Þjóðviljinn - 16.10.1957, Blaðsíða 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 16. október 1957
Ein þeirra kvikmynda, sem mesta athygli vöktu
á kvikmyndahátíðinm í Cannes í Frakklandi á. síð-
ast liðnu vori, var pólska myndin Kanal. Hlau't
kvikmynd þessi sérstök verðlaun á hátíðinni, silí-
urlaufin svonefndu. Myndin fjallar um unga elsk-
endur og er látin gerast þegar uppreisnin var
gerð í Varsjá um það leyti sem sovézkar her-
sveitir nálguðust borgina. Höfundur tökuritsins
heítir Stawiski, en leikstjórinn Andrzej Wajda.
í fjölmörgum erlendum blöðum og tímaritum
hefur kvikmyndarinnar Kanal verið að góðu getið.
Meðal annars er í frásögnum þessum sagt frá á-
hrifum þeim, sem myndin hafði á ýmsa áhorfendur,
er sáu hana á kvikmyndahátíðinni í Cannes. Til
dæmis er greint frá því að Michael Powell, sem
saeti átti í dömnefndinni' á hátíðinnj, hafi verið
orðlaus af hrifningu að lokinni sýningu myndar-
innar. í>á á hinn heimskunni franski kvikmynda-
gerðarmaður Jean Cocteau, sem var heiðursforséti
hátiðarinnar, að hafa sagt að Kanal væri ein hinna
beztu kvikmynda, sem hann hefði séð á síðustq
árum. Kvað Cocteau myndina minna sig.,á margan
hátt á hinar frægu myndir og málverk sþænska
málarans Goya um hörmungar stríðs og ófriðar.
Steve Passeur, sérstakur fréttamaður franska
blaðsíns „L’Aurore" á kvikmyndahátíðinni lýsti sýn-
ingu myndarinnar sem einstökum atburði og marg-
ir kvikmyndagerðarmenn kváðust sjaldan hafa séð
áhrifaríkari atriði í myndum. Ummæli frönsku
blaðanna „Franc-Tireur“ og „Le Figaro“ voru mjög
í svipuðum dúr.
Þá skrifaði fréttamaður Parísarblaðsins
„L'Humanité", Samuel Lachize, að myndin héldi á
loft niinningunni um hetjudáðir þeirra pólsku
æskumanna, sem börðust í uppreisninni í Varsjá.
L
Sú var tíðín, að danskar kvikmyndir voru eftir-
sóttar til sýninga víðsvegar um heim. Þetta var á
blómaskeiði danskrar kvikmyndagerðar, en síð- _
an eru liðin mörg ár. Nú herma dönsk biöð frá
því, að verk kvikmyndagerðarmanna í Danmörku
séu aftur orðin eftirsótt „útflutningsvara". Er þó
íyrst og fremst um eina mynd að ræða, sem
Tíli Ugluspegill
Hinn heimskunni hollenzki kvikmyndaleikstjóri
Joris Ivens hefur nú um alllangt skeið unnið að
gerð kvikmyndar um ævintýri Tíla Ugluspegils,
þjóðsagnahetjunnar sem lesendur Þjóðviljans kynnt-
ust nokkuð með myndasögunni vinsælu, er birtist
hér í blaðinu fyrir nokkrum árum. Það eru Frakkar
og Þjóðverjar, sem standa í sameiningu fyrir gerð
myndarinnar, en aðalhlutverkið, Ugluspegil sjálfan,
leikur hinn snjalli, franski leikari Gérard Philipe.
Sést hanh hér á myndinni til vinstri í hlutverki sínu,
klæddur sem hirðfífl.
þegar hefur verið sýnd við geysimikia og látlausa
aðsókn á öllum Norðurlöndunum (nema auðvitað
hér á landi) um nokkurt skeið, en einnig.víða
um heim: í Þýzkalandi, Frakklandi, ísrael og víðar,
allsstaðar að því er sagt er ’vjð miklar vinsældir.
Þessi danska kvikmynd nefnist Ungar ástir (á
dönskunni Ung Leg) og er gerð eftir samnefndri
skáldsö^u Johannes Allen. Sagan kom út í Dan-
mörku á s.l. ári ög vakti þá mikla’ éftirtekt og um-
tal. Héfur bókin siðan verið þýdd á iiokkur mál
og nú fyrir nokkrum dögúm köm hún út í íslenzkri
þýðingu Geirs Kristjánssonar á forlagi Heims-
kringiu. *
Um efni skáldsögunnar og kvikmyndarinnar eru
dómar manna að sjálfsögðu næsta mjsjafn.ir; sum-
um finnst hún segja allan sannieikann um lífið, en
öðrum finnst hún róta um of í því sem þeir vilja
láta vera hulið. Engum blandast þó hugur um
hæfni höfundar til að lýsa sálarlífi ungs fólks,
næmum skapbrigðum og sibreytilegri hrifningu
ungra stúlkna í líki Ilelenar, sextán ára skólastúlku
sem sjálf er látin segja sögu sína 3 árum seinna,
en þá undrast hún þá afstö(Su sem hún hefur tekið
að segja frá smáskotum sinum og alvarlegri ásta-
fundum, villtri og ótæmandi lífsgleði beggja kynja
en jafnframt hræsni og' skilningsleysi fuilprðna
fólksins.
