Þjóðviljinn - 05.08.1959, Qupperneq 11

Miðvilíudagur 5. ágúst 1959 — ÞJÓÐVILJINN — (11
BDDD SCHTJLBERG:
Sapn af Samma Glick
89
„Ég ætti að hafa rétt til
að tala í þessu húsi“, sagði
Sammi. „Vinn ég ekki fyrir
meiri peningum en þú?“
„Peningum!“ hrópaði
pabbi. „Þú hugsar ekki um
annað en peninga, pen-
inga. . .“
„Já, peninga, peninga",
hermdi Sammi eftir hon-
um. „Ég gef skít fyrir þetta
bar-mitzvah. Nei, peningar
í vasanum, það gerir mann
að karlmanni“.
Daginn sem Sammi hefði
átt að ganga undir bar-
mitzvah fór pabbi í sýnga-
góguna og bað fyrir honum
eins og hann væri dáinn.
Hann kom heim með jakka-
lafið rifið eins og hann vaerí '
í sorg. Hann hefði helzt
viljað læsa sig inni allan
daginn, því að hann gat
ekki afborið ^mánina. En
það var virkur dagur og á
virkum dögum var hann
aðeins framlenging á létti-
vagninum sínum.
Fólkið sá hann ýta vagn-
inum sinum eftir götunum
og hann starði sljóum aug-
um á ekki neitt. Bílstjórinn
sem ók á hann sagðist
hafa ýtt margsinnis á
flautuna, en gamli maður-
inn hefði ekki virzt heyra
neitt.
Þegar hann var borinn
upp í rúmið sitt, sátu Ísra-
el og mamrna þar grátandi
og horfðu á hann deyja.
Á eftir vissi ísrael ekki
hvað hann átti af sér að
gera, svo að hann fór upp á
þakið til að horfða á stjörn-
urnar. Þar fann hann
Samma sem var að reykja
sígarettustubb.
„Er það búið?“ sagði
Sammi, þegar hann sá
bróður sinn.
ísrael kinkaði kolli. Hann
var ekki almennilega búinn
að átta sig á þessu enn, en
þessi spurning varð til þess
að hann féll saman. Hann
grét, djúpt og innilega, eins
og gyðingar einir geta gert,
vegna þess að þeir hafa svo
mikla æfingu í því.
ísrael var átján ára, en
nú var hann aðeins lítill
drengur að gráta af því að
hann hafði misst pabba
. sinn. Sammi var þrettán
ára, en hann var lífsreynd-
ur, hann hafði lært ýmis-
legt sem kom í stað tára.
Þegar ísrael áttaði sig
á því að hann grét einn,
fór hann fyrst hjá sér og
varð síðan reiður.
„Hvers vegna segirðu
ekki neitt?“ sagði ísrael.
„Af hverju græturðu
ekki?“
„Nú, hvað á ég að segja?“
sagði Sammi.
„Þú ættir þó að minnsta
kosti' að geta sagt að þú
sért hryggur.“
„Auðvitað", sagði Sammi.
,Ég er hryggur yfir því
hvað hann var mikill auli.“
„Ég ætti að gefa þér ut-
anundir," sagði ísrael.
„Þú ættir að reyna það,“
sagði Sammi. „Ég þori að
veðja að ég ræð við þig-“
Sammi sat þarna þurreygð-
,ur og á nálum. „Æ, vertu
ekki að æsa þig upp,“ sagði
hann.
„Sammi,“ sárbæni ísra-
el. „Hvað hefur hlaupið í
þig? Hvers vegna gengurðu
alltaf um með reiddan
hnefann? Af hverju ertu
alltaf upn á kant við allan
heiminn?“
, ..Hvað Ju'ldurðu að ég sé,
auli eins og þú?“ sagði
Sammi. .^ap ye,r;ður eng-
inn fyrri t’il áð gefa mér
á hann.“
„En við erum ekki að slást
núna,“ sagði ísrael.
