Þjóðviljinn - 31.08.1958, Blaðsíða 5

Sunnudagur 31. ágúst 1058 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Hopum hvergií
landhelgismálinu -
linróma ályktun Útvegsmannaíélags Gerðahrepps
- titvégsmannafélag Gerða- það að Iiafa lánað land vort
hrepps hefur á fundi þann 28. tií varnaraðgerða og varnar-
ágúst 1958 samþykkt einróma liðsdvalar um árabil, éf oss
brygðist nauðsynleg aðstoð og
vernd á slíkri örlagastund.
Myndi slíkt fyrirbæri að sjálf-
sögðu ærið tilefni til nýrrar at-
hugunar á afstöðu vorri til At-
lanzhafsbandalagsins.
2. Ennfreinur skorar fól&gið
Finnbogi Guðmundsson
formaður.
eftirfarandi ályktun í sambandi
við landhelgismálið:
1. Félagið tekur undir á-
lyktun Útvegsmannafél. Akra-
ness og Skipstjóra og stýri-
mannafélagsins Hafþórs á
Akranesi, um að skora á ríkis-
stjórnina að hopa hvergi frá
settu marki um útfærslu t'isk-
VeiðJtakmarkananna. Við lítum
s>vo á, að réttur vor til slíkra
óhjákvæmilegra sjálfsbjargar-
ákvarðana sé skýlaus, enda í
fullu samræmi við ákvarðanir
ymifjsa annarra þjóða, sem ó-
átaldar eru, bæði að því er
emertir fiskveiðar og hagnýt-
ingu náttúruauðæfa, er fólgin
kunna að vera undir hafsbotni. Miðvikudaginn 6. þ. m. minntust íbúar japönsku borg-
Viljum vér láta í Ijós þá skoð- arinnar Hirosima þess, aö fyrir 13 árum var fyrstu
un vora, að ef það komi á dag- 'kjarnasprengjunni varpað á borg þeirra.
inn, að einhver þjóð gerði al-;¦'
grunnlínupunkt þanu, sem" er SOVétSÍ j 0? E S51 f38ðubÚíll Ú f&M 031111
nú í Eldéy í Geirfuglasker, og
breyta grunnlínu í samræmi við
það.
3. Ennfremur telur félagið
að ekld beri að leyfa íslenzkum
fiskiskipum veiðar með botn-
vörpu innan hins friðlýsta
svæðis, og sérstakiega beri að
vernda hrygningarstöðvar
þonsksins fyrir ágangi botn-
vörpuskipa á timabiiinu frá 1.
janúar til maíloka.
Fyrir h. Útvegsnmnnafélags
Gerðahrepps,
.Vfinningarathöf n um yfir 2oo
úsund f allna íbiia Hirosima
Fyrstu kjarnasprengjunni var varpað
á borgina íyrir 13 árum
við kjarns^QpRatilrauEium 31 okt,
Bandaríkjasi'órn sýnir heilindi sín með því
að sprengja tíu sprengjur á næstunni
Krústjoff forsætisráðherra Sovétríkjanna segir í gær í
viðtali við Moskvublaðið Pravda, að Sovétstjórnm sé
reiðubúin að hefja viðræður við stjórnir Bretlands og
Bandaríkjanna 31. október í haust um að endir verði
bundinn á tilraunir með kjarnavopn.
vöru úr því að í'remja slíkt
Rúmlega 220.000 manns biðu
óhæfuverk að liindra í einvDana> ÞeSar kjarnorkusprengg*
hverju framkvæmd vora á unnni var varpað á Hirosima
liinni nýju fískveiðireglugerð, jarið 1945- Þegar minningar-
þá beri ríkisstjórninni, ef vér athöfnin fór fram, bætti borg-
ekki af eigin rammleik höfum
inátt til að hnekkja slíku of-
beldi, að snúa sér tafarlaust
til forráðamanna bandríska
varnarliðsins hér á landi og
krefjast þess af þeim, að þeir
veiti oss til þess í tæka tíð
fulltingi, er nægir til að verjn
rétt vorn og hrinda slíkri árás
á sjálfsbjargarviðleitni þjóðar
vorrar.
