Þjóðviljinn - 06.10.1957, Qupperneq 7

Sunnudagur 6. október 1957
ÞJÓÐVILJINN
(T
Ingólfur A. Þorkelsson:
iðasöluhneykslið
í Þjóðleikhúsinu
Það kemur fyrir á fslandi,
iað menn leggja mikið á sig, og
er það vel, ef menn hafa er-
indi sem erfiði. í gær lagði
stór hópur manna á sig þær
píslir að standa i biðröð við
Þjóðleikhúsið. Sumir höfðu
komið þeg'ar kl. 8 að morgni,
eða jafnvel fyrr. Fremur var
kallt í veðri. Eg var meðal
hinna frómu er biðu, um 80
manns var á undan mér, og
þóttist ég því öruggur um að
sjá Toscu á sunnudaginn
kemur, en sú von mín brást,
sem og flestra annarra er biðu.
8—10 fyrstu ménn í röðinni
fengu miða, aðrir urðu frá að
hverfa, en ekki fóru menn
orðalaust. Ýmsir báðu Þjóð-
leikhúsið, stjómendur þess og
miðasölufólk aldrei þrífast og
mæltu þar vel og maklega, en
orð duga lítt, þegar slíkt sem
keypt tugi miða og eru það
vissulega ekki ýkjur. í dag
fékk ég það staðfest í miðasölu
Þjóðleikhússins, að einn hinna
fremstu í röðinni hefði keypt
100 miða eða jafnvel fleiri.
Starfsmenn í miðasölú hlutu
að vTa að fjöldi manns beið
eftir mjðum. Um þetta segir
Þjóðleikhússtjóri j yfirlýsingu
sinni í Morgunblaðinu í dag:
„Auðvitað hefði þó átt að
skammía miðana • . .“ þ. e. a.
s. Þjóðleikhússtjóri ásakar
starfsfólk miðasöiu fyrir að
bregðast ekki rétt við aðstæð-
um sem þessumi En hver var
hlutur hans í málinu? í dag
hefur Morgunblaðið eftir hon-
um: . . eo sjálfur kvaðst
hann ekki hafa konúzt að
miðasö'lunni í gæmiorgrun,
vegna tnaimþrongv arinna r. “
Takið þið við því piltar!
þetta gerist, og harma ég að SJálfur Þjóðleikhússtjóri komst
ekkert skyldi að gert. Þegar
menn eru gabbaðir tjl að híma
í biðröð klukkustundum sam-
an, á að sýna sökudólgunum í
tvo heimana. Nú spyrja eflaust
margfir, hvlað var unnt að
gera? Svar: Nokkrir hraustir
karlmenn áttu að taka miða-
söluna í sínar hendur, studd-
ir af hinum sem biðu, og selja
alla miða sem fundust (vænt-^
anlega úm 200 pantanir) og
kveðja svo með kurt og pi.
Þegar miðasalan hófst kl. 12.45
var ég ekki í röðinni (hafði
verið leystur af), en hefði hik-
laust hvatt til áðurnefndra
aðgerða, hefði ég verið á
staðnum. Oíbeldi og skepnu-
skapur munu sumir segja, er
þeir lesa þetta. Réttmætt svara
ég, og skal ég nú rökstyðja
það nánar. Þjóðleikhúsið tek-
ur 661 mann fullskipað. Þeir
sem í biðröð voru væntu
þess að .um 600 miðar væru
óseldir, en milli kl. 10 og 11
kemur tilkynning um að 500
miðar verðj seldir, en þá þeg-
ar höfðu margir beðið lengi,
tilkynningin kom of seint,
þrátt fyrir þetta biðu menn
lengur í góðri von. Þessir 500
mjðar komu þó ekki allir fram,
því að tekið var frá í síma
meðan selt var, og er það ó-
verjandi með öllu og óþekkt
víða erlendis. Morgunblaðið
segir í dag, að þrír menn hafi
Öeirðir í Varsjá
Til óeirða kom í Varsjá í gær,
en voru þó ekki eins alvarleg-
ar og síðustu tvo daga. Nokkur
mannfjöldi, um 2000—3000
mgnns safnaðist saman á götun-
um og lét ófriðlega eins og fyrri.
daginn, en stúdentar höfðu sig
ekkj í frammi. Kennsla féll nið-
ur í verkfræðiskólanum.
ekki í miðasöluna’. Eg hélt
reyndar, að það væri innan-
gengt í hana. í þessu máli hef-
ur Þjóðleikhúsið gert sig sekt
um tvennt mjög vítavert: 1)
að afgreiða pantanir í síma
meðan á miðasölu stóð. 2) Að
skammta ekki miðana.