Það var rétt’ hjá ísrael
að hann þekkti ekki
Samma. Það voru engar
hvíldir milli lotanna hjá
honum. Sammj hafði lært
af viðskiptum sínum við
heiminn. Hann var reiðu-
búinn til að mæta honum
einn og óstuddur og þetta
var barátta frá upphafi til
fyrir því að fæðast á East
Side, hann hafði slegið, bit-
ið og klórað fyrst til að fá
að lifa þar og nú þegar
hann var þrettán ára og
karlmaður, búinn að undir-
gangast annars konar bar-
mitzvah, var hann reiðubú-
inn til að berjast fyrir að
komast þaðan aftur, á þön-
um í aflóga skónum hans
ísrael, léttur á sér og far-
angurslaus, án nokkurra
siðalögmála til að íþyngja
sér.
Ég sat í horninu við
endann á barnum og eins
og öllum hugsuðum sem
eru í þann veginn að kom-
ast að mikilli niðurstöðu,
leið mér bölvanlega.
Henry hallaði sér yfár ar-
inn og tók upp tómt glas-
ið mitt.
„Henry, veiztu hvað ég
hefi verið að gera síðustu
tvo tímana?“ spúrði ég.
,.Já,“ sagði llenrv. „Fá
þér neðaní því.“ .'
„Nei,“ sagði ég. „Full-
komna kenningu sém bind-
ur endi á allt hatur í
heiminum.“
„Það er eitt og hið sama,“
sagði Henry.
„Henry minn, nú vil ég
að þú hlustir með athygli,11
sagði ég. „Vegna þess að
örlögin hafa útvalið þig
sem hinn fyrsta til að
heyra boðskap minn.
Manstu ' eftir Samma
Glick?“
„Gefurðu mér nokkurn
tíma tækifæri til að gleyma
lionum?“ sagði
„Allt í lagi,“ sagði ég.
„Þegar Sammi Glick gekk
fyrst inn á skrifstofu
mína, fékk ég í magann. En
hugsaðu þér ef ég hefði
þá vitað eins mikið um
hann og ég veit núna.“ Ég
gerði hlé á ræðu minni til
þess að kingja. „Við hötum
aðeins útkomuna úr fólki.
En fólkið, Henry, er ekki
bara útkoman. Það er þró-
un. Og til þess að gera því
ekki rangt til, verðurn við
að meta þróunina sem varð
til þess að útkoman varð
slík að við segjum að þessi
þarna sé þrjótur. Heimur-
inn er fullur af fólki sem
hatar hvað annað. Allt í
lagi. En, Henry, segðu mér
eitt, ef hver og einn gæti
sér tíma til að ganga eftir
Rivington stræti — ég á
við hið persónulega Riving-;,
ton stræti hvers og eins,
Henry? Þá myndi okkur á-
skotnast umburðarlyndi,
það er heila málið. Ekki
eins mikinn sóda í þetta
sinn, Henry.
„Ég held þú ættir ekki
að drekka meira, herra
Manheim,“ sagði Henry.
„Allt í >agi,“ . sagði • ég.
„Þú ráðríki skratti. Enginn
mikill hugsuður nýtur
sannmælis meðan hann er
ofan moldar.“
Eg fór yfir að símanum
og hringdi í IJollywood
3187.
„Iialló?“ sagði hún.
,,Halló,“ sagði ég og beið
í ofvæni.
,,Halló,“ sagði hún.