Vér lítum svo á, að á þyí
geti ekki vafi ieildð, að for-
ráðamenn varnarliðsins hér
telji það beina skyldu sína, að
sinna fljótt og gVeiðiega slík-
um tilmælum, enda slægi það
miklum skugga á þær öryggis-
vonir er vér hr'fum talið okkur
trú um að tengdar væm við
arstjórinn í Hiroshima nöfnum
173 borgarbúa við dauðalist
i9
n*f!avíkur-
!ar koinnir
Keflavík. Frá frétta-
ritara Þjóðviljans.
Aliir Keflav1 kurbátar eru
komnir heim af síldveiðum að
einum -undanteknum. Aflahæst-
ur að þessu sinni varð mb. Guð-
finnur, eign þeirra Guðfinns-
bræðra, skipstjóri Þórir Stef-
ánsson frá Dalvík. Gerði há-
setahlutur bátsins kr. 36.700,00
Tveir bátar eru á rekneta-
veiðum, en segja má að ekkert
sé úr sjó að hafa, hvorki síld
né annan fisk. Margir eru þó
að búa báta sína undir rekneta-
veiðar og mun farið út strax
og afli glæðist eitthvað.
Nokkur atvinna er á vegum
bæjarins, aðallega við gatna-
gerð til undirbúnings undir
malbikun, sem fyrirhuguð er,
og við íþróttavöllinn.
ann, en það er sá fjöldi, sem
látið- hefur lífið af afleiðing-
um sprengingarinnar frá því
síðasta minningarathöfn var
haldin í fyrra.
Minningarathöfnin hófst ná-
kvæmlega á þeirri stundu að
morgni er kjarnasprengjan
sprakk fyrir 13 árum með því
að hringt var kirkjuklukkum
og A renur þeyttar. Því næ'st
var einnar mínútu algjör ]>'ógn.
um gjörvalla borgina. 'Kishi
forsætisráðherra sagði í ávarpi
til þjóðarinnar . að """^Jípanska
Krústjoff leggur áherzlu á
að öllum tilraunum með kjarna
yopn verði hætt fyrir fullt og
og allt og að allar þjóðir heims
'skuldbindi sig til að gera ekki
slíkar tilraunir."
Þá leggur Krústjoff til að
fundurinn verði hr.ldinn í Genf
og að hægt verði að Ijúka hon-
um á tveim til þrem vikum.
Eins og áður er sagt, skýrir
Krústjoff frá þessu í viðtali
við Pravda en í gær hafði hann
ekki sent Macmillan og Eisen-
hower opinbert svar við til-
lögum þeirra, sem voru þær að \ -^ >>•
fundurinn skyldi hefjast á þess ,
um '&'mz.,
Krústjoff fer hörðum orðum ! SIOIMHS 'd, HV
um stjórn Bretlands og Banda- i *
in að taka þátt í slíkri ákvörð-
un, sem giiti um aldur os ævi,
en þau hafa alltaf þrjózkazt
við.
Bandaríkjamenn fá sp"e'igju-
æði fyrir væntanlegan t'und.
Kjarnorkumá'anefnd Fanda-
i kjanna tilkynnti í rsr að
tíu ,,minniháttar" kjrr-iorku-
snrengjur yrðu sprengdar á
hennar vegum á Nsvnda-eyð:-
mörkiuni og vrði þeim lokið
fyrir 30. oktcber í hau:t.
Fá 460 milljjóri
1
tf
ríkjanna og bendir á ýmislegt,
sem sýnir að það sé ekki ein-
lægur vilji þeirra að kjarna-
vopnatilraunum verði hætt.
Þessi ríki hafa gefið loforð um
að þau muni hættá slíkum til-
raunum aðeins í eitt ár og siíkt
sé fráleitt. Eftir að sérfræð-
ingar austurs og vesturs hafi
orðið sammála um það á fundi
sínum í Genf að hægt sé að
fylgjast með öllum kjarna-
sprengingum, sé ek'ki lengur til
nein afsökun fyrir þvl að hætta
s , ekki slíkum tilraunum fyrir
þjoðm myrdi telda afram að „ ,, -
r Ifullt og allt.
berjast fvrir þvi að b"nnuð | c„,.A*»,fi • i U í-i
1 Sovetnkm hæt.tu tilraunum
verði framleiðsla og tiíraunir , með kjarnavopn í marz sl. og
með kjarnavopn. ihafa ætíð skorað á vesturveld-
. Dr.• Leslie Collier og sð'tað-
armaður hans, • jlosef Sowa í
London hafa fundið vin-^, sem
orsakar.hina svokölluðn ,,Eg-
ypzku augnveiki". Vísinda-
mönnum hefur tekizt aö rækta
vírus þennan í hænueggjum.
