Þjóðviljinn - 06.07.1958, Page 1

Inni í blaðinu 1
„Ég; kenndi þeim að liafa
respekt á íslandi, 5. síða.
Stóreignaskatturinn, 4. síða,
Heimsmeistarakeppnin í
knattspyrnu, 3. síða.
Skáldaþáttur og skák, 4. síða.
Mælingar á stronfíum 90
hef jast hér á landi í sumar
HeilbrígSismálaráSherra hefur mælt fyrir um
kerfisbundnar rannsóknir á geislavirkni
Hannibal Valdimarsson heilbrigðismálaráðherra hefur
fahð heilbrigðisyfirvöldunum aö láta rannsaka og mæla
magnið af stronííum 90 hér á landi, því geislavirka efni
sem hættulegast er lífi og heilsu, en magn þess hefur
sem kunnugt er aukizt mjög um heim allan sem afleið-
ing af tilraununum rneð kjarnorkusprengjur.
Samtökin Friðlýst land ræddu
um þetta vandamál við
heilbrigðismálaráðherra fyrir
nokkru, en hann fól síðan land-
iækni að láta framkvæma mæl-
ingar og rannsóknir á magni
strontium 90 hér á landi. Ræddi
landlæknir síðan við Þorbjörn
Sigurgeirsson prófessor um
framkvæmd á þessum athugun-
um.
Þjóðviljinn ræddi við Þor-
björn í gær og kvað hann rann-
sóknir þessar mundu hefjast
næsta sumar. Verið er nú að
vinna að því að setja upp tæki
þau til geislunarmælinga sem
Þjóðviljinn hefur áður skýrt frá,
Brezkir hermenn leita að
vopnuin og mönnum á Kýpur
Makaríos telur brezku áætlunina aðeins
til þess falína að auka óeirðirnar
i gær hófu brezkir hermenn víðtæka leit að vopnum
og óeiröarmönnum í tveim af útborgum Nikosia á Kýpur,
en í útborgum þessum hefur verið róstursamt undanfarið.
Allmargir menn voru hand-
teknir í leit þessari, er skotfæri
fundust í húsi einu, þar sem
tyrkneskir menn bjuggu.
í Limasol hafa brezkir her-
menn rannsakað gríska borgar-
hlutann og handtekið marga
menn.
Tvær griskar konur grýttu
brezka hermenn í þorpi einu
á eynni í gær. Hermennirnir
voru að reyna að afmá skamm-
arvrði í garð Breta, er máluð
höfðu verið á húsveggi.
í gær lauk í Aþenu ráðstefnu
fulltrúa grísku stjórnarinnar og
sendiherra Grikklands í Lond-
Framhald á 8. síðu.
og kerfisbundnar mælingar eiga
að geta hafizt eftir 1—2 mánuði.
Kvað Þorbjöm mælingarnar
myndu ná til geislavirkra efna
í andrúmsloftinu, í rigningar-
vatni, jarðvegi, grasi og græn-
meti, og sérstaklega í mjólk.
Þegar strontíum 90 fellur til
jarðar safnazt það í jarðveginn,
síðan í grasið, þaðan í húsdýr
og birtst m. a. í mjólkinni. Er
strontíum 90 sérstaklega hættu-
legt börnum, því það sezt í ó-
hörnuð bein þeirra. Kvað Þor
björn einnig fyrirhugað að mælt
verði strotíummagn í beinum,
eftir því sem verður við komið.
Miklar áhyggjur
Hefur almenningur að sjálfsögðu
miklar áhyggjur af þessari þró-
un, einnig hér á íslandi, og oft
er spurt hvort ýmiskonar sjúk-
dómseinkenni standi ekki í sam-
bandi við geislavirkni. Mælhgar
þær sem brátt hefjast hér á
landi munu geta veitt svör við
þeim spurningum.
Mælingar þessar bafa verið
framkvæmdar í öllum nágranna-
löndum okkar um langt skeið
og sýna að magnið af strontium
90 hefur vaxið iskyggilega ört
Gunnar Guðjónsson oe
stórei wnaskatturinn
í stóreignaskattssKránni er að finna mikinn fróðleik
um fjármagnsmyndun hjá einstaklingum og félögum. Til
viðbótar við dæmið um Eggert Kristjánsson og þau fé-
lög þar sem hann er hluthafi skal hér tekið eitt dæmi
til viðbótar.
Gunnar Guðjónsson, skipamiðlari, á að greiða kr.
1.083.279. J^-f því greiða eftirtalin fyrirtæki:
Olíuverzlun íslands h.f . 128,979
B. P. h.f 6.377'
Sænsk-íslenzka fryst.'húsíð h.f . 632.179
Borgarvirki h.f 36.058
Hiti h.f 11.220
Verzlunin Hamborg 4.496
Myndlist og listiðnaður h.f. 224
Kaupvangur h.f v. . 245.235
Flugfélag Islands h.f,- 4.064
Stuðlar h f. 928
Blik h.f. v/s Árnr.son & Co. s.e.f 10.478
Verzlunin Hamborg h.f 10.478
Hvernig fylgjast
má með k jarnatilr.!
Vísindamenn þeirra átta ríkja
sem taka þátt í ráðstefnunhi í
Genf héldu enn fundi í gær-
morgun fyrir luktum dyrum,
en þeir fjalla núna fyrst og
fremst um það va.ndamál, hvort
hægt sé að fylgjast með því,
ef kjarnorkutilraunir eru gerð-
ar á laun. Sovézki visindamað-
urinn Fjodorov var í forsæti á
fundinum í gær.
