Þjóðviljinn - 16.10.1957, Blaðsíða 5

Miðvikudagiir 16. október 1957 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Ferðin til tunglsins mun
taka um einn sólarhring
En geimíerðin til Marz mun taka 256 daga,
og tæp 3 ár ef heimferðin er reiknuð með
Ráðager'ð'ir um fer'ö'alög til tunglsins, Marz, Venusar
og’ .annarra reikistjarna eru aö fá á sig fastari mynd nú,
þegar sovézka gervitungliö, Spútnik 1., hefur rutt braut-
ina.
Einn þeirra sovézku vísinda-
manna sem vinna að rannsókn-
iim á þessu sviði, dr. V. V.
Dobronravoff, segir að þeir geri
ráð fyrir að ferðin til tungslins
þurfi ekki að taka meira en
sóláfhring, en hægt verði að
komast til Marz á 256 dögum.
Með heimferðinni mun þó ferð-
in til Marz taka tæp þrjú ár,
eða 956 daga.
11 km á sekiúidu
Til þess að gejmfar geti brot-
izt út úr aðdráttarsviði jarðar
þarf það að hafa 11 km hraða
á sekúndu. Með þeim hraða
mun ferðin til tunglsins taka 5
sólarhringa. Verði unnt að auka
hraðann enn, eins og telja má
líklegt, verður hægt að komast
til tunglsins á einum sólarhring.
Með viðkomu á leiðinni
Gert er ráð fyrjr að komið
verði upp áningarstöð rétt utan
við gufuhvolf jarðar. Þar mun
geimfarið hafa stutta viðdvöl á
leið sinni til Marz, taka þar
eldsneyti og vistir til fararinnar.
Eldsneytið hefur áður verið flutt
til síöðvarinnar af 10 eldflaug-
um sem hver um sig mun vega
700 lestir.
Frá geimstöðinni mun ferðin
til Marz taka 256 daga. Áður en
haldið er heim til jarðar aftur,
verða geimfaramir að bíða í
440 daga, eða þangað til Marz
hefur heppilega afstöðu til jarð-
ar. Öll ferðin mun því taka 952
daga.
Fyrir Iok aldaxinnar
Dr. Dobronravoff telur líkur
benda til þess að menn muni
heimsækja Marz áður en þessi
öld er á enda, og vel er hugs-
anlegt að fyrir þann tíma verði
fundnar aðferðir til að stytta
NýJ&r siiiásögiir
frá Hemingway
I lok þessa mánaðar lcemur
út hundrað ára afmælishefti
bandaríska mánaðarritsins Tlie
Atlantie Montlily. í heftinu
verða m. a. tvær nýjar smá-
sögur eftir Ernest Hemingway,
sem birtast undir sameiginlegu
heiti: Two Tales of Darkness.
Ðómstóll i Múunchen dæmdi
i gær Ferdinand Schörner, sem
var einn af .marskálkum Hitl-
ers, í hálfs fimmta árs fangelsi
fyrir manndráp. Schörner, sem
kallaður hefur verið illræmd-
asti hershöfðingi Þýzkalands,
var dæmdur fyrir að láta skjóta
hermenn án dóms og laga síð-
nstu vikur stríðsins, ef honum
þótti gæta hjá þeim uppgjafar-
tilhneiginga.
þann tíma sem íerðin tekur.
Telja má fullvíst að engir menn
verði í fyrstu geimförunum sem
send verða til tunglsíns eða
reikistjarnanna, heldur tilrauna-
dýr.
Nú er verið að gera athuganir
á þvi hvernig mannslíkaminn
muni bregðast við þeim skil-
yrðum sem rikja úti i geinmum
og eru öll önnur en hann á að
venjast á jörðu. niðri. Við mörg
og mikil vandamál er þar að
glíma, en dr. Dobronravoff telur
allar líkur á að þau muni leys-
ast áður en langt liður. Til-
raunir þær sem gerðar hefðu
verið hefðú borið mikinn og góð-
an árangur sagði hamr.
