Þjóðviljinn - 07.11.1957, Blaðsíða 1

Fimmtudagiir 7. nóvember 1957
251. tölublað
Leiðtogar sfórveldanna komi saman
á fynd fil að ræða lausn deilumála
Tillaga Sovétrlkjanna i rœSu sem Krústjoff flutti á
hylfingarafmœlisfund i ÆSstaráSsins i gœrmorgun
Brezk fliigvél af
nýrri gerS ferst
Brezk flu"vél af gerðínni Brit-
annia hrapaði í gær skammt frá
Bristol í Bretlandi. Flugvé'iin
var í reynsluxlugi, þegar kvikn-
aði í einum hreyfli hennar og
féll hún til jarðar í skógi og
splundraðist í þúsund mola. All-
ir mennirnir sem í henni voru,
15 menn, áhöfn og .flugvéla-
smiðir, biðu bana.
Britannia er fjögurra hrej'fia
hverf skrúfuvél og var talin full-
komnasta farþegaflugvél Brela.
Þetta slys mun að likindum
verða mikið áfall fyxár brezkan
flugvélaiðnað.
— Við lýsum því hátíðlega yfir, að við höfum aldrei
ætlaö okkur og munum aldrei ætla okkur aö beita múg-
drápstækjum, ef ríki heimsvaldasinna láta land okkar í
friði. Við óskum eftir fundi æðstu leiðtoga auövalds-
landa og sósíalistískra ríkja, þar sem samið verði um að
alþjóðleg deilumál skuli leyst á friðsamlegan hátt, aö
bundinn veröi endir á kalda stríðiö og vígbúnaðarkapp-
hlaupið, en hafin friðsamleg samkeppni um aukna vel-
megun og menningu.
Þannig fórust Nikita Krústjoff,
framkvæmdastjóra Kommún-
istaflokks Sovétríkjanna, orð
er hann flutti Æðstaráðinu
skýrslu um þau 40 ár sem lið-
in eru frá októbérbyltingunni
og þau framtíðarverkefni sem
bíða þjóða Sovétríkjanna.
Þetta tilboð hans og reyndar
öll ræöa hans hefnr vakið at-
hygli um allan heim. Þannig er
haft eí'tir fréttariturum í Par-
ís, að stjómmálamenn þar telji
hana boða nýtt tímabil í al-
þjóðaviðskiptum.
Vesturþýzkir sósíaldemóki-at-
ar hafa líka fagnað því
mjög, enda hafði leiðtogi þeirra,
Erich Ollenhauer, lýst yfir í
umræðum á þinginu í Bonn i
fyrradag, að liann teldi brýna
nauðsyn bera til að leiðtogar
stórveldanna kæmu saman á
fund sem allra fyrst.
í London og Washington
hefur tilboðinu um nýjan fund
stjómarleiðtoga hinsvegar ver-
ið fálega tekið og talin öll
vandkvæði á að úr honum geti
orðið, eins og mál horfi nú
við.
Þriggja tíma ræða
Krústjoff talaði ' í þrjár
klukkustundir og kom víða
við í ræðu sinni, rakti helztu
atriðin í þróun Sovétríkjanna
síðustu 40 árin og benti á þau
verkefni sem nú bíða flokks og
þjóðar: að stórbæta lífskjörin
og fara fram úr háþróuðustu
auðvaldslöndum í framleiðslu.
Eftir að hafa boðið erlenda
Krústjoff, ao með októberbylt-
ingunni hefði verkalýðurinn í
fyrsta sinn í sögunni hafizt til
valda. Nýtt timabil, siguröld
sósíalismans og kommúnismans,
hefði hafizt.
Aukning framleiðslunnar
Á tímabili fyrstu fimm ára
áætlananna hefðu Sovétríkin
orðið að stóiveldi með háþróuð-
um iðnaði og samyrkjubúskap.
Eftirfarandi tölur gætu gefið
nokkra hugmynd um þróunina:
Stálframleiðslan hefði aukizt
úr 4,2 milljón lestum 1913 í
51 míiljón lestir 1957. 1913
hefði framleiðsla hrájárns í
Rússlandi verið sinni minni
en í Bretlandi, þá væri hún nú
mun meiri en í Bretlandi,
Frakklandi og Belgíu saman-
l"gðum. Raforkuframleiðslan
hefði aukizt úr 1,9 milljarð
kílóvattstundum 1913 í 210
milljarða kílóvattstunda 1957.
Framleiðsla vélaiðnaðar og
málmiðnaðar hefði 200-faldazt.
í rauninni aðeins 20 ár
En Krústjoff benti á að sov-
étþjóðirnar hefðu í rauninni að-
eins ’haft 20 ár til að ná þess-
um mikla árangri. Nærri því
20 ár af þeim 40 sem liðin eru
frá byltingunni hefðu farið í
styrjaldir og viðreisn úr rúst-
um þeirra.
Framfarir í iandbúnaði
Geysilegar framfarir hefðu
einnig orðið í landbúnaði og
mætti þannig nefna að þótt
gesti velkomna, en þeir voru þcim sem að honum vinna hefði
' komnir frá 61 landi, sagði i fækkað um hartnær htxlming,
Ofremdarástandi í skólamálum
kennt um ósigur Bandaríkjanna
Ófremdarástandinu í barna- og unglingafræöslu og
vísindamenntun í Bandaríkjunum er kennt um aó þau
hafa nú orðið aftur úr á nokkrum mikilvægustu sviöum
nútímatækni.
