Þjóðviljinn - 15.09.1956, Blaðsíða 5

Laugardagur 15. september 1956 — ÞJÓÐVILJINN — (5
siKziimw ^sa neðanjarðarnámabæir upp
é námunda við suðurskautið?
Kunnur hrezkur jarSfrœSingur sem var i
leiSangri Scotts telur likur á þvi
Framhald af 1. síðu
verið talið óhjákvæmilegt að
skipta um hafnsögumenn á
míðri leið. Skip notendasam-
takanna myndu að líkindum
itaka hafnsögumenn um borð í
!A.den og á Kýpur eða Möltu og
smyndu þvi verða að hafa tvo
Ihafnsögumenn í hverju skipi.
Notendasamtökin myndu því
helzt þurfa að hafa um 500
ihafnsögumenn í þjónustu sinni.
Brezkum þegnum ráðlagt
að fara heim
Brezka sendiráðið í Kaíró
varaði í gær brezka þegna sem
dveljast í Egyptalandi eindreg-
ið við því að vera áfram um
kyrrt í landinu, ef engin knýj
andi nauðsyn er til þess. Þetta
var þriðja aðvörun sendiráðs
ins til brezkra þegna um að
fara úr landinu síðan Súez-
deilan kom upp og hafa 2600
þeirra þegar farið þaðan, en
um 2000 munu vera þar eftir
enn.
Brézka flugvélaskipið Albion,
sem. er 23.000 lestir, lagði í
gær af stað frá Portsmouth til
Miðjarðarhafs.
Hið árlega þing brezkra vís-
indamanna og fræðimanna, The
British Asssociation, var sett í
Sheffild 29. ágúst sl.
Að venju hófst þingið með
fyrirlestri sem forseti samtak-
anna flutti. Forseti samtakanna
sl. ár var sir Raymond Pries'tley
og kallaði hann erindi sitt: „Mað-
ur 20. aldarinnar andspænis Suð-
urskautsálfunni“. Priestley var
jarðfræðingur Shackleton-leið-
angursins til Suðurheimskauts-
ins 1909—1910 og einn af vís-
indamönnum nyrðri hóps leið-
angurs Scotts til suðurskauts-
ins 1910—1913.
í fyrirlestri þessum reyndi
hann að geta til um framtíð
Suðurskautsálfunnar, sem er
jafn stór og Evrópa og Ástralía
samanlagðar. „Mörg dýrmæt jarð-
efni hljóta að finnast í jörðu
heimsálfu af stærð og gerð
Smygl er viðkvæmt póli-
tískt mál í Indónesíu
Meöal þeirra mörgu vandamála, sem stjórn Indónesíu
á við að etja er vaxandi útflutningssmygl, sem stórlega
hefur rýrt tekjur hennar. Smyglmál þetta er samfléttaö
pólitískum vandamálum.
Indónesía er mesti útflytjandi
óunnins gúmmís í heiminum, flyt-
ur árlega út um 740,000 tonn.
Það er varlega áætlað að tíunda
hluta þess magns sé smyglað úr
landi. Svipuðu máli gegnir um
kópra-útflutninginn, sem nemur
á ári 400,000 tonnum, en meira
en tíunda hluta er smyglað úr
landi. Tekjumissir ríkisstjórnar-
innar af völdum þessa smygls
er talinn jafngilda um 40 millj.
bandarískra dala.
Mál þetta er mjög erfitt viður-
eignar. Hér er ekki aðeins um
að ræða skort á eftirliti, heldur
er smyglið iíka viðkvæmt póli-
tískt mál Það er fyrst og fremst
á eyjunum Súmatra og Selebes,
að smyglað er. Eyjarskeggjarnir
á Súmatra segja, að eyjan leggi
til um 90 hundraðshluta alls er-
lends gjaldeyris Indónesíu.
vegr.a gúmmís og olíuauðlegðar
sinnar, en 85 til 90 hundraðs-
hlutar þessa gjaldeyris séu not-
aðir til að flytja varning til
Java.
H'iðstætt vandamál er í Sele-
bes. Kópraframleiðendum eyjar-
inner er áskilið að selja vöru
sína Kópraeinkasölu ríkisins,
sem rekin er frá Java. Ef kópra
er smýglað úr landi, fær fram-
leiðandinn nær tvöfalt meira
verð fyrir vöru sína — og það
í cýrmætum erlendum gjald-
eyri.
