Þjóðviljinn - 06.09.1958, Blaðsíða 5

Þeir timar koma i lífi hverr-
ar þjóðar, að á hana reynir
til luns ýtrasta, að hún verð-
■ur að sanna í verki að hún
hafi einurð og' samheldni til
að tryggja hagsmuni sína og
framtíð. Slíka tíma lifum við
Islendingar . nú. Við höfum
stækkað Tiskveiðilandhelgi
okkar í 12 mílur, og sá at-
burður markar mikilvæg
tímamót í sjálfstæðisbaráttu
okkar. Við höfum framkvæmt
þetta stórvirki af fullri djörf-
ung þrátt fyrir hótanir valda-
mikilla samtaka og tilboð um
gýligjafir ef við brygðumst
skyldum okkar. Og um leið
höfum við verið minnt á þá
sigildu staðreynd, að sjálf-
stæðisbaráttan er ævarandi,
að enginn sigur fæst án þess
að fyrir honum sé unnið, að
við hljótum þann árangur
einn sem við verðskuldum.
Að þessu sinni er það
brezka heimsveldið sem býst
til að reyna þjóðarmetnað
okkar og lífsþrótt, og sízt
höfum við ástæðu til að blygð-
ast okkar fyrir andstæðing-
in, hin smæsta þjóð gegn
alræmdasta herveldi heims.
Við höfum áður tekizt á við
Breta út af fiskimiðum okk-
ar, landar okkar hafa látið
lifið 2 viðureign við brezka
sjóræningja, Islendingum hef-
ur áður verið rænt með of-
beldi. En allt til þessa liafa
illvirkin verið framin af ein-i
stökum veiðiþjófum frá
Grimsby og Hull, ofbeldis-
mönnum sem ekki hafa haft
rikisstjóm sína að bakhjarli.
Nú hafa orðið þau sögulegu
umskipti, að það er sjálf
brezka stjómin sem mælir
fyrir um ofbeldið, veiðiþjóf-
arnir lúta heraga, brezk her-
skip ráðast gegn löggæzlu-*
mönnum okkar, íslendingar
em beittir ofbeldi af erlend-
um her, þeim er rænt, þeir
em fangar. Á öllum þessum
óhæfuverkum ber brezka
stjórnin ein fulla ábyrgð.
Þessir atburðir em árás er-
lends ríkis á sjálfstæði okk-
ar og fullveldi, óvéfengjan-
legar styrjaldaraðgerðir.
Þegar svo er komið skiptir
öllu máli að við gerum okkur
ijóst hver er tilgangur óvina
okkar; hvað ætlast brezk
stjórnarvöld fyrir með hei’n-
aðarárásinni á ísland? Eng-
inn lætur sér til hugar koma
að Bretar hyggist stunda
fiskveiðar til frambúðar í
íslenzkri landhelgi á þann
hátt sem tíðkazt hefur undan.
farna daga, með þvil að láta
togarana hnappast saman á
fáeinum stöðum meðán hrað-
skreiðir vígdrekar flengja
sjóinn allt í kringum þá og
langþjálfaðir atvinnuhermenn
beina fallbyssum í allar áttir.
Þannig verða engar raunveru-
legar, fiskveiðar - stundaðar.
Enda blasir sú staðreynd nú
við að Bretar misstu fiskimið
þau sem um var deilt 1. sept-
ember s.l.; þeir hafa síðan
ekki getað hagnýtt þau á
neinn eðlilegan hátt og þeir
munu aldréi ’geta -gert það
framar. Þeir 10—20 togarar
sem hér hafa verið að skarka,
margir nauðugir, hafa ekki
verið við fiskveiðar sem verð-
skuldi slí'kt nafn. En með
atferli sínu hafa Bretar verið
að halda þjófnaðarhugsjón-
inni til streitu; þeir eru að
, auglýsa frammi fyrir öllum
Laugardagur 6. september 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (50
heimi að þeir skuli vera þjóf-
ar, þótt þeir geti ekki stolið.
