Eskifirðí
hafi verið í þeirra hópi og
varð þó allt vel um störf hana
þar. ■
Það er annars nokkur vandi
að skrifa svo um yfirmann
sinn, að í engu verði fundið
sem verið sé að koma sér inn-
undir hjá honum. Til að fyrir-
byggja. misskilning í því efni,
vil ég taka fram, að þessi fá-
orða grein mín er ekki í þvi
skyni gerð. Mér dettur ekki £
hug að reyna að komast inn
undir hjá Arnfinni, enda er
það vonlaust fypir mig. Það
er mála sannast, að hafi mér
mislíkað t.d. við einhvern
strák, sem mér þótti latur við
nám eða var kannski svo ó-
þjáll, að ég taldi mér skylt að
tala um það við skólastjóra,
þá hefur úrskurður skóla-
stjóra ævinlega verið strákn-
um í vil. Það var ég, sem ðýnt
hafði klaufaskap. Börn hafa
næstum alltaf og á einhvem
Framhald á 10. filSlil j