Þjóðviljinn - 18.03.1959, Síða 5

Þjóðviljinn - 18.03.1959, Síða 5
Miðvikudagur 18. marz 1959 — ÞJÓÐfVILJINN — (5 AEIir kostir sameinaðir í eimim báti er markið AlþjóSaráSstefna fiskibátasérfrœSinga Menn hafa lengi verði sammála um hve æskilegt það fiskibátaráðetefnunni í Róm eru væri, ef hægt væri aö smíða fiskibát, sem sameinaði utanborðsmótorar og brimbát- alla kosti ýmissa gerða sl.íkra farkosta, en væri laus ar- við gallana. í>að eru einkum eftirfarandi kostir, sem menn sækjast eftir að góður fiskibátur hafi: traust og öruggt skip, sem fer vel í sjó, er ekki óhóflega dýrt í rekstri og er þægilegt og hentugt vinnupláss. yrðum o.s.frv." um Nú hefur Matvæla- og land- þungahlutföll í byrðingi þeirra búnaðarstofnun Sameinuðu þjóð japanskra fiskiskipa, er gefist anna — FAO — ákveðið að hafa bezt, sagt er frá gang- efna til aiþjóðaráðstefnu báta- smiða og annarra sérfræðinga í fískibátagerð. Ráðstefnan verður haldin í Rómaborg dag- ana 5.—10. apríl. Sænskur bátasmiður, Jan-Olaf Traung, sem er starfsmaður FAO, verð- ur framkvæmdastjóri ráðstefn- unnar. I viðtali við blaðamenn hefur Traung látið hafa þetta eftir sér um ráðstefnuna, til- gang hennar og væntanlegan árangur: Hingað til hafa utanborðs- mótorar aðallega verið notaðir í skemmtisiglingarbátum, en upp á síðkastið er farið að nota utanborðsmótora í fiski- báta í allríkum mæli. Utan- borðsmótorar hafa einkum rutt sér til rúms í hinum svonefndu Gyðingahatarar vaða enn upp1 i V es tur- ,,Við væntum þess, að fiski- bátaráðstefnan muni marka þýðingarmikið spor í viðleitni FAO til að alþjóðleg samvinna takist um fiskibátasmíði. Við væntum þess og, að árangur- iim af því, að margir kunnustu fiskibátasérfræðingar heims bera saman bækur sínar og skiptast á upplýsingum og liraða þessara báta, vinnuskil- vanyrktu löndum, það er í þeim Kona sem sætj á á vestur-1 þý/.ka þinginu liefur látið liöfða sakamál gegn einum embætt- ismanni skattstofunnar í Aacli- ekki hefðu verið nógu margir bátasérfræðingum FAO, Peter Gurtner, skýra frá reynslu og tilraunum FAO með brimbáta. Stofnunin hefur unnið að því s.l. 7 ár að smíða hentuga gerð báta til þess að lenda í brimi. Hefur fyrirmynd verið fullgerð, sem hefur gefizt vel í raun. En samt eru sérfræð- borð, sjóhæfni 'öndum þar sem iðnaður^ og ’ jngar FAO ekki fullkomlega ánægðir með þennan bát og , tækni er enn á frumstigi. Gott dæmi um þetta er Uganda í Afríku, þarsem fiskimenn hafa keypt 1200 utanborðsmótora s.l. sex ár í fiskibáta á vatnaevæði landsins. Árangurinn hefur orðið sá, að „Þýzkur skipstjóri, W. Moeckel að nafni fullyrðir í er- indi, sem hann leggur fyrir ráðstefnuna, að hann treysti sér til að seg ja fyrir eða reikna út á mjög einfaldan hátt eftir teikningu skips hvernig sjó- fiskveiðar Ugandabúa hafa tvö- hæfni þess verði. Hann legg- á þessu tímabili, úr ur til, að aðferð hans verði 24-000 smálestum í 48.000 smá- sannprófuð á sjó.