Blaðið telur upp alla konunga
og drottningar sem ríkt hafa í
Bretlandi síðan íyrsti konung-
urinn af Hannoverættinni sett-
ist á valdastól. Fyrstu konung-
arnir voru ósiðaðir búrar, seg-
ir blaðið, sá þriðji var geðveik-
ur mestan hluta ævi sinnar og
ótrúlega heimskur þegar af
honum bráði. Sá fjórði var
Komin af eintónunn fáráðling-
um?
nærri því niannlegur í dyggða-
snauðu lífi sínu, sá fimmti var
fífl. Brezki aðallinn gat notað
þá alla, en haí>ði megnustu
fyrirlitningu á þeim.
Það er aðeins Játvarður átt-
undi sem blaðið vill veita e:n-
hverja viðurkenninsu, vegna
þess að hann afsalaði sér völd-
um til að eignast þá konu sem
hann elskaði. Hann kvæntist
kvenmanninum í stað þess að
koma henni fyrir sem ástmey
sinni í einhvefri hhðargötu í
Mayfair, eins og hefur verið
siður annarra konunga, og þess
Á fyrsta réttaríundinum í
gjaldþrotamáli Dawsons þess,
sem hér um árið ætlaði að rjúfa
Jöndunarbannið á íslenzkum
fiski i Bretlandi, skýrði hann
frá því að hann hefði tapað
100.000 sterlingspundum á þeim
viðskiptum. „Það voru svo mörg
skriðdýr í kringum mig,“ sagði
hann.
Ráðherra memaS
að neyta matar
Fjármálaráðherra brezka sam-
veldislandsins Ghana, Gbedem-
ah, settist nýlega inn í veitinga-
hús í bænum Dover í Delaware
og ætlaði að fá sér að borða.
Honum var þá sagt að hypja
sig, hér væri ekki borinn mat-
ur á borð fyrir fólk með dökka
húð.
Þegar þetta fréttist í Wash-
ington flýtti Eisenhower sér að
bjóða ráðherranum upp á mál-
tíð í Hvíta húsinu og Dulles að
1 síma afsökunarbeiðni til Afríku.
vegna varð hann að fara frá.
Blaðið segir að verkalýðs-
hreyfingjn geti ekki látið hjá
líða að taka afstöðu til þeirrar
gagnrýni sem fjölskylda drottn-
ingar og hirðin hefur orðið
fyrir að undanförnu og segir
að lokum: „í hinu nýja lýðræð-
isþjóðfélagi geta ejnnig mehn
úr forréttindastéttunum gert
sitt gagn, því að margir þeirra
búa yfir miklum hæfileikum.
En verk þau sem þeim verða
.falin hljóta að verða miðuð vjð
vilja þeirra til að þjóna þjóð-
inni.“
*»••••
Þetta sögðu vísindamennirnir
Blagonravoff, Poloskoff og Kas-
atskin, þegar þeir komu til
Kaupmannahafnar á heimleið
frá New York, en þar höfðu
þeir dvaljzt í hálfan mánuð og
setið ráðstefnu jarðeðlisfræði-
ársins í Washington.
Hundur með næsta Spútnik
Blagonravoff skýrði frá því
að vísindamönnum í Bandaríkj-
unum og öðrum löndum yrði
miðlað af þeirri vitneskju sem
gervjmáninn Spútnik 1. hefur
aflað og hann sagði að sovézk-
ir vísindamenn biðu með eftir-
væntingu eftir árangrinum af
hinu bandaríska gervitungli sem
á að senda út í geiminn innan
skamms.
Skipt um seðla í
Á-Þýzkalaudi
í fyrradag innkallaði austur-
þýzka stjórnin alla peninga-
seðla og var þeim skjpt fyrir
nýja á nafnverði. Voru 300 mörk
greidd út í hönd og afgangurinn
verður greiddur ■ fyrir lok vik-
unnar, nema það komi í Ijós að
menn hafi komizt yfir féð með
ólöglegum hætti.
Grotewohl forsætisráðherra
sagði í útvarpsræðu, að þessi
ráðstöfun væri nauðsynleg til
að ónýta miklar fjárfúlgur í
austurþýzkum mörkum, sem
ýmsir aðilar í Vestur-Þýzkalandi
hefðu náð í sínar hendur og
notuðu til brasks og til að
kosta njósnir í Austur-Þýzka-
landi.
SíroM látiim
í fyrradag andaðist í Utrecht
í Hollandi teiknarinn Stefan
Strobl, sem dvaldj hér á landi
um tíma fyrir tveim áratugum
og teiknaði þá kunnar skop-
myndir af ýmsum forustumönn-
um íslendinga.