Oían á þetta stjórnmálalega
vandamál bætist, að stjórn
landsins er í mörgum efnum
vanmáttug. Embættismannaliðið
er ilLa þjálfað og ekki hlutverki
sínu vaxið. Herinn er ótryggur.
Herflokkar á Súmötru og Sele-
bes hafa gert uppreisn. Á báð-
um stöðunum getur her stjórnar-
innar ekki gefið sig að öðru en
að bæla uppreisnirnar niður. Og
stjórnarherinn kvartar undan
vangoldnum mála. Stundum hef-
ur herinn sjáifur fengizt við
smygl og notað ágóðann til að
byggja herskóla og greiða mála
hermannanna, sem þeir eiga
hennar, þótt engin mikilvæg skyndilega, myndi yfirborð sjáv-
jarðefni hafi fundizt þar til ar hækka um 100 fet. En nú
þessa“. j hækkaði yfirborð sjávar um
í framtíðinni verður heims- þetta fjóra þumlunga á öld
álfan könnuð bæði úr lofti og vegna hægfara bráðnunar ís-
af jörðu. Úr flugvélum verður laga“.
gerð yfirlitskönnun yfir stórarj
spildur. En hópar sem ferðast
með koþtum, verða með útbún-
að til að gera skýndiborholur og
táka sýnishorn af bergtegund-
um. Þegar verðmsét jarðefni
hefðu fundizt, yrðu byggðar neð-
ah j arðarvinnslustöðvar.
Mönnum hætti til að gleyhia,
ségir hann að lokum, að sið-
menning samtíðarinnar ættimik-
ið undir efnishitá íssins. „Ef
ísalög jarðarinnar bráðnuðu
Búlganín sendir
Eisenhower bréf
Sarúbín, sendilrerra Sovét-
rílcjanna í Washington, afhenti
bandariska utanríkisráðuneyt-
inu í fyrrad. bréf frá Búlganín,
forsætisráðherra Sovétríkjanna,
til Eisenhowers forseta. Bréf
þetta er svar við bréfi sem
Eisenhower sendi Búlganín 4.
ágúst sl., en það bréf var svar
við öðru bréfi frá Búlganín um
afvopnunarmálið og önnur
deilumál stórveldanna.
Bandaríska flugfélagið hefur
gert samhing við sovétyfirvöld
um samvinnu við farþegaílug.
Samkvæmt honum annast báðir
aðilar útvegun á farmiðum til
hvors lands fyrir sig, en banda-
rískar flugvélar fá ekki að
landa í Sovétríkjunum, né held-
ur rússneskar í Bandaríkjunum.
Nýjar vélar til smjörlíkisgerS-
ar smíðaðar í Danmörku
Smjörlíkisverksmiðjurnar í
Tallöse í Danmörku sýndu fyr-
ir nokkru nýjar vélar til smjör-
líkisgerðár. Vélar þessar eru
sagðar taka eldri vélum fram
sökum gæða framleiðslu þeirra.
gróða
British
skilaði
;róða á
Brezka flugfélagið
European Airways
603.600 sterliiigspunda
síðastliðnu starfsári, sem lauk
þann 31. marz. Er það met-
hagnaður í sögu félagsins. í
fyrra var rekstursliagnaður fé-
lagsins 63.000 pund.
Félagið hefur nú í undirbún-
Smjörlíkið er framleitt í loft-
þéttu hrærirúmi við jafnan.
þrýsting og er pakkað áður en
loftið nær að leika um það. Þeg-
ar smjörlíki er framleitt á venju-
legan hátt, spillast fjörefnin í
hráefnunum fyrir áhrif loftsins
og sum bragðefnin lika. Smjör-
líki það, sem framleitt er í þess-
um nýju vélum, þykir þess vegna
standa öðru smjörlíki íramar
vegna meira fjörefnainnihalds,
betra bragðs og meira geymslu-
þols.