Eg hringdi í dag til skrjf-
stofustjóra Þjóðleikhússins og
spurðist frekar fyrir um þetta
og fékk greið svör. Eg bar ró-
lega fram ýmsar ásakanir, en
skrifstofustjóri afvopnaðj mig
raunar með að vjðurkenna
hispurslaust sök Þjóðleikhúss-
ins í tveim áðurgreindum at-
riðum. Þetta kom mér dálrtið
á óvart, því að flestir hafa þá
aðferð að viðurkenna aldrei
nejtt ótilneyddir. Morgunblað- -
ið hefur eftir Þjóðleikhús-
stjóra í dag, að miðar muni
verða skammtaðir í framtíð-
inni, þegar mikil aðsókn er.
Það er auðvitað gott og bless-
að, en þrátt fyrir þessi orð
missir fjöldi manns af því að
heyra glæsilega rödd Stefáns
IsLandi í hlutverki Cavaradoss-
is, fjöldi manns sem hafði vel
og heiðarlega til þess unnið og
þess vegna munum við sem
biðum segja við Þjóðleikhús-
stjóra: Syndir þínar verða þér
ekki fyrirgefnar. Og þó! Eg
segi nú prívat fyrir mína pers-
ónu, að ef ég ættj eftir -að lifa
það að sjá framan í Þjóðleik-
hússtjóra eftir að hann hefði
staðið í biðröð svo sem 3—4
klt., hafandi ekkert upp úr Ein af myndunum á sýningu Jóhanns Briems í bogasal Þjóð-
því, þá mundi ég senni-
lega hugsa hlýlegar til hans.
Ef einhverri góðri og guð-
hræddri sál fjnnst ég of harð-
brjósta, þá Skal ég, þeirrl
sömu .sál til hugarhægðar,
leggja það til að skrifstofu-
stjóri Þjóðleikhússins yrði og
í biðröðinnj honum til yndis-
auka og jafnvel miðasölufólk
líka, þá æíti þeim síður að
leiðast, enda gætu þau sameig-
inlega rifjað upp helztu sælu-
stundir lífs síns.
4.—10.—’57.
minjasafnsins. Sýningin er opin dagle.ga frá ltl. 1—10 e.h.
„Megin sjónarmið” skipulags-
nefndar og Oddfellowhúsið
Djilas dæindur
Milovan Djilas, fyrrv. vara-
forsætisráðherra Júgóslavíu,
var í gær dæmdur í 7 ára fang-
elsi fyrir landráðaskrif um júgó-
ílavneskt stjórnarfar. Hann á
enn eftir að afplána um 2 ár
-af fyrri dómj fyrir sömu sakir.
Fyrir stuttu síðan flutti
Guðmundur Vigfússon tillögn
á bæjarstjórnarfundi um að
bæjarstjórn lýsti því yfir að
hún leyfði ekki hækkanir eða
meiriliáttar breytingar á hús-
um við noiðurenda Tjarnar-
innar meðan skipulag þar
hefði ekki verið endanlega á-
kveðið.
Þessi tillaga var flutt í til-
efni af því að byggingamefnd
hafði samþykkt að leyfa bygg-
ingu viðbótarhæðar ofan á
Oddfellowhúsið eftir að skipu-
lagsnefnd hafði lýst því jTir
að hún hefði ekkert við það
að athuga.
Á sama fundi var lagt til
að fresta ákvörðun um við-
bótarhæð Oddfellowhússins.
Það var fellt af meirihluta
bæjarfulltrúa.
Tillögu Guðmundar Vigfús-
sonar var hins vegar vísað til
umsagnar 'samvinnunefndar
um skipulagsmál, en hún er
skipuð fulltníum Reykjavík-
urbæjar og skipulagsnefndar-
mönnum ríkisins.
Þann 1. þ.m. sendi sam-
vinnunefnd um skipulagsmál
frá sér svohljóðandi umsögn
um málið:
„Býgging viö norðurendu
Tjamarinnar.
Á fundi samvinnunefnd-
ar þann 30. f.m. var Iagt
fram bréf borgarstjóra,
dags. 20. sept. s.I. þar sem
óskað er umsagnar um til-
Iögu Guömundlar Vigfús-
sonar frá bæjarstjórnar-
snæðismaiast iorri I
behff vi
fundi 19. sept, varðandi
hækkanir og ineiri háttar
breytingar á húsum við
norðurenda Tjarnarinnar.
Síðan ráðhúsi var ætlað-
ur staður við norðurenda
Tjariiarinnar hefur skipu-
Iagsnefnd Iiaft það megin
sjónarmið að leyfa ekki
hækkanir né verulegar
breytingar á húsum á
þessu svæði og mun halda
þxí“.
Þessi umsögn skipulags
nefndar er vissulega góð það
sem hún nær. En samt sem
áður hlýtur eftirfarandi
spurning að vakna: Hvaða á
stæður lágu til þess að skipu
lagsnefndin taldi ekki ástæðu
til að halda í heiðri því „megin
sjónarmiði" sínu „að leyfa
ekki hækkanir eða verulegar
breytingar á húsum á þessu
svæði“ þegar hún fjallaði um
umsókn Oddfellowhússins ?