Eitt helzta málgagn repúblik-
ana í Bandaríkjunum, New York
Herald Tribune, segir að nú súpi
bandaríska þjóðin seyðið af
þeirri niðumíðslu sem skólamál-
jn í landinu eru í. Sumir þeirra
þingmanna sem nú séu æfir yfir
því að Bandaríkin hafa misst
forustuna í þýðingarmiklum
greinum vísinda og tækni, hafi
jafnan lagzt gegn því að nokk-
uð væri aðhafzt til að bæta úr
ófremdarástandinu.
Tillögur sem stjórn Eisenlxow-
ers hefur á undanförnum árurn
borið fram á þingi um aukin
framlög ríkisins til skólamála
hafa alltaf verið felldar af sam-
eiginlegum meirihluta repúblik-
ana og demókrata.
Rit Leníns.
I tilefni af 40 ára afmæli októberbyltmgarinnar er nú verið að liefja
nýja heildarútgáfu á ritum Leníns. tltgáfan verður í 55 bindum og
hefur m.a. að geyma bréf og skeyti sein ekki hafa verlð birt opinberlega áður. Margar nýjar
myndir af Lenín liafa einnig komið í leitirnar, m.a. þessi af þeim Krupskaju, tekin 1922.
hefði framleiðsla búsafurða
margfaldazt.
Vert væri að minnast þess
sérstaklega að um helmingur
þeirrar aukningar sáðlanda sem
orðið hefur í Sovétríkjunum á
40 árum hefði orðið á síðustu
fjórum árum, þegar 36 millj-
ón hektarar hefðu verið tekn-
ir í rækt.
séreinkennum þjóðfélags okkar,
sagði Krústjoff, er hin mikla
umhyggja allrar þjóðarinnar
fyrir hinni vaxandi kynslóð og
þeim sem komnir eru á efri ár
og leyst hafa af hendi ævistarf
sitt af trúmennsku.
Afrek vísindanna
Krústjoff ræddi því næst um
hinn geysilega árangur sem
náðst hefur í vísindum og
tækni í Sovétríkjunum og
minntist þá að sjálfsögðu á
gervitungiin. Sovézku spútnik-
arnir biðu nú eftir að fá
bandaríska og annarra þjóðá
spútnika út í ge'minn til 'sín.
Samkeppni á þessu sviði væri
Framhaíd á 5. síðu- "
F'relsi komumar
Krústjoff nefndi því næst, að
einn mikilverðasti árangur bylt-
ingarinnar hefði verið að konur
hefðu öðiazt frelsi og opnazt
leiðir til virkrar þátttöku á öll-
um sviðum þjóðlífsins. Sovézk-
ar konur legðu nú fram dýr-
mætan skerf með skapandi
starfi í öllum greinum atvinnu-
’ífs og menningar og í uppeldi
hinnar vaxandi kynslóðar.
Þrettánfaldar þjóðartekjur
Hið samvirka þjóðskipulag
veitir ótakmarkaða möguleika
til stöðugrar aukningar fram-
leiðnimiar pg bættra lífskjara.
Nefna má að þjóðarframleiðsl-
an á íbúa hefur 13-faldazt síð-
an 1913. 1 Bandaríkjunum hef-
ur þjóðarframleiðslan á ibúa
ekki fyllilega tvöfaldazt og að-
eins aukizt um rúmlega 60%
i Bretlandi.
Það var ekki látið sitja við
falleg orð eftir byltinguna
1917, heldur var öilum í verki
tryggður réttur til vinnu.i
menntunar og hvíldar. Eitt af
Menn búnir undir íerðir
i

r
1
umnn
Frá því var skýrt í Moskva í | lians. Umferðartími hans stytt-
gær, aö í Sovétrík.jummi liefðu j ist miklu lxægar og var í gær
menn um alllangf, skeið verið J 103,6 mínútur, eða einum tíunda
þjálfaðir í geimferðalögum.
Tekizt liefði að skapa skilyrði
sem líktust mjög þeim sem
menn myndu verða fýrir úti í
geinmiun, þar sem þyngdarafls
jarðar gíetir ekki.
Komið hefði í Ijós, ,að um
helmingi þeirra manna sem
gengizt hefðu undir þessar til-
raunir hefði ekki orðið neitt
meint af þe:m, en hinir hefðu
illa þolað þyngdarleysið.
Spútnik 2. hefur nú farið um
þrjár milljónir kílómetra og enn
er allt gott að frétta af tíkinni
Dömku sem hann hefur með sér.
Mælingar hafa staðfest, að
Spútn'k 2. mun vei’ða á lofti
mjklu lengur en fyrirrennari
I
úr mínútu minni en þegar hann
hóf ferð sína.
1 samráði við borgai’lækni
hefur verið ákveðið að fresta
enn kennslu í barna- og gagn-
fræðaskólunum í Reykjavik,
sem átti að hefjast í dag.
Verður auglýst nánar i blöð-
unum um helgina, hvenær hún
liefst að nýju.
(Frá fræðslustjóranum
í Reykjavík),