Á fundinum í fyrradag var
einróma samþykkt dagskrá
ráðstefnunnar, en enn hefur
ekki verið skýrt frá henni.
í Reutersfrétt segir að á
fundinum í fyrradag hafi vís-
indamennirnir skipzt á upplýs-
ingum um aðferðir til þess að
fylgjast með kjarnorkutilraun-
Kvenréttindaíélag íslands:
Leifar frá þeim tíma er ambáttir
voru seldar bæstbjóðanda
Sjbtti íulltrúaráðsíundur Kvenréttindaíélags
íslands vill afnema kvennasýningar
Sjötti fulltrúaráðsfundur Kvenréttindafélagsins sam-
þykkti áskorun um að leggja niður með öllu kvennasýn-
ingar hér á landi þar sem þær eru leyfar frá þrælahalds-
tirnunum.
Látlausir bardagar háðir í
Steirnt höfuðborg Líbanon
í gær var enn barizt í miðhluta Beirut, höfuöborgar
Libanon, en allmiklir bardagar hófust þar í fyrradag.
Barizt er við forsetahöllina og í ýmsum öðrum stjórn-
arbyggingum þar. f:
Látlaus skothríð var á aðal-n
torgi borgarinnar og annarstað-
ar í miðborginni milli stjórnar-
hersins og uppreisnarmanna.
Stjórnarherinn raðaði brynvörð-
um bifreiðum umhverfis forseta-
höllina. Leyniskyttur uppreisnar-
manna, sem höfðu komið sér
fyrir á húsaþökum, gerðu all-
mikið tjón í liði stjórnarhersins.
Allmikill fjöldi fólks streymdi
út úr borginni i gær vegna ó-
eirðanna, og margar verzlanir
hafa lokað og hætt starfsemi
meðan bardagarnir standa.
Ekki mun hafa orðið stórfellt
tjón á mönnum og mannvirkj-
um í þessum bardaga, enn sem
komið er.
Ríkisstjórn Libanons hélt fund
sannanir hafi fengist fyrir þvf
að Sameinaða Arabalýðveldið
hafi stutt uppreisnarmenn, eins
og Líbanonstjórn hefur kvartað
yfir. Eftirlitsmennirnir segja að
enginn vafi sé á því að lang-
mestur hluti uppreiÁiarliðsing
séu Líbanonmenn sjálfir, og
vopnin sem sést hafa hjá þeimi
eru ýmist ensk, frönsk eðai
ítölsk.
Á stjórnarfundinum mun einto.
um hafa verið rætt um það,
hvort stjómin ætti að skjótal
máli sínu aftur til Öryggisráðs.
ins, en talið er að meirihlutj
stjórnarinnar sé því andvígur,
þar sem skýrsla Sameinuðu Þjó<8
anna styðji síður en svo kröftíl
Líbanonstjómar um að lögreglu-
„Fundurinn beinir þeirri á-
skorun til forráðamanna fegurð-
arrinrkeppni kvenm, að þeir
leggi slíka keppni niður fyrir
fullt og allt. Fegurðarsamkeppni
eru leifar fiá þeim tíma, cr amb-
áttir voru settar á sýningarpall
til þess að verðá metnar tf.l
verðs og seltlar hæstbjóðanda.
Slíkt brýtur í bág við mann-
réttindatilfinningu hverrar hugs-
andi konu nútímans.
Öllum er kunnugt, að íslenzk-
ar konur eru, sem betur fer, yf-
irleitt mjög ófúsar til að taka
þátt í fegurðarsamkeppni, og
getur því ekki orðið um neitt
sérstakt úrval að ræða, sem
sómi væri að senda til landkynn-
ingar, en það munu vera helztu
rök, sem fram eru færð til gild-
is slíkri keppni. Auk þess er
jafnan hætt við, að öll sú aug-
lýsngastarfsemi, sem rekin «r í
sambandi við þessar keppnir,
hafi spillandi áhrif á ungar og
óþroskaðar stúlkur.“
í gær til að ræða skýrslu eftir- lið Sameinuðu Þjóðanna taki að
litsiiðs Sameinuðu Þjóðanna, en sér viðtæka vörzlu á landamær-
í þeirri skýrslu segir að engar. um Líbanons.
Mesli söltunardcgur sumorsins
til |)essa var í gær — 70 — f>0 skip fengu 20 til f§
25 þúsmid tunnur í fyrrakvöld og fyrrinótt f |
Siglufirðj á hádegi í gær.
í gær var saltað hér 1 7 þús. tunnur og er þá heildar-
söltun hér orðin um 70 þús. tunnur. Um hádegi í dag
var vitað um 50—60 skip er voru væntanleg hingað með
15—20 þús. tunnur.
Alls var vitað iim 70—80
skip er fengu síld í nótt og
gærkvöldi með samtals 20 til
25 þúsund tuiuia afla.
Dagurinn í dag verður
mesti soltunardagur sumars-
vunu fara til Skagastrandar.
Veiðin í gærkvöldi og nótií
var mest á Sporðagrunni og;
einnig nokkuð úti af Siglufirði.
Ennþá er sama veðrið á mið-<
unum, logn og þoka. SjómeniH
eru yfirleitt bjartsýnir og;
gera sér von um mikla veiðil
þegar þokunni léttir, en undan-
farna daga hefur hún mjögj
ins til þessa hér á Siglu-
fírði og nálæ,gimi stöðum.
Vitað er að til Ölafsfjarðar
og Dalvíkur fara skip með eins j hamlað veiði. Mestöll síld er
mikla síld og þessir staðir geta. liingað hefur borizt í morgua
tekið á mótj og einhver skip [hefur farið í söltun.
Jl