Þjóðviljinn - 22.10.1957, Qupperneq 2

2) — ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 22. október 1957
A í dag er þriðjudagurinn 22.
október — 295. dagur árs-
ins — Cordula — Flugu-
mýrárbrenna 1253. Tungl í
liásuðri Id. 12.31. Árdegis-
háflæðí kl. 5.19. Síðdegishá-
í'læoi kl. 17.40.
ÚTVARPIÐ
í DAG:
Fastir liðir eins og
venjulega. — Kl.
19.05 Þingfréttir.
20.30 Erindi: Kristileg prédik-
un, markmið hennar og
fyrirheit (Sig. Einars-
son í Holti).
20.55 Einsöngur: Ljuba Wel-
itsch syngur óperuaríur
eftir Verdi og Tjaikowsky
(plötur).
21.20 Iþróttir (Sigurður Sig-
urðsson).
21.40 Tónleikar: Sónata í E-
dúr fyrir fiðlu og píanó
eftir Mendelssohn (Menu-
hin og Gerald Moore
leika).
22.10 Kvöldsagan: Dreyfus-
málið, frásaga skráð af
Nicolas Halasz, í þýðingu
Braga Sigurðssonar; I.
(Höskuldur Skagfjörð
leikari).
22.35 Þriðjudagsþátturinn —
Jóuas Jónasson og Hauk-
ur Morthens sjá um
flutning hans.
23.25 Dagskrárlok,
Ctvarpið á morgun:
19.30 Lög úr óperum (plötur).
20.30 Erindi: Hið nýja land-
nám Hollendinga (Ólafur
Gunnarsson sálfr.).
20.55 Tónleikar: Þrjár prelúd-
íur og fúgur op. 87 eftir
Shostakovitsj (Gilels leik-
ur á píanó).
21.15 Samtalsþáttur: Eðvald
B. Malmquist ræðir við
framkvæmdastjórana Jó-
hann Jónasson og Þor-
vald Þorsteinsson um
uppskeru og sölu garð-
ávaxta.
21.35 Einsöngur: Peter Pears
syngur brezk þjóðlög;
Benjamin Britten útsetti
lögin og leikur undir á
píanó (plötur).
21.50 Upplestur: Ljóð eftir Vil-
borgu Dagbjartsdóttur
(Svala Hannesdóttir
leikkona).
22.10 Kvöldsagan: Drevfusmál-
■ið, frásaga skráð af Ni-
cholas Halasz, i þýðingu
Braga Sigurðssonar; II.
(Höskuldur Skagfjörð
leíkari).
22.30 Létt lög: Norrie Para-
mor og hljómsveit hans
leika og syngja (plötur).
23.00 Dagskrárlok.
Árbæjarsafn
er opið dagl. kl. 3-5; á sunnu-
dögum 2-7.
Skipaútgerð ríkisins
Hekla fer frá Rvík á morgun
austur um land í hringferð.
Esja er í Rvík. Herðubreið
kemur til Vopnafjarðar í dag.
Skjaldbreið fer frá Reykjavík
eíðdegis í dag vestur um land
til Isafjarðar. Þyrill er í Rvík.
Skaftfellingur fer frá Rvík
í dag til Vestmannaeyja.
Skipadeikl SlS
Hvassafell er á Siglufirði. Arn-
orfell kemur til Napólí í dag,
Jökulfell er á Siglufirði. Dísar-
fell fór um Gibraltar í gær á-
■eiðis til Rvíkur. Litlafell er i
olíuflutningum á Faxaflóa.
Helgafell fór 20. þm. frá Borg-
arnesi áleiðis til Riga. Hamra-
fell væntaniegt til Batúmi í
dag. Ketty Danielsen átti að
fara frá Friðrikshöfn 12. þm.
DAGSKRÁ
ALÞINGIS
Efri deild:::
1. Otflutningssjóður o. fl. frv.
2. Tollskrá o. fl., frv. 1. umr.
Neðri deild
Skólakostnaður, frv 1. umr.
Eimskip
Dettifoss fór frá Gautaborg 19.
þm. til Leningrad, Kotka og
Helsingfors. Fjallfoss fór frá
Hamborg 20. þm. til Rvíkur.
Goðafoss kom til Rvíkur 16.
þm. frá N.Y. Gullfoss fór frá
Hamborg 20. þm. til K-hafnar.
Lagarfoss kom, til Rvíkur 17.
þm. frá K-höfn. Reykjafoss
hom til Rvíkur 20. þm. frá
Hull. Tröllafoss fór frá Rvík
19. þm^ til N.Y. Tungufoss kom
til Hamborgar 20. þm. fer það-
an til Rvíkur.
Flugfélag Islands
Hrímfaxi fer til
Glasgow og K-
hafnar kl. 9 í,
dag. Væntanleg-’
ur aftur til Rvíkur kl. 00.05 í
kvöld. Flugvélin fer til Osló,
K-hafnar og Hamborgar kl.