En jafnvel þótt Bretum sé
annt um þjófnaðarhugsjón
sína, geta þeir ekki heldur
haldið slíkri iðju áfram nema
skamma hríð. Og hver er þá
tilgangurinn? Hann kemur
greinilega fram í málgögnum
lifað og starfað í uppreisn
gegn eriendu ofurefli, i full-
kominni ótrú á vald og her-
styrk, í fullvissu um rétt sinn
og manngildi, og svo mun
verða meðan Islendingar
byggja þessa eyju. Fallbyssu-
stjórunum í Lundúnum kunna
að þykja þetta einkennileg
þeir ekki fleiri leiki. Þeir hafa
ekki þorað að kæra aðgerð.ir
okkar fyrir nokkurri alþjóða-
stofnun, vegna þess að þeir
vita að allt sem við höfum
gert er í fyllsta samræmi við
alþ'jóðaVg, í samræmi við
úrskurði alþjóðrjlómstólsins
í Haag, í samræmi við niður-
Ræða Magnúsar Kjartanssonar á útifundinum um landhelgismálið
Við semjum ekki við Breta
- við
sigrum
þá
brezku stjórnarinnar þessa
dagana; þar er okkur sagt
á ofur skilmerkiiegan hátt
hvað Bretar ætlast fyrir. Þeir
segjast ætla að hræða okkur
Islendinga til uppgjafar,
mýkja okkur og beygja. Þeg-
ar brezka stjórnin hefur tíma
til að taka sér hlé frá hern-
aðaraðgerðum sínum, þegar
hún getur litið upp frá of-
beldi sínu og mannránum, á
hún von á því að sjá okkur
andspænis sér, bljúga og bug-
aða. Og þá telur hún tíma-
bært að iáta einhverja vini
sína — t.d. dönsku stjórnina
sem 1901 fórnaði landhelgi
okkar fyrir flesk, gangast fyr-
ir samningafundi þar sem ætl-
azt er til að við tökum þeim
kostum sem okkur eru boðnir.
Og brezka stjórnin þykist auð-
vitað hafa full rök -til að
meta viðbrögð okkar á þenn-
an hátt. Hún getur bent á
vígdreka sína gegn fleytun-
um okk.ar, fallbyssurnar
sínar gegn vopnleysi okkar;
hún getur bent á að andspæn-
is 170 þúsundum manna
standi fimmtíu milljóna
manna ríki sem. þjálfað sé í
því að beita aðra ofbeldi öld-
um saman. Og eflaust eru þeir
menn til víða um lönd sem
telja slíkar staðreyndir mik-
ilvægar og kalla það lítið
raunsæi að hafna þvílikum
rökum.
En ef Islendingar hefðu
trúað á valdið, ef Islendingar
hefðu metið rétt þjóða í fall-
byssum og reiknað gildi þjóða
eftir kjötþunga, þá væru eng-
ir Islendingar til, þá hefðu
hér aldrei verið samdar þær
bókmenntir sem Englending-
um var um megn að skapa;
þá hefðu þau undur ekki gerzt
að 'kotþjóð á yztu þröm hins
byggilega heims hefði á ör-
skömmum tima skapað sér
lífsviðhorf, en þau eru engu
að síður staðreynd, þau eru
sjálf meginrök tilveru okkar.
Þess vegna mun brezka
stjórnin komast að því, að
það ofbeldi sem átti að beygja
okkur hefur stælt okkur, þær
hótanir sem áttu að sundra
okkur hafa sameinað okkur.
Frá fjöllum landsins og jökl-
um að tólf mflna línunni á
miðunum eiga íslendingar nú
einn vilja: það verður ekki
gengið til neinna samninga
við brezku ofbeldismennina,
það verður aldrei samið við
þá um íslenzk landsréttindi,
um landhelgi þá sem við höf-
um tryggt okkur í fyllsta
samræmi við alþjóðalög. Full-
trúar okkar í landhelgismál-
inu eru fangarnir um borð
í herskipinu Eastbourne, þeir
sem voru yfirbugaðir með of-
beldi er þeir gættu laga og
réttar á íslenzku hafi. ' Ef
Englendingar vilja fá fleiri
fulltrúa hafa þeir að sjálf-
sögðu heivald til að ræna
þeim, en öðruvísi munu Is-
iendingar ekki hafa neitt sam-
neyti við Breta um landhelgis.
mál. Og á meðan Bretar
stunda sjórán í íslenzkri land-
helgi er sannarlega engin á-
stæða til að islenzkur sendi-
herra sé í Lundúnum eða
brezkur sendiherra dveljist í
Reykjavik.
Valddrottnarnir • í Lundun-
um skilja ekki þjóð eins og
Islendinga; þess vegna urðu
viðbrögð þeirra í senn lítil-
mannleg og fávísleg og færa
stöður laganefndar Samein-
uðu þjóðanna, í samræmi við
meirihlutasamþykktir alþjóða-
ráðstefnunnar í Genf. Engin
þjóð heims hefur gerzt til
þess að fylgja Bretum í of-
beldisverkum þeirra; þvert á
móti er framtak okkar for-
dæmi öðrum þjóðum. Við eig-
um stuðning meirihluta
heimsrikjanna, mikils meiri-
hluta mannkyns. Almennings-
álitið mun hvarvetna snúast á
sveif með okkur, er þjóðir
heimsins frétta um þau ó-
hæfuverk sem hér er verið að
vinna; einnig iBretlandi sjálfu
mun allt sæmilegt fólk for-
dæma siðleysi stjórnar sinna'*.