„Manstu að ég sagðist ætla
að hringja til þín ef ég
kæmist einhvern tíma að
því, hvers vegna Sammi
hefur svona mikið dálæti á
skóm.“
„Al, þú ert fullur!“ Og
svo dálítið snuprandi:
„Elskan!“
„Og,“ hélt ég áfram. „Ég
veit hvers vegna Sammi
hatar stéttarfélög og hvers
vegna hann meðhöndlar
allar konur eins og hórur
og alla karlmenn eins og ó-
vini. Kit, þú komst mér á
sporið. Ég er ekki einungis
búinn að fræðast um
Samma. Ég hef lært ýmis-
legt um kerfið sem fram-
leiðir aðra Samma Glick.“
„Til hamingju,11 sagði
hún. „Heldurðu að þú ættir
ekki að láta senda síma-
reikninginn hingað? Þú hcf-.
ur ekki efni ó svona lang-
línusamtali.“
„Auðvitað hef ég það
ekki,“ sagði ég. „Hver sem
er gæti hringt til þín ef
hann hefði éfni á þvi. En að
hafa ekki efni á því og gera
það samt — það er ást.“
„Þú hefur ekkert
breytzt?“ sagði hún.
„Nei. En þú?“
„Nei,“ sagði hún. „Ef ég
eignast einhverntma eigin-
mann, þá ert þú maðurinn."
, Það er huggunarrík vissa
til að hafa með sér í gröf-
ina,“ sagði ég. „Hér liggur
eiginmaðurinn sem Kit
valdi sér. — Hefði hún eign-
ast manh þá var hann mað-
urinn.“
„Þú ert snjall,'' sagði hún,
„Hcfur það nokkuð flögr-
að að þér að koma til Holly-
wood?“
„Elskan,“ sagði ég. „í guðs
bænum! Hvenær sjáumst
við aftur?
„Strax og störf okkar
leiða okkur saman aftur,“
sagði hún. „Verk sem þú
ættir að vinna eru stundum
verri draugar en fjarver-
andi elskhugar.“
„Nú þegar ég veit hvað
heldur Samma á hlaupun-
um, ætti ég þá kannski jð
byrjHa á þér?“
„Ég er á engum hlaup-
um,“ sagði hún. „Ég verð
þar sem þú skildir við mig.
En þú gætir kynnt þér
hvert harn er að hlaupa.“
„Já, vel á minnzt,“ sagði
ég. „Hvéft er hann að
hlaupa?“
Bæjarpósturlnn
Framhald af 4. síðu
það hagi sér yfirleitt illa utan
íþróttavallanna, en ofdýrkunin
á metinu er orðin slík, að af-
rek fólks á einu sviði réttlætir
í mörguni tilfellum framferði
þess á öllum öðrum sviðum.
Guðm. biður í lok greinar sinn-
ar ,.um svo heilbrigt mannvit
að menn glæði 'áhuga barna
sinna fyrir íþróttum hverskon-
ar, sem því nafni mega heita
með sæmd, heldur en halda
að þeim áróðri fyrir mánndróp-
um og ofbeldisverkum“. Uncir
þetta vil ég taka í fyllstu ein-
lægni, og bið til viðbótar um
svo heilbrigt mannvit, að menn
glæði áhuga barna sinna fyrir
íþróttaiðkunum almennt veg.na
hollustunnar frekar en mets-
ins og afrekaskrárinnar.
Konan mín
GUBERCN J. G l i; N DSDÓTTII5,
frá Mosvöllum- í Önundaffírði
verður jarðsungin fimmtudaginn 6. ágúst kl. 2 e.li.
Athö-fnin tf'er fram i Fossvogskirkju Og verðúr-út-“i
vafpað. ; •„ j
Guðmundur Bjarnason.
Nýsfárlegf fízkyfyrirbcsri
Tízkuhúsin hafa undanfarið
verið að undirbúa hausttízkuna.
Ein af nýju hugmyndunum sem
sýndar era í París, er þéssi
kápa, sem hægt er að breyta í
dragtarjakka með því að taka
ji^ðri hlutann af. Ináanundir er
stúlkan að sjálfsögðu í sam-*
svarandi pilsi. Samstæðan á
myndinni er gerð úr kálfskinni,
sem verður mjög í tizku í haust
en liugmyndin ætti eins að geta
notið sín á flíkum úr léttara
efni.