“ lestir árlega. Einnig í öðrum Afríkulöndum Þyngdarpunktur Ásíu og Suður-Ameríku eru ut- Traung telur að búast megi anborðsmótorar oft fyrsta vél- við, að skoðanir manna verði in, sem menn útvega sér í báta mjög skiptar á ráðstefnunni sína. um það hvernig hlaða beri ekip og hvar þyngdarpunktur báts- ins skuli liggja. Sumir báta- smiðir halda því fram, að þungamiðjan eigi að vera mið- reynslu verði sá, að í framtíð- skiPs- en aðrir að bezt sé að inni verði smíðaðir öruggari, jafna þunganum niður sem betri og í alla staði hentugri Jafnast á. byrðinginn. Þá eru menn ekki sammála um lesta- fyrirkomulagið í fiskiskipum og hvernig þau skulu hlaðin. Var rétta aðferðin fundin fyrir 20 árum? „Það er annars einkennilegt," heldur Traung áfram, „að sér- fræðingar í Bandaríkjunum, í Bretlandi, Japan og í mörgum öðrum löndum heims skuU vera að glíma við vandamálið um hvernig finna megi aðferð til þess að segja fyrir um sjó- hæfni skipa á teiknistiginu, ef það er rétt, að örugg aðferð til þess var fundin upp fyrir 20 árum síðan. Finnskur prófessor, A. Rah- teiknað, væri mikið unnið. Því ala, heldur því fram að hann miður er engin viðurkennd hafi árið 1939 fundið aðferð, aðferð til, sem nota má með sem með fullkomnu öryggi seg- fullri vissu. Þó sé ég á þeim ir til um hvernig skip fer í sjó, erindum er mér hafa borizt í um leið og teikningin liggur hendur og lögð verða fyrir ráð- fyrir.“ stefnuna, að það er von til þess, fiskibátar en hingað til. Það væri óneitanlega mikilevirði, ef hægt væri að sameina í einum báti allt sem reynslan hefur sýnt að er heppilegast og hag- kvæmast. Það er rétt, að málið er flókið og virðist stundum allmótsagnakennt. T. d. má nefna, að bátur, sem tekur langar og hægar veltur í sjó- gangi, er þægilegri til vinnu, en hinn eem hoppar og skoppar í kröppum veltum í öldugangi. En sá báturinn, sem tekur lang- ar dýfur er ekki talinn eins öruggur og hinn og er hættara við að hvolfa. Ef skipasmiðir þekktu aðferð til að ákveða sjóhæfni skips þegar skipið er I erindi vélfræðings, sem hann hefur sent ráðstefnunni, segir frá utanborðsmótor, sem komið er fyrir „innanborðs“, það er að segja vélinni er komið fyrir innanborðs í stað þess að hengja hana á boðstokkinn ut- anfrá. Á ráðstefnunni mun einn af eru að brjóta heilann um aðra gerð, sem yrði ódýrari. Leitazt er við að smíða hentuga báta, sem geta lent örugglega á ó- varðri brimóttri strönd. Bátaráðstefna FAO í Róm í næsta mánuði verður önnur ráðstefnan um þetta efni, sem FAO gengst fyrir. Sú fyrsta var haldin 1953. Talið er að góður árangur hafi náðst á fyrstu ráðstefnunni, og menn gera sér ekki síður von um þessa. 1 blaðaviðtali sínu gat Traung þess að lokum, að hann geri ráð fyrir, að nýjungar á sviði togarabygginga, hval- veiðiskipa og skip framtíðar- innar með kjarnorkuvél, verði til umræðu á ráðstefnunni. (Frá upplýsingaskrif- stofu SÞ) að reynsla bátasmiða víðsvegar tJreltar öryggiskröfur. Banidarískur skipasmiður, að úr heiminum leiði til þess, g S;mí>son frá Bost. að fmna megi aðferð til þess ^ er þeirrar ekoðunar að á. að segia fyrir með fullri vissu um sjóhæfni skipa áður en þau erú sett á sjó“. Mikilvæg reyn.sla Japana „Við höfum í höndunum", lieldur Traung áfram frásögn sinni, „upplýsingar frá japönsk- um bátasmiðum, þar sem skýrt er frá mikilvægri reynslu. Þess- ar upplýsingar munu vekja mikla athygli sérfræðinga. — Sannleikurinn er sá, að Jap- anar hafa lagt fram bækur sinar í bátasmíði og leyft birt- ingu á upplýsingum, sem flest- ar aðrar þjóðir myndu halda leyndum, ef þær réðu yfir slíkri