9.30 í fyrramálið.
limanlandsflug
í dag er áætlað að fljúga til
Akureyrar 2 ferðir, Blönduóss,
Egilsstaða, Flateyrar, Sauðár-
króks, Vestmannaeyja og Þing-
eyrar. Á morgun er áætlað að
fljúga til Akureyrar, ísafjarð-
ar og Vestmannaeyja.
Loftleiðir
Hekla er væntanleg kl. 6-8 ár-
degis frá N.Y. Flugvélin held-
ur áfram kl. 9.30 áleiðis til
Glasgow og London; til baka
er flugvélin væntanleg aftur
annað kvöld kl. 19.30; heldur
áfram kl. 21 áleiðis til N.. Y.
Edda er væntanleg kl. 6-8 ár-
degis á morgun frá N. Y. Flug-
vélin heldur áfram kl. 9.30' á-
leiðis til Stafangurs, K-hafnar
og Hamborgar.
Bazar
heldur Kvenfélag Háteigssókn-
ar þriðjudaginn 12. nóv. n. k.
Félagskonur og aðrir sem vilja
gefa muni komi mununum til
Kristínar Sæmundsdóttur Há-
teigsveg 23, Maríu Hálfdánar-
dóttur Barmahlíð 36 og Sess-
elju Konráðsdóttur Blönduhlíð
2.
Hjúkrunarkvennaskóli
Islands Eiríksgötu 34.
Simanúmerin eru 1-81-12 og
2-32-65. — Viðtalstími skóla-
stjóra er þriðjudaga og
fimmtudaga kl. 18-19 og eftir
samkomulagi.
VerðSaunabgarni rifskýrir
Jc Bjarni Benediktsson að-
alritst.jóri Morgunbaðsins- hef-
ur sem kunnugt er bréf upp
á það frá .tveimur háskóla-
prófessorum og Pétri Sturlu-
syni á Álafossi að mál og stíll
séu honum sérstaklega eftir-
lát. Það er því mikið fagn-
aðarefni að aðalritstjórinn
hefur nú tekið að sér að auka
þekkingu almennings á þeim
sviðum; þannig f jallar
Reykjavíkurbréf hans í fyrra-
dag að mestu um þau efni.
Ekki ræðir Verðlaunabjarni
þó afrek sjálfs sín á því sviði,
enda er þess ekki þörf lengur,
heldur gerist hann ritskýrandi
Kristjáns Albertssonar og
leiðir lesendur Morgunblaðsins
í allan sannleika um það hvað
Kristján hafi átt við með hinu
sérkennilega opna bréfi sínu
til lögreglustjórans í Reykja-
vík út af bók Mykles hins
norska. Kemur í ljós af skrif-
Listamenn
Framhald af 12. síðu.
hinnar ungu söngkonu. Önnur
helztu óperuhlutverk hennar
við leikhúsið eru Rosina í Rak-
aranum frá Sivilla, syanurinn
í Sögunní um Sáítan keisara,
Ántonida í lvari Súsanin, Lák-
mé í samnefndri óperu, Marilt-
sa í Taras Bulba, Violetta í La
Traviata, Prílépa í Spaðadrottn-
ingunni, Ljúdmíla í Rúslan og
Ljúmíla o. fl.
E. I. Tsjavdar hefur fengið
mikið lof heima og erlendis
fyrir söng sinn í þessum hlut-
verkum, enda þótt leysa þau
snilldarlega af hendi. Hún hef-
ur haldið söngskemmtanir víða
um heim, t. d. í Grikklandi,
Noregi, Finnlandi, Indlandi,
Kína, Kanada og Englandi.
Ballettdansmær
Dansmærin Évgenija Nikolaj-
evna Érsova er fædd 25. des.
1925 í Sméla í nágrenni Kíeff.
Árið 1943 lauk hún námi við
ballettskólann í Kíeíf og ári
síðar var hún ráðin að Sjevt-
sjenko-söngleikahúsinu þar í
borg, þar sem hún nýtur mikils
álits fyrir dugnað og áliuga í
starfi sínu.
Érsova hefur hlotið mikið lof
fyrir dans sinn í eftirtöldum
hlutverkum: Áróru í Þyrnirósu,
Odilliu-Odettu í Svanavatninu,
Öskubusku í samnefndum leik-
dansi, Júlíu í Rómeó og Júlíu,
Lileu í samnefndum leikdansi
o. fl.
Undirieikari á píanó er Alex-
andra Sérgójevna Visjnévitsj.
Að loknu tónlistamámi við
tónlistarskóla í Vinnitsa 1926
starfaði hún í mörg ár sem
konsertmeistari við söngleika-
hús í Saratóff, Kubíséff, Vinn-
itsa, Alriia-Ata, Gorkí bg Lvoff
og öðlað:st mikla r'eynslu í því
starfi. Síðustu árin hefur Vis-
jnévitsja starfað við Sjevts-
jenko-söngleikahúsið í Kíeff.
em í
Fyrstu tónleikar Sinfóníu-
hljómsveitar íslands á þessu
hausti verða í kvtild í Þjóðleik-
húsinu og hefjast kl. 8.30.
Stjórnandi verður Hermann
Hildebrandt frá Berlín.