Á „megin sjónarmið“ skipu-
lagsnefndar ekki að ná til
þeirra sem hafa nógu „sterka
aðstöðu“ eða „sambönd
réttum stöðum“? Eða er það
meining hennar að það skapi
minni erfiðleika á að koma
viðhlítandi framtíðarskipulagi
í gegn á fyrirhuguðu ráðhúss-
svæði að leyfa stækkun ein-
mitt þess hússins sem mest-
um vandkvæðum veldur?
Vonandi stendur ekki á
•þeim vísu mönnum í skipu-
lagsnefnd að skýra afstöðu
sína og vinnubrögð fyrir al-
menningi á opinberum vett-
vangi.
í tilefni af smá missögnum,
sem hafa slæðzt inn í frásögn
Morgunblaðsins í dag af síð-
asta bæjarstjómarfundi, þar
;sem viðskiþti húsnæðismála-
stjórnar og Reykjavíkurbæjar,
vegna íbúðabygginga bæjar-
ins, munu hafa borið á góma,
skal þetta tekið fram:
í fyrirsögn greinarinnar seg-
:ir að ríkið hafi enn ekki greitt
neitt af framlagj sínu fyrir
þetta ár til útrýmingar heilsu-
spillandi húsnæðis í Reykja-
vík — og í undirfyrirsögn —
að húsnæðismálastjórn hafi
ekki greitt neitt af framlagi
því> er ftrá henni eigi að
koma fyrir þetta ár.
Hið sanna er að á þessu ári
hefur Reykjavíkurbær fengið
greíddar upphæðir úr sjóði
þeim, sem ælaður er t.l útrým-
ingar heilsuspillandi ibúða,
eins og hér segir:
23. janúar ...... kr. 900.000,00
1. apríl ...... — 360.000,00
29. maí ...... — 2.520.000,00
Samtals kr. 3.780,000,00
Árlegt framlag ríkissjóðs í
sjóð þennan er nú 4 milljónir
kr. (var áður 3 millj., en var
hækkað fyrir atbeina núver-
andj ríkisstjórnar með lögurr'
nr. 42/1957). Hefur því Reykja-
víkurbær þegar tekið til sín
3,78 af 4 milljónum sem rik
ið leggur fram í ár, eða 94,5%
af framlaginu.
Árið 1956 var framlag rik-
isins samkv. löeum nr. 55/1955
3 millj. kr og fór þá til bæjar-
ins:
14. marz ....... kr. 2.250.000,00
15. des......... — 900.000,00
en heimilt var samkv. reglu-
gerð, en hún leyfir ekki út-
borgun fjárins fyrr en lokið er
smíði h.'nnar nýjú íbúðar og
útrýmingu hinnar heilsuspill-.
andi sem flutt er úr.
í viðskiptum sinum við
Reykjavíkurbæ hefur því hús-
næðismálastjórn gert betur
við bæinn en hann átti rétt og
kröfu á samkv. lögum og raun-
ar betur en lög leyfðu. Til þess
að gera þó enn betur, án þess
að þverbrjóta allar reglur, hef-
ur húsnæðismálastjórn í sum-
ar afhent bænum skriflegt lof-
orð fyrir kr. 3.150.000,00 við-
' bót sem útborgast strax og
ski’yrðum samkvæmt lögum er
fullnægt. Þeirri yfirlýsingu
mun bærinn þegar hafa komið
í peninga og er þá upphæðin í
ár komin upp í 6,9 milljónir.
Af þessu er ljóst að hér er
um missögn að iræða hjá
Morgunblaðinu, að sjálfsögðu
óviljandi, því ástæðulaust er
að ætla að borgarstjóri hafi
viðhaft þau ummæli, sem að
framan greinir, eftir slíka fyr-
irgreiðslu húsnæðismálastjórn-
ar.
4/10 ’57
Sig. Sigmundsson.
Stamt. kr. 3.150.000.00
eða meira en allt framlag rík-
isins. ;
Rétt er að geía þess, að
greiðslur þessar hafa verið metra
inntar af hendi allmiklu fyrr Gunnar Frederiksen.
r
I
Gullfaxi, önnur hinna nýju
Viscount flugvéla Flúgfélags
Islands, flaug nýlega fró Rvík
til Kaupmannahafnar á 3 klst.
34 mínútum. Er hér um fljót-
ustu ferð íslenzkrar flugvélar
að ræða sem enn er vitað um.
Flughraði var að meðaltali 620
km á klst. miðað við yfirborð
jarðai'. Flogið var í sex kíló-
hæð. Flugstjóri var