Ekki er kunnugt um hvort nokkurt kvikmyndú-
húsanna hér í Reykjavík eða Hafnarfirðl hefúr
tryggt sér rétt til sýninga á þessafj dötisku
mynd. Er þess þó að vænta, því að ekki þarf gð
efa að aðsókn að henni verði mikil liér á landi
sem annarsslaðar þar sem hún hefur þegar verjð
sýnd.
Um húsnæðismál — Okurleiga — Fyriríram-
greiðslur — Einungis nokkur hluti húsaleigunnar
gefinn upp til skatts.
MEÐAL þeirra mála, sem nú-
verandi rík’sstjórn iagði höf-
uðáherzlu á að koma í betra
horf, voru húsnæðismálin, ekki
hvað sizt húsnæðismál Reyk-
víkinga. Ástandið í þeim efn-
um hefur á undanförnum ár-
um verið væghst sagt mjög
slæmt, og er það raunar enn,
þótt húsnæðislöggjöf núver-
andi ríkisstjórnar ætti að geta
orðið stórt spor í þá átt að
bæta úr því.
□
ÞAÐ ER kunnara en frá þurfi
að segja, hvernig húsnæðis-
ek'an hefur leitt af sér sí-
hækkandi húsaleigu; þeir sem
hafa haft leiguhúsnæði til um-
ráða, hafa beinlínis notfært
sér neyð fólks til að okra á
slíku húsnæði og setja fram
ýmsar annarlegar kröfur; svo
se-n fyrirframgreiðslu til langs
tíma, o. fl. Þá hefur það og
tíðkast að aðeins nokkur hluti
húsaleigunnar er gefinn upp á
skattskýrslum, þannig að þeir
sem okrað hafa á leiguhúsnæði
losna við að. greiða skatta af
verulegum hluta húsale.igu-
teknanna.
□
VEGNA hins gífurlega skorts
á íbúðarhúsnæði, hefur og
skapazt það ástand, að fólk
verður víða að kúldrast í hús-
næði, sem alls ekki getur tal-
izt til viðunandi mannabú-
staða; kjallaraskonsur, léleg-
ir braggar og hálfinnréttaðir
hjallar hafa í neyðinni orðið
híbýii fjölda fólks, og ekki
hvað sízt barnafjölskyldna, því
að margir þeir sem ieigt hafa
út sæmilegt húsnæði hafa sett
það skilyrði, að leigjendurnir
cR-ivi niui£ uurn a iium-
færi sínu.
□
ÉG IIELD, að þegar rætt hef-
ur verið um kjör og afkomu
fólks á undanförnum árum,
hafi sjaldan eða aldrei verið
tekið tillit til ástandsins í
húsnæðismálunum sem skyldi
□
EG I-IYGG, að þess séu mörg
dæmi, að menn hafi orðið að
greiða meira en sem svaraði
helmingi mánaðarlaunanna í
húsaleigu, ljós og hita. Það
sjá allir, sem vilja sjá, að
venjulegur veilkamaður, sem
verður að borga nokkuð-á
þriðja þúsund krónur í húsa-
leigu, ljós og hita, hefur ekki
ofmikinn afgang af mánaðar-
kaupinu til þess að fæða og
klæða fjölskyldu sína.
Lögtök
Samkvæmt kröfu borgarstjórans í Reykjavík f.h.
bæjarsjóðs og að undangengnum úrskurði, verðá
lögtök látin fara fram fyrir ógoldnum útsvöram
til bæjarsjóðs fyrir árið 1957, er lögð voru á við
aðalniðurjöfnun og fallin eru í eindaga, svo og
fyrir dráttarvöxtum og kostnaði, að átta dögom
liðmim frá birtingu þessarar auglýsingar, verði
gjöld þessi eigi að fullu greidd innan þess tima.
Borgarfógetinn í Reykjavík,
16. október 1957.
Kr. Kristjánsson.
ÞAÐ ER eitt brýnasta nauð-
synjamál almennings að vel
takizt að koma húsnæðismál-
unura i betra horf og útrýma
húsaleiguokrinu. Til þess þarf
aukið og bætt skipulag ú bygg-
ingu íbúðarhúsnæðis, eftirlit
með því, að íbúðarhúsnæði sé ■
hagkvæmlega notað, og aukna j
og greiðari aðstoð við það fólk, j
sem ræðst í að byggja yfir sig.
Tilboð óskast
í vélskipið ODD VE-353, byggt 1918, í því ástandi
sera það er í þar sem það liggur í Reykjavíkurhöfn.
Tilboðin óskast send oss fyrir 22. þ.m. merkt:
„ODDUR.
Réttur er áskiiinn til þess að taka hvaða tilboði
sem er, eða hafna öllum.
Samvinnutryggingar.