Á tónieikum þessum verður
m. a. minnzt finnska tónskálds-
ins Jan Sibeliusar sem lézt fyr-
ir skömmUí
með flutningi
oins af vinsæl
ustu og glæsi-
legustu verk
um hans, Sin-
fóníu nr. 2 í
D-dúr. Önn- '
ur verkefni
hljómsveitar-
innar í kvöld
eru Diverti-
SIBELIUS
mento í D-dúr eftir Mozart og
Consertante Musica eftir Boris
Blacher, eitt af helztu núlifand
tónskáldúm Þjóðverja.
Spjáírungn;;m, sem hafði ver-
ið írijög kanipakátur, varð
ekki um sel er Tarzan tók
eftir því að þeim var veitt
eftirför af rennilegum vagni.
„Heyrðu, ég hef séð R>nnan
vagn áður“, sagði Spjátrúngr
urinn. „Hann stóð einmitt við
bankann,' liver getur ;.....“
Hann sagði ekki meira, því nú
steig. Tarzan benzínið .í: botn
óg bifreið þeirra geystist á-
fram. „Eg get nú leikið þetta
eftir“, sagði Rikka með sjálfri
sér, en það var einmitt hún,
sem sat undir stýri bifreiðar-
innar, sem hafði skotið þeim
félögum skelk í bringu. Bif-
reiðarnar þutu eftir mjóum,
bugðóttum veginum. Nú var
um líf eða dauða að tefla.
um aðálritstjórans að -slíkra
ritskýringa var mikil þörf, því
að máli og stil Kristjáns virð-
ist þannig háttað að enginn
fær skiiið tilgang hans nema
djúpsæjustu afreksmenn í
þeim efnum. Hér skulu til-
greindar helztu niðurstöðurn-
ar af rarinsóknum Bjarna.
Á Þess er þá fyrst að
geta að þótt Kristján marg-
stíli bréf sitt til lögreglustjór-
ans í Reykjavík á hann í raun
réttri við dómsmálaráðherr-
ann og dómsmálaráðuneytið.
Ekki er þess getið í hverju
skyni Kristján grípur til
þeirra stílbragða, en sízt ber
að efa niðurstöður sérfræð-
ingsins.
Á í annan stað bendir
Bjarni á að þegar Kristján
krefjist þess að bók Mykles
verði gerð upptæk ekki að-
eins samdægurs heldur og
samstundis og hún kemur út í
íslenzkri þýðingu og hvert
eintak brennt sem „blygðun-
arlaust og fram úr hófi ó-
smekklegt klám .... dýrsleg-
ar aðfarir — upploginn þvætt-
ingur með plebejískum munn-
söfnuði .... lýsingar líkastar
þeim sem apar og svín myndu
setja saman, ef apar og svín
gætu skrifað“ þá eigi hann
alls ekki við þetta, heldur er
hann aðeins „að beina athygli
réttra íslenzkra stjórnarvalda
að því, að hér er um að ræða,
mál, er þau verða að taka af-
stöðu til“. Þetta er allt og
sumt sem í ummælum Krist-
jáns felst, scgir Verðlauna-
bjarni.
-jlr í þriðja lagi; Þegar
Kristján Albertsson bar á
sínum tíma fram tillöguna um
það að hafa drykkjusjúklinga
til sýnis í villidýrabúri á
Austurvelli átti hann aðeins
við nauðsyn þess að „efna til
bála víðs vegar í úthverfum
bæjarins“ á gamlársltvöld.
Á 1 fjórða lagi: Þegar
Kristján lagði til að teknar
yrðu upp húðstrýkingar á al-
mannafæri til þess að refsa
unglingum sem gerðu sig seka
um óheflaðan munnsöfnuð í
Austurstræti átti hann aðeins
við nauðsyn þess að stofnuð
yrðu ,,tómstundaheimili“ í
Reykjavík. Svona einfalt er
þetta allt þegar ritskýrandinn
er búinn að fjalla um það.
★ Það er aðeins eitt sem
skortir. Verðlaunabjarni gefur
enga skýringu á þeirri tillögu
Kristjáns Albertssonar að
brennimerkja P í ennið á þeim
bóksölum sem bjóða falar
bækur sem hann hefur van-
þóknun á. En væntanlega
skýrist það allt í næsta
Reykjavíkurbréfi.
★ Ritskýringar Bjarna eru
álíka langar og hið upphaf-
lega bréf Kristjáns, og kann
samvinna þeirra að þykja
nokkur tvíverknaður. Engu að
síður varpar hún skýru ljósi
á það hversu vandasamt er að
fjalla um mál og stíl og
hversu mikil hætta er á mis-
skilningi þeirra sem ekki
þekkja hin snjöllustu listbrögð
á þeim sviðum. Skilur maðúr
nú einnig betur niðurstöður
Móðurmálss jóðsstjórnarinnár;
hún hefur auðvitað lesið milli
línanna í máli og stíl Bjarna
og fundið þar í eyðunum þau
verðmæti sem dulizt hafa.
óbrejútúm lesendum til þessa.