Brezka stjórnin er einangruð,
, hún á ekki fleiri leiki til;
hún mun heykjast á styrjöld-
inni við okkur. eins og hún
hefur neyðzt til þe«s að renna.
á einu ofbeldisverkinu af öðru
á undanförnum árum. En við
eisrum fletri leiki. Við munum
af óbilandi staðfestu verndá
landhelgi okkar með öllum
þeim ráðum sem okkur eru
tiltæk. Við munum elta land-
helgisbrjótana uppi hvar sem
til þeirra næst og dæma þá. í
þyngstu refsingar sem land-
helgislög leyfa. Við munum
sækja rétt okkar til skaða-
hcfa á h°->dn- B’-etum fyrir
br^f á fullveldi okkar og al-
þióðalögnm, hvar sem því
verður við komið. Og fyrr en
varir munu Bretar verða að
lifa þann dag, að frumkvæðt
íslendinga verði skráð sem
óvéfengd alþióðalög, sem hið
svokallaða stórveldi verður að
lúta af fullkominni undir-
gefni.
★
Þeir atburðir sem gerzt
hafa undanfarna dava cru
viseulega alvarle°';r. En ]iað
hefur einnig verið ánægjulegt
að vera íslendingur þessa
daga, hluti af þjóð sem þorir
að treysta á rétt sinn og
framtíð, hversu ófrýnilegt
. sem það vald er sem att er
gegn okkur. Víst. erum við
þrætugjarnir, og víst deilum
við harkalega um stór mál og
smá, en þessa daga hefur
sannazt, að þegar heiður okk-
ar er í veði, þegar um sjálfa
framtíð okkar er að tefla,
getum við staðið saman sem
einn maður. Það er þessi
samheldni, þessi heilbrigði
þjóðarmetnaður, sem gerir fá-
mennri þjóð kleift að lifa og
starfa og berjast til sigura,
og þeir eiginleikar mega aldrei
bregðast okkur. Ef enginn Is-
lendingúr skerst úr leik, ef
enginn lætur bugast af hót-
unum eða gengst upp við fag-
urmæli, er okkur vís eigur i
lanhelgismálinu, og með sUk-
um sigri erum við að stækka
bæði landið og þjóðina.
Við hvikum ekki hársbreidd
frá 12 mílna línunni okkar.
Við semjum ekki við Breta
— við sigrum þá.
lífskjör sem brezkur almenn- -þeim ekki neitt nema vísan
ingur þekkir aðeins af af-
spurn. Sjálf tilvera íslenzku
þjóðarinnar, öll afrek Islend-
inga, eru samfellt svar við
röksemdunum um gildi fall-
byssuhlaupa og höfðatölu.
Þjóð okkar hefur lengstum
ósigur. Þeir hafa þegar glat-
að fiskimiðunum umhvei'fis
landið, og þeir munu fyrr en
varir þreytast á þvi að aug-
lýsa þjófnaðarhugsjóir sína
með miklum tilkostnaði en
engum ábata. Og síðan eiga
Vekjum atkygli friðarsinna heimsms
á árás brezka heimsveldisíns á
minnsfa ríki Atlanzhafsbandalagsins
„Stjórn Menningar- og frið-
arsamtaka íslenzkra kvenna
vill fyrir hönd samtakanna
lýsa fögnuði yfir stækkun
landhelginnar og þakkar rík-
isstjórninni einbeitni og djörf-
ung í málinu.
Við fordæmum ofbeldisárás-
ir brezkra stjórnarvalda á lífs-
hagsmuni þjóðar okkar, teljum
ótvírætt að 'kæra beri fyrir
Sameinuðu þjóðunum, að í
skjóli vopnavalds stundi brezk-
ir togarar veiði i íslenzkri
landhelgi.
Við þökkum þeim þjóðum,
sem þegar hafa viðurkennt út-
færslu landhelginnar, og þeim
öðrum sem sýnt hafa skilning
á málstað okkar og í verki
veitt okkur stuðning.
Við hörmum að frelsi og lýð-
ræiði í samskiptum þjóða á
miHí er svo fótum troðið af
bandalagsþjóð okkar og vekj-
um athygli friðarhreyfinga og
friðarsinna um heim allan á
árás brezka heimsveldisins á
minnsta ríki Atlanzhafsbanda-
lagsins“.
Hafið engin skipti
við brezka sjóliúa
'Knattspyrnuráð Reykjavikur
samþykkti á fundi sínum á niið-
vikudagskvöld að beina þeirri á-
skorun til knattspyrnufélaganna
í Reykjavík að þreyta ekki æf-
ingakappleiki við áhafnir brezku
herskipanna né- lána þeim æf-
ingavelli sína undir æfingar 'eða-
kappleiki, ef þau skyldu leita
hér hafnar á meðan núverandi
ástand rikir innan 12 milna
landhelginnar.