Egypzka augnveikin, ' sem
einnig er kölluð Trachom, er
algehgasta orsök blindu. 400
milljón manns þjást af bessum
sjúkdómi, einkum í Nqrður-Af-
ríku, Indlandi,. Kína CS Aust-
urEvrópu.
. Nú eru líkur fyrir því, að
visindamönnunum takist að
finna bómsetningarefni, sem.
getur verndað fólkið gegn.
þessum hræðilega sjúkdcmi.
Blaðið Isvesíia í Moskvu í gær:
Eiin eie árás Breta á siálfstæði
og fullveldi fáiiiennrar þjóðar
Reuters-frétt hermir að blaðið Isvestía í Moskvu hafi
skrifað um landhelgismálið í gær. Þar segir að með af-
stöðu sinni til þeirra ákvörðunar íslendinga að stækka
fiskveiðilögsöguna, hafi Bretar enn einu sinni brotið rétt
á lítilli þjóð og brotið sjálfstæði hennar og fullveldi.
IBlaðið segir að ekkert sé ó-
löglegt við þá ákvörðun Islend-
inga að stækka fiskveiðilögsög-
una í tólf mílur, það sé al-
gengt að þjóðir heims hafi frá
þriggja upp í tólf mílna land-
helgi. Tilraunum Breta, Banda-
ríkjamanna og fleiri vestrænna
ríkja -til að fá því framgengt
Bð allar þjóðir hafi þriggja
mílna landhelgi hafi verið hafn-
að oftar en einu sinni, fyrst á
Haag-ráðstefnunni 1930 og nú
síðast á alþjóðaráðstefnu Sam-
einuðu þjóðanna í Genf um
réttarreglur á hafinu. Það hafi
einmitt verið andstaða þessara
vestrænu ifkja á þeirri ráð-
stefnu, er valdið hafi því, að
ekki hafi verið hægt að taka
þar neina ákvörðun um víð-
áttu landhelginnar.
mm í snön
skáldsaga Agnars Mykle í þýðingu Jóhannesar úr Kötlum er sú bók' sem
mest er lesin og mest umtöluð um allt land þessa dagana
Nokkrar raddir um bókina úr norrænum biöðum:
„Fyrir kemur að við rekumst á bók sem
sker sig úr fjöldanum og öphar'okkur dyr
að tilfinningum sem erú svo sterkar, svo
ofsafengnar, svo ákafar og undurfagrar að
við lútum heitu höfði, yfirbuguð .....Það
kemur sjaldan fyrir, mjög sjaldan, en þeg-
ar það kemur fyrir, já þá erum við ekki
með sjálfum okkur í marga daga á eftir,
jafnframt því sem við gleðjumst yfir, list-
inni sem tæki til að öðlast þekkingu á líf-
inu. Bókin sem hér um ræðir er „Frú Lúna
í snörunni".
—, Gudmund Roger-Henrichsen.
,,Þessi bók er —:,að
fænum bókmenntum
mmnsta kosti í nor-
kraftaverk ársins!"
-r- Jörgen Claudi.
,,Verk sem rís hátt og fagurt á sökkli s,n-
um, bck sem gott er að minnast."
— Gösta Persson.
„Þessi skáldsaga
sprengja."
er eins og hlaðin
Hemming Sten.
W 1
liin Qg rittrels
n ,3b
eftir Jóhannes úr Kötlum fæst enn í bókabúðum. í þessum bæklingi rekur Jóhannes ít-
arlega gang málaferlanna í Noregi út af Roðasteininum, blaðaskrif hér um fyrirhugaða
útkomu bókarinnar á íslenzku og viðbrögð íslenzkra stjórnarvalda, svo og kafa úr bók-
inni. Kaflar bæklingsins heita: „Fáein orð um mannlega náttúru", „Skáldverk um
ungan mann", „Norkst klámhögg", „Islenzkt klámhögg", „Þér hreinsið bikarinn og disk-
inn að utan ..". ..Lítilla sanda, lítilla sæva ..".
Bláfellsútgáfan.