Strobl var fæddur í Ungverja-
landi, dvaldi lengi á Norðurlönd-
um og fluttist til Hollands eftir
heimsstyrjöldina síðari. Hann
var á sjötugsaldri.
Pöloskoff sagði að gert væri
ráð fyrir að eitt þeirra gervi-
tungla sem sent verður út í
geiminn frá Sovétríkjunum á
næstunni myndi hafa meðferðis
hund. Mælitæki munu gefa
upplýsingar um líðan hundsins
á ferðalaginu.
Blagonravoff sagðist hafa sent
hund sem hann á upp í háloft-
in með eldflaug fyrir nokkrum
árum. Eldflaugin hefði komizt
upp í 100 kílómetra hæð og kom
aftur til jarðar eftir 20 mín-
útur, en hundurinn kenndi sér
einskis meins.
Poloskoff sagði aðspurður að
engir þýzkir eldflaúgafræðingar
ynnu að geimfararannsóknum í
Sovétríkjunum.
: Kunnasti listamaður Kína i
| á þcssari öld, Sji Paisji, :
: lézt nýlega í Peking, 97 ]
: ára gamall. List hans var :
« í hefðbundnum kinyer.sk- j
| um stíl, fíngerð skrautlist. i
j Fyrirmyndirnar sótti hann :
■ í iðandi líf náttúrunnar: j
j blóm, skordýr, smáfiskar i
■ og síðast en ekki sízt rækj- •
j ur voru yrkisefni hans. j
■ Hann naut mikillar virð- :
: ingar í heimalandi sínu, en \
j eftirmyndir af verkum j
• hans hafa borizt um allan •
j heim. Á myndinni sem tek- :
j in var nýlega sést hann :
: ræða við Sjú Enlæ, forsæt- •
isráðherra Kína. :
Krustjoff skrifar
Framhald af 1. síðu.
mannaflokksins, og Bevan, tals-
maður flokksins í utanríkismái-
tm, gengu i gær á fund Mac-
millans forsætisráðherra að eig-
in ósk til að ræða við hann um
ástandið í löndunum fyrir botni
Miðjarðarhafs og einkam horf-
urnar á landamærum Sýrlands.
I gær ræddust þeir við í
Washington Dulles, utanríkis-.
ráðherra Bandaríkjanna, og
Lloyd, utanríkisráðherra Bret-
lands, um ástandið fyrir Mið-
jarðarhafsbotni.
Tyrkneska stjórnin hefur
svarað mótmælum Sýrlands-
stjórnar við liðsamdrætti við
landamæri Sýrlands. Segir þar,
að Tyrkjum komi einum við,
hvað þeir aðhafist í sínu eigin
landi. Tyrkneska stjórnin hljóti
að hafa áhyggjur af þróua
mála í Sýrlandi upp á síðkastið,
þar sem stjórn landsins hafi
tekið upp aígera samstöðu með
Sovétríkjunum.
í gær var vígt í Kaupmanna-
höfn safn, helgað mótspyrnu-
hreyfingunni gegn þýzka her-
náminu. Þegar vígsluathöfnin
var að hefjast hringdi einhver
í síma til lögreglunnar, lét ekk:
nafns síns getið en sagði, að
sprengja yrði látin springa
safninu meðan á athöfninni
stæði. Ekkert fannst við leit, en.
vígslunni var hraðað sem mes’
og Friðrik konungur og Ingi-
ríður drottning, sem voru við-
stödd, yfirgáfu húsið án þess að
skoða safnið.
Bretadrottnmg sögð komin af
eintómum fávitum og bjálfum
Stærsta blað brezkra verkalýðsíélaga bæt-
ist í hóp gagnrýnenda hirðarinnar
Útbreiddasta blaö brezkra verkalýðsfélaga, Record, sem
gefið er út af flutningaverkamannasambandinu 1 1.250.
000 eintökum, hefur nú bætzt í hóp þeirra mörgu, sem
að undanförnu hafa gagnrýnt ensku krúnuna.
Frá Moskva til New York
Það munu ekki líða mörg ár þangaö til hægt verður
að fljúga milli Moskva og New York á tíu mínútum. Að
sjálfsögðu verða eldflaugar notaðar til slíks flugs.