Þjóðviljinn - 03.01.1960, Blaðsíða 1
VILIINM
wB ■ wwJPIN n
Sunmulagur 3. janúar 1960 — 25. árgangur — 1. 'iölublað.
miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinii
;; Þegar líða tók á ganilárs- =
í; kvöld brugðu ungir og' =
íí gamlir sér í skjólflíkur og —
£ fjölmenntu að áraiiióta- =
S brennunum víðsvegar um r
5 bæinn. — Frá áramóta- S
= glefinni er nánar sagt í ~
~ frcit á 12. siðu. (Ljósm. E
5 Ari Kárason). ~
5-6% kjaraskerBingu a!g©rt lág~
öfan á kaupránrS i byrjun s./. árs
Um þessi áramót þuldi Ólafur Thors forsætisráðherra
hrunsöng og formælingar yfir þjóöinni, boðaði veruléga
laaraskerðingu og gengislækkun en kvað ríkisstjórnina
ekki hafa enn gengið frá ráðstöfunum sínum að fullu.
Þessari ræðu Ólafs Thors og' öðrum hliðstæðum sem
fluttar hafá verið að undanförnu er svarað í grein eftir
Lúðvík Jósepsson sem birt er hér í blaðinu í dag. Eru
þar lagðar fram staðreyndir þær um ástandið í efna-
hagsmálum sem fela í sér svarið við spurningunni um
það hvort nauðsynlegt sé að skerða kjör almennings.
Hvetur Þjóðviljinn alla lesendur sína til að kynna sér
sem bezt efni þessarar greinar.
í áramótagrein sem Ólafur
Thórs birti í Morgunblaðinu á
gamlársdag iýsti hann yfir því
að kaupránið í byrjun síðasta
árs heföi jafngilt 5—% kjara-
skerðingu. í útvarpsræðu sinni
]iiiimiiiiiiiiimimuiiiiiiiii:iiimiH>
Þessi mynd var tekin dag
einn í ágústmánuði sl., er
hiiggmyndin „Hafmeyjan“
eftir Nínu Sæmundsson,
var afhjúpuð á stalli sín-
um í suðvesturenda Tjarn-
arinnar. llafði Reykjavík-
urbær keypt hiiggmyndina
og listaverkanefnd bæjar-
ins valið henni stað.
Á nýársnótt var spellvirki
unnið á „Hafmeynni“; hún
sprcngd í mola. Er nánar
skýrt frá atburði þessum
á 12. síðu blaðsins — og
þar er einnig birt mynd af
fótstalli styttunnar eins og
hann lítur út í dag.
lýsti hann yíir því að nú þyrfti
að framkvæma nýja kjaraskerð-
ingu, þar sem 5—6% lækkun á
raunverulegu kaupi væri algert
lágmark. Hann boðar sem sé
hliðstæða kjaraskerðingu og
varð í fyrra — 10—12% á einu
ári samkvæmt sjálfs hans mati.
Það mat er þó augljóslega allt
of lágt. Kaupránið í fyrra nam
13,4%. Á móti fengu launþegar
fyrst og . fremst verðlækkanir
með niðurgreiðslum, sem al-
menningur bar á annan hátt. Sé
það rétt hjá Ólafi að nýja kjara-
skerðingin verði hliðstæð þeirri
sem framkvæmd var í fyrra,
mun sanni nær að meta ránið
tvöfalt meira en Clafur segir.
Samkvæmt erlendu
valdboði
Röksemdir Ólafs voru fyrst og
fremst endurtekning á hinni al-
ræmdu fullveldisræðu Jónasar
Haralz ráðuneytisstjóra. Þó var
það mjög athyglisvert að Ólafur
Thórs lagði á það megináherzlu
að með óbreyttri stefnu myndu
lánastofnanir þær; sem við höf-
um skipt við, algerlega neita
okkur um lánsfé. í þessu felst
viðurkenning á því að áformin
um gengislækkun og' allsherjar
umbyltingu á efnahagskerfinu
eru fyrst og fremst erlend fyrir-
skipun; ástæðan er ekki nein
innri nauðsyn vegna hagsmuna
sjálfra okkar, heldur fyrirmæli
valdamanna og sérfræðinga
meðal ,,vinaþjóða“ okkar í Atl-
anzhafsbandalaginu sem þola
ekki að við brjótum í bága við
kennisetningar hins vestræna
frelsis. Gengislækkunin og aðr-
ar þær ráðstafanir sem stjórnar-
völdin hyggja á eru ekki sízt
pólitískar ráðstafanir, samkvæmt
erlendu valdboði.
,,í vellystincmm
praktuglega"
Margt í ræðu Ólafs sýndi
Framhald á 9. síðu
mvmnu
Hermaim jónasson krefst þess að samvinnumenn
læri af reynslunni eftir stórsvik olíufélaganna
Hermann Jónasson formaður Framsoknarflokksins
lýsti yfir því í áramótagrein sinni í Tímanum að stefna
Vilhjálms Þórs og forusta hans um stofnun olíufélag-
anna hafi verið „stórslys fyrir samvinnuhreyfinguna“.
Verði samvinnumenn. „að læra af þessari reynslu og
breyta eftir þeim lærdómum“.
Hermann segir að þegar upp
hefur komizt um fjármálaóreiðu
innan samvinnuhreyfingarinnar
sé reynslan sú ,,að slys af þessu
tagi verður venjulega í sam-
bandi við menn, sem starfað
hafa við samvinnufélög eða
Framhald á 3. síðu.
Gyðingohatur og iasismadýrk'
un blossar upp í V-Evrópu
Mest ber á ófögnuBi þessum i Vesfur-
Þýzkalandi, en hann hefur breiSzt út
Gyðingahatarar fóru á kreik um jólin og hafa látið víða
að sér kveða síðan. Þeir byrjuöu með því að klína nazist-
ískum upphrópunum á samkomuhús gyöinga í Köln i
Vestur-Þýzkalandi. Síðan hefur hvert óhæfuverkið rekið
annað.
Áletranir eins og „Gyðingar
veri bölvaðir" og „Út með alla
gyðinga" hafa verið málaðar á
húsveggi í ýmsum vesturþýzk-
um borgum. Hakakrossar á-
samt slíkum áletrunum vora
málaðir á kaþólska kirkju 1
Gelsenkiechen um jólin, og
sama var að segja um minnis-
varða fal-linna í síðari heims-
styrjöldinni 'I Braunschweig,
og kirkju rétt við dönsku
landamærin. Eignir gyðinga
sumstaðar í Vesturþýzkalandi
hafa verið skemmdar og þeir
hafa fengið hótunarbréf.
í London var hakakross mál-
aður á samkomuhús gyðinga
og einnig orðin „farið burt
gyðingar11. I Osló var stór
hakakross máíaður á liurð
verzlunarhúss i'eins, sem er í
eigu gyðings. 1 Vínarbörg hef-
ur samkomuhús gyðinga einn-
ig verið saurgað með haka-
krossum og skammaryrðum
fasista.
Mikill uggur hefur gripið um
sig meðal almennings í Vestur-
Framhald á 10. síðu.
Hermami Jónasson
r'
I'
/r.Á'-
?v
■
: > )
Vilhjálmur Þór