Tveir Júgóslavar
Þess vegna verða farþegar að ' ingi áætlunarflug á nýrri leið:
skipta um vél einhvers staðar í Lundúnir—Berlín—Mo3kva, og
Evrópu. — Þétta er fyrsti hefur um það samráð við full-
samningurinn af þessu tagi sem! trúa sovétstjórnarinnar. í haust
gerður er milli sovézkra og er búizt við að félagið hefji
bandarískra flugfélaga.
áætlunarflug til Belgi'að.
Baldvin Belgakóngur fer huldn höfði
Konungur Belga, B'aldvin, er lands og Spánar þekktist hann.
í leynilegri ferð á Spáni. Þegar j Var þá birt tilkynning í Belgíu
hann fór yfir landamæri Frakk- j þess efnis, að konungurinn væri
í nokkurra daga ferð erlendis.
Mikil leynd ríkir þó enn um
* ' ferð þessa. Konungsfáninn hef-
Pfa, ' ' J ur verið dreginn að húni yfir
íSásSfíS-íiíiiS
konungshöllinni, í fyrsta sinn í
sögu Belgíu að konungi fjarver-
andi.
Fundizt hafa í jarðlögum menjar 2 000.000.000 ára-
gamals lífs á jörðunni. Frá þessu hefur verið skýrt á ráð—
stefnu náttúrufræöinga í Bandaríkjunum, sem nýlega.
er lokið, en Bandaríska líffræðistofnunin efndi til. Á..
fjórða þúsund náttúrufræðinga tóku þátt i ráðstefnunni,.
sem haldin var í húsakynnum háskólans í Connecticut.
Tveir Júgöslawar, sem studdu
gagnrýni Kominforms á stjórn.
Títós voru fyrir skömmu dæmd-
ir í fimm og átta ára fangelsL
af héraðsdómi í Belgrad. Menn.
þessir heita Milutin Raikovich
og Yovan Pradovich. Þeir unnú
báðir við blaðið Nova Borba,
sem gefið var út á júgóslav-
nesku og í Prag og gagnrýndi
stjórn Títós. Báðir sneru þeir
aftur til Júgóslavíu af frjálsum.
vilja fyrr á árinu.
Það er haft fyrir satt, að enn
sitji um eitt þúsund þeirra-
manna í fangelsi í Júgóslavíu,
sem handteknir voru vegna.
stuðnings við gagnrýni Komin-
forms, þótt mörgum hafi verið-;
sleppt úr haldi.
ara-
Við Mna nýju aðalgötu Kíeff, Krestjajik, standa mikil og
reisuleg hús.
Meðal þess efnis, sem rætt var
um á ráðstefnunni, var upphaf
jurtalífs og þróunarbrautir þess
i öndverðu. En talið er, að jurt-
ir á þurrlendi hafa þróazt upp
úr þörungum og sveppum. Elztu
kunnar jurtir eru örlitlir þráð-
laga, blágrænir þörungar, sem
lifa saman í klösum, og vatna-
sveppir. Tvennar menjar þeirra
fundust í kola- og kvarstlögum
skammt frá Stóravatni. Ilafa
þær verið áætlaðar vera 1300 og
2000 milljón ára gamlar.
Henry N. Anders Jr., prófess-
or við Washington-háskóla í St.
Louis, vakti máls á, að torskil-
ið væri, hve langt tímabil væri
milli þess, að fyrstu jurtir —
þörungarnir — kæmu fram og
þess tíma; að elztu þurrlendis-
jurtir hefðu myndazt, en það er
áætlað að hafa verið fyrir um.
520.000.000 árum. Hann komst
svo að orði: „Hið langa tima-
bil, sem líður frá því, að fyrstu
þörungar hafa myndazt, til þess;
tíma, að dæmi finnast um þurr-
lendisjurtir, er athyglisvert og'
virðist benda til, að viðarjurtir-
hafi komið fram, fyrir Kambr—
íska tímabilið“.
Kort af Moskvu
- Fyrir skömmu kom út F
Moskvu nýtt kort yfir borgina*
og fæst það nú í bókaverzlun-
um þar í borg. Þegar hafið var
að selja kortið söfnuðust lang-
ar biðraðir fyrir framan bóka-
verzlanirnar. Ekki hefur verið
gefið út 'kort yfir Moskvuborgf
síðan 1938.