reynslu og kunnáttu. „Erindi Japana eru mörg ít- arleg. Þar eru t.d. ítarlegar frásagnir og skýrslur um kvæði skipaeftirlits og reglu- gerðir í mörgum löndum um þykkt styrktarbita í tréskipum séu úrelt og óþörf. Ákvæði um þetta séu víðasthvar æfagömul og frá þeim tímaum er menn þekktu ekki vísindalegar aðferð ir til þess að ákveða styrk- leika og þensluþol bitanna. Simpson telur að lækka mætti byggingarkostnað tréskipa um allt að 10%, ef þessi úreltu á- kvæði yrðu afnumin. Traung telur, að líklegt sé, að skoðanir Simpsons muni vekja deilur á ráðstefnunni, því það sé langt frá, að allir báta- smiðir séu honum sammála. Utanborðsmótorar og briinbátar Meðal annarra dagskrárliða á Jolin Peter Sallis, enskur flugforingi, hefur ásamt félaga sínum sett lieimsmet í fallhlifarstöklti eftir að láta kastsæti var^a sér út úr Camberra sprengju- þotu. Þeir félagar sluppu vel frá að láta sætin Jieyta sér út í loftið ;í 18.500 metra liæð. Áður höfðu menn ekki stokkið falllilífarstökk með hjálp kastsætis úr meiri hæð en 15.000 metriun. en og fyrrverandi foringja í stormsveitum na/.ista, sem nú er búsettur í Freiburg, fyrir meiðandi ummæli um gyðinga. Málið er höfðað að tilhlut- an frú Jeanette Wolf sem á sæti á þingi fyrir sósíaldemó- krata. Hún gisti fangabúðir nazista á sínum tíma. Mann hennar sem var af gyðingaætt- um skutu fangaverðir til bana, en tvö börn hennar dóu í fangabúðunum úr sulti og seyru. Hún heyrði nýlega skatt- stofufulltrúann Erich Tasche láta í ljós þá skoðun að ekki hefði verið annað út á fanga- búðir nazista að setja en að gyðingar drepnir þar. Storm- sveitarforinginn Paul Kiimmel hefur auk þess í votta viður- vist ógnað henni með sripu. Hann hrópaði að hann gæti vel notað svipu sina aftur á sama hátt og hann hefði notað haria á naktar gyðingastúlkur á stríðsárunum. Nýjar olíulindir Reuter-fréttastofan skýrir frú því eftir fregnum frá Moskvu að á eynni Sjakalín hafi fund- izt geysiauðugar olíulindir, og muni þær að þrem árum liðnum fullntegja allri olíuþörf austur- héraða Sovétrikjanna um langa framtíð. 6 mílna landhelgi við Grænland Jens Otto Krag utanríkisráð- herra Danmerkur sagði á þing- fundi í gær, að Danir ætluðu Grænlendingum sömu landhelgi og Færeyingum, þ.e. 6 sjómíhja landhelgi og þar fyrir utan aðrar 6 sjómílur þar sem veiðar yrðu takmarkaðar að nokkru leyti vissan tíma árlega. Bretar drepa blökkumenn Bretar felldu í gær tvo blökku- menn í Norður-Rhodesíu í Af- ríku. Fyrir skömmu handtóku yfirvöld Breta leiðtoga blökku- manna í landinu fyrir meint „samsæri gegn hvítum mönn- um“. Hvorki í Nyasalandi né í Rhodesíu hefur einn einasti maður verið veginn af blökku- mönnum. Síirovan skcOabyrði Bandaríska skáldið William Saroyan hefur skýrt frá því að hann sé á förum til Júgó' slavíu, þar sem taka á kvik- mynd eftir kvikmyndahandriti sem hann hefur samið. Saroyan kveðst ætla að fara til útlanda til að rétta við fjárhag sinn. Hann skuldar bandarískum yfirvöldum 30.000 dollara d sköttum og kveðst verða að vinna sér inn 200.000 dollara til þess að komast á réttan kjöl fjárhagslega. Hann segir að svo geti farið, að hann verði að flýja land fyrir fullt og allt vegna skatta.

x